Çin'in Medar-I İftiharı......Şangay

Dev binalar ve gökdelenleriyle şehrin finans merkezi olarak adı geçen Pudong’daki otelime doğru taksiyle yol alırken şehir tüm heybetiyle karşımda yükseliyordu Dönen, kıvrılan dev yollarda, üst geçitlerin üstünden geçen başka geçitlerde ilerlerken sanki bir bilim kurgu filminin setindeymişim gibi hissediyordum Otelime yerleştikten sonra resepsiyon görevlisi bana şehirdeki önemli yerlerin yazılı olduğu bir kart veriyor Kartta isimlerin Çince karşılıkları da yer alıyor Bunu taksicilerle anlaşabilmek için kullanmam gerektiğini söylüyor, ki ilerleyen günlerde bu kartın değerini anlıyorum, zira İngilizce bilen ya da sizin telafuzunuzu anlayabilen taksi şöförüyle karşılaşmak hayli güç Buna rağmen son derece güler yüzlü ve yardımseverler Eğer taksiyle uğraşmayayım diyorsanız 9 hattan oluşan sağlam bir metro ağı da mevcut

BALIKÇI KASABASINDAN DÜNYA BAŞKENTİNE

Şangay 20 yüzyılın başına kadar küçük bir balıkçı kasabasıymış Cumhuriyet dönemiyle birlikte adı politika, kültür ve sanatla anılmaya başlamış 1949 komunist devrimi sonrası ise şehir merkezi hükümetin ağır vergilendirmesi ve yabancı yatırımcıların çekilmesiyle canlılığını kaybetmiş, ta ki 1990 yılında Şangay Borsası’nın kuruluşuna kadar Ardından hükümet pazar ekonomisinin canlandırılması için şehre tam destek vermiş ve Şangay, Çin ekonomisinin büyümesi ve bugünkü gücüne ulaşmasında lokmotif görevini üstlenmiş Ekonominin hızla büyümesi, beraberinde bu büyük liman kentine olan yerli yabancı göçü de arttırmış, ancak Şangay hızlı büyümenin sorunlarıyla başedebilmeyi başaran ender şehirlerden Gökdelenleri, modern yaşam tarzı, kültür sanat etkinlikleriyle Şangay, Çin’in ekonomik kalkınmasının sembolü olarak görülüyor Mayıs – Ekim 2010 döneminde Expo 2010 Dünya Ticaret Fuarına ev sahipliği yapmaya hazırlanan Şangay, dünya ekonomi başkenti olmaya aday olacak gibi

ORIENTAL PEARL TV KULESİ

Bir şehrin neye benzediğini anlamak için en iyi yol, şehrin en yüksek noktasına çıkmaktır Burada da aynı şeyi yapacağım, 468 metrelik Oriental Pearl TV Kulesi, çarpıcı mimarisiyle şehrin sembolü olmuş, tepesindeki döner restorandan tüm şehri panoromik olarak görmek mümkün

TARİH KOKAN YAPILAR

Pudong’u daha eski yerleşimlerin yer aldığı Puxi bölgesinden Huangpu Nehri ayırıyor, Yangpu, Nanpu, Xupu, Lupu asma köprüleri birleştiriyor Huangpu nehrinde tekne turuyla şehrin içerisinde ilerleyebiliyorsunuz ancak ben nehir boyunca yürümeyi tercih ediyorum Çünkü etraftaki yapılar burada tarih kokmaya başlıyor Buraya ‘Bund’ ismi verilmiş, nehir boyunca uzanan klasik Avrupa şehirlerini andıran taş yapılar, Şangay’ın yabancı ülkeler tararafından iş merkezi olarak keşfedildiği 1920’li yıllara dayanıyor Zaten nehrin bu kesimi, şehrin eski limanıymış Bütün bu binalarda, zamanında ne amaçla kim tarafından yapıldığını açıklayan tabelalar mevcut, adeta bir açıkhava müzesi gibi, özellikle gece ışıklandırmalarıyla görüntü büyüleyici bir hal alıyor Bund’un hemen batısında Doğu Nanjing Yolu denilen bölge, Şangay’ın en kalabalık ve hareketli kısmı, çünkü burası alışveriş denilince ilk akla gelen yer Herkesin eli kolu dolu Sırf hesaplı alışveriş için Şangay’a gelen binlerce yabancı turist olduğu düşünülünce bu çok da anormal değil
Sokakta şiş tavuk benzeri yiyeceği satın aldığım Wang, Xin Tian Di’yi muhakkak ziyaret etmemi söylüyor Kendisi kuzeyden Mançurya bölgesinden gelmiş, zahmetli ve az kazançlı
kömür madeni işciliği yerine, burada yiyecek işiyle uğraşıyor Hem daha az yorucu hem daha kazançlı diyor Wang gibi dışarıdan göç eden binlerce insanı kuçaklamış durumda Şangay Wang’ı dinleyip, Xin Tain Di’ye doğru yürüyorum, yanımdam geçen bisikletlilere özenmiyor değilim Bu arada şehirde yaklaşık 12 milyon bisiklet varmış Xin Tian Di (Şintiendi), cennet ve dünya anlamına geliyor Klasik Shikumen (taş geçit) stili Pekin mimarisinde de görülen gri briketlerden oluşan 1-2 katlı bu yapıları görmek, gökdelenleri izlerken ağrıyan boynumu biraz rahatlatıyor Semtte bir sürü cafe, restoran, çayevi, sanat galerisi, sinema ve alışveriş merkezi mevcut Semt sadece yaya trafiğine açık ve semtin uzunca bir meydanı var Meydana bakan dükkanlardan birinde turkuaz renkli bir desenin “Türkiye Mavisi” ismiyle sergilenmesi, Şangay’ın globalleşmenin tam merkezinde olduğunu gösteriyor

YU YUAN BAHÇESİ

Şangay’ın bu eski şehir diyebileceğimiz bölümünde karşıma çıkan Yu Yuan Bahçesi, 16 yüzyıldan günümüze kadar son derece iyi korunmuş Kıvrımlı patikaları; ejderha motifli, seramik kiremitli, klasik Çin taş binaları; Uzakdoğu’ya özgü bitki çeşitliliği; havuzlarda yüzen renkli balıklarıyla adeta masal diyarı burası Bahçenin çıkışında, bir göletin ortasına inşa edilen ve bir klasik olan Çayhane filminin çekildiği köşk, çay ve kahve hizmeti vermeye devam ediyor Buradaki Yasemin çayını özellikle denemekte fayda var, hatta soğuk suya katıldığında da nefis bir aroma yayıyor
Şangay Doğu ile Batı kültürlerinin, geçmiş ve günümüzün bir arada harmanlandığı çağdaş bir metropol olarak beni oldukça etkiledi Dönüş yolunda bir yandan bu büyülü şehirde yaşadıklarımı düşünüyor diğer yandan da 22 Temmuz’da yaklaşık 7 dakika boyunca sürecek olan güneş tutulmasını kaçırıyor olmanın hüznünü yaşıyorum

Uğur Gökçedağ