Munzur Festivalinde Barajlara Hayir

Tunceli ve ilçelerinde bir araya gelen onbinlerce kişi "Toprağına Sahip Çık, Munzur'a Sahip Çık" sloganıyla yapılan 4 Munzur Kültür ve doğa Festivali'nde Munzur'da yapılması planlanan barajlara karşı çıktı Yeşiller'den Kadir Dadan 1 Ağustos günü Ovacık'ta yapılan panelde yaptığı konuşmada yeşil politika ilkeleri açısından barajlar neden karşı çıktığımızı anlattı

Kadir Dadan'ın festivali değerlendirdiği yazısı aşağıdadır Ayrıca Yeşillerin Gündeminde Munzur ve Barajlar Sorunu sayfamıza giderek Kadir Dadan'ın panel konuşmasının metnine ve diğer belgelere ulaşabilirsiniz

Sevgili dostlar,

1 Ağustos 2003 Cuma günü 4 Munzur Kültür ve Doğa Festivali çerçevesinde Tunceli Ovacık�ta düzenlenen �Munzur ve Barajlar Sorunu� panele Yeşiller İstanbul adına konuşmacı olarak katılmıştım Daha sonra tatile çıktığım için etkinlik ile ilgili bir değerlendirme yapma fırsatım olmamıştı Bu yazıda etkinlik ile ilgili değerlendirmelerimi ve sorunun ve katıldığımız panelin kısa bir özetini sunuyorum

Öncelikle panele Yeşiller olarak doğrudan bir davet almadığımızı, başlangıçta iki ayrı panel için Çevre İçin Hekimler Derneği olarak Ümit Şahin ve benim konuşmacı olarak katılmamızın öngörüldüğünü, daha sonra tek bir panele ikimizin adının geçtiğini görünce, birimizin Yeşiller adına konuşmasını önerdiğimizi, kabul görmesi üzerine Ümit�in Dernek Başkanı sıfatıyla dernek adına, benim ise Yeşiller İstanbul adına konuşmacı olduğumuzu vurgulamak isterim

Kısaca Munzur Nehri üzerine yapılacak barajlar hakkında bilgi verecek olursak, bu barajların başta Milli Park alanı dahil olmak üzere, flora ve faunasıyla korunması yalnız Tunceli için değil, Anadolu ve Dünya için de büyük önem taşıyan Munzur Vadisini sular altında bırakacağını, Tunceli ile ilçeleri arasındaki ulaşımın yeniden düzenlenmek zorunda kalınacağını ve adeta imkansızlaşacağını, birinci derece deprem bölgesi olan vadinin yatırım maliyetlerini arttırdığını ama uluslararası sermaye (ABD kaynaklı) ortaklı şirketlerin bakir bölgede gözlerinin olduğunu, hatta jeoloji mühendisleri odası kaynaklı bilgilere göre, altın madenciliği için de bölgede etkinliklerde bulunulduğunu belirtmek de yarar var Aşağıda Munzur ve Barajlar konusuyla ilgili internet sitelerinin adreslerini vereceğim, ilgi duyan buralardan konu ile ilgili dosyaları inceleyebilir

Daha önce bölgede askerliğini yapmış birisi olarak ilk tespitim, özellikle şehirlerde daha öncesinde fazlasıyla var olan asker varlığının (belki de festival kalabalığı nedeniyle) eskisi kadar hissedilmemesiydi Sadece Ovacık�a kaç kişinin geldiği ile ilgili olarak minibüslerin içinde kaç kişinin olduğunu sordular

Tunceli oldukça kalabalık ve şenlikli idi Caddeler boydan boya çeşitli ideolojik grupların ve giysi � takı standlarının işgali altındaydı İnsanlar neşeli ve umut doluydular Bu görüntüleri stat konserlerine de yansımıştı Ama barajlar konusunda yeterince bilgili ve tepkili olduklarını söylemek epey güçtü Munzur kenarındaki çay bahçeleri ve gazinolarda tıka basa insan doluydu Munzur�da serinlemek isteyenler ise ayrı bir renkli görüntü sunuyorlardı Organizasyon komitesinin sıkıntısı çok uzaktan seçilebilecek kadar belirgindi Tunceli�nin sınırlı yatak kapasitesi, yatılı okulların ve misafirhanelerin festival için sınırlı bir şekilde kullanılabilmesi nedeniyle kalacak yer sorunu üst düzeye taşınmıştı Ancak misafirperver Tuncelililer, kim olduğuna bakmaksızın evlerini konuklarına açarak, bu sorunun üstesinden gelebilmeyi başardılar

Munzur Gözeleri, yöre halkı için kutsal özellikleri nedeniyle tam bir insan akınına uğramış adeta mahşer yerini andırıyordu Burası da giysi ve takı standlarının işgalinden nasibini almıştı Ama öyle iç içe, öyle samimi bir ortam vardı ki inanılası değil Munzur�dan bir tas su içmek, oraya gelen herkes gibi bize de nasip olurken, birlikte olmanın verdiği haz doruk noktadaydı

Ovacık halkı, Tunceli�nin aksine barajlara oldukça duyarlıydı Bu bire bir görüşmelerde ve panel sırasında kendisini iyice belli etti Bütün etkinlikler boyunca olumsuz bir olayın yaşanmaması, büyük ölçüde bu duyarlılık ve sorumluluğun eseriydi

Panelden önce Çevre İçin Hekimler Derneğinden dostlarla, yapımı büyük ölçüde tamamlanan Mercan vadisindeki Akyayık Barajı ve Hidroelektrik santralini gezme fırsatı bulduk Burada ilk defa nereye gittiğimize ilişkin, 50 metre yukarımızdaki askerlerin bağırtılar şeklindeki sorularıyla durdurulduk Neyse ki ismimizi alarak devam etmemize izin verdiler Baraj ve boru tipi HES, henüz hizmete girmemekle birlikte, yapımı hemen hemen bitmişti Mercan deresini kaynağından fışkırdığı yerin birkaç yüz metre ilerisinden bir boru içine hapseden ve yaklaşık 15 km lik bir kanal yardımı ile HES�e taşıyan bu baraj, tam anlamıyla vadinin kurumasına yol açacak bir baraj gibi duruyor En azından işletilmemesi için girişimlerde bulunmak şart

Panele gelince, daha önce katılacağı bildirildiği halde Avukat Murat CANO panele katılmadı Anlayabildiğimiz kadarıyla, hukuki süreçte yaşanan fikir ayrılıkları (Hukuki sürecin yurt içinde sürdürülmesi ya da bir an önce uluslararası platforma taşınması) nedeniyle, Murat CANO ile Festival Komitesi ve Dayanışma dernekleri arasında beklenmedik bir kopukluk yaşanmıştı Sevgili Oktay KONYAR da Panel saatinin festival komitesi tarafından son anda değiştirilmesi nedeniyle ancak Ümit ŞAHİN�in konuşması sırasında panele dahil olabildi Panelde gerçekten ilginç bir açılışla karşılaştık İlk sözü alan CHP Tunceli Milletvekili Sinan Yerlikaya, topu adeta belediye çay bahçesini hınca hınç dolduran kalabalığa attı Açıkça karşı durmak yerine siz ne isterseniz ben onu yaparım kabilinden sözlerle nabız tutma yolunu seçti İkinci olarak söz verilen Prof Dr Neriman ÖZHATAY, daha çok kendisinin akademik çalışmaları çerçevesinde bölgedeki flora üzerine bir takım bilgiler sundu Ancak, baraj yapımına karşı net bir tavır sergilemedi Bu konuşmalar yapılırken, biz Ümit ŞAHİN ile bizden başka kimsenin burada net duruş sergilemeyeceği konusunda birleşerek, barajların çevreye etkilerini bir kenara bırakıp, karşı duruşu vurgulamak ve içini doldurmak üzerinde anlaştık

Önce Ümit, sonra da ben net tavırlar sergileyince (benim konuşma metnim ekteki dosyadadır, Ümit ise kazanılan Aliağa ve Akkuyu mücadelelerine vurgu yaparak olayı ekoloji mücadelesi boyutuna taşıdı) hava bir anda değişti Bizden sonra konuşan Prof Dr İlyas YILMAZER, bolca kendi çalışmaları ile süslediği heyecanlı konuşmasında emperyalizmle barajlar arasındaki bağlantı üzerinde durdu, İstanbul � Ankara arasında otoyol değil, hızlı tren hattı yapılması üzerine maliyet hesaplarını da içeren bilgiler sundu Sıkça olarak da Ümit ile benim bir çok konuyu zaten dile getirdiğimizi vurguladı Emperyalizme karşı duruş temelinde barajlara karşı çıktı Son sözü alan sevgili Oktay KONYAR ise iyice olgunlaşan havayı doruğa taşıdı Çay bahçesini dolduran yüzlerce kişiyi ayağa kaldırarak, �Barajlara hayır!�, �İzin Vermeyeceğiz� dedirterek bir ölçüde son noktayı koydu Sorular bölümünde daha çok görüş bildirildi ve baraj taraftarı olan bir kişinin görüşlerine yanıt verilmediyse de, Tunceli Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Nimet TANRIKULU�nun kendisini hedef alan ve tavır netliği isteyen sorusuna karşı, oluşan baraj karşıtı havanın da etkisiyle Tunceli Milletvekili Sinan YERLİKAYA, bu kez baraj karşıtı bir konuşma ile konunun takipçisi olacağına dair söz verdi

Panel sırasında bizlerle Tunceli�ye gelen Tunceli�ye birlikte geldiğimiz arkadaşlarımız Yeşiller�den Süleyman YILMAZ ve Solmaz Karabasa bir stand açarak yeşilgazete�nin Munzur�da Barajlar sorununa ayrıntılı olarak yer veren ilk sayısının ve Türkiye Yeşil Diyalog Toplantısı konuşmalarını içeren kitabın tanıtımını yaptılar

Toplantı sonrası sevgili Oktay KONYAR, tüm yeşil dostlara sevgi ve selamlarını iletti Festivale katılmak için Almanya�dan gelen ve Almanya�da Köln Belediye Meclisi üyesi olduğunu belirterek Kosova�ya müdahale kararı nedeniyle Alman Yeşiller�inden ayrılıp Sosyalist Parti�ye geçtiğini bizlerle paylaşan Sengül SENOL, konuşmalarımıza ve desteğimize teşekkür etti Düzenleme komitesi ise bizleri kendi halimize bırakacak kadar, rahatlamış ve işin eğlence boyutuna odaklanmıştı

Dönüşte kendisini daha genç hissedenler, rafting heyecanı yaşarken ben ise sarp yamaçlar ve eşsiz doğa güzellikleriyle olan anılarımı tazelemeyi tercih ettim

Sonuç olarak, sonucuna etki edebildiğimizi düşündüğümüz bir etkinliğe imza atarken, bir ölçüde süreç ile ilgili de yeni sorumlulukları üzerimize aldığımızı ayrı bir yere koymamız gerekiyor Munzur Vadisine yapılacak barajlara karşı yürütülecek mücadele açıkça bizim desteğimize ve yönlendirmemize gereksinim duyuyor Özellikle çevreci dernek ve STK�larla iletişim ve işbirliği yapılabilmesine ilişkin, temasta olduğumuz kişilerce açıkça dile getirilen talep ve beklentiler mevcut Barajlara karşı yerel unsurların bulunması her ne kadar sevindirici ise de yürütülecek mücadelenin dayanacağı eksenin henüz netlik kazanmaması ve birbirini örtmeyen, ortak paydası az, hukuk mücadelesini benimsemeyen yada deneyimleri yetersiz olan grupların propagandalarına açık oluşu çeşitli soru işaretlerini de beraberinde getiriyor Bu açıdan özellikle hukuki sürece ve eylemliliğe katkı açısından, geçmiş ekoloji mücadelelerindeki deneyimlerin, Munzur Vadisi ve Çevresini Koruma Kuruluyla paylaşılması büyük önem kazanıyor Aksi takdirde hem hukuki hem de siyasi süreç, kitleselleşemeden kayba uğrayabilir Ümit ve ben elden geldiğince sürece katkıda bulunmak için gerek Yeşiller, gerekse Çevre İçin Hekimler Derneği çatısı altında çaba göstermeye devam edeceğiz Bu amaçla İstanbul�da konuyu dile getirecek bir panel düzenleyeceğiz