Gastrointestinal Kanamalar 1 Ay 2 Yaş

1 ay - 2 yaş arası dönemi: Bu dönemin en sık görülen gastrointestinal kanamaları şunlardır

Üst gastrointestinal kanamalar:

- Reflü özofajit

- Peptik ülser

Alt gastrointestinal kanamalar:

- Anal fissür

- Envajinasyon

- Meckel divertikülü kanaması

- Reflü özofajit : Bu yaş gurubunun sık görülen problemlerinden olan gastroözofajeal reflünün komplikasyonu olarak ortaya çıkan reflü özofajitte kanama, genellikle gizli kan şeklindedir

- Peptik ülser : İki yaşına kadar olan çocuklarda ortaya çıkan gastrik veya duodenal, peptik ülserler, sekonder (stres'e bağlı) ülserlerdir Bunlar yanıklardan (Curling), kafa travmalarından (Cushing) sonra, malign hastalıkların seyrinde ve sepsiste sık olarak görülürler Bu problemlerin varlığında, kanama ortaya çıkmadan önce, antiasid ve H2 reseptör blokerleri ile proflaksi tedavinin temel prensibini oluşturur Buna rağmen kanama ortaya çıkarsa, bu önlemlere ek olarak nazogastrik aspirasyon / irrigasyon ve taze kan transfüzyonu ile yakın izleme gerekir 24 saatte çocuğun total kan volümü kadar kan transfüzyonuna rağmen vital bulgular stabl tutulamıyorsa cerrahi girişim endikasyonu vardır Primer peptik ülser hastalığı söz konusu olmadığı için 8 dikişi ile kanamanın durdurulması yeterlidir

- Anal fissür : Bu yaş dönemindeki en sık kanama sebebidir Genellikle sert bir kakanın çıkarılması sırasında anüs mukozasında oluşan fissür (çatlak) ,rektal kanamaya ve defekasyon sırasında çok ciddi ağrıya sebep olur Kakanın üzerinde çizgi şeklinde ya da defekasyondan sonra damla damla kanama +ağrı tanıda çok önemlidir Enspeksiyonda fissürün görülmesi ile tanı konur Tedavi edilmediğinde; kronik konstipasyon, enkoprezis hatta toksik megakolona kadar ilerleyen olaylar gelişebilir Şekilde görülen kısır döngünün, bir yerinden kırılması gerekir Rektal tuşe ile anal dilatasyon, özellikle lokal anestetik bir pomadla yapıldığında, bu amacı sağlar Rektal tuşe günde bir kere 15 gün süreyle uygulanmalıdır Gaita sertse, gaita yumuşatıcıları faydalı olabilir Bu yaş gurubunda, fissür nedeni ile cerrahi girişim yapılmaz

- invajinasyon : Oluşum şekline göre iki tipe ayrılabilir:

- İdiopatik invajinasyon: Tipik olarak 4-10 aylar arasında görülür Belirlenebilir bir sebep olmaksızın, bir barsak segmenti önündeki barsak segmenti içine, teleskop şeklinde girer Genellikle ileumun çekumun içine girdiği ileo-çekal envajinasyon şeklindedir Tanı koydurucu üç ana bulgusu vardır

1/ Kolik ağrı: Obstrüksiyon nedeniyle barsak kapsamının distale iletilememesi proksimalde dilatasyona ve buna bağlı ağrıya sebep olur, ağrı ince barsak peristaltik hareketlerine uyar şekilde 15-20 dakikada bir gelir ve 5 dakika kadar sürer

2/ Karında kitle: İç içe girmiş çekumla ileum, sağ üst kadranda sucuk şeklinde (boudin) ele gelir

3/ Çilek jölesi kaka: Obstrüksiyonun distaline, sadece, mukus ve sıkışan barsaktan sızan, konjesyonekan geçer Bu ikisinin karışması, envajinasyon için tipik olan çilek jölesi kakaya sebep olur

Karında distansiyon, safralı kusma gibi diğer entestinal obstrüksiyon bulgularıda tabloya eklenir Baryumlu kolon grafisi, hem tanı hem de tedavi amacıyla yapılabilir Obstrüksiyon bölgesine kadar ilerleyen baryumun, kolon içindeki ileumun etrafını sararak oluşturduğu hilal şekli, invajinasyon için patognomoniktir Tedavi amacıyla kullanılacağı zaman baryum 90 cm yükseklikten verilerek hidrostatik basınçla redüksiyon sağlanmaya çalışılır Bu şekilde dezenvajinasyon mümkün olmadığında veya gecikmiş olgularda ya da cerrahın tercihine bağlı olarak, doğrudan laparatomi yapılarak elle redüksiyon denenir Redüksiyon ameliyatla da başarılamazsa rezeksiyon + anostomoz yapılır

- Sürükleyici noktalı invajinasyon: Bu ikinci tip invajinasyon herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir Sebebi, peristaltik hareketlerin düzenini bozan ve barsak tarafından gıda olarak algılanan, barsak duvarında yerleşmiş herhangi bir kitledir Sürükleyici noktayı (leading point) oluşturan bu kitle; Meckel divertikülü, lenfoma, polip, Henoch-Schönlein purpurasındaki barsak duvarı hematomu vb olabilir Klinik bulguları ve tanı yöntemi idiopatik envajinasyonda olduğu gibidir Tedavide dezenvajinasyonla birlikte kitleninde ortadan kaldırılması gereklidir Bu nedenle 1 yaşından büyük çocukların envajinasyonlarında baryumlu redüksiyon denenmeden doğrudan cerrahi girişim daha uygundur

- Meckel divertikülü kanaması : Rektal kanama Meckel divertikülünün üç önemli komplikasyonundan biridir (diğer ikisi; divertikülit ve entestinal obstrüksiyondur) Divertikül içindeki ektopik mide mukozasından

salgılanan asidin komşu ileumda oluşturduğu ülsere bağlı olarak ortaya çıkan kanama; parlak kırmızı renkte, bol miktarda ve ağrısızdır Tanıda en güvenilir yöntem technetium99 (99m Tc sodium pertechentate) ile yapılan sintigrafidir Mide mukozasına affinitesi olan bu maddenin Meckel divertikülü içindeki ektopik mide mukozası tarafından tutulması tanıyı koydurur Tedavi cerrahi olarak, divertikülü ve ülseri içine alan bir rezeksiyon ve anastomozdur

KAYNAKLAR

1-Ashcraft KW, Holder TM: Pediatric Surgery, Philadelphia, WB Saunders Co, 1993, 2 baskı

2-Welch KJ, Randolph JG, Ravitch MM, O'Neill, JR, JA, Rowe MI: Pediatric Surgery, Chicago, Year Book Medical Publishers Inc 1986, 4 baskı

3-Raffensperger JG: Swenson's Pediatric Surgery,Connecticut, Appleton/Lange 1990