Recaizade Mahmut Ekrem

RECAİZADE MAHMUT EKREM

1 Mart 1847�de İstanbul�da doğdu 31 Nisan 1914�te İstanbul�da yaşamını yitirdi 19'uncu Yüzyıl Osmanlı edebiyatının önemli isimlerinden Tanzimat'ın ilk yıllarında Takvimhane Nazırı Recai Efendi'nin oğlu Babasından Arapça ve Farsça öğrendi 1858'de ilköğretimini tamamladı Harbiye İdadisi'ni sağlık nedeniyle yarıda bıraktı 1862'de Hariciye Nezareti Mektub-i Kalemi'ne girdi 1868'de Şurayı Devlet (danıştay) muavini oldu 1874'te Tanzimat ve Nafia Daireleri Başmuavinliği görevine getirildi Bir yandan da Mekteb-i Mülkiye (Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi) ve Mekteb-i Sultani'de (Galatasaray Lisesi) öğretmenlik yaptı Resmi görevle Trablusgarp'a gönderildi 1908'de 2'nci Meşrutiyet'ten sonra kurulan Kamil Paşa kabinesinde Maarif Nazırı oldu Hayattayken üç oğlunun ve özellikle de Nijad�ın ölümüyle yıkıldı Yaşamını yitirdiğinde Meclis-i Âyan üyesiydi Edebiyatla genç yaşta ilgilenmeye başladı Namık Kemal ile tanıştı, "Encümen-i Şuara"ya katıldı İlk yazıları Namık Kemal yönetimindeki Tasvir-i Efkar gazetesinde yayanlandı Namık Kemal'i Avrupa'ya gidişinden sonra gazetenin yönetimini üstlendi 1870'lerden sonra kendisini tümüyle yazılarına verdi Batı edebiyatından çeviriler yaptı 1870'te ilk oyunu "Afife Anjelik", 1871'de ilk şiir kitabı "Nağme-i Seher" yayınlandı Ölümünden sonra yayınlanan komedisi "Çok Bilen Çok Yanılır" en yetkin tiyatro oyunu sayılır Muallim Naci ile yaptığı tartışmalarla Edebiyat-ı Cedide'nin kuruluşuna zemin hazırladı Sanatta güzellik ilkesine bağlı kaldı Sanat için sanat anlayışını savundu Doğaya dönük, insanı doğa içinde ele alan şiirler yazdı Aşk ve ölüm temalarını işledi Eski-yeni edebiyat tartışmalarının merkezinde yer aldı Edebiyatımızın yenileşme ve gelişmesinde önemli katkıları oldu Tek romanı Araba Sevdası Türk edebiyatında gerçekçi romanın ilk örneklerinden biri sayılır

ESERLERİ

ŞİİR:
Nağme-i Seher (1871)
Yadigâr-ı Şebâb (1873)
Zemzeme (3 cilt, 1883-1885)
Tefekkür (düzyazı ile karışık, 1888)
Pejmürde (düzyazı ile karışık, 1893)
Nijad Ekrem (2 cilt, anılarla birlikte, 1900-1910)
Nefrin (1914)

ROMAN:
Araba Sevdası (1896-1963)

ÖYKÜ:
Saime (1888)
Muhsin Bey Yahut Şairliğin Hazin Bir Neticesi (1890)
Şemsa (1895)

OYUN:
Afife Anjelik (1870)
Atala Yahut Amerikan Vahşileri (1873)
Vuslat Yahut Süreksiz Sevinç (1874)
Çok Bilen Çok Yanılır (1916)

DÜZYAZI:
Talim-i Edebiyat (1872)
Takdir-i Elhan (1886)
Kudemaden Birkaç Şair (1888)
Takrizat (1896)