Panik Atak - Kalp Krizi İlişkisi

Panik atak sırasında kalp krizi geçirebilir miyim?)

Panik atak krizi yaşayanların çoğunluğu o anda kalp krizi geçirdiklerini düşünür ve büyük korku yaşarlar
Hele, hele bir yakını,arkadaşı kalp krizi geçirmiş yada krizden ölmüş ise kişinin korkusu ve evhamı daha da artarSürekli kalbinden gelen''seslere kulak verir''

Panik atak anında;

-Göğüste sıkışma,yanma,batma,ağrı,
-Sol kola vuran ağrı ve uyuşma,
-Çarpıntı ve kalbin göğüs kafesinden fırlayacak gibi olması
-Nefes darlığı ,
-Terleme,ateş basması,
-Mide bulantısı belirti ve şikayetleri olur

Bu belirtilerin bir kısmı kalp krizinde de yaşanmaktadırVe de kişinin kalp bölgesinde bu rahatsızlıklar yaşandığından haklı olarak insanların aklına, kalp krizi gelmektedir
Bu nedenle çoğu panik atak hastası,krizi geldiğinde hemen bir kardiyologa,dahiliyeciye yada acil servise baş vurur
İlk defa geçirilen panik atak da daha dramatik anlar yaşanırYaşamında hiç ciddi bir sağlık sorunu yaşamamış birisinin aniden şiddetli bir çarpıntı,nefes darlığı ve kalp bölgesinde baskı hissetmesi''eyvah kalp krizi geçiriyorum,ölüyorum''şeklinde algılanırHata yanında kim varsa ona vasiyetini söyleyen bile olur
Acil öyle bir telaş,korku,panikle girilir ki adeta''ortalık ayağa kaldırılır''Doktorların ve diğer sağlık personelinin''yavaş davranması''öfkelenmeye sebep olur
‘'Ben burada can çekişiyorum şunların rahatlığına bakın Allah aşkına''diye söylenilir
Hemen kalp elektrosu çekilir(EKG)kan ve idrar tahlilleri yapılırSonuç''temizdir''Doktorlar''bir şeyin yok''derlerHem sevinilir,hem de şaşkınlık yaşanırBeş dakika önce''yetişin ölüyorum''diyen insanın ‘'bir şeyi yokmuş''
Bu şaşkınlıkla eve dönülürFakat panik atak yaşayan insanın içi rahat değildir
‘'Ya yine o lanet nöbet gelirse''diye bir korku kaygı yaşanır
İlk panik atak nerede(alışveriş merkezi,toplu taşıma araçları,asansör,toplantı tatil,cami)olmuşsa bir daha o yere gitmek orda olmak istenmez
Eğer panik ataklar tekrarlarsa yine acillerin ve doktorların yolu tutulurBu sefer daha detaylı kalp tetkikleri yaptırılır(eforlu EKG,holter hatta anjio yaptırılır)Ayrıca bilumum kan ve röntgen tetkikleri yaptırılır
Kişilik olarak evhamlı ve kendini dinlemeye yatkın ve hastalanmaktan aşırı korkan insanlar;bazen doktorlara bazen tahlillere güven duymaz ve farklı yerlerde de yaptırırlarBazen birkaç değişik doktor ve hastaneden benzer tahlil ve tetkiklerden onlarca yaptırılır
Acaba bunlar bendeki hastalığı göremedi mi?anlamadılar mı?atladılar mı?diye şüpheler olur
Eğer gidilen doktor evhamlı titiz bir doktorsa,yada ahlaki olarak zayıf ve hastayı istismar eden bir doktorsa,tahlil ve tetkik sayısı her geçen gün artarHastanın kafası iyice karışır,bazen panik unutulurTahliller arasındaki farklılıklar,muayene bulgularındaki yorumlar karmaşa yaratırBazı insanlar bu durumda hastalık hastası olurPanik ikinci planda kalır
Günün birinde''işini iyi bilen bir doktor'' ‘'sizin fiziksel bir şeyiniz yok,ama psikiyatrik bir problem bu,psikiyatriste gidin''demesiyle kişi doru adresi bulurFakat yine bazı panik hastalarının aklı bu işe ermez
‘'Basbayağı kalbim çarpıyor,tıkanıyorum,göğsümde ağrılar,uyuşmalar oluyorBu nasıl psikolojik olabilir?Neredeyse ölümle burun buruna geliyorum''Diye şüphe ve çelişki yaşar
Allah'tan son yıllarda medyada panik atak çok işlendiÇok insan panik atak yaşadığını medyadan ve internet sitelerinden öğrenmeye başladı
Panik atak özellikle büyük şehirlerde ‘'atağa geçti''Panik atak adeta moda ve medyatik bir hastalık olduBu sayede yaşayanlar diğer yakalananlara kendi yaşadıklarını anlatıp,paylaştıkça insanlar yalnız olmadıklarını anladılarTedaviden yararlanan hastalar, kendi doktorlarını onlara da önerdiler
Tedavi olanlar anladılar ki,panik atak sırasında kalp krizi geçirilmiyorAma hep çok hafif bir kuşku da oluyor''Acaba?''
Esasında panik atak krizi değil,panik atak tedavisi görmemek, ileride kalp-damar sistemi hastalıklarına yakalanma riskini artırmaktadır
Yapılan araştırmalarda tedavi görmeyen panik bozukluk hastalarının%20-25 arasında kalp-damar hastalıklarına yakalandıkları saptanmıştır
Sürekli kaygı ve korkuyla kalp yorulurBir de kaygıya bağlı kolesterol yüksekliğiyle zamanla koroner damarlarda tıkanma riski artar Panik bozuklu hastaların %30-40 da kolesterol düzeyi normalin üstüne çıkabilmektedirAşırı kolesterol de damarları tıkayarak kalp krizi riskini artırmaktadırTedavi olmayan panikli hastalar da kroner arter hastalığına bağlı ölümler üç kat daha sık görülmüştür
Panik bozukluk tedavisi olanlar kalp krizi risklerinden birini ortadan kaldırıyorlar demektir
Tekrar belirtelim panik atak anında kalp krizine bağlı ölüm olmazKişinin kalbinde bir sorun varsa,ve de panik atağı varsa o takdirde kalp krizi geçirme riski artarAma tek başına Panik atak kalp krizine yol açmaz

PANİK ATAKLA KALP KRİZİ ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?

PANİK ATAK DA YAŞANANLAR:

-Önce çarpıntı başlar
-Zaman,zaman göğüste,kalp üstünde ağrılar olur,saplanıp geçer kısa sürelidir
-Dikkat dağıtılınca,hareket edince,efor sarf edince geçer
-Dinlenince artar
-Çarpıntı dinlenince artar
-EKG de kalp hızında artış olur(Taşikardi)
-Başka bir bozukluk olmaz
-Ağrıyan yer parmakla gösterilir,sınırlı bir alanda ve geçicidir
-Ağrı yayılmaz ve gelip geçicidir
-Çoğunlukla tansiyon yükselir
-Bulantı hissi olabilir
-Kusma olmaz

KALP KRİZİNDE YAŞANANLAR:

-Çarpıntı göğüsteki ciddi,ağır bir ağrı krizini takip eder
-Ağrı göğüsün ortasındadırVe süreklidir
-Hareket ve eforla ağrı artar
-Dinlenince azalır,yada geçer
-Çarpıntı dinlenince azalır
-EKG (Elektrokardiyografi)de,kalp ritminde anormallikler saptanır
-Göğüs ağrısı çok şiddetli ve 15-20 dakikadan uzun sürerMüdahale edilmediğinde 5-6 saat dahi sürebilir
-Ağrı gittikçe artar tüm göğse yayılabilir
-Pozisyon değiştirince ağrının yeri değişmez
-Ağrı çeneye,boğaza,sırta veya mideye doğru yayılabilir
-Çoğunlukla tansiyon düşer
-Bulantı ve kusma olur

Toparlarsak;panik atak anında kalp krizi geçirildiği hissi ve korkusu aşağıdaki nedenlere bağlıdır:
-Panik anında yükselen adrenalin ve benzeri katekolaminler,İrade dışı çalışan kalp kaslarını uyarırKalp hızlanırKaslardaki gerilime bağlı sinir uçlarının baskı altında olması gibi nedenlerle göğüste gelip gidici,kısa süreli ağrılar olur
-Çarpıntı,ağrı gerçekten var ve yaşanırFakat bu belirtilerin beyinde değerlendirilip,anlamlandırılmasında hata vardırYani bilginin izlenmesi sonucu yanlıştır
-Bu belirtiler kalp krizi habercisi veya belirtisi gibi algılandığından''eyvah kalp krizi geçiriyorum''korkusu başlar''Tehlikeli,ciddi bir durumla karşı karşıyayım''yorumu kişiyi çare aramaya iterYeni ‘'sanal kalp krizine''karşı bir savunma,korunma,onu defetme mücadelesi başlar
Çünkü insanoğlu tehlikeli bir durumla karşılaştığında ya kendisini savunacak,mücadele edecek yada kaçacaktır
Kalp krizi geçiren ve de ölen bir yakın akraba,arkadaşda olmuşsa;yada ailede genetik olarak kalp krizleri yaygınsa kişi panik atağını kolaylıkla kalp krizine yorabilir
Bu yorumla korku doğunca kısır döngü başlar;korkuya,tehlike algılamasına tepki olarak kandaki adrenalin miktarı daha da yükselebilirAdrenalin yükselince kalp daha çok atmaya,bazen tansiyon yükselmeye başlarBütün vücudu içine alan titreme,sarsılma,terleme,titreme bazen soğuk terleme olurAğız kuruluğu,baş dönmesi,gözlerde kararma,boşluk hissi,hemen düşüp bayılma hissi olurBir de göğüsteki batıcı,gelip gidici,bazen biraz acılı sürebilen ağrılar''kesin kalp krizi geçiriyorum''diye algılanır
Daha sonraki günlerde çarpıntı yapıcı normal-fizyolojik durumlarda,başka nedenlerle de panik atak başlayabilirÇünkü; çarpıntı artık panik atağı ve de geçirilen bir kalp krizinin habercisi gibi değerlendirilir

HANGİ DURUMLARDA KALP NORMALDEN FAZLA ÇALIŞIR:
-Yemeklerden,özelliklede ağır yemeklerden sonra alınan besinlerin mide de hazım edilmesi için mevcut 5 litrelik kanımızın daha fazlasının mide bölgesine gönderilmesi gerekmektedirKalp gerekli enerjiyi kanla mideye gönderirBunun içinde kalbin daha çok çalışması gerekmektedir
-Uzun süren açlık durumları için adrenalin,büyüme hormonu vsyükselir ve karaciğerde yağ ve proteinlerden şeker imal edilmeye başlanırYükselen adrenalin çarpıntı yapabilirÇünkü uyarıcıdır
-Spor yaparken
-aaaa esnasında
-Ve diğer efor gerektiren durumlarla da enerji gereksinimi arttığı için kalbin daha çok çalışması gerekirİstirahat halindeki hücrelerin ve organların enerji ihtiyacıyla,efor durumlarındaki ihtiyacı tabi ki farklıdırİhtiyacı olan yerlere daha fazla kan gönderilmesi gerekirBu da kalbin dakikadaki atış hızını artırmasıyla mümkündürSirkülasyonun artması gerekir
Şöyle düşünün,maratondasınız normal yürümeyle yarışa katılamazsınız,koşmanız gerekir
Aceleniz oldu bir yere çabuk yetişmeniz gerekli ne yaparsınız?Hızlı, hızlı yada koşarak gidersinizO an ona ihtiyaç vardır
Kalpte ihtiyaç durumlarında'' koşar''Anne karnında 4 haftalıkken atmaya başlayan kalp bir ömür boyu hiç durmadan atarÇok güçlü bir organımızdırBazen günlerce dakikada 200 atabilirSağlam bir kalp için hiç sakıncası yoktur
-Heyecan,sevinç,korku anlarında da çarpıntı olabilirAdrenalininiz yükselmiştirKorkudan altına işeyenler olduğu gibi aşırı sevinç,gülmede de işenebildiğini unutmayalım
-Aşırı yorgun,uykusuz kalındığı durumlarda
-Kansızlık durumlarında
-Boynun ön bölgesindeki Tiroit bezinin aşırı çalışması durumun dada çarpıntı olabilir
-Aşırı çay,kahve,kolalı içeceklerde içerdikleri kafein nedeniyle çarpıntı yapabilir
-Bazen günde 5-10 fincan kahve içen insanlarda kahveyi kestiklerinde paniği vs kalmaz
-Ateşli hastalıklarda da 1 derecelik atışa,kalp 18 defa fazla atarak cevap verir
-Bazı tansiyon düşüklükleride çarpıntı yapabilir
-Alkolde fazla kullanıldığında çarpıntı yapabilirUzun süreli alkol kullanımında panik atağa ve depresyona yol açabilir
-Tatil yapmamak ve yoğun stresli iş yaşamları da çarpıntı yapabilir
-Gizli şekeri olanlarda da ani şeker düşüklükleri hem çarpıntı hem de panik atağa yol açabilir
-Aceleci,telaşlı,sabırsız,sıkıntılı,sinirli kişiliklerde de çarpıntı olabilir
-İş yerine evimizdeki sorunlarda stres yaparak çarpıntıya yol açabilir
-Kalp hastalıklarına bağlı çarpıntılar konumuz dışında olduğundan değinilmemiştir
Zaten panik ataklılar,yani sizler defalarca kalp uzmanlarına gidip muayene oluyorHer türlü kalp tetkiklerinizi yaptırıyorsunuzKalbinizde hiçbir şey olmadığı hep size söylenmektedir
Onun için kalp hastası olmadığınızdan kafanızı karıştırmayınÇünkü panik atak hastası okuduğu her sağlık haberinden,olumsuz olaylardan etkilenir ve kendisinde de benzer belirtiler ortaya çıkarAdeta mıknatıs gibi her şeyi çekersiniz

KALBİMİZİ TANIYALIM

Panik atak hastalarının çoğunluğu atak sırasında kalp krizi geçirdiklerini düşünürler dedikYadırganacak bir şey yok aslındaBelirtiler ufak nüanslar hariç çok örtüşüyorAncak bu farkları bilmek ayrıntılı muayene ve kalp tetkiklerinden geçirmekle insan ikna olabiliyor
Mademki kalp krizinden korkuyoruz o halde sizlere biraz kalbimizi tanıtmak ve hangi durumlarda(risk faktörleri nelerdir?)Kalp krizine yatkın oluruzOnları anlatmak istiyorum
Çünkü bir çok hastama kalbin yapısı,çalışması ve risk faktörlerini anlattığımda ciddi olarak rahatlama görüyorum

KALBİN İŞLEVİ NEDİR?

Kalp anne rahminde 4 haftalıkken atmaya başlarİnsanoğlu son nefesini verdiğinde de dururYani bir ömür boyu çalışırBiz uykudayken de bir dakika bile durmadan sürekli kan pompalarBizim gibi yorulunca mola vermez
Kalp kaslarımız irade dışı çalışırOtonomdurVücudun genel genetik programına göre,bizim için ne şekilde çalışması gerekiyorsa öyle çalışır
Kalp 24 saatte ortalama 100,000 kere atar
Kalp kası gündelik yaşamdaki bir çok fiziksel ve psikolojik sorunla başa çıkabilecek kapasitede yaratılmıştırÇok güçlü bir organdır
Kalbimiz dakikada 60-80 defa tüm vücuda kan pompalarBu kan atardamarlar vasıtasıyla tüm organlarımıza,hücrelerimize gönderilirVücudumuzun normal faaliyet göstermesi için başta oksijen ve enerjiye ihtiyacı vardırİşte bunu sağlayan kandırKan hayattırAldığımız oksijen,yediğimiz gıdalar,içtiğimiz su vsAkciğerde,midede gerekli işlemlerden geçtikten sonra kana karışmaktadırlarKan bir dağıtım şebekesidirBir şehrin su kaynağından bütün şehre borularla suyun dağıtılması gibi düşünebilirsinizMerkezden su pompalanır önce büyük vanalara,sonra küçük,küçük borularla evimizin iş yerimizin içindeki musluklara kadar gelir
Kalbimizin yeterli pompalama işlemi için enerjiye ihtiyacı vardırKalbin atardamarları(Koroner damarlar) kalpten aldıkları kanla kalbi besler ve ona enerji taşırlar

KORONER DAMARLAR NEDİR?

-Kalbi besleyen damarların adıdır
-Kalbe enerji ve oksijen taşırlar
-Koroner damarlar kalpten çıkan ana arter (Aort) den doğarlar
-Dalları ile beraber 3 önemli koroner atardamar vardır
-En önemlisi 2 ana dala ayrılan sol koroner arterdir
-Bir de sağ koroner atardamar vardır
-Kalp kasının kan ihtiyacı büyük oranda sol koroner atardamar tarafından karşılanır
-Koroner damarlarımızı büyük bir ağaca benzetebilirsiniz
-Koroner ana damarlar saman çöpü,maydanoz sapı kalınlığındadır
-Damarların içinden dakikada bir su bardağı kadar kan geçerFiziksel bir aktivite durumunda kan miktarı 3 katına çıkar
-Sol koroner ikiye ayrılırBir dalı;kalbin önünü ve sol alt tarafını beslerDiğeri ise yan ve arka tarafı besler
-Koroner arterlerin iç yüzeyi pürüzsüz düz ve kan akımını kolaylaştıran''endotel''hücreleriyle kaplıdır
Koroner damar iç yüzeyi (endotel)hasar görürse kan akımı girdaplı olurÇünkü iç yüzeyde tıpkı bir asfaltdaki çukurlar,tümsekler gibi bozukluklar olurDamar pürüzsüzlüğünü yitirdiğinden kalınlaşmış olur
Yüksek tansiyon,sigara içimi,kötü beslenme alışkanlığı,yüksek kolestrol ve yağlar,hareketsizlik,şişmanlık,stres nedeniyle endotel hasar görür,koroner kalınlaşırBunun sonucunda da;
-Kalp anjinası(koronerlerin daralması sonucu kalp kasının geçici olarak kısa bir süre için oksijensiz kalmasıEgzersiz,aşırı heyecan,öfke buna neden olabilir)
-Kalp krizi,
-Aritmiler,
-Kalp yetersizliği ortaya çıkabilir

KALP NASIL ÇALIŞIR

Kalbimiz elektriksel bir sistem tarafından kontrol edilirKalbin hangi durumlardan ne hızla çalışacağı bu elektriksel sistemle ayarlanır
Kalbin kasılmasına yani temiz kanı pompalaması sistol,gevşeyip toplardamarlardan gelen kirli kanı almasına diastol denir
Büyük tansiyon sistolik,küçük tansiyona diastolik denir

KALBİMİZDE NELER VAR?

-Kalp iki kulakçık,iki karıncıktan ibarettir
-Sağ kulakçık ile sağ karıncık arasında trikuspit denen kapak
-Sol kulakçıkla sol karıncık arasında mitral kapak vardır
-Ayrıca sağ karıncıktan ve akciğere kirli kanı götüren ‘'pulmoner damarın''başlangıcında da pulmoner kapakçık vardır
-Yine sol karıncıkta toplanan temiz kanı vücuda dağıtan ana atardamarAort başlangıcında da aort kapağı vardır
-Kirlenen kan toplardamarlarla sağ kulakçığa(atrium) gelir
-Akciğerde temizlenmiş kanlar sol kulakçıkta toplanır(Atrium)
-Sağ ve sol atrium aynı anda boşalır(trikuspit ve mitral kapak aynı anda açılır)
-Sağ atriumdan,sağ ventriküle(karıncığa,sol atriumdan sol ventriküle(karıncığa)boşalan kan iki ventrikülün aynı anda kasılması ile basınçla trikuspit ve mitral kapakları kapatırÖnlerindeki pulmoner ve aort kapaklarını açarak kanı boşaltırlarSağ karıncık kanı temizlenmek üzere akciğere yolculuk ederSol karıncıktaki kan da aort damarlarıyla ve daha başka kollara ayrılarak,bütün vücuda oksijen ve enerji götürür
-Sağ atriumla sol atriumu;sağ ventrikülle sol ventrikülü birbirinden ayıran bölümler vardır

KALP KRİZİ NEDİR ?

Panik atak hastalarının ‘'eyvah!kalp krizi mi geçiriyorum?''şeklindeki duyumsama ve algılamaları büyük bir telaş ve korku yaratırBir çok hasta o anda öleceğini hissederFakat isterse 100-500 panik atak yaşasın yine de ölmez
Kişi yıllarca tedavi olmayıp stres altında kalırsa,tabiki kriz yaşamaya aday olur
Şimdi sizlere kalp krizi nedir?ve kimler kalp krizi açısından riskli gruba girer onları açıklayacağız
Kalp krizi önceden bahsettiğimiz kalbi besleyen koroner damarların tıkanması sonucu oluşurYıkanan damarın suladığı(kanlandırdığı)kalp kası bölgesi nekroze olur(canlılığını yitirir)kalbin bu bölgesi işlevsiz kaldığından kriz anında söz konusu belirti ve şikayetler olur

Kimler kalp krizine yatkındır?

-Aşırı şişmanlık
-Yüksek kolesterol düzeyi özellikle ldl(kötü huylu kolesterol)yüksekliği
-Diyabet(şeker hastalığı)
-Hipertansiyonlular
-Sigara ve aşırı alkol kullanımı,kokain benzeri bazı uyarıcı uyuşturucu maddeler
-Hareketsiz tembel bir yaşam
-Aşırı stresli ve öfkeli bir yaşam sitiliSosyal yalnızlık
-Genetik faktörler
-Uzun süreli doğum kontrol hapları kullanmak

Yukarıdaki risk faktörlerinin birini yada bir kaçını taşıyan insanların kalp uzmanına giderek;muayene olup tetkiklerini yaptırması gerekir
Gerekli tedbirler alındıktan sonra asla korkmamak gerekirDiyelim ki aşırı şişmanlık ve kolesterol yüksekliği sorununuz var uygun bir diyet ve egzersiz programıyla bu riski ortadan kaldırabiliriz
Panik atak hastalarının büyük çoğunluğunun,defalarca yaptırdıkları çek-ap larında bir bozukluk saptanmaz,bir çok hastamız defalarca EKG,kan tahlilleri vs yaptırmış ve bir şey çıkmamıştırBazılarında kolesterol stresse bağlı olarak yüksek çıkabilirPanik anında tansiyon yükselebilirFakat panik tedavisiyle her şey normale döner

Neticede;panik atak esnasında yaşananlar kesinlikle kalp krizi değildir
İlk defa panik atak yaşayan birisinin aklına kalp krizi gelmesi çok doğaldırAncak ayrıntılı tetkik,tahlillerden ve muayeneden geçtikten sonra ‘'işi bitirmek'' gerekiyorYani,fiziksel olarak;şikayetlerinizin,yaşadıklarınızın bir açıklaması yoksa,''bir şeyiniz yok''deniyorsa asla vakit geçirmeyinAdres psikiyatridirBir durum fiziksel-organik kökenli değilse ve net bir şekilde bu ifade ediliyorsa neden psikolojik-psikiyatriktir
Her psikiyatrist panik atağı tanırBu nedenle kendinize en yakın ve kolay ulaşabileceğiniz bir psikiyatrist bulup tedavi olun
Aksi takdirde,doktor,doktor dolaşıp tonlarca tahlil-tetkikler yaptırırsınızZamanla hastalık hastası olursunuzİçinize kurt düşer''acaba tahlil yanlış mı çıktı,tahliller karıştı mı,doktor yanlış mı değerlendirdi''gibi bir çok evhamla baş başa kalırsınızMaddi manevi tükenirsinizOnun için,kalple ilgili tetkikleriniz normalse asla vakit geçirmeyip psikiyatriste gidin