Ayn:

AYN:
Birşeyin kendisi
1 Boşlukta yer kaplayan ve ağırlığı olan yâni tartılabilen her şey, madde, cisim
Dünyâ ayn ve araz (özellikler) dan meydana gelmiştir Meselâ kalem, silgi birer ayndır Bunların rengi, kokusu ise, arazdır (Seyyid Şerîf Cürcânî, Tefaaaânî)
2 Alış-verişte, belli, meydanda, mevcut ve hâzır olan veya hâzır olmayıp da bulunduğu yeri, cinsi, miktârı belli edilen mal
Alış-verişte söz kesilirken, ayn olan malın kendisini vermek lâzımdır Benzeri hattâ daha iyisi olması için müşteri (alıcı) zorlanamaz Fakat müşteri rızâsı ile alırsa mukâyada satışı, yâni belli bir malı, başka belli bir mal, ile değiştirmek olur (İbn-i Âbidîn)
Altın ve gümüşten başka mallar, söz kesilirken tâyin etmekle (belirlemekle) ayn olurlar Deyn olan (tâyin edilmeyen) mal altın ve gümüş, sözleşmede ayrılmadan önce kabz olunmakla (eline almak ve cebine koymakla) ayn olurlar (İbn-i Âbidîn)
3 İnsanın zekât için ayırdığı ve yanında hazır bulunan malı
Ayn olan malın zekâtını ayn olarak vermek lâzımdır Ayn olan malın kırkta biri ayrılıp verilir (İbn-i Âbidîn)
Deyn olan (başkasında bulunan) malın zekâtı, ayn olarak verilir Yâni, başkasında bulunan malının zekâtını, hazır olan malından vermek lâzımdır Hâzır malı yoksa başkasındaki malından zekât miktârını isteyip, teslim alıp, sonra bu fakire verilir (İbn-i Âbidîn)
Ayn olan malın zekâtını deyn olarak vermek câiz değildir Yâni hâzır olan malın zekâtı olarak fakirdeki alacağını bu fakire bağışlamak câiz değildir (İbn-i Âbidîn)