Aşılar Aşı Türleri

İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan virüsbakteri vb mikropların hastalık yapma kudretlerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı zehirlerin etkisinin ortadan kaldırılarak sağlam kişilere verilmesi için geliştirilen biyolojik maddelere aşı denilmektedir Aşı kişileri hastalıklardan ve hastalıkların kötü sonuçlarından koruyabilmesi için sağlam ve risk altındaki kişilere uygulanmaktadır

Oluşan antikorlar vücutta uzun süre kalırlar ve bu süre içinde aynı mikrop vücuda tekrar girerse bu mikrobun hastalık oluşturmasına fırsat vermeden ortadan kaldırılmasını sağlarlar Herhangi bir aşının koruyucu etki gösterebilmesi için uygun yaşlarda ve uygun aralıklarla yapılması şarttır Zira aşıların çocuklara hastalıklara yakalanma riskinin en yüksek olduğu dönemlerden önce yapılması gerekmektedir

Başlıca aşı tipleri şunlardır;

Canlı aşılar: Aşı içerisindeki mikroorganizma canlı olmakla birlikte vücut için tamamen zararsız hale getirilmiştir Veremkızamıkkızamıkçık ve kabakulak aşıları buna örnektir

Ölü aşılar: Aşıda kullanılan mikroorganizmalar öldürülmüştür Ancak vücudu uyararak antikor dediğimiz koruyucu maddelerin yapılmasını sağlayacak özellikleri korunmuştur Boğmaca aşısı buna örnektir

Subünit aşılar: Aşıda kullanılan mikroorganizmalar öldürüldükten sonra parçalanarakbu parçalardan vücudu uyararak koruyucu antikorların yapılmasını sağlayacak parçaları aşı yapımında kullanılmaktadır Örnek olarak Hepatit B ve Grip aşıları verilebilir

Toksoid aşıları: Bu tür aşılarda mikroorganizmaların kendileri kullanılmaz Bazılarının ürettiği zehirler çeşitli kimyasal maddelerle işlenir ve hastalık yapıcı etkileri yok edilerek aşı yapımında kullanılır Tetanoz ve difteri aşıları bu tip aşılardır

AŞILAR ZARAR VERİR Mİ?

Günümüz modern teknolojisi ile üretilen aşılarda yan etki olasılığı hiç yok denecek kadar azaltılmıştır Aşı uygulandıktan sonra çok nadir olarak vücutta ve aşı yerinde bir takım yan etkiler oluşabilir Bu yan etkiler çok nadir olmakla birlikte genellikle çok yüksek ateş aşı yerinde ağrı ve kızarıklık şeklindedir Bu yan etkiler genelde kısa süreli olup doktor tedavisi gerektirmezler ve annelerin basit önlemler almasıyla kolaylıkla ortadan kaldırılabilir Aşı uygulaması sonrasında çok nadir olmakla birlikte aşı bileşiminde bulunan maddelere karşı oluşan alerjik ve sistemik reaksiyonlar görülebilmektedir Ancak bu reaksiyonlar hastalığın oluşması ile ortaya çıkabilecek ağır sonuçların yanında mukayese edilemeyecek derecede önemsiz kalmakta ve çok daha hafif olmaktadır

AŞILARIN YAPILMAMASI GEREKEN DURUMLAR

Zannedildiğinin aksine aşıların yapılmasını engelleyecek faktörler çok kısıtlıdır Halkımız tarafından inanılan ve bu nedenle çocukların aşıya götürülmesini engelleyen hafif ateş ishal gibi durumların bir engel teşkil etmediği artık bilimsel araştırmalar ile kanıtlanmıştır

AŞILARIN SAKLANMASI VE KORUNMASI

Biyolojik ürünler olarak bilinen aşı serum ve bazı kan ürünleri ısı güneş ışığı donma gibi dış etkenlerden kolayca etkilenip zarar görebilirler Aşıların saklanmasında en ideal ısı +2 c ile +8 c arasındaki buzdolabı raf ısısıdır Çocuğunuz için eczaneden aşı alırken buz aküsü ile almaya özen gösteriniz

:: AŞI TAKVİMİ ::

- Bebek doğduğunda: Hepatit B 1 Doz

- 1 Ay : Hepatit B 2 Doz

- 2 Ay : 5’li karma aşı (Difteri-Tetanoz-Boğmaca-Çocuk felci-HIB) 1 Doz

- 3 Ay : BCG (Tüberküloz aşısı)

- 3 veya 4 Ay : 5’li karma aşı 2 Doz

- 4 veya 6 Ay : 5’li karma aşı 3 doz + Hepatit B 3 Doz

- 9 Ay : Kızamık aşısı*

- 12 Ay : 3’lü karma aşı (Kızamık Kızamıkçık Kabakulak) (MMR) + Hepatit A aşısı 1 Doz

- 15 Ay : Su çiçeği aşısı (Varisella)

- 18 Ay : 5’li karma aşı 4 Doz + Hepatit A aşısı 2 Doz