Vitiligo Nedir , Nedenleri - Tedavisi

VİTİLİGO NEDİR? KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Derimizde pigment üreten, dolayısıyla derimize rengini veren melanosit hücreleri vardır Çeşitli sebeplerden dolayı, bu melanositlerin hasar görmesi sonucu, pigment üretilemez Pigment yetersizliği sonucu deride, dağınık ve yama şeklinde sınırları belli olan beyaz alanlar (leke) oluşur Süt kadar belirgin bir beyazlıktırBu lekelerin büyüklükleri değişiktir; nokta kadar ya da 2-3 madeni para büyüklüğünde olabilir bu şekilde deride ortaya çıkan hastalığa vitiligo denir Vücutta en çok etkilenen yerler el, kol, bacak, yüzdür Genital bölgede de görülme sıklığı fazladır
Toplumda her yüz kişiden ortalama 15'inde vitiligo ortaya çıkar Kalıtsal faktörlerin (ailesinde bu hastalığa yakalanmış olanların olması) bu hastalığın ortaya çıkmasında etkili olduğunu söylemek mümkün Yapılan araştırmalar, ailesinde bu hastalık görülen kişilerin yüzde 25'inde vitiligonun görüldüğünü göstermiştir Deride beyazlık şeklinde kendini gösteren bir hastalık olduğundan, koyu renkli kişilerde daha belirgindir Ortaya çıkma yaşı değişkendir Hastaların yarısı 20 yaşından önce hastalığa yakalanmıştır

VİTİLİGO NİÇİN ORTAYA ÇIKAR?
Vitiligonun ortaya çıkış sebebi, deriye rengini veren melanosit hücrelerin azalması sonucu pigment üretilememesidir Bu hücrelerin niçin azaldığı kesin olarak bilinmese de bazı teoriler üretilmiştir Genlerde ortaya çıkan bazı bozukluklar, bağışıklık sisteminin bozulması sonucu vücudun melanositleri yıkması, bu hücrelerin kendi kendini yok etmesi gibi nedenler yüzünden melanositlerin azaldığı düşünülmektedir
Ayrıca hastalığın ortaya çıkmasında ya da daha da şiddetlenmesinde etkili olan bazı faktörler vardır Güneş yanması, stres, bazı hastalıklar ve çarpma gibi faktörler bu hastalıkta etkin rol oynar Tabiki kalıtsal faktörleri de unutmamak gerekir Aile öyküsünde bu hastalığın olması da bir risk faktörüdür

VİTİLİGONUN BELİRTİLERİ VE SEYRİ
Vitiligonun belirtisi, deride yama şeklinde görülen beyaz lekelerdir Süt beyazı gibidir Bazı olgularda, vücudun tamamı beyazlar Bu beyaz alanlardaki kıllarda da beyazlaşma olabilir Koyu tenli kişilerin rahatlıkla farkettiği bu durum, açık tenlilerin de güneşte bronzlaşması sonucu dikkat çekecek düzeydedir Hastalığın şiddeti ve seyri herkeste aynı değildir Lekelerin olduğu yerde bazı esmerlikler olabilir Bunun nedeni hala o bölgede bir miktar pigment olmasıdır
Vitiligolu kişilerde pigment kaybı, hastalık ortaya çıktıktan bir süre sonra durur Yani pigment miktarı sabit kalır Sonra tekrar pigment kaybı ortaya çıkabilir ve bu şekilde devam eder Hastalık ilerler ve hasta eski rengine kavuşamaz Derinin renginin tamamen değişmesi yani vücudun tek renk olması hastalığın geçtiği anlamına gelmez Vitiligo devam etmektedir

VİTİLİGO TANISI NASIL KONUR?
Vitiligonun tanısını koymak zor değildir Hastadan alınan bilgiler ve yapılan fiziki muayene sonucu vitiligo tanısı konabilir Bunun için cildiye uzmanına başvurmanız gerekir Fakat çok açık tenli kişilerde tanı koymak bazen zor olabilir Bu durumda kullanılan ışıklı bir cihazla tanı konur Yine bu da kolay ve ucuz bir yöntemdir
Vitiligo için herhangi bir kan ya da idrar tahlili gerekmez Fakat vitiligoyla beraber bazı hastalıklar görülebileceğinden bu durumun araştırılması için bazı tetkiklerin yapılmasında fayda vardır

VİTİLİGO TEDAVİSİ
Vitiligonun tedavisinde doktor tarafından uygulanan tedavi ile hastanın dikkat etmesi gereken bazı durumlar vardır Amaç; melanosit hücrelerinin çalışmasını normale döndürmektir Bunun için bazı ilaç ve kremler kullanılmaktadır Fakat son zamanlarda uygulanan en etkili yöntem lokal ultraviyole B (UVB) ışık tedavisidir Yeni ve gelişmiş bir yöntemdir B u ışık tedavisi sadece lekelerin olduğu bölgelere uygulanır Böylece vücudun diğer bölgelerinin oluşacak yan etkilerden korunması amaçlanır Bu tedavi için bir kaç seans yeterli olmamaktadır En az 10 seansta hastalığa cevap alınmaktadır Bu seanslardan sonra hasta normal yaşamını sürdürebilmektedir Haftada 2-3 seans uygulanır
Bunun dışında krem tedavisi uygulanmaktadır Fakat yüze uygulandığında dikkat edilmesi gerekir Çeşitli yan etkileri olabilir Ayrıca bazı ilaçlarla hastalığın ilerlediği durumlarda, lekelerin olmadığı bölgelerin de renginin açılarak, hastanın derisinin görünümü normal hale getirilmeye çalışılır
Vitiligo hastalarının güneşe dikkat etmesi gerekir Güneşe çıkarken yüksek koruyucu faktörlere ( en az 15 faktör ) sahip krem kullanılmalıdır Çünkü vitiligolu kişilerde güneşe karşı savunma mekanizması azalmıştır Sonuçta ortaya çıkacak güneş yanıkları, hastalığın şiddetlenmesine neden olur
Bu tedavilerin hepsi hastanın yaşı, maddi durumu, hastalığın şiddeti göz önüne alınarak yapılır Her hastaya aynı tedavi şekli uygulanmaz Tedavi sonucu elde edilen başarı genellikle yüz bölgesindeki lekeler içindir Eller ve ayaklar tedaviye geç yanıt vermekte ve düzelmesi gecikmektedir Zaten hastayı da en çok rahatsız eden yüz bölgesi olduğundan, tedaviyle sevindirici sonuçlar alınmaktadır

ALINTI