Adaptasyon Ve Rekabet

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-06-2012

Adaptasyon ve Rekabet

Hayvanların Adaptasyonu
Bir canlının doğal olarak yaşadığı ürediği yere habitat denir

Canlılar habitatlarında yaşam şansını bulurlar çünkü özellikleri ile ortama uyum sağlamış, adapte olmuşlardır

Bazı hayvanlar soğuk iklimli kutup bölgelerine adapte olabilmişken, bazıları kuru iklimli çöllerde yaşamaya uyum sağlamıştır

Çöllerde gece dondurucu soğuk görülürken, gündüz sıcaklık 50oC ulaşabilmektedir

Kutup bölgelerinde gözlenen adaptasyonlar

Isı kaybını engellemek için kürklerinin kalın olması Örneğin; kutup ayısı, fok
Isı kaybını engellemek için vücutlarının çok yağlı olması Örneğin; kutup ayısı,fok
Beyaz renkli kürkleri ile gizlenip, kamufle olmak Örneğin; kutup tilkisi
Genellikle ısı kaybını düşürmek için yüzeyin hacme oranı küçüktür

Çöl bölgelerinde gözlenen adaptasyonlar

Kuma göre kamuflaj oluşturma
Uzun periyotlarda susuz kaldıkları için kuru dışkı ve az miktarda üre oluşturma
Develerin rüzgar estiğinde gözlerine kum girmesini engelleyen uzun kirpikleri vardır Ayrıca develer büyük ayaklara sahiptir Böylece kumda yürürken batmazlar
Genellikle çevreye daha fazla ısı vermesi için yüzeyin hacme oranı büyüktür

Ayrıca hayvanlar yedikleri besin çeşitleriyle de bulundukları ortama uyum sağladıklarını gösterir

Karnivorlar ( etçiller ) örneğin kediler, köpekler büyük köpek dişlerine sahiptir

Yırtıcı kuşlar geniş pençelere ve sivri gagalara sahiptir

Bitkilerin Adaptasyonu
Kuru iklimlerde yaşayan bitkiler yer altındaki suya ulaşabilmek için daha uzun köklere sahiptir

Bazı bitkiler yapraklarından su kaybını azaltmak için kalın mumsu kutikula tabakasına sahiptir

Kaktüsler geniş gövdelerinin içinde su depo eder

Yaprakları su kaybını azaltmak için iğne şeklini almıştır

Rekabet ve Popülasyonlar
Yaşamın devamlılığında gerekli olan kaynaklar için tüm canlılar birbirleriyle rekabet eder

Bitkiler ışık, yaşam alanı, su ve topraktan alınan besinler için rekabet eder

Belirli bir habitatta yaşayan aynı tür canlıların sayısına popülasyon denir

Belirli bir habitatta yaşayan, birbirleri üzerinde etkili olan ve beslenme ağıyla bir denge haline kavuşan organizmalar grubuna kommünite denir

Grafikte görüldüğü gibi, dengeli bir çevrede av-avcı populasyonundaki değişim düzenlidir

Eğer popülasyonda av olanların sayısı artarsa, yırtıcı hayvanların sayısı da artış gösterir

Dolayısıyla populasyondaki birey sayısı artar

Fakat populasyonda yırtıcı hayvanların sayısı artarsa daha fazla besine ihtiyaç olacağından sonuçta birey sayısı azalır

Bunun anlamı yırtıcı hayvanlar için az besin olması sonucunda populasyon yeniden azalır

Av popülasyonundaki birey sayısı azaldığında avcı yeterince besin bulamayacakları için popülasyonlarındaki birey sayıları yeniden azalır

Popülasyon Büyüklüğünü Etkileyen Faktörler

Hazır besin miktarı
Besin veya diğer kaynaklar için rekabet
Hastalık
Yırtıcı hayvanların sayısı
Bitkiler arasında ışık için rekabet
Bitki otlayan hayvanların sayısı (Bitkiler için)
Bitki topraktaki su ve minarelerin miktarı (Bitkiler için)

09-06-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Adaptasyon Ve Rekabet Adaptasyon ve Rekabet Hayvanların Adaptasyonu Bir canlının doğal olarak yaşadığı ürediği yere habitat denir Canlılar habitatlarında yaşam şansını bulurlar çünkü özellikleri ile ortama uyum sağlamış, adapte olmuşlardır Bazı hayvanlar soğuk iklimli kutup bölgelerine adapte olabilmişken, bazıları kuru iklimli çöllerde yaşamaya uyum sağlamıştır Çöllerde gece dondurucu soğuk görülürken, gündüz sıcaklık 50oC ulaşabilmektedir Kutup bölgelerinde gözlenen adaptasyonlar Isı kaybını engellemek için kürklerinin kalın olması Örneğin; kutup ayısı, fok Isı kaybını engellemek için vücutlarının çok yağlı olması Örneğin; kutup ayısı,fok Beyaz renkli kürkleri ile gizlenip, kamufle olmak Örneğin; kutup tilkisi Genellikle ısı kaybını düşürmek için yüzeyin hacme oranı küçüktür Çöl bölgelerinde gözlenen adaptasyonlar Kuma göre kamuflaj oluşturma Uzun periyotlarda susuz kaldıkları için kuru dışkı ve az miktarda üre oluşturma Develerin rüzgar estiğinde gözlerine kum girmesini engelleyen uzun kirpikleri vardır Ayrıca develer büyük ayaklara sahiptir Böylece kumda yürürken batmazlar Genellikle çevreye daha fazla ısı vermesi için yüzeyin hacme oranı büyüktür Ayrıca hayvanlar yedikleri besin çeşitleriyle de bulundukları ortama uyum sağladıklarını gösterir Karnivorlar ( etçiller ) örneğin kediler, köpekler büyük köpek dişlerine sahiptir Yırtıcı kuşlar geniş pençelere ve sivri gagalara sahiptir Bitkilerin Adaptasyonu Kuru iklimlerde yaşayan bitkiler yer altındaki suya ulaşabilmek için daha uzun köklere sahiptir Bazı bitkiler yapraklarından su kaybını azaltmak için kalın mumsu kutikula tabakasına sahiptir Kaktüsler geniş gövdelerinin içinde su depo eder Yaprakları su kaybını azaltmak için iğne şeklini almıştır Rekabet ve Popülasyonlar Yaşamın devamlılığında gerekli olan kaynaklar için tüm canlılar birbirleriyle rekabet eder Bitkiler ışık, yaşam alanı, su ve topraktan alınan besinler için rekabet eder Belirli bir habitatta yaşayan aynı tür canlıların sayısına popülasyon denir Belirli bir habitatta yaşayan, birbirleri üzerinde etkili olan ve beslenme ağıyla bir denge haline kavuşan organizmalar grubuna kommünite denir Grafikte görüldüğü gibi, dengeli bir çevrede av-avcı populasyonundaki değişim düzenlidir Eğer popülasyonda av olanların sayısı artarsa, yırtıcı hayvanların sayısı da artış gösterir Dolayısıyla populasyondaki birey sayısı artar Fakat populasyonda yırtıcı hayvanların sayısı artarsa daha fazla besine ihtiyaç olacağından sonuçta birey sayısı azalır Bunun anlamı yırtıcı hayvanlar için az besin olması sonucunda populasyon yeniden azalır Av popülasyonundaki birey sayısı azaldığında avcı yeterince besin bulamayacakları için popülasyonlarındaki birey sayıları yeniden azalır Popülasyon Büyüklüğünü Etkileyen Faktörler Hazır besin miktarı Besin veya diğer kaynaklar için rekabet Hastalık Yırtıcı hayvanların sayısı Bitkiler arasında ışık için rekabet Bitki otlayan hayvanların sayısı (Bitkiler için) Bitki topraktaki su ve minarelerin miktarı (Bitkiler için)