Tarihte Bugün

6 Mart

Öykücü Ömer Seyfettin, 1920 yılında İstanbul'daki Haydarpaşa Hastanesi'nde hayata veda etti

Çağdaş Türk öykücülüğü ve Milli Edebiyat akımının kurucularından Ömer Seyfettin, 12 mart 1884'te Gönen'de doğdu Kafkas göçmenlerinden yüzbaşı Ömer Şevki Bey'in oğluydu

Öğrenimine Gönen'de başladı Babasının görevi nedeniyle sürekli yer değiştirmemeleri için annesiyle bilikte İstanbul'a gönderildi 1892'de Aksaray'daki Mekteb-i Osmaniye'ye yazdırıldı 1896'da Baytar Rüşdiyesi'ni bitirdi
Edirne Askeri İdadisi'nden sonra İstanbul'da Mekteb-i Harbiye'den mezun oldu, teğmen rütbesiyle orduya katıldı İzmir Zabitan ve Efrat Mektebi'nde öğretmenlik yaptı 1908'de Selanik Üçüncü Ordu'da görevlendirildi, 1911'de ordudan ayrıldı

Balkan Savaşı çıkınca tekrar askere alındı Sırp ve Yunan cephelerinde savaştı Yanya Kalesi'nin savunması sırasında Yunanlara esir düştü Bir yıl süren tutsaklıktan sonra İstanbul'a döndü

Kısa süre 'Türk Sözü' dergisinin başyazarlığını yaptı 1914'te Kabataş Lisesi'ne edebiyat öğretmeni atandı Ölümüne dek bu görevi sürdürdü Yazmaya Edirne'deki öğrenciliği sırasında başladı

İlk şiiri 'Hiss-i Müncemid', Ömer imzasıyla 1900'de 'Mecmua-i Edebiye'de yayımlandı İlk öyküsü 'İhtiyarın Tenezzühü' 1902'de 'Sabah' gazetesinde yer aldı

İzmir ve Makedonya'da görevliyken yazdığı şiir, öykü ve makaleler çeşitli dergilerde çıktı Askerliğe ara verdiği dönemde ise yazıları 'Rumeli' gazetesi ve dergilerde yayımlandı

Selanik'te yayınlanan 'Genç Kalemler' dergisindeki yazılarıyla ünlendi Derginin ikinci dizisinin ilk sayısında nisan 1911'de yayınlanan 'Yeni Lisan' başlıklı yazısı Milli Edebiyat akımının başlangıç bildirgesi oldu

Yazılarında, yalın, halkın konuştuğu ve anladığı bir dil kullanmak gerektiğini savundu Türkçenin kendi kurallarına uygun yazılmasını, Arapça ve Farsça sözcüklerden arındırılmasını istedi

Milli Edebiyat akımının öncülüğünü Ziya Gökalp ve Ali Canip Yöntem'le birlikte sürdürdü Birinci Dünya Savaşı yıllarında 'Yeni Mecmua'da yayımlanan öyküleriyle ününü yaygınlaştırdı

Öykülerini kişisel deneyimlerine, tarihi olaylara ve geleneklere dayandırdı Günlük konuşma dilini kullanması, öykülerine canlı ve etkileyici bir özellik verdi Yergiye, polemiğe, komik durumlara ve toplumsal yorumlara değindi

Ölümünden sonra, 1926'da, öykülerini önce Ali Canip Yöntem derledi Ardından Ahmet Halit Kitabevi 1936'da bir derleme yaptı 1950'den sonra Şerif Hulusi, öykülerini yeniden gözden geçirip 10 cilt halinde yayımladı

Rafet Zaimler Yayınevi 1962'de 30 öykü daha ekleyerek 11 ciltlik bir külliyat halinde yayımladı Son olarak Bilgi Yayınevi, 'Bütün Eserleri' adıyla tüm öykülerini 16 kitapta topladı

'Kahramanlar', 'Bomba', 'Yüksek Ökçeler', 'Yüzakı', 'Yalnız Efe', 'Falaka', 'Aşk Dalgası', 'Beyaz Lale', 'Gizli Mabet' bu dizideki öykü kitaplarından bir bölümüydü İnceleme kitaplarında 'Tarhan', 'Ayın Sin' takma isimlerini kullandı

(6 Mart) olan diğer önemli olaylar:

1925: Takriri Sükun Kanunu'na dayanılarak İstanbul'da altı gazete ve dergi, Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı Kapatılan yayın organları şunlardı: 'Tevhidi Efkar', 'İstiklal', 'Son Telgraf', 'Aydınlık', 'Sebilülreşat' ve 'Orak Çekiç'

1927: İstanbul Radyosu yayına başladı

1935: Oyun Yazarı İbnürrefik Ahmet Nuri (Sekizinci), 61 yaşında vefat etti

1957: Afrika'da Altın Kıyısı, Gana ismini alarak bağımsızlığını ilan etti

1972: TBMM Adalet Komisyonu, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idam cezalarını onayladı

1989: Şarkı sözü yazarı ve şovmen Fecri Ebcioğlu yaşamını yitirdi

1995: Avrupa Birliği üyesi 15 ülke ile Türkiye arasında Gümrük Birliği Antlaşması imzalandı

1995: Karikatürist Nehar Tüblek, İstanbul'da yaşama veda etti Tüblek, 1924 yılında Manastır'da doğmuştu

2002: Yargıtay Dokuzuncu Ceza Dairesi, gazeteci ve yazar Çetin Emeç ve Turan Dursun ile İran rejim muhalifi Ali Akbar Gorbani'nin öldürülmesi olaylarının da aralarında bulunduğu birçok saldırıdan sorumlu tutulan İslami Hareket Örgütü'nün icra şurası üyesi İrfan Çağırıcı hakkındaki idam cezasını onadı

TARİHTE BUGÜN: 7 MART
KKTC bayrağı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Meclisi tarafından 7 Mart 1984'te onaylandı



Bugünkü hali 7 Mart 1984 tarihinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Meclisi tarafından onaylanan, beyaz fon üzerine üstte ve altta olmak üzere iki, kırmızı, boydan boya şerit ile, ortada kırmızı renkli Ay Yıldız bulunan bayrak

Başka neler oldu

* 1876 - Alexander Graham Bell, telefon olarak adlandırdığı buluşunun patentini aldı (patent no: 174,464)
* 1919 - Fransızlar, Kozan’ı işgal etti
* 1927 - İstiklal Mahkemeleri'nin görevi sona erdi
* 1945 - Amerikan 1 Ordusu, Remagen Köprüsü’nden Ren Nehrini geçti
* 1966 - Erzurum ve Muş’ta meydana gelen depremde 15 kişi öldü, 25 kişi yaralandı, 2380 ev yıkıldı
* 1983 - Ahmet Necdet Sezer Yargıtay üyeliğine seçildi
* 1989 - Anayasa Mahkemesi, üniversitelerde dini inanç sebebiyle boyun ve saçların örtü veya türbanla kapatılmasını serbest bırakan yasayı iptal etti
* 1989 - İran, İngiltere ile diplomatik ilişkilerini kesti
* 1994 - Moldova'da yapılan referandum sonucu halkın yüzde 90'ı Romanya'yla birleşmeyi reddetti

Bugün doğanlar

* 1792 - John Herschel, İngiliz matematikçi, gökbilimci ve kimyager (ö 1871)
* 1875 - Maurice Ravel, Fransız besteci (ö 1937)
* 1908 - Anna Magnani, İtalyan sinema oyuncusu (ö 1973)
* 1934 - Adnan Binyazar, Türk yazar
* 1944 - Jiuli Şartava, Abhazyalı siyaset adamı (ö 1993)

Bugün ölenler

* MÖ 322 - Aristo, Klasik Yunan felsefesinin kurucularından Platon'un öğrencisi (d MÖ 384)
* 1895 - Mikhail Bakhtin, Rus filozof ve edebiyat teorisyeni (d 1895)
* 1942 - Lucy Parsons, ABD'li siyahi sendikacı (d 1853)
* 1990 - Çetin Emeç, Türk, gazeteci yazar (d 1935)
* 1999 - Stanley Kubrick, ABD'li Sinema yönetmeni (d 1928)


TARİHTE BUGÜN: 8 MART

Bugün Dünya Kadınlar Günü



1975 yılında Dünya Kadınlar Yılı'nı ilan eden Birleşmiş Milletler Örgütü, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart'ı tüm kadınları için Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanmasını kararlaştırdı

8 Mart 1857 tarihinde ABD'nin New York kentinde 40000 dokuma işçisi daha iyi çalışma koşulları istemiyle bir tekstil fabrikasında greve başladı Ancak polisin işçilere saldırması ve işçilerin fabrikaya kilitlenmesi, arkasından da çıkan yangında işçilerin fabrika önünde kurulan barikatlardan kaçamaması sonucunda çoğu kadın 129 işçi can verdi İşçilerin cenaze törenine 100 bini aşkın kişi katıldı

26 - 27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka'nın Kopenhag kentinde 2 Enternasyonale bağlı kadınlar toplantısında (Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı) Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin, 8 Mart 1857 tarihindeki tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçiler anısına 8 Mart'ın "Dünya Kadınlar Günü" olarak kutlanması önerisini getirdi ve öneri oybirliğiyle kabul edildi

İlk yıllarda belli bir tarih saptanmamıştı ve değişen tarihlerde fakat her zaman ilkbaharda kutlanıyordu Tarihin 8 Mart olarak saptanışı 1921'de Moskova'da gerçekleştirilen 3 Uluslararası Kadınlar Konferansı'nda gerçekleşti

Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yılları arasında bazı ülkelerde kutlanması yasaklanan Dünya Kadınlar Günü, 1960'lı yılların sonunda Amerika Birleşik Devletleri'nde de kutlanmaya başlanmasıyla daha güçlü bir şekilde gündeme geldi Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart'ın "Dünya Kadınlar Günü" olarak kutlanmasını kabul etti

Birleşmiş Milletler'in sitesinde günün tarihine ilişkin bölümde, kutlamanın New York'ta ölen işçilerin anısına yapıldığı yazılmamıştır

Türkiye'de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında "Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya başlandı 1975 yılında daha yaygın olarak kutlandı ve sokağa taşındı

"Birleşmiş Milletler Kadınlar On Yılı" programından Türkiye'nin de etkilenmesiyle, 1975 yılında "Türkiye 1975 Kadın Yılı" kongresi yapıldı 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi'nden sonra dört yıl süreyle herhangi bir kutlama yapılmadı 1984'ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından "Dünya Kadınlar Günü" kutlanmaya başlandı

Başka neler oldu

* 1911 - Dünya Kadınlar Günü ilk kez kutlandı
* 1917 - II Nikolay'ın tahttan inmesine sebep olacak Petrograd ayaklanması başladı
* 1921 - İspanya başbakanı Eduardo Dato, Madrid'de parlamento binasından çıkarken Katalan militanlarca öldürüldü
* 1942 - II Dünya Savaşı: Hollanda, Java adasında Japonlara teslim oldu
* 1952 - Philadelphia'da ilk suni kalp ameliyatı yapıldı
* 1957 - Mısır, Süveyş Kanalı'nı tekrar açtı
* 1962 - İstanbul-Ankara-Adana seferini yapan THY'ye ait 'Kop' uçağı Toroslar'da düştü Sekiz yolcu ve üç kişilik mürettebattan kurtulan olmadı
* 1983 - Ronald Reagan, SSCB'yi "Şeytan İmparatorluğu" şeklinde adlandırdı
* 1985 - Beyrut'ta bir caminin önünde patlayan bomba, 85 kişinin ölümüne 175 kişinin yaralanmasına yol açtı
* 2003 - Recep Tayyip Erdoğan, Siirt'te yapılan yenileme seçimlerinde milletvekili seçilerek TBMM'ye girdi

Bugün doğanlar

* 1851 - İsmail Gaspıralı, Tatar Eğitimci, yayıncı ve politikacı (ö 1914)
* 1879 - Otto Hahn, Alman kimyacı Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö 1968)
* 1907 - Konstantin Karamanlis, Yunan politikacı (ö 1998)
* 1944 - Pepe Romero, İspanyol gitarist
* 1979 - Bülent Polat, Türk oyuncu

Bugün ölenler

* 1403 - Yıldırım Bayezid, Osmanlı padişahı (d 1360)
* 1923 - Johannes Diderik van der Waals, Hollandalı fizikçi Nobel Ödülü sahibi (d 1837)
* 1930 - William Howard Taft, ABD'nin 27 başkanı (d 1857)
* 1944 - Hüseyin Rahmi Gürpınar Türk yazar (d 1864)
* 2005 - Aslan Mashadov, Çeçen lider (d 1951)




TARİHTE BUGÜN: 9 MART

Sovyet lideri Lenin geçirdiği felç sonucu 9 Mart 1923'te konuşma yeteneğini kaybetti



Lenin'in sağlığı, devrim ve savaşın getirdiği gerginlik sonucu oldukça zarar görmüş, suikast girişiminde aldığı yaralar sağlık durumunu daha da kötüye götürmüştü Kurşun hâlâ boynunda idi ve omuriliğe yakın durduğu için, o günün tıp tekniğiyle çıkarılması mümkün değildi

1922 Mayıs’ında ilk defa felç geçirerek sağ tarafı kısmen felçli kalan Lenin’in hükümetteki rolü giderek azaldı Aynı yılın Aralık ayında geçirdiği ikinci felçten sonra aktif politikadan çekildi 1923 Mart’ında geçirdiği üçüncü felcin sonrasında konuşma yeteneğini de yitirerek ölene kadar yatağa bağımlı kaldı

İlk kez felç geçirdikten sonra, hükümet ile ilgili bazı yazıları eşine dikte ettirdi Bunların arasında en ünlüsü Lenin’in Vasiyeti ’dir Bu vasiyette, başta Stalin olmak üzere önde gelen komünistleri eleştiriyordu 1922 Nisan ayından itibaren Komünist Parti’nin genel sekreteri olan Stalin'in “eline sınırsız bir otoritenin geçtiğini” söylemiş ve “yoldaşların Stalin’i bu görevden uzaklaştırmak için bir yol aramalarıni” önermiştir

Lenin'e göre Stalin son derece kaba bir karakterdi ve proleterya diktatörlüğü asla onun liderliğinde yayılamazdı Ona göre, devrimin iyiliği için iktidar Stalin gibi devrimci olmayan insanların elinden alınmalı ve Troçki gibi sol Marksistlere verilmeliydi Lenin’in ölümünden sonra eşi, 1924 Mayıs’ındaki 13 Parti Kongresi’nde okunmak üzere Lenin’in Vasiyeti ’ni merkez komiteye göndermesine rağmen, vasiyette merkez komitenin önde gelen Zinoviev, Kamenev, Buharin ve Stalin gibi üyeleri eleştirildiği için merkez komite bu dokümanın geniş kitleye ulaşmasını istemedi

Merkez komite bu kararı haklı göstermek için, hayatının son yıllarında Lenin’in aklî dengesinin yerinde olmadığını, dolayısıyla da son söylediklerine güvenilemeyeceğini belirtti Son derece ilginçtir ki, Troçki de bu belgenin yayımlanmasını engellemek için Stalin'e destek olmuştur Stalin ile Troçki arasındaki gerginlik daha sonra Stalin'in NEP-Yeni Ekonomik Politika'dan çıkılmasını savunmasıyla başlamıştır Lenin'in Vasiyeti resmen ilk olarak 1926 yılında Max Eastman tarafından Amerika Birleşik Devletleri’nde yayımlandı

Lenin 21 Ocak 1924 günü, 53 yaşında öldü Lenin’in ölüm sebebi için yapılan resmî açıklama serebral arteriyoskleroz ya da dördüncü bir inme idi Ancak Lenin’i tedavi etmeye çalışan 27 doktorun yalnız sekizi otopsi raporunda bu sonuca vardığı için, ölümü ile ilgili başka teoriler de ortaya atıldı

Ölümünden hemen sonra, frengi olduğu dedikoduları yayıldı Otopsiden sorumlu patolog Aleksey Abrikosov otopsi raporunda frengiden sözetmedi ancak bahsettiği kan damarlarındaki hasar, felç ve diğer yetersizlikler frenginin de belirtilerindendir

Frengi hastalığının son aşamasında ortaya çıkan lezyonlar vücudunda görülemediği için iftira olarak tahmin edilen bu söylem kesin olarak çürütülmüştürTarihçilerin büyük çoğunluğu ölüm sebebinin, suikast neticesi boynunda kalan kurşunun neden olduğu bir felç olduğu konusunda hemfikirdir

Lenin’in ölümünden üç gün sonra Petrograd şehrinin adı Leningrad olarak değiştirildi Sovyetler Birliği, 1991 yılında dağıldıktan sonra şehrin adı tekrar Petrograd oldu

1920’lerin başlarında çok popüler olan Rus evrencilik akımı sonucu Lenin’in naaşını dondurarak saklamak ve gelecekte canlandırmak yönünde bir niyet vardı Gerekli ekipman ülke dışından satın alındı ancak birçok sebepten ötürü bu plan gerçekleştirilemedi Bunun yerine naaşı mumyalandıktan sonra 27 Ocak 1924 tarihinde Moskova’da Lenin’in Mozolesi’nde daimî istirahatgâhına kondu

* 1621 - İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa sadrazamlıktan alınarak yerine Ohrili Hüseyin Paşa atandı
* 1788 - NGC 2841 çubuksuz sarmal gökadası bulundu
* 1814 - Napolyon Ordularının sürekli yenilgiye uğrayıp geri çekildikleri bir dönemde Viyana Kongresi toplandı
* 1918 - Çayeli I Dünya Savaşı'nda Rus işgalinden kurtuldu
* 1935 - Hitler yeni bir hava kuvvetleri oluşturacağını ilan etti
* 1943 - Şükrü Saraçoğlu'nun başbakanlığında bulunduğu 13 TBMM hükümeti istifa etti ve gene Şükrü Saraçoğlu başbakanlığında 14 TBMM hükümeti kuruldu
* 1956 - Ali Sami Yen Stadı Galatasaray Spor Kulübü'ne devredildi
* 1959 - Kıbrıs'ı Yunanistan'a bağlamak amacıyla kurulmuş EOKA İngiltere'nin önerisini kabul etti; Grivas çekildi
* 1992 - Türk savaş uçakları Kuzey Irak'taki iki PKK kampını bombaladı

Bugün doğanlar

* 1454 - Amerigo Vespucci, İtalyan tüccar ve haritacı (ö 1512)
* 1814 - Taras Grigoroviç Şevçenko, Ukraynalı şair ve ressam (ö 1861)
* 1920 - Cengiz Dağcı, Tatar roman yazarı
* 1934 - Yuri Alekseyevich Gagarin, Sovyet kozmonot (ö 1968)
* 1943 - Bobby Fischer, ABD'li satranç şampiyonu

Bugün ölenler

* 1883 - Arnold Toynbee, İngiliz ekonomi tarihçisi (d 1852)
* 1895 - Leopold von Sacher-Masoch, Avusturyalı yazar (d1836)
* 1989 - Robert Mapplethorpe, ABD'li fotoğraf sanatçısı (d 1946)
* 1992 - Menahem Begin, İsrailli politikacı,Nobel Barış Ödülü sahibi (d 1913)
* 1994 - Charles Bukowski, ABD'li yazar ve şair (d 1920)



TARİHTE BUGÜN: 10 MART

"Buffy The Vampire Slayer" TV dizisinin ilk bölümü 10 Mart 1997'de yayınlandı



Buffy the Vampire Slayer, (Türkçe adı: Vampir avcısı Buffy) ABD yapımı bir televizyon dizisidir 1997 yılında gösterime giren dizi 7 sezon sürmüştür

Buffy Anne Summers'ın 16 yaşında, vampir avcısı olduğunu öğrenmesiyle etrafında gelişen olayları konu alır

Onu diğer avcılardan ayıran en önemli özelliği yakın arkadaşlarının yardımlarıdır

Dizi, 7 sezon sürmüş, bu süre içerisinde, Angel ve The Watcher adlarında iki yeni dizi daha doğmuştur Buffy'nin en yakın arkadaşları ve gözetmeninden oluşan grubu, kendilerine Scooby Gang ya da Scoobies derler

Başka neler oldu:

* 1876 - Graham Bell ile yardımcısı Watson, ilk telefon görüşmesini yaptılar
* 1919 - Çin'de kölelik kaldırıldı
* 1919 - Ahmed Tevfik Paşa hükümeti düştü yerine Damat Ferit Paşa hükümeti kuruldu
* 1920 - Yunanistan başbakanı Venizelos'un da katıldığı toplantıda, İstanbul'un resmi işgaline ve Kuvayı Milliye öncülerinin tutuklanmasına karar verildi
* 1969 - ABD'li siyahi lider Martin Luther King'in katili James Earl Ray, 99 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı
* 1972 - Millet Meclisi, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki idam kararlarını, 53 red, altı çekimser, 238 kabul oyuyla onayladı
* 2000 - Diyarbakır Bir Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi, kapatılan RP'nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ı, halkı ırk ve din farklılığı gözeterek, kin ve düşmanlığa açıkça tahrik ettiği gerekçesiyle bir yıl hapisle cezalandırdı
* 2004 - Yargıtay Birinci Ceza Dairesi, yedi TİP'li öğrenciyi öldürdüğü için yedi kez idam cezasına çarptırılan Haluk Kırcı'nın cezasının, 48 ayı hücrede olmak üzere müebbet ağır hapis cezasına dönüştürülmesine ilişkin kararı onadı
* 2005 - Garri Kasparov satranç turnuvalarına katılmayacağını açıkladı

Bugün doğanlar

* 1628 - Marcello Malpighi, İtalyan biyolog (ö 1694)
* 1920 - Boris Vian, Fransız yazar ve müzisyen
* 1930 - Galip Erdem, Türk gazeteci (ö 1997)
* 1957 - Usame bin Ladin, Arap, El Kaide islami örgütünün kurucusu
* 1958 - Sharon Stone, ABD'li sinema oyuncusu

Bugün ölenler

* 1861 - Taras Grigoroviç Şevçenko, Ukraynalı şair ve ressam (d 1914)
* 1938 - Mehmet Şükrü Koç, Türk politikacı (d 1887)
* 1985 - Konstantin Çernenko, Sovyet politikacı
* 1994 - Charles Bukowski, ABD'li yazar
* 1999 - Salah Birsel, Türk şair ve deneme yazarı



TARİHTE BUGÜN: 11 MART

Uluslararası Ceza Mahkemesi, 11 Mart 2003'te görevine başladı



Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), savaş suçları, insanlığa karşı işlenen suçlar, soykırım suçları ve saldırı suçlarına bakan uluslararası bir mahkemedir 1 Temmuz 2002 tarihinde kurulmuş ve 11 Mart 2003 tarihinde çalışmaya başlamıştır Mahkeme binası "Ev Sahipliği Anlaşması" yaptığı Hollanda'nın Lahey kentinde bulunmaktadır

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin kurulması için ilk çalışmalar 1998 yılında Birleşmiş Milletler'in önderliğinde Roma'da toplanan bir konferansta başladı 17 Temmuz 1998'de Uluslararası Ceza Mahkemesini kuran Roma Statüsü 7 ret oyuna karşılık, 120 kabul oyuyla ve oyçokluğu ile (21 çekimser) kabul edildi

Roma Statüsü suçları, mahkemenin nasıl çalışacağını ve devletlerin mahkeme ile işbirliği için ne yapmaları gerektiğini tanımlar Statü gereğince, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin faaliyete geçebilmesi için 60 ülkenin onayı beklendi ve 11 Nisan 2002 tarihinde sözkonusu 60 onaya ulaşıldı 15 Temmuz 2008 tarihi itibariyle Roma Statüsü, 139 devlet tarafından imzalamış ve 107 devlet tarafından onaylanmıştır Roma Statüsünü imzalamak onaylamak anlamına gelmemektedir

Roma Statüsünün 34 maddesinde Mahkemenin organları belirtilmiştir;

* Başkanlık
* Temyiz Bölümü, Yargılama Bölümü ve Ön-Yargılama Bölümü
* Savcılık Bürosu
* Yazı İşleri Bürosu

Roma Statüsü olayların mahkeme önüne 3 farklı şekilde gelebileceğini belirtiyor:

1 Mahkeme savcısı, sadece mahkemenin söz konusu suçu ya da bireyleri yargılama yetkisi var ise; kurban ya da ailesini de içerecek şekilde herhangi bir kaynaktan gelen bilgiye dayanarak, işlenmiş bir ya da birden fazla suçun söz konusu olduğu bir durum hakkında soruşturma başlatabilir
2 Roma Statüsü’ nü onaylayan devletler, sadece mahkeme yargılama yetkisini haizse, işlenen bir veya birden fazla suçun olduğu bir durumun soruşturulması için savcıdan talepte bulunabilirler
3 BM Güvenlik Konseyi, işlenen suçun bir veya birden fazla olduğu bir durumu soruşturması için savcıdan talepte bulunabilir 1nci ve 2nci yöntemlerin tersine, suçlar Roma Statüsü’ nü onaylamayan bir devletin topraklarında vuku bulmuş veya böyle bir devlet vatandaşı tarafından işlenmiş olsa bile BM Güvenlik Konseyi olayı savcıya bildirdiği zaman UCM yargı yetkisine sahip olacaktır

Bununla birlikte, bu durumların her birinde bir soruşturma açılıp açılmayacağına ve soruşturma üzerinde temellenen hukuki onaya bağlı olan bir davanın açılıp açılmayacağına karar vermek, devletlerin ya da Güvenlik Konseyi’nin değil, UCM savcısının takdirine bağlıdır

Başka neler oldu

* 1947 - Türkiye, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu'na (IMF) katıldı
* 1949 - İsrail ve Ürdün, Rodos'ta ateşkes antlaşması imzaladı
* 1970 - Saddam Hüseyin ve Mustafa Barzani arasında yapılan anlaşma üzerine Irak Kürdistan Özerk Bölgesi kuruldu
* 1976 - Eski ABD Başkanı Richard Nixon, Şili'deki seçimler sırasında Salvador Allende'nin seçilmesini önlemek için CIA'e emir verdiğini itiraf etti
* 1981 - Şili Cumhuriyeti'nin başkanlık olan ve Salvador Allende öldürüldüğü konut olan Palacio de La Moneda'nın resterasyonu tamamlandı
* 1985 - Konstantin Çernenko'nun ölümünün ardından Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreterliğine getirildi
* 1990 - Litvanya, Sovyetler Birliği'nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti
* 2004 - Madrid'te tren istasyonlarına yapılan bombalı saldırıda 191 kişi öldü
* 2005 - Madrid saldırısında ölenlerin anısına Ölmüşlerin Ormanı anıtı açıldı

Bugün doğanlar

* 1921 - Astor Piazzolla Arjantinli besteci ve bandoneon sanatçısı (ö 1992)
* 1922 - Cornelius Castoriadis, Yunan filozof (ö 1997)
* 1971 - Gülse Birsel, Türk gazeteci ve yazar
* 1971 - Johnny Knoxville, ABD'li aktör
* 1978 - Hayko Cepkin, Türk piyanist

Bugün ölenler

* 1955 - Alexander Fleming, İskoç bilim insanı Nobel ödülü sahibi (d 1881)
* 1967 - Yusuf Ziya Ortaç, Türk gazeteci ve yazar (d 1967)
* 1969 - Sadi Işılay, Türk besteci (d 1899)
* 1980 - Zekeriya Sertel, Türk gazeteci ve yazar (d 1890)
* 2006 - Slobodan Miloseviç, Yugoslav politikacı (d 1941)



TARİHTE BUGÜN: 12 MART

New Jersey, 12 Mart 1664'te Büyük Britanya Krallığının bir kolonisi oldu



* 1913 - Avustralya'nın gelecekteki başkenti resmen Canberra oldu Melbourne geçici olarak 1927'ye kadar başkent olarak kaldı
* 1918 - Moskova, Rusya'nın başkenti oldu St Petersburg başkent statüsünü son 215 yıldır sürdürüyordu
* 1921 - Türk İstiklâl Marşı TBMM'de kabul edildi
* 1938 - Almanya Avusturyayı ilhak etti
* 1947 - Harry Truman, ABD Kongresi'nden, Türkiye ve Yunanistan'a Sovyet baskısından kurtarmak için toplam 400 milyon dolarlık bir yardımda bulunulması ve bu devletlerin sivil ve askeri personeline ABD'de eğitim verilmesi için yetki istedi
* 1971 - Silahlı Kuvvetler, 12 Mart Muhtırası'nı verdi Başbakan Süleyman Demirel, bu gelişme üzerine istifa etti
* 1985 - Türkiye'nin Ottawa Büyükelçiliği'ne Ermenilerce saldırı düzenledi1 Kanadalı polis öldü Büyükelçi Coşkun Kırca yaralı olarak kurtuldu
* 1999 - Çek Cumhuriyeti, Polonya ve Macaristan, NATO'ya katıldı
* 2000 - Papa II John Paul, kilisenin geçmişte Yahudilere, muhaliflere, kadınlara ve yerlilere karşı işlediği günahlardan ötürü af diledi

Bugün doğanlar

* 1886 - Hüsrev Gerede, Türk Asker ve politikacı (ö 1962)
* 1922 - Jack Kerouac, ABD'li yazar (ö 1969)
* 1934 - Manuel Piñeiro, Kübalı istihabaratçı ve politikacı (ö 1998)
* 1943 - Ratko Mladiç, Yugoslav asker
* 1969 - Beyazıt Öztürk, Türk komedyen

Bugün ölenler

* 1908 - Edmondo De Amicis, İtalyan yazar (d 1846)
* 1935 - Yusuf Akçura, Türk tarihçi (d 1876)
* 1997 - Galip Erdem, Türk gazeteci ve yazar (d 1930)
* 2001 - Robert Ludlum, ABD'li yazar (d 1927)
* 2002 - Jean-Paul Riopelle, Kanadalı ressam (d 1923)



TARİHTE BUGÜN: 13 MART

Finlandiya'nın teslim olması ile Sovyetlerin Finlandiya Seferi 13 Mart 1940'da tamamlandı



SSCB’nin Kuzey batıda Baltık Denizine dar bir alanda Leningrad körfezi sahili vardı Bunun hemen kuzeyinde ise Finlandiya toprakları başlıyordu Finlandiya sınırı Leningrad'ın sadece 32km batısından başlamaktaydı

Leningrad’ın en dibinde yer aldığı Finlandiya Körfezinin kuzey kıyıları veya Karelya yarımadası, Finlandiya topraklarıydı Rusya bu kıyılarda topçu mevzileri bulundurabilmeyi Leningrad limanının güvenliği için hayati olarak görmekteydi

Stalin bu pozisyon için 9 Ekim'de Finlilerle görüşmelere oturdu Başka yerlerden vereceği topraklar karşılığında Finlandiya’dan körfezdeki beş adayı istiyordu ve Leningrad körfezinin en batı ucundaki Hangö limanını da 30 yıllığına kiralamak talebindeydi Bir diğer isteği de Leningrad’ın hemen kuzeyinden başlayan sınırın, topçu menzilinin dışına çıkacak şekilde geriye alınmasıydı

Stalin’in Finlilerden istediği bu topraklar 1700 kilometre karedir Bunun karşılığında Finlandiya-Rusya sınırının orta kesimlerinden 3500 kilometre karelik bir araziyi teklif etmektedir

Finlandiya hükümeti, böyle bir anlaşmaya varmanın, taviz vermek istemedikleri tarafsızlık tutumuyla bağdaşmayacağı gerekçesiyle konuya sıcak yaklaşmadılar Bunun üzerine Stalin, söz konusu toprakları satın almayı önerdi Bu öneri de reddedildi

Askeri Harekat

Finlandiya’nın uzlaşmaz tutumu karşısında Stalin’in tutumu hızla sertleşti 28 Kasım 1939 da, 1932 yılında imzalanmış olan saldırmazlık anlaşmasının tek taraflı olarak kaldırıldığı Fin hükümetine bildirildi ve 30 kasım 1939 da Sovyet orduları savaş ilan etmeksizin Finlandiya’ya saldırdı ve ertesi gün Finlandiya'nın sınır şehri Terijoki (bugün Zelenogorsk)'ye girerek, orada Fin komünist Otto Ville Kuusinen'in başkanlığında kukla bir devlet olan Fin Demokratik Cumhuriyeti'ni ilan ettirdi

Finlandiya-Rusya sınırının çeşitli cephelerinden giren Rus saldırıları kısa sürede durduruldu Finler, Tolvajärvi (bugün Tolvayarvi, Rusya) ve Suomussalmi savaşlarını kazanmak suretiyle kanatlardan sarkıp ikmal hatlarını kestiler ve ikmal olanaklarından yoksun Rus birliklerine saldırarak onları dağıttılar

Özellikle Fin ordusunun kayakçı birlikleri büyük başarılar kaydettiler Ani saldırıları ve çekilişleri özellikle ormanlık bölgelerde işe yarıyor ve Ruslar henüz tepki gösteremeden operasyonlar bitiyordu Doksan bin kadarı kadın savaşçılardan oluşan bu birlikler Ruslara çok zor anlar yaşattılar Bu yüzden Ruslar, Karelya yarımadasının doğusunda bir ilçe merkezi olan Rautu (bugün Sosnovo)'yu 25 Aralık'ta alabildi

1940 yılının şubat ayı gelindiğinde Fin orduları için Leningrad’ın hemen kuzeyindeki Mannerheim hattını devamlı takviye alan Rus kuvvetleri yüzünden tutmak olanağı kalmamıştır Nihayet hattın batı kanadında bulunan Summa(bugün Soldatskoye), 2 haftadan beri süren yoğun Rus saldırılarının karşısında 15 Şubat'ta Sovyetlerin eline geçti ve hat yarıldı Böylece Ruslar, Karelya yarımadasının en büyük, Finlandiya'nın 2 büyük kenti olan Viipuri (bugün Vyborg)'ye doğru saldırıya geçtiler

6 mart 1940 da Fin hükümeti, Ruslar’la barış görüşmeleri için masaya oturmaya razı oldu Bu sırada Rus kuvvetleri Koivisto (bugün Primorsk)'yu ele geçirmiş ve Viipuri'ye dayanmıştı

Lakin Ruslar daha fazla toprak isterler bu kez, ama kazanan taraf olmalarına karşın, Stalin insaflı davranacaktır Fin Savaşını bir an önce bitirmek istemektedir Bir milyon dolayında askerini savaşa sürmüştür Esasen savaşmak planlarında yoktur , görüşmeler ve önerileri yoluyla hedeflerine ulaşmayı planlamıştır

Fin hükümeti çaresiz kabul eder Savaş boyunca Fin kayıpları 25 bin ölü ve yaralıdır Sovyet kayıpları ise 49 bin ölü, 158 bin yaralı Ancak Finlerin kaybettikleri toprakları geri alma arzusu yüzünden barış sadece 1 yıl sürdü ve Finlandiya, Almanya'nın yanında savaşa girdi

Başka neler oldu:

* 1899 - Mustafa Kemal, '1283' yaka numarasıyla Harp Okulu'nun piyade sınıfına yazıldı
* 1900 - Fransa'da çocuk ve kadınların çalışma saatleri, günde 11 saat ile sınırlandırıldı
* 1919 - Kâzım Karabekir, Erzurum'da 15'inci Kolordu Komutanlığına atandı
* 1926 - Mustafa Kemal Paşa'nın Falih Rıfkı Atay ve Mahmut (Soydan) beylere anlattığı hayat hikayesi ve hatıralarının kısaltılmış şekli, Milliyet gazetesinde yayımlandı
* 1955 - Fenerbahçe-Galatasaray futbol maçında taraftarlar tribünde çatıştı, bir kişi öldü
* 1992 - Erzincan'da Richter ölçeğine 68 büyüklüğündeki depremde 653 kişi öldü
* 1994 - İstanbul Boğazı'nda iki Rum gemisinin çarpışmasında yangın çıktı 15 denizcinin öldüğü, 17 denizcinin kaybolduğu kaza sonucu denize yayılan petrol çevre kirliliğine yol açtı
* 1996 - Efes Pilsen basketbol takımı Koraç Kupası'nı aldı
* 1996 - İskoçya'nın Dunblane kasabasındaki Dunblane İlkokulunda okulu basan silahlı bir kişi 3 dakika içinde sınıf öğretmeni ve 5-6 yaşlarındaki 16 çocuğu öldürdü Saldırıdan sonra saldırgan kendi kafasına kurşun sıkarak yaşamına son verdi

Bugün doğanlar

* 1764 - Charles Grey, Britanyalı siyasetçi (ö 1845)
* 1800 - Mustafa Reşit Paşa, Türk politikacı ve mimar (ö 1858)
* 1910 - Kemal Tahir, Türk roman yazarı ve düşünür (ö 1973)
* 1942 - Scatman John, ABD'li şarkıcı (ö 1999)
* 1985 - Taner Sağır, Türk halterci

Bugün ölenler

* 1915 - Sergei Vitte, Rus politikacı (d 1849)
* 1934 - Cenap Şahabettin, Türk yazar (d 1870)
* 1938 - Nikolay Buharin, Sovyet siyasetçi (d 1888)
* 1975 - İvo Andriç, Sırp yazar Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d 1892)
* 1989 - Emin Fahrettin Özdilek, Türk asker ve politikacı (d 1898)



TARİHTE BUGÜN: 14 MART
Kore Savaşı: Birleşmiş Milletler kuvvetleri Seul'ü 14 Mart 1951'de geri aldı



Savaş öncesinde Kore, kolera salgınlarına uğrayan, okuma-yazma oranı düşük ve endüstrileşmeyi kaçırmış bir ülkeydi Son yüzyıl boyunca, Uzakdoğu güç oyunlarında satranç tahtasındaki bir piyon gibi oynanmıştı Kendi güvenliğini arttırmak ve Çin üzerinde daha rahat nüfuz kurmak için 1905 yılında Japonya, Rus Çarlığı'nı yenerek Kore'ye sahip olmuştu

Kore; 1945 yılında Japonya'nın teslimiyetinden sonra, Amerika ile Sovyetler Birliği arasındaki anlaşmazlığın yüzeye çıktığı ilk yerlerden birisi oldu Bu iki süper güç Japonya'dan aldıkları Kore toprakları üzerinde yerli ama kendilerine bağımlı hükümetler kurduktan sonra 1948-1949 yıllarında askerlerini çektiler Böylece Sovyet yanlısı Kuzey Kore ile Amerikan yanlısı Güney Kore kuruldu ve 38 enlem aralarında sınır oldu

Savaş

Sovyet lideri Stalin'in desteğiyle Kuzey Kore birlikleri 25 Haziran 1950'de 38 enlemin güneyine doğru hareket etti Böylece Kore Savaşı resmen başlamış oldu

Amerika'nın tepkisi

ABD Başkanı Truman'a göre bu harekat Sovyetler Birliği tarafından yönetilmekteydi ve geniş ölçekli bir Çin-Sovyet ortak saldırısının ilk adımıydı Fakat yine de Amerika'nın ilk tepkisi ölçülüydü Truman Japonya'daki Amerikan birlikleri komutanı General Douglas MacArthur'a Güney Kore'ye malzeme yardımı yapılması için emir verdi Ayrıca Amerika, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni derhal toplantıya çağırdı Bir Amerikan tasarısı dokuz olumlu ve bir çekimser (Yugoslavya) oy ile kabul edildi Çin Halk Cumhuriyeti'nin BM'de temsil edilmemesini protesto etmekte olan Sovyetler Birliği, temsilcilerini konseyden çekmiş olduğu için kararı veto edemedi Güvenlik Konseyi'nin aldığı bu kararla Kuzey Kore'nin saldırgan olduğu belirtiliyor ve birliklerini 38 enlemin kuzeyine çekmesi isteniyordu

Kuzey Kore'nin BM kararını dinlememesi ve askeri durumun Güney Kore açısından gittikçe kötüleşmesi, Amerika'nın Hava ve Deniz birliklerini harekete geçirmesine yol açtı 8 Amerikan Filosu Tayvan Adası'na yollanarak Kore'nin düşmesi durumunda adanın savunulmasında güçlü olunması sağlandı Aynı gün, yani 27 Haziran'da, BM Güvenlik Konseyi, üye devletleri Güney Kore'ye yardım etmeye çağıran karar tasarısını kabul etti (7'ye karşı 1 oyla; Yugoslavya karşı, Mısır ve Hindistan çekimser)

Çin'in savaşa dahil olması

Birleşmiş Milletler'in Güney Kore'ye birlikler yollamasıyla (bu birliklerde kara kuvvetlerinin %50'si, hava kuvvetlerinin %93'ü ve deniz kuvvetlerinin %86'sı Amerikalı'ydı) Kuzey Kore yenilmeye ve geri çekilmeye başladı Kuzey Kore'yi 38 paralelin kuzeyine iten BM kuvvetleri eski sınırlarda durmadı ve iki Kore'yi birleştirme amacıyla Kuzey'i işgale başlayıp Çin sınırına kadar yaklaştı

Bu durum, savaşa daha önce ilgisiz olan Çin'in tepkisine yol açtı O zamana kadar Çin, bütün ilgisini milliyetçi Çin hükümeti'nin idaresinde olan Formoza (Tayvan) Adası'nın geri alınmasına vermişti Ancak, Amerikan müttefiki bir Kore kurulması Çin'i ciddi bir şekilde tehdit ediyordu 38 Enlem'in geçilmesi durumunda savaşa gireceğini açıklayan Çin, BM birliklerinin durmaması sebebiyle aktif olarak Kuzey Kore'yi desteklemeye başladı

24 Ekim 1950'de Amerikalı Mareşal Douglas MacArthur "savaşı bitirecek bir hücuma" girişeceğini söylemesiyle 'Çin Halk Gönüllü Ordusu' (Çince: ä¸å›½äººæ°‘志愿军)' adında yüzbinlerce Çinli "gönüllü" sınırdaki YÄ�lù nehrini geçerek gizlice Kore'ye girdi ve birçok Amerikan/BM birliğini savaş dışı bıraktı BM'nin zaferi, kısa süre içinde toplu geri çekilme halini almıştı

Ocak 1951'de Başkan Truman, savaşı yürütebilmek için, Amerikan Kongre'sinden özel yetkiler istedi 50 Milyar dolarlık bir savaş bütçesi oluşturuldu Amerikan ordusu kısa süre içinde mevcudunu %50 arttırdı ve bölgeye ek hava birlikleri yolladı

Kore Savaşı artık Kuzey - Güney Kore savaşı değil, Çin-ABD savaşı olmuştu

Savaşın bitmesi

'Çin Halk Gönüllü Ordusu' BM birliklerini 38 paralelin güneyine püskürterek Güneyi işgale başladı Ancak, Birleşmiş Milletler ordularının karşı saldırısı sonucunda cephe 38 paralel boyunca sabitlendi Bu arada Mareşal Douglas MacArthur'un, Başkan Truman'ın aksi yöndeki emirlerine riayet etmeyerek ordularını tekrar Çin sınırına kadar ilerletmek istemesi üzerine Truman tarafından res'en emekliye sevkedildi Savaşın durağan bir nitelik alması ve iki tarafın da herhangi bir kazanç elde edememesi, tarafları barış görüşmeleri yapmaya itti 1951 Nisan'ında başlayan görüşmeler sonucunda ancak 1953 Temmuzu'nda barış antlaşması imzalandı

Savaşın sonucu

Kore Savaşı sonucunda Kuzey Kore, Çin ile batı bloğu arasında tampon bölge haline geldi Savaştan yine en çok Koreliler zararlı çıktı Kore yakılıp yıkıldı;yaklaşık olarak 3 milyon insan öldü Bunlardan yaklaşık 36000'i Amerikan askerinden, 600000'i Koreli askerlerden ve 500000'i Çin'li askerlerden oluşmaktadır

Bu savaş Amerika Birleşik Devletleri'ne atom silahları gücüne güvenmemeyi öğretti Amerika'nın atom üstünlüğüne karşın Çin'in ve Sovyetler'in Kuzey Kore'yi desteklemesi, Batı Bloğunu konvansiyonel savaş gücünü arttırmaya itti

Kore Savaşı'nda Türkiye

Sovyet baskısına karşı müttefikler arayan ve bu sebeple NATO'ya girmek isteyen Türkiye, bu isteklerini daha kolay elde etmek ve Amerika'ya yakınlaşmak amacıyla Kore Savaşı'na bir tugay yollamıştır

Tuğgeneral Tahsin Yazıcı komutasındaki 259 subay, 18 askeri memur, 4 sivil memur, 395 astsubay, 4414 erbaş ve er olmak üzere 5090 kişilik 1 Türk tugayı, 17 Eylül 1950'de İzmir'den hareket ederek 12 Ekim 1950'de öncü takım Pusan limanına ulaştı ve 17 Ekim'de ana birliği de Pusan'dan karaya çıktı Aynı gün Pusan'dan hareket ederek 20 Ekim'de Taeg'a varıp Birleşmiş Milletler ordularına iştirak etti 10 Kasım'da Taeg'dan hareket ederek 21 Kasım'da Kunuri'ye vararak Amerikan 9 Kolordusu'nun sağ kanadında konuşlandırıldı

Kore Savaşı'nda çok kiritik noktalarda görevler üstlenen Türk Tugayı 6 Ocak 1951'de Chonan'da 20 gün ihtiyatta kaldıktan sonra savunma mevziinin bir bölümünü elde geçirmekle görevlendirildi Bu görev için 24 Ocak'ta Chonan'dan hareket eden Türk Tugayı'nın yapacağı muharebenin mahiyeti, düşman mevziine cepheden taarruz etmekti ve netice süngü ile alınacaktı Sonuçta 26 Ocak 1951'de Kumyangjangni kasabası, 156 rakımlı tepe ve 25 Ocak 1951’de de düşmanın direniş gösterdiği 185 rakımlı tepe ele geçirildi Bu başarılı muharebelerinden dolayı Türk Tugayı'na Amerikan Kongresince Mümtaz Birlik Nişanı ve beratı verildi Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetlerine Güney Kore Cumhurbaşkanlığı Birlik Nişanı verildi

Başka neler oldu

* 1827 - II Mahmut döneminde, Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane kuruldu
* 1918 - Hınıs ve Köprüköy'ün kurtuluşu
* 1919 - Tıp Bayramı ve Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'nin kuruluş yıldönümü Hikmet Boran önderliğinde, tıp camiasının emperyalist güçlerin karşısına resmen çıkışı nedniyle bugün Tıp Bayramı olarak kutlanmaktadır
* 1919 - Yunanların İzmir'e çıkarma planı, İngiltere Başbakanı Lloyd George, Fransa Başbakanı Georges Clemenceau, İtalya Başbakanı Vittorio Emanuele Orlando ve ABD Başkanı Woodrow Wilson tarafından kabul edildi
* 1923 - Gençlerbirliği Spor Kulübü Ankara'da kuruldu
* 1939 - Hatay Meclisi, Türk Lirası'nı resmi para olarak kabul etti
* 1953 - Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Stalin'in ölümü üzerine yerine getirilen Malenkov, görevini 8 gün sonra Kruşçev'e devretti
* 1964 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Barış Gücü'nün Kıbrıs'a gitmesini kararlaştırdı
* 1980 - ABD Hava Kuvvetleri'ne ait C-130 tipi askeri nakliye uçağı, İncirlik Hava Üssü'ne iniş yaparken düştü 18 ABD askeri öldü
* 1983 - Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin kurulmasını öngören yasa tasarısı, Danışma Meclisi'nde kabul edildi
* 1985 - ABD, Batista güçlerine ambargo uygulama kararı aldı
* 1998 - İran'da Richter ölçeğine göre 6,9 büyüklüğünde deprem oldu
* 1998 - 14 Mart 1998 YÖK "Türban Yasaktır,Takan ve Taktıran Suç İşler" dedi
* 2000 - Naim Süleymanoğlu, Ankara'da devam ettiği idmanlarda koparmada 145 kilo kaldırarak dünya rekoru kırdı
* 2003 - Türkiye Cumhuriyeti'nin 59'uncu hükümeti, Siirt Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında kuruldu
* 2008 - Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya , Adalet ve Kalkınma Partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'nde dava açtı

Kimler doğdu

* 1681 - Georg Philipp Telemann, Alman besteci (ö 1767)
* 1692 - Peter Van Musschenbroek, Hollandalı bilim insanı (ö 1761)
* 1879 - Albert Einstein, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö 1955)
* 1906 - Ulvi Cemal Erkin, Türk besteci (ö 1973)
* 1908 - Maurice Merleau-Ponty, Fransız filozof (ö 1961)
* 1920 - Memduh Ün, Türk yönetmen
* 1942 - Emin Çölaşan, Türk gazeteci ve yazar
* 1947 - Billy Crystal, Galli sinema oyuncusu
* 1972 - Kaan Dobra, Polonya asıllı Türk futbolcu
* 1979 - Nicolas Anelka, Fransız futbolcu
* 1982 - Begüm Sürek, Türk müzisyen

Kimler öldü

* 1883 - Karl Marx, Alman filozof ve ekonomist (d 1818)
* 1928 - Abdülhamid Hamdi Bey, Türk siyasetçi ve din adamı (d 1871)
* 1955 - Şamran Hanım, Türk besteci, kanto sanatçısı
* 1959 - Faik Ahmet Barutçu, Türk siyasetçi
* 1975 - Susan Hayward, ABD'li sinema oyuncusu (d 1917)
* 1977 - Hikmet Onat, Türk ressam
* 1978 - Aziz Basmacı, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d 1912)
* 1995 - William Alfred Fowler, ABD'li filozof (d 1911)



TARİHTE BUGÜN: 15 MART

Hu Jintao, 15 Mart 2003'te Çin Halk Cumhuriyeti'nin 4'üncü Devlet Başkanı olarak göreve başladı



15 Kasım 2002'den beri Çin Komünist Partisi genel sekreterliği ve 15 Mart 2003'ten beri başkanlık görevini sürdürmektedir Döneminde Çin Dünya ticaret örgütüne üye olmuştur Uzaya kendi imkanlarıyla insan gönderen üçüncü ülke olmuştur Çin ekonomisi rekorlar kırmaya devam etmektedirTibet bölgesindeki ayaklanmayı sert biçimde bastırtmıştır Söylemleri daha çok ekonomi ağırlıklıdır 2012 de görevi bırakması beklenmektedir

Başka neler oldu

* 1820 - Maine'nin ABD eyaleti olmasına karar verildi
* 1917 - II Nikolay kardeşi Mihail lehine tahtta çekildi
* 1920 - İngilizler, İstanbul'da yüz elli Türk aydınını tutukladı
* 1933 - Almanya'da Hitler, Üçüncü Reich'i ilan etti
* 1938 - SSCB'de ölüm cezasına çarptırılan, aralarında Ekim Devrimi'nin önderlerinden Nikolay Buharin'in de bulunduğu 18 kişinin cezaları infaz edildi
* 1976 - Maliye Bakanlığı 9 yabancı paraya karşı Türk Lirası'nın değerini yeniden yüzde 33 oranında düşürdü
* 1989 - Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda Galatasaray, Monako takımı ile Köln Müngersdorf Stadı'nda yaptığı maçta 1-1 berabere kalarak Avrupa kupalarında yarı finale yükselen ilk Türk takımı oldu
* 2001 - İstanbul - Moskova seferini yapan Tupolev-154 tipi uçak, Çeçen korsanlarca kaçırıldı Medine'ye indirilen uçağa Suudi antiterör timlerince düzenlenen operasyonda, Türk yolcu Gürsel Kambal, Rus Hostes Yuria Fomina ve bir korsan öldü
* 2002 - GAP'ın sulama tünellerinden T2 faaliyete geçti

Bugün doğanlar

* 1767 - Andrew Jackson, ABD'li politikacı (ö 1845)
* 1888 - Refik Halit Karay, Türk yazar (ö 1965)
* 1943 - David Cronenberg, Kanadalı sinemacı
* 1975 - Eva Longoria, ABD'li sinema oyuncusu
* 1979 - Onur Aydın, Türk basketbolcu

Bugün ölenler

* MÖ 44 - Jül Sezar, Romalı politikacı (d MÖ 100)
* 1536 - Pargalı Damat İbrahim Paşa, Türk devlet adamı (d 1493)
* 1937 - Howard Phillips Lovecraft, ABD'li yazar (d 1890)
* 1962 - Arthur Compton, ABD'li fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d 1892)
* 1981 - Yaşar Nabi Nayır, Türk şair ve yazar (d 1908)



TARİHTE BUGÜN: 16 MART

Saddam Hüseyin'in emriyle 16 Mart 1988'de Halepçe'de katliam yapıldı



Halepçe Katliamı, İran-Irak Savaşı esnasında, Saddam Hüseyin'in, 1986-1988'de Irak'ın kuzeyinde yaşayan Kürtlere karşı düzenlettiği El-Enfal Harekâtı adlı imha operasyonunun bir parçasıdır

Saddam Hüseyin'in 23 Şubat - 6 Eylül 1988 tarihleri arasında El-Enfal Harekâtını şiddetlendirdiği dönemde Mart ayının ortasında İran ordusu Zafer-7 Harekâtı adlı genel taarruzu başlattı

Celal Talabani liderliğindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği'ne bağlı Peşmergeler de İran Ordusu ile işbirliği yaparak Halepçe kasabasına girdi

Saddam Hüseyin İran ordusunun ilerleyişini durdurmak için Irak ordusunun Kuzey Cephesi Komutanı olan Korgeneral Alî Hasan al-Majîd al-Tikritî'ye (batı medyası tarafından 'Kimyasal Ali' lakabı ile bilinir)'e zehirli gaz bombaları kullanmayı emretti

'Kimyasal Ali'

16 Mart 1988'de zehirli gaz bombalarını taşıyan sekiz MiG-23 uçağı tarafından Halepçe kasabasına bombardıman düzenlendi

Halepçe sakinleri , İran askerleri ve Peşmergelerle birlikte 5000'den fazla insanın öldüğü, 7 binden fazla insanın da yaralandığı tahmin ediliyor Ancak Irak Savaşı'ndan sonra bölgeye giren yabancılar tarafından bu rakamın daha da büyük olduğu tespit edildi

19 Ağustos 1988'de Irak ve İran, ateşkes anlaşmasını imzaladılar Irak ordusu ateşkesten 5 gün sonra Halepçe'yi geri aldı ve bu işgal esnasında 200 sakinin öldürüldüğü söylenmektedir

Süleymaniye Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof Fuat Baban, 7 Aralık 2002 tarihli 'The Sydney Morning Herald' gazetesinde yayımlanan 'Experiment in Evil' başlıklı makalesinde, Halepçe'de özürlü doğum oranının Hiroşima ve Nagasaki'nin 4-5 katı olduğunu iddia etti Amerika ise bu iddiayı suistimal ederek Zayıflatılmış Uranyum mermilerini kullanmasını meşrulaştırmaya çalıştı

Mart 2007'de Halepçe'yi ziyaret eden bir Japon heyeti Hiroşima'ya yapılan atom bombası saldırısı'ndan hasar gören Aogiri (İmparatoriçe Pavlonyası)nin fidesini hediye etti

Başka neler oldu

* 1920 - İtilaf Devletleri, İstanbul'u işgal etti
* 1921 - SSCB, Ankara Hükümeti'ni resmen tanıdı; Moskova Antlaşması imzalandı
* 1964 - TBMM'de gizli yapılan olağanüstü toplantıda, hükümete gerektiğinde Kıbrıs'a müdahale yetkisi verildi
* 1966 - Cevdet Sunay Genelkurmay Başkanlığı görevini bıraktıYerine Cemal Tural atandı
* 1969 - Türkan Şoray, ücretini 60000 liradan 75000 liraya çıkardı ve Türk sinemasının en pahalı oyuncusu oldu
* 1971 - Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan, Sivas'a bağlı Gemerek'te jandarmayla girdikleri çatışma sonunda yakalandı
* 1978 - 16 Mart Katliamı: İstanbul Üniversitesi Eczacılık fakültesi önünde öğrencilere yönelik bombalı saldırıda 7 öğrenci öldü
* 1978 - İtalya'da eski başbakanlardan Aldo Moro, Kızıl Tugaylar tarafından kaçırıldı
* 1999 - Kosova'daki Sırp güçlerine karşı, 70 gün sürecek hava harekatı başlatıldı

Bugün doğanlar

* 1789 - Georg Ohm, Alman fizikçi (ö 1854)
* 1839 - Sully Prudhomme, Fransız şair Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö 1907)
* 1868 - Maksim Gorki, Rus yazar (d 1936)
* 1915 - Haldun Taner, Türk yazar (ö 1986)
* 1927 - Vladimir Komarov, Rus kozmonot (ö 1967)

Bugün ölenler

* 1736 - Giovanni Battista Pergolesi, İtalyan müzisyen (d 1710)
* 1913 - Tatyos Efendi, Osmanlı Ermenisi müzisyen (d 1858)
* 1940 - Selma Lagerlöf, İsveçli Nobel Ödüllü ilk kadın yazar (d 1858)
* 1966 - Emin Türk Eliçin, Türk yazar (d 1906)
* 1998 - Pertev Naili Boratav, Türk halkbilim araştırmacısı (d 1907)

TARİHTE BUGÜN: 17 MART

1954 Dünya Kupası Avupa elemelerinde yer alan Türkiye, o zamanki statüye göre Altıncı Grup'ta sadece İspanya'yla eşleşti

İlk maç 6 ocakta İspanya'nın başkenti Madrid'de oynandı Türkiye 31'inci dakikada Recep'le öne geçtiyse de Vinancio (2), Alsua ve Miguel'in gollerine engel olamayarak sahadan 4-1 yenilgiyle ayrıldı

Maçın rövanşı 14 martta İstanbul'da oynandı ve Türkiye, İspanya'yı 16'ncı dakikada Burhan'ın attığı golle 1-0 yenmeyi başardı ve Dünya Kupaıs şansını üçüncü maça taşıdı

Üçüncü karşılaşma, 17 martta Roma'da oynandı İspanya 18'de Arteche'nin golüyle 1-0 öne geçti 32'de Burhan ve 65'te Suat'ın golleri üstünlüğü Türkiye lehine çevirdi 79'da Escuderio'nun golü skoru belirledi

Her iki takım da birer galibiyet, birer yenilgi ve birer beraberlik aldığı için statü gereği Dünya Kupası'na katılacak takım kurayla belirlendi Şans Türkiye'den yanaydı

Başka neler oldu:

944 : Varlık Vergisi'nin tasfiyesine ilişkin yasa yürürlüğe girdi

1971 : Türk Radyo Televizyon kurumu TRT, Polis ve Meteoroloji radyolarının kapatılması için savcılığa başvurdu

1972 : Uzun süredir araları açık olan Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü ile Genel Sekreter Bülent Ecevit 17 Mart 1972 günü barıştı

1976 : Amerikan Northrop uçak şirketi, uçak alım satımlarıyla ilgili Türkiye'de yetkililere rüşvet dağıttığı iddialarını doğruladı

1978 : Şair ve Yazar Ceyhun Atuf Kansu 17 Mart 1978 günü Ankara'da öldü 1986 yılından itibaren verilmek üzere adına bir şiir ödülü kondu

1979 : İstanbul'a gelen Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, partililer tarafından benzin yokluğunu simgelemek için at arabalarıyla karşılandı

1981 : Onur Yayınları yönetmeni İlhan Erdost'un, Mamak Askeri Cezaevi'nde 7 Kasım 1980 tarihinde öldürülmesi ile ilgili dava Sıkıyönetim Mahkemesi'nde görülmeye başladı

1983 : Vatandaşlıktan çıkarılan Yılmaz Güney, bir yazısı nedeniyle gıyabında 7,5 yıl hapse mahkum oldu

1984 : Başbakan Turgut Özal, "İnsanların birbirlerini vurmayacaklarını bilsek, silah ithalini de serbest bırakacağız" dedi

1985 : İki ünlü oyun yazarı Artur Miller ve Harold Pinter, hapiste bulunan Pen üyesi yazarları ziyaret etmek amacıyla Türkiye'ye geldi

1988 : Başbakan Özal, fişlemenin 17 Mart'tan itibaren kaldırıldığını ve güvenlik soruşturması kapsamının da daraltıldığını söyledi

1992 : İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nün Gayrettepe'deki binasında, imha edilmek istenen bir bombanın patlaması sonucu 3 polis öldü, biri sivil 19 kişi yaralandı

1994 : Demokrasi Partisi, DEP milletvekilleri Hatip Dicle, Leyla Zana, Orhan Doğan, Ahmet Türk ve Sırrı Sakık ile bağımsız milletvekili Mahmut Alınak, Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından tutuklandı

1995 : Azerbaycan'da 13 Mart'ta başlatılan, Türkiye'nin de adının karıştığı bir darbe girişimi bastırıldı Devlet Başkanı Haydar Aliyev'i devirmek isteyen OMON birliklerinin komutanı Albay Ruşen Cevadov öldürüldü



TARİHTE BUGÜN: 18 MART
Çanakkale Savaşı'nın kara savaşı bölümü, 18 Mart 1915'te Osmanlı Devleti'nin zaferiyle sonuçlandı, deniz savaşı başladı

Başka neler oldu:

* 1799 - Napolyon, Osmanlı Devleti'nin yönetimindeki Akka kalesi önlerine geldi
* 1915 - Çanakkale Savaşı'nın kara savaşı bölümü Osmanlı Devleti'nin zaferiyle sonuçlandı, deniz savaşı başladı
* 1920 - Osmanlı Meclis-i Mebusanı son toplantısını yaptı
* 1940 - Hitler ve Mussolini, İtalya'da buluştu İtalya, Almanya'nın yanında savaşa girme kararı aldı
* 1949 - NATO kuruldu
* 1953 - Yenice ve Gönen'de meydana gelen 74 büyüklüğündeki depremde 265 kişi öldü
* 1962 - Cezayir Bağımsızlık Savaşı: Fransa Cezayirli direnişçilerle anlaşmaya vardı
* 1986 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Ceza İnfaz Yasası'ndaki değişiklikleri onayladı ve 50000'e yakın hükümlünün tahliye işlemleri başlatıldı
* 1990 - Alman yeniden birleşmesi: Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin yaptığı seçimlerden sonra, Alman Demokratik Cumhuriyeti ve Almanya Federal Cumhuriyeti birleşti
* 2000 - Suriye ve Türkiye'de yaşayan ve akraba olan 573 aile iki ülkenin anlaşması sonucu sınırı geçerek bayramlaştılar

Bugün doğanlar

* 1690 - Christian Goldbach, Rus matematikçi (ö 1764)
* 1780 - Miloş Obrenoviç, Sırp prens (ö 1860)
* 1869 - Neville Chamberlain, İngiliz politikacı (ö 1940)
* 1956 - Luc Besson, Fransız film yapımcısı
* 1969 - Vassily Ivanchuk, Ukraynalı satranç oyuncusu

Bugün ölenler

* 1584 - IV İvan, Rus Çarı (d 1530)
* 1745 - Robert Walpole, İngiliz politikacı (d 1676)
* 1936 - Elefterios Venizelos, Yunan politikacı (d 1864)
* 1980 - Erich Fromm, ABD'li sosyolog (d 1900)
* 1995 - Sadri Alışık, Türk sinemacı (d 1925)

TARİHTE BUGÜN: 19 MART

Güneş Sistemi gezegenlerinden Plüton'un ilk fotoğrafı 19 Mart 1915'te çekildi Ancak Plüton'un yeni bir gezegen olduğu o tarihte anlaşılamadı

Başka neler oldu:

* 1866 - Osmanlı Hükümeti, Süveyş Kanalı'nın açılması konusunda izin verdi
* 1877 - Ayan Meclisi görevine başladı
* 1915 - Güneş Sistemi gezegenlerinden Plüton'un ilk fotoğrafı çekildi Ancak Plüton'un yeni bir gezegen olduğu o tarihte anlaşılamadı
* 1920 - Mustafa Kemal, Ankara'da bir meclis toplanması amacıyla genelge yayımladı
* 1971 - CHP Kocaeli Milletvekili ProfDr Nihat Erim, partisinden istifa etti ve başbakanlığa atandı
* 1981 - Ankara'da bir inzibat erini öldürme iddiasıyla yargılanan Erdal Eren ölüm cezasına çarptırıldı
* 1997 - Diriliş Partisi iki genel seçime girmediği için kapatılmıştır
* 1999 - Ankara DGM Başsavcılığı, Fethullah Gülen hakkında, anayasal düzeni değiştirmeye çalıştığı gerekçesiyle soruşturma açtı
* 2003 - ABD askerleri Irak-Kuveyt sınırındaki askerden arındırılmış bölgeye girdi ABD uçakları da Irak'ın batısını bombalamaya başladı
* 2003 - Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kuzey Irak'a gönderilmesi, Türk hava sahasının yabancı silahlı kuvvetlerin hava unsurlarına 6 ay süreyle açılmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi TBMM'ye sunuldu

Doğumlar

* 1905 - Albert Speer, Alman siyasetçi (ö 1981)
* 1955 - Bruce Willis, ABD'li sinema oyuncusu
* 1979 - Hidayet Türkoğlu, Türk basketbolcu
* 1976 - Alessandro Nesta, İtalyan futbolcu
* 1985 - Christine Guldbrandsen, Norveçli müzisyen

Ölümler

* 1405 - Timur, Türk devlet adamı ve asker (d 1336)
* 1406 - İbn'i Haldun, Arap tarihçi (d 1332)
* 1790 - Cezayirli Hasan Paşa, Türk devlet adamı (d ?)
* 1930 - Arthur Balfour, İngiliz politikacı (d 1848)
* 1982 - Randy Rhoads, ABD'li müzisyen (d 1956)
* 2009 - İngiliz oyuncu Natasha Richardson (d 1963)

Tarihte bugün: 20 Mart

Tarihte 20 Mart'ta meydana gelen önemli olayların kronolojik sıralaması
Fransa Milli Meclisi, 20 Mart 1792'de giyotinle idamı onayladı Adını, mucidi Fransız doktor Joseph Ignace Guillotin'den alan giyotin, ilk kez 25 Nisan 1792'de kullanıldı

Tarihte en bilinen idam araçlarından birisidir giyotin, idam mahkumunun kafasını üst taraftan kesmek prensibiyle yapılmış bir çeşit idam aracıdır Giyotin ilk kez 1792 yılında Jacques Nicholas Pelletier adlı bir hırsızı idam etmek için kullanılmıştır…

Gelişim

Giyotin, belirtildiği gibi Fransız Devrimi ile adını duyurmuştur Kendisinden çok önce, Avrupa’nın uzun yıllar kullandığı giyotin benzeri araçlar bulunsa da Fransız yapımı bu makine standart bir idam biçimi olarak kullanılmaya başlanmıştır

Alet, adını mucidi Joseph-Ignace Guillotin’den alır Bir doktor olan Guillotin aynı zamanda bir meclis üyesidir İdam cezalarını infaz etmek için bir makine tasarlar Amaç daha “insancıl” ve eski rejimden daha modern, daha devrimsel bir idam cezası uygulamaktır

Fransa’da giyotinden önce soylular genellikle kılıçla ya da baltayla idam ediliyordu Bunun yanında asılma da yaygın bir idam biçimiydi Tüm bunların yanında çok acı veren yakılma ve eziyet içeren cezalar da bulunuyordu

Bu, giyotine göre eski ve geri kalmış yöntemlerde idam bir anda gerçekleşmiyor, acı verici bir süreç oluyordu Hatta bu dönemde, ölüm acısız ve hızlı olsun diye kurbanın ailesi cellatlara para bile teklif ediyordu Tüm bu şartlar altında devrimini gerçekleştiren Fransa, ölüm cezalarını da modernleştirmeliydi, bunlarla birlikte 20 Mart 1792′de giyotin resmi olarak Fransa’nın idam aleti haline geldi

1939′da kullanımı durduruldu fakat Fransa’nın 1981′de idam cezasını kaldırmasına dek resmi idam aleti olarak kalmayı sürdürdü Bu döneme dek idamlar ya giyotinle ya da kurbanlara tüfekle ateş edilerek infaz edilirdi

Antoine Louis (1723-1792), Chirurgicale Akademisinin bir üyesiydi ve giyotin konseptini ilk olarak gerçekleştiren insandı Geliştirdiği bu alete “lousion” ya da “loisette” deniyordu ve giyotinin atası sayılırdı Kurbanın kafasını tutan iki parçalı tahta (lunette) ve belirli bir açıya sahip bıçak, Louis’in makinasında da bulunuyordu

Giyotin ilk kez Nicolas J Pelletier’in idamında, 25 Nisan 1792 tarihinde kullanıldı

Mucit Guillotine hakkında yayılmış bir mit ise kendisinin, mucidi olduğu giyotinle öldürüldüğüdür; ancak, bu yanlıştır Dr Guillotine 26 Mayıs 1814′te doğal sebeplerden ötürü ölmüştür Dr Guillotine, aletin ve idam şeklinin kendi soyadıyla anılmasından rahatsız olmuş ve soyadını değiştirmiştir

Fransa’da Giyotin

Terörün Tırmanışı

Haziran 1793 - Temmuz 1794 arası Fransa’da “Terörün Tırmanışı” ya da kısaca “Terör” olarak adlandırılır Monarşinin çöküşünün ardından yaşanan karışıklık, yabancı monarşist güçler tarafından saldırıya uğrama korkusu ve monarşi sonrası karşı-devrim partileri Fransa’yı tamamiyle bir paranoyaya sürükler Devrimin gerçekleştirdiği demokratik reformların birçoğu bu dönemde iptal edilir ve giyotinli idamlar başlar Bu dönemde Maximilien Robespierre, hükümetin en kuvvetli adamlarından biri haline gelir ve Terör’ün simgesi sayılır Devrim Mahkemesi, binlerce insanı giyotine sürükledi Asiller ve halk, entelektüeller, politikacılar, fahişeler… Herkes her an idam edilebilirdi “Madam Giyotin” olarak anılan bu makineyle tanışmak için “cumhuriyet karşıtı” ifadesi bile yeterliydi Giyotin, “Madam Giyotin” dışında “Ulusal Jilet” olarak da adlandırılmıştır Tahminlere göre ölü sayısı 15000 ile 40000 kişi arasındadır XVI Louis ve kraliçe Marie Antoinette 1793 yılında idam edilir Temmuz 1794′te Maximilien Robespierre de giyotinle idam edilir

Bu süre boyunca giyotinli idamlar, idam yerine toplanan kalabalığın popüler bir eğlencesi haline gelir Hatta bu dönemde idam saatlerinin yazılı olduğu programlar satılmaya başlanır Her gün gelen izleyiciler en iyi izleme yerlerini öğrenirler İdamları izlemeleri için ebeveynler, çocuklarını da getirir Terör’ün bitimiyle bu kalabalıklar aniden dağılır Aşırı tekrarlar bu ürkütücü eğlenceyi bile sıkıcı hale getirmiştir

Giyotin’in Sonu

Halka açık son idam mahkumu, 6 cinayet işlemiş Eugene Weidmann’dı 17 Haziran 1939′da şu an Adalet Sarayı olan, fakat o zaman hapishane olarak kullanılan bir binada kafası kesildi Fransa’daki son idam mahkumu Hamida Djandoubi’dir ve 10 Eylül 1977′de cezası infaz edilmiştir Fransa’da idam cezası 1981 yılında kaldırıldı

Fransa Dışında Giyotin

Fransa dışında, 1792′den çok önce giyotin benzeri aletler bulunuyordu, ancak özellikle Avrupa’daki ülkeler, bu “modern” idam makinesini kullanmayı seçmiştir

Dikkate değer bir örnek; Almanya’nın kullandığı “Fallbeil” (Düşen Balta) denen alettir Bu alet çeşitli Alman eyaletlerinde 17 yüzyıldan beri kullanılmaktadır hatta Napolyon Bonapart zamanında geleneksel idam aleti olur

Giyotin ve tüfekle ateş ederek öldürme Almanya’daki legal idam yollarıdır Almanya’da 1871-1918 arasında, Weimar Cumhuriyeti’nde ise 1919-1933 yılları arasında kullanılmıştır

Alman Federal Cumhuriyeti’nde 11 Mayıs 1949′da 24 yaşındaki Berthold Wehmeyer adlı mahkum idam edilir ve bu giyotinli son idam olur Batı Almanya idam cezasını 1949 yılında kaldırır Doğu Almanya idam cezasını 1987 yılında, Avusturya ise 1968 yılında kaldırmıştır İsveç’te ise giyotinli son idam 1910 yılında gerçekleşir

Giyotin, Amerika Birleşik Devletleri’nde hiçbir zaman kullanılmaz 19 yüzyılda elektrikli sandalye kullanılmadan önce tartışıldıysa da devreye girmemiştir 1996 yılında Georgia eyaletinin meclis üyesi Doug Teper, elektrikli sandalye yerine giyotin kullanımını önerir ve suçlunun organlarının hastalara bağışlanabileceğini söyler Ancak bu öneri kabul edilmez

Canlı Kafalar

Giyotinin ilk kullanımından itibaren Dr Guillotin’in umduğu gibi hızlı bir ölüm yolu olup olmadığı tartışma konusu olmuştur Geçmişteki idam yöntemlerinde acı çekmeyle ilgili minik kuşkular olmuştur Ama giyotinin icadıyla, “insancıl” bir ölüm yolu olması dolayısıyla, bu konu ciddi bir biçimde tartışmaya açılmıştır Giyotinin bıçağının kafayı vücuttan çok hızlı ayırması yüzünden kurbanın acı çekme süresini uzatması da olasıydı Bıçağın yeterince çabuk kesmesi, beyne görece ufak bir etki yapması ve küçük bir ihtimal de olsa aniden bilinçsizlik haline geçilmesi de ihtimaller dahilindeydi

İdamları izleyenler, hareket eden gözler ya da oynayan ağızlar hakkında sayısız hikayeler anlatırdı Hatta Charlotte Corday’in kopmuş kafasının ensesine atılan bir tokatta bir kızgınlık ifadesi oluştuğu bile söylenmişti

Canlı kafalar yüzünden bilimadamları bir çok deney yaptı Ancak parmak şıklatmalara ve isimlerin telaffuzuna rağmen herhangi bir tepkiyle karşılaşmadılar Büyük ihtimalle damarların büzülmesi, gibi bir sebepten dolayı kafaların surat ifadelerinin değiştiği söylendi

Başka neler olmuş:

1653: Osmanlı tarihinde ilk bütçeyi yapmakla tanınan Sadrazam Tarhoncu Ahmet Paşa, bundan rahatsızlık duyanların padişaha şikayeti sonucu öldürüldü

1727: Bilim adamı Isaac Newton öldü

1918: Türk Kadını Dershanesi açıldı Dershanede yabancı dil, Türkçe ve müzik dersleri ile konferanslar verildi

1930: Ressam Hoca Ali Rıza 47 yaşında öldü

1933: Nazilerin ilk toplama kampı, Münih yakınlarında açıldı

1945: Adana-Ceyhan'da meydana gelen 60 büyüklüğündeki deprem 39 can aldı, 328 ev yıkıldı

1956: Fransa, Tunus'un bağımsızlığını tanıdı Tunus'un ilk Devlet Başkanı Habib Burgiba oldu

1967: Kıbrıs Türk Toplumu Lideri Rauf Denktaş, üç yıldır ayrı kaldığı adaya dönme kararı aldı

1971: Atatürk'ün yakın arkadaşı, Anadolu Ajansının şirketleştiği 1 Mart 1925'te kurucuları arasında yer alan ünlü gazeteci Falih Rıfkı Atay 77 yaşında İstanbul'da öldü

1976: Agatha Christie'nin "Şark Ekspresi'nde Cinayet" romanına da konu olan ünlü "Orient Express", 70 yolcusuyla İstanbul'a geldi

1981: "Otello", "Hamlet" oyunlarındaki rolleriyle tanınan; Türk tiyatrosunun kurucularından, oyuncu Ertuğrul Sadi Tek öldü Sadi Tek, 1897'de İstanbul'da doğmuştu

1981: Arjantin'in eski başkanı Isabel Peron, rüşvet suçundan 8 yıl hapis cezasına çarptırıldı

1996: İngiltere'de hükümet, "deli dana" hastalığının insanlara da bulaştığını açıkladı

1998: Terör örgütünün elebaşılarından Şemdin Sakık ve kardeşi, Irak'ın kuzeyinde Barzani kuvvetlerine teslim oldu

2003: ABD'nin Irak operasyonu Bağdat'ın bombalanmasıyla başladı

2005: Mersin'de Metropol miting alanında yapılan Nevruz kutlamalarının ardından Türk bayrağını yere atıp yakma girişiminde bulunuldu Olay yurtta infiale yol açtı

2007: Irak'ta, Saddam döneminin devlet başkanı yardımcısı Taha Yasin Ramazan, 2003'te başlayan Irak savaşının yıl dönümünde asılarak idam edildi

21 Mart




Aynalıkavak Antlaşması (Tenkihnamesi) (21 Mart 1779) Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan bir antlaşmadır

Küçük Kaynarca Antlaşması ile Osmanlı Devleti Kırım'ın bağımsızlığını kabul etmek zorunda kalmıştı Bir süre sonra Rusya yanlısı Şahin Giray Kırım hanı olunca Kırım'da Tatarlar arasında bir ayaklanma çıktı

Osmanlı Devleti Rusya'nın desteklediği Şahin Giray'a karşı Osmanlı yanlısı Selim Giray'ı destekledi Ayaklanmanın bastırılması üzerine İngiltere ve Fransa'nın arabuluculuğu ile Osmanlı ve Rusya delegeleri bir araya gelerek İstanbul'daki Aynalıkavak Kasrı'nda yeni bir antlaşma imzaladılar

Bu antlaşmaya göre:

1 Osmanlı Devleti, Şahin Giray'ın hanlığını tanıyacak, fakat, sonraki hanların seçimi için, padişahın halife olarak onayı alınacaktı
2 Akdeniz ve Karadeniz'de, Fransızlarla İngilizlere tanınan ticari haklar Rusya'ya da tanınacak,
3 Kırım'daki Rus kuvvetleri geri çekilecekti

Bu antlaşma ile Kırım'ın bağımsızlığı yeniden onaylanmış oldu

Başka neler oldu:

* 1779 - Osmanlı Devleti ile Rusya arasında Aynalıkavak Antlaşması imzalandı
* 1871 - Otto von Bismarck prens ünvanını aldı
* 1921 - Askerî Polis Teşkilâtı'nın faaliyetlerine son verildi
* 1937 - Tunceli'de Dersim İsyanı başladı
* 1952 - 950 grostonluk Galatasaray şilebi, Karadeniz'de Kefken açıklarında battı, 15 kişilik mürettebattan kurtulan olmadı
* 1963 - Alkatraz Hapishanesi kapatıldı
* 1978 - Rodezya'da Beyaz ırkın egemenliği sona erdi, üç siyah bakan göreve başladı
* 1979 - Atina Yüksek Mahkemesi aldığı kararla Türkiye'nin Kıbrıs'a yaptığı müdahalenin, Zürih Antlaşması'nın IV maddesine göre yasal olduğunu onaylamıştır
* 1990 - Moğolistan'da çok partili siyasi hayata geçildi
* 1992 - Nevruz kutlamaları Türkiye'yi kana buladı Van, Şırnak, Cizre ve Adana'da PKK militanları güvenlik güçleri ile çatışmaya girdiler Olaylarda 38 kişi öldü

Doğumlar

* 1685 - Johann Sebastian Bach, Alman besteci (ö1750)
* 1867 - İsmail Safa Türk şair ve yazar (ö 1901)
* 1949 - Slavoj Žižek, Sloven filozof
* 1960 - Ayrton Senna, Brezilyalı formula pilotu (ö 1991)
* 1980 - Ronaldinho, Brezilyalı futbolcu

Ölümler

* 1653 - Tarhuncu Sarı Ahmed Paşa, Osmanlı devlet adamı (d ?)
* 1801 - Andrea Luchesi, İtalyan besteci (d 1741)
* 1923 - Nail Abbas Sayar, Türk şair ve yazar (d 1999)
* 1973 - Aşık Veysel Türk şair ve ozan (d 1894)
* 1991 - Vedat Dalokay Türk politikacı (d 1927)

22 Mart




Adwaitya (Sanskritçe, mukayese edilemez) (d yaklaşık 1750 - ö 22 Mart 2006), bir aldabra cinsi dev kaplumbağa Hindistan'ın Kalküta şehrinde bir hayvanat bahçesinde yaşamıştır 256 yıllık yaşı ile zamanının yaşayan en yaşlı hayvanı olarak kabul edilmiştir

Hayvanat bahçesinin evraklarına göre, Adwaitya 1750 yılında doğmuş, 1875 yılında ingiliz koloni memuru Robert Clive tarafından konuk hediyesi olarak Seyşellerden Hindistan'a getirilmiştir Bugünkü ismini 2005 yılında almıştır Ölümünden birkaç ay önce kabuğunda,öldürücü bir enfeksiyona yol açan bir çatlak oluşmuştur Kadavranın bilimsel incelenmesi sonucunda kaplumbağanın tam yaşı tespit edilir

Adwaitya'nın ölümünden sonra, yaklaşık 175 yaşındaki Galapagos dev kaplumbağası "Harriet", öldüğü 23 Haziran 2006 tarihine kadar Dünya'nın en yaşlı hayvanı olarak kabul edildi

Başka neler oldu:

* 1829 - Yunanistan'ın kuruluşuna ilişkin protokol, Londra'da düzenlenen konferansta Avrupa devletleri elçilerince imzalandı
* 1921 - Kurtuluş Savaşı:Kuvayımilliye güçleri Fransız ordusu birliklerini Feke'yi terketmek zorunda bıraktı
* 1939 - Hatay, Fransa'nın egemenliğinden kurtuldu
* 1941 - Refah şilebi bir denizaltı tarafından batırıldı, 168 kişi öldü Bu saldırıyı hiçbir ülke üstlenmedi, gemiyi kimin batırdığı açıklığa kavuşamadı
* 1943 - Türkiye ile ABD arasında karşılıklı radyo yayın servisi açıldı
* 1945 - Mısır, Suriye, Lübnan, Ürdün, Suudi Arabistan, Irak ve Yemen, Kahire'de Arap Birliği'ni kurdular
* 1963 - Yassıada duruşmalarında idama mahkum edilen, ancak müebbete çevrilen eski Cumhurbaşkanı Celâl Bayar'ın, tahliye kararı çıktı
* 1967 - Güney Kore'de Daewoo şirketi kuruldu
* 1986 - Mehmet Ali Ağca İtalya'da ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı

Doğumlar

* 1913 - Vartan İhmalyan, Ermeni yazar (ö 1987)
* 1924 - Osman Fahir Seden, Türk yönetmen (ö 1998)
* 1948 - Andrew Lloyd Webber, İngiliz müzisyen
* 1949 - John Benjamin Toshack, Galli futbol adamı
* 1966 - António Pinto, Portekizli sporcu

Ölümler

* 1832 - Johann Wolfgang von Goethe, Alman şair ve yazar (d 1749)
* 1993 - Samiha Ayverdi, Türk yazar (d 1905)
* 2001 - Sabiha Gökçen, Türk pilot (d 1913)
* 2001 - William Hanna, ABD'li prodüktör (d 1910)
* 2004 - Janet Akyüz Mattei, Türk astronom (d 1943)

TARİHTE BUGÜN: 23 MART

Güneş sisteminin dokuzuncu gezegeni Uranüs, 23 Mart 1781'de keşfedildi



Uranüs Güneş Sisteminin Güneş'ten yakınlık sırasına göre 7'nci gezegenidir Çap açısından Jüpiter ve Satürn'den sonra üçüncü, kütle açısından bu iki gezegen ve Neptün'ün ardından dördüncü sırada gelir

Adını Yunan mitolojisi'ndeki gökyüzü tanrısı Uranos'tan alır 1781 yılında William Herschel tarafından bulunmuştur Gaz devleri sınıfına girmektedir

Yörünge

Uranüs, Güneş çevresinde bir devrini 84 yılda tamamlar Hafifçe eliptik olan yörüngesi boyunca, Güneş'e uzaklığı 18-20 Astronomi birimi (ortalama 211-421)arasında değişir

Fiziksel özellikler

Uranüs’ün kütlesi Yer’inkinin 15 katı, hacmi ise 100 katıdırUranüs’ün çevresinde ince, keskin hatlı ve koyu renkli 10 halkanın olduğu tespit edilmiştir Halkaların tümü, yaklaşık 1 m çapında koyu renkli kaya benzeri parçalardan oluşmaktadır Bunların yapısı henüz belirlenememiştirUranüs, kutbu güneşe bakacak şekilde tekerlek gibi döner Böylece etrafındaki halkalar da dik olarak onunla birlikte döner

Uranüs’de,Yer’in ve Satürn’ün çevresindekilerle karşılaştırılabilecek ölçüde manyetik alan vardır Manyetik alanın ekseni,gezegenin dönme eksenine göre 55o eğiktir ve bu diğer gezegenlere oranla oldukça yüksek bir değerdirBu eğiklik manyetik alanın, güneş rüzgarı karşında tirbuşan benzeri uzun bir kuyruk yapmasına neden olur

Gezegenin dönme periyodu yaklaşık olarak 175 saattir ve dönme ekseni olağandışıdırUranüs’ün eriyik halde bulunan ağır bir çekirdeği vardır Çekirdeğin çevresinde ise su, metan ve amonyaktan oluşan birkaç bin oC sıcaklığında ve binlerce km kalınlığında bir manto yer alır Bu aşırı sıcak mantonun, üzerindeki atmosferin ağırlığından kaynaklanan devasa basıncın etkisiyle kaynayamadığı ve buranın elektriksel olarak iletken olduğu, gezegenin manyetik alanını sınırladığı düşünülmektedir

Atmosfer

* Etkin sıcaklık 58 K
* 1 bar basınçtaki sıcaklık 76 K
* 1 bar basınçtaki yoğunluk 042 kg/m3
* Rüzgar hızı 0 ile 200 m/s arası
* Skala yüksekliği 277 km
* Ortalama moleküler ağırlık 264 g/mol
* Bileşim: Hidrojen (H2) % 83, Helyum (He) %15, Metan (CH4) %2, Aerosoller: Amonyum buzu; su buzu; amonyum hidrosülfit; Metan buzu

Uydular

Uranüs’ün 27 uydusu bilinmektedir Jüpiter ve Satürn’den sonra en fazla uyduya sahip olan gezegendir Beş büyük uydusunun (Miranda, Umbriel, Ariel (uydu), Oberon (uydu) ve Titania) çapı 500–1600 km arasında değişir

Küçük uydular: Cordelia, Ophelia, Bianca, Cressida, Desdemona, Juliet, Portia, Rosalind, Belinda, Puck, Caliban, Stephano, Trinculo, Sycorax, Prospero, Setebos, S/1986 U10, S/2001 U2, S/2001 U3, S/2003 U1, S/2003 U2, S/2003 U3

Başka neler oldu:

* 1801 - I Aleksandr Rusya Çarı oldu
* 1848 - Macaristan, Avusturya'dan bağımsızlığını ilan etti
* 1855 - Dolmabahçe Camii ibadete açıldı
* 1919 - Benito Mussolini, İtalya'da Faşist Parti'yi kurdu
* 1921 - II İnönü Muharebesi başladı
* 1925 - Sessiz sinema döneminin en pahalı filmi, (3,9 milyon dolar) "Ben Hur" gösterime girdi
* 1933 - Alman Milli Meclisi Reichstag, Adolf Hitler'e kararnamelerle ülkeyi yönetme yetkisi verdi
* 1974 - Hükümet, İmralı Adası'nda gömülü olan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın mezarlarının taşınabilmesine izin verdi
* 2001 - Sovyet uzay istasyonu Mir'in görevi sonlandırıldı

Doğumlar

* 1876 - Ziya Gökalp, Türk şair (ö 1924)
* 1910 - Akira Kurosawa, Japon film yönetmeni (ö 1998)
* 1956 - Jose Manuel Durao Barroso, Portekizli politikacı
* 1964 - Okan Bayülgen, Türk sinema oyuncusu
* 1973 - Jason Kidd, ABD'li basketbolcu

Ölümler

* 1842 - Stendhal, Fransız yazar (d 1783)
* 1960 - Said-i Nursi, Türk din adamı (d 1878)
* 1987 - Nevzat Süer, Türk satranç oyuncusu (d 1926)
* 1992 - Friedrich August von Hayek, Avusturyalı ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (d 1899)
* 2006 - Pío Leyva, Kübalı müzisyen (d 1917)

TARİHTE BUGÜN: 24 MART

Apple şirketi Mac OS X 100 (Cheetah)'ı 24 Mart 2001'de piyasaya sürdü



Mac OS X Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir

Mac OS X aslen BSD ve Mach mikroçekirdeği üzerine kurulu, açık kaynak bir işletim sistemi olan Darwin'e dayanır Apple bu sistemi kendi amaçlarına göre geliştirdikten sonra Mac OS X kullanıcı arabirimi olarak Aqua'yı geliştirmiştir Sistemin çekirdeği ve bazı bileşenleri açık kaynak olmasına rağmen, çoğu bileşeni açık kaynak değildir

Mac OS X Server ise her ne kadar mimari olarak masaüstü Mac OS X ile aynı olsa da, Apple sunucuları için hazırlanmış ayrı bir işletim sistemidir Mac OS X'ten farklı olarak gelişmiş yönetim araçları içerir

Başka neler oldu:

* 1239 - Moğol İmparatoru Timurlenk tarihin en eski kentlerinden Diyarbakır'ı işgal etti
* 1923 - Mustafa Kemal Paşa, 'Time' dergisine kapak oldu
* 1923 - Yunanistan'da cumhuriyet ilan edildi
* 1926 - Türkiye'de petrol arama ve işletilmesinin devletçe yönetilmesini öngören kanun TBMM'de kabul edildi
* 1938 - Cumhurbaşkanlığı yatı olarak satın alınan Savarona'ya, İngiltere'nin Southampton Limanı'nda törenle Türk bayrağı çekildi
* 1976 - Arjantin Devlet Başkanı Isabel Peron, darbeyle devrildi Jorge Rafael Videla, Emilio Eduardo Massera ve Orlando Ramon Agosti’den oluşan yasadışı cunta iktidara el koydu, yedi yıllık diktatörlük döneminde 30 bine yakın kişi kaybedildi
* 1978 - Savcı Doğan Öz öldürüldü
* 1998 - Hindistan'da çıkan fırtınada 250 kişi öldü 3000 kişi yaralandı
* 1999 - NATO, Yugoslavya'ya karşı hava harekatı başlattı
* 2000 - Varan Turizm'e ait otobüs, yolcularıyla kaçırıldı Olaydan sonra yakalanan üç kişi, 36'şar yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı
* 2000 - Genelkurmay Başkanlığı, Talat Aydemir'in idamıyla sonuçlanan 1963'teki darbe girişimine katılan 1459 Harp Okulu öğrencisinin haklarını 37 yıl sonra iade etti
* 2006 - İspanya'daki ETA örgütü süresiz ve kalıcı ateşkes ilan etti
* 2007 - Türkiye Euro 2008 elemelerinde Yunanistanı futbol maçında 4-1 mağlup etti

Doğumlar

* 1834 - William Morris, İngiliz şair, ressam (ö 1896)
* 1879 - Neyzen Tevfik, Türk neyzen va şair (ö 1953)
* 1926 - Dario Fo, İtalyan yazar Nobel Edebiyat Ödülü sahibi
* 1930 - Steve McQueen, ABD'li sinema oyuncusu
* 1944 - Vojislav Koštunica, Sırbistan başbakanı
* 1944 - Han Myeong-sook, Güney Kore başbakanı
* 1960 - Nena, Alman müzisyen
* 1965 - The Undertaker, ABD'li güreşçi
* 1972 - Christophe Dugarry, Fransız futbolcu
* 1974 - Alyson Hannigan, ABD'li oyuncu

Ölümler

* 1603 - I Elizabeth, İngiltere kraliçesi (d 1533)
* 1882 - Henry Wadsworth Longfellow, ABD'li şair (d 1807)
* 1901 - İsmail Safa, Türk yazar (d 1867)
* 1905 - Jules Verne, Fransız yazar (d 1828)
* 1946 - Alexander Alekhine, Rus satranç oyuncusu (d 1892)
* 1968 - Alice Guy-Blaché, Fransız film yönetmeni ve yapımcısı (d 1873)
* 1971 - Müfide Ferit Tek, Türk romancı (d 1892)
* 1978 - Doğan Öz,Cumhuriyet Savcısı (d1934)
* 1986 - Ertuğrul Yeşiltepe, Türk gazeteci
* 1988 - Turhan Feyzioğlu, Türk hukukçu ve politikacı (d 1922)

TARİHTE BUGÜN: 25 MART

II Dünya Savaşı: Yugoslavya, 25 Mart 1941'de Mihver Devletleri’ne katılma kararı aldı



Mihver Devletleri, II Dünya Savaşı'nda Müttefik Devletler bloguna karşı Almanya, İtalya, ve Japonya’nın oluşturduğu blok Ayrıca Romanya, Bulgaristan, Macaristan ve de yedekte Vichy Fransası ve İspanya vardı Bir de İran Şahı Rıza Şah Pehlevi Almanya'dan yana tavır almıştır

Büyük Doğu Asya Kongresi (5-6 Kasım 1943)'ne katılanlar: soldan sağa: Ba Maw (Burma Devlet Başkanı), Zhang Jinghui (Mançukuo Başbakanı), Wang Jingwei (Çin Cumhuriyeti Nanking Hükûmeti Cumhurbaşkanı), Hideki TÅ�jÅ� (Japon İmparatorluğu Başbakanı), Wan Waithayakon (Tayland prensi), José P Laurel (Filipinler Cumhurbaşkanı), Subhas Chandra Bose (Özgür Hindistan Devlet Başkanı)

Mihver Devletleri:

Nazi Almanyası
İtalya
Japonya
Mançukuo
Moğol Birleşik Özerk Hükûmeti
Macaristan
Romanya
Bulgaristan
Vichy Fransası
Tayland
Finlandiya
Hırvatistan
Pindus Prensliği ve Makedonya Voyvodalığı
Habeşistan
Arnavutluk
Burmanya
Hindistan (Subhas Chandra Bose Hükûmeti)
Filipinler
Çin Cumhuriyeti (Nanking Hükûmeti)

Başka neler oldu:

* 1811 - Percy Bysshe Shelley "Tanrıtanımazlığın Gerekliliği" adlı makalesinden dolayı Oxford Üniversitesi'nden atıldı
* 1912 - Ahmet Ferit Tek, Türk Ocağı'nı kurdu
* 1821 - Yunanistan Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti
* 1949 - Sovyet hükümetinin kararıyla Litvanya, Estonya ve Letonya'dan 92000 kişi sürgün edildi
* 1951 - İstanbul'da Neve Şalom Sinagogu açıldı
* 1960 - Güney Afrika Johannesburg'da tüm siyah politik örgütler fesh edildi
* 1960 - İtalya'da Fernando Tambroni başbakan oldu
* 1996 - Türkiye'de Emek Partisi kuruldu
* 1999 - Sırbistan, NATO'ya savaş ilan edip BM'ye bildirince, NATO üyesi Türkiye de bu ülkeyle resmen savaşa girmiş oldu

Bugün doğanlar

* 1881 - Béla Bartók, Macar besteci (ö 1945)
* 1887 - Chuichi Nagumo, Japon asker (ö 1944)
* 1899 - Burt Munro, Yeni Zelandalı motosiklet yarışçısı (ö 1978)
* 1965 - Sarah Jessica Parker, ABD'li sinema oyuncusu
* 1980 - Muratcan Güler, Türk basketbolcu

Bugün ölenler

* 1801 - Novalis, Alman yazar ve filozof (d 1772)
* 1918 - Claude Debussy, Fransız besteci (d 1862)
* 1975 - Faysal bin Abdül Aziz, Suudi Arabistan kralı (d 1903)
* 1980 - Roland Barthes, Fransız felsefeci ve göstergebilimci (d 1915)
* 2002 - Esmeray, Türk oyuncu ve vokalist (d 1949)

TARİHTE BUGÜN: 26 MART

Naziler, 26 Mart 1942'de Yahudileri Polonya'daki Auschwitz Kampı'na götürmeye başladı



Auschwitz-Birkenau (Konzentrationslager Auschwitz (Yardım·bilgi)), Nazi Almanyası tarafından II Dünya Savaşı döneminde kurulmuş en büyük toplama, zorunlu çalışma ve imha kampı

İlk kurulan ana kamp Auschwitz I Polonya'nın Krakow şehrinin 60 km batısında, küçük bir şehir olan OÅ›wiÄ™cim'in güneybatısında, Auschwitz II OÅ›wiÄ™cim'in 3 km batısında Brzezinka　(Birkenau) köyünde, IG Farben, Krupp, Siemens gibi fabrikalar için yapılan Auschwitz III ise OÅ›wiÄ™cim doğusunda Monowice (Monowitz) köyünde inşa edilmiştir

Auschwitz-Birkenau'ya tüm Avrupa'dan 1,3 milyon insan yerleştirilmiştir[kaynak belirtilmeli] Bunların, 1 milyonu Yahudi olmak üzere 1,1 milyonunun öldürüldüğü tahmin edilmektedir Yaklaşık 900000 kişi kampa geldikleri anda doğrudan gaz odalarına gönderilmiş ya da vurularak öldürülmüştür Kalan 200000 kişi, hastalık, eksik beslenme, kötü muamele, tıbbi deneyler nedeniyle ve daha sonra gönderildikleri gaz odalarında ölmüştür[kaynak belirtilmeli]

Auschwitz ismi, Holokost sürecinde kurban olanların ve dolayısıyla II Dünya Savaşı'ndaki Nazi dehşetinin sembolü olmuştur Bu kamplarda, Yahudi, Roman, homoseksüeller gibi Nazilerin düşman ilan ettikleri gruplar başta olmak üzere 6 milyon kişi ölmüştür[kaynak belirtilmeli]

1979 yılında UNESCO'nın İnsanlığın Kültür Mirası listesine eklenen bu iki kampın kalıntıları ve Yahudi mezarlığı, Auschwitz-Birkenau Devlet Müzesi ve Holokost anma mekânı olarak kamuya açılmıştır

Başka neler oldu:

* 1821 - Seyyid Ali Paşa sadrazamlıktan alınarak yerine Benderli Ali Paşa atandı
* 1939 - Türkiye'de milletvekili seçimleri yapıldı
* 1941 - Yugoslavya’da General Simoviç, kansız bir darbe ile yönetimi ele geçirdi Yeni hükümet, Mihver Devletleri’nden ayrılma kararı aldı
* 1971 - Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, 12 Mart Muhtırası'yla istifa eden Süleyman Demirel'in yerine atanan Nihat Erim'in kabinesini onayladı
* 1971 - İstanbul'da iki kıta birleşti Boğaz Köprüsü'nün 57'nci ünitesinin de yerine konulmasıyla kentin Asya ve Avrupa yakaları birbirine bağlandı
* 1971 - Bangladeş bağımsızlığını ilan etti
* 1979 - İsrail-Mısır Barış Antlaşması imzalandı
* 1996 - Uluslararası Para Fonu, Rusya'ya 102 milyar USD kredi verilmesini onayladı
* 2000 - Rusya'da yapılan seçimler sonucunda Vladimir Putin başkan oldu

Bugün doğanlar

* 1822 - Ahmet Cevdet Paşa, Türk devlet adamı (ö 1895)
* 1913 - Paul Erdös, Macar matematikçi (ö 1996)
* 1935 - Mahmud Abbas, Filistinli politikacı
* 1940 - James Caan, ABD'li oyuncu
* 1949 - Patrick Süskind, Alman yazar

Bugün ölenler

* 1827 - Ludwig van Beethoven, Alman besteci (d 1770)
* 1945 - David Lloyd George, İngiliz politikacı (d 1863)
* 1995 - Belgin Doruk, Türk sinema sanatçısı (d 1936)
* 2005 - Murat Çobanoğlu, Türk halk ozanı (d 1940)
* 2005 - James Callaghan, İngiliz politikacı (d 1912)

27 Mart
Dünya Tiyatro Günü 1961’de Uluslararası Tiyatrolar Birliği (International Theatre Institute) tarafından yaratıldı

Her yıl 27 Mart günü ITI merkezleri ve dünya çapında tiyatro grupları tarafından kutlanmaktadır Pek çok ulusal ve uluslararası etkinlik kutlamalarda yer almaktadır

En önemli etkinliklerden biri, dünya çapında başarı kazanmış bir tiyatro oyuncusu, yönetmeni veya yazarın yazdığı evrensel bildirgedir İlk bildirge 1962’de Jean Cocteau (Fransa) tarafından yazılmıştır

Dönemin ITI başkanı olan Arvi Kivimaa tarafından önce Helsinki, sonra da Viyana’da yapılan 9 ITI Konferansında ortaya atılan ‘tiyatrolar günü’ fikri, İskandinav ülkelerinden gelen desteğin de etkisiyle hayata geçirildi Kabul edilişinden sonra her yıl, Paris’te 1962 tarihli Uluslar Tiyatrosu’nun (Theatre of Nations) da açılış günü olan 27 Mart günü, ITI’nin şu an sayısı 100’ü bulan dünya çapındaki merkezlerinde çeşitli etkinliklerle kutlanmaya başlandı

UNESCO tarafından kurulan ITI’nin “sahne sanatları bağlamında, dünya çapında bilgi ve uygulama alışverişini arttırmak, gelişim sürecinde sanatsal yaratıcılığın ve üretimin gerekliliği konusunda toplumsal bilinci uyandırmak, insanlar arasındaki barış ve dostluğun sağlanması ve artmasını gerçekleştirmek adına karşılıklı anlayışı geliştirmek, UNESCO’nun hedeflerine ulaşmasına katkıda bulunmak” gibi hedefleri, Dünya Tiyatro Günü’nde bir kez daha hatırlatılmaktadır Her yıl tiyatro ve tiyatroyla ortak çalışan diğer sanat disiplinlerinden gelen üstün başarılı bir sanatçı bu gün için bir konuşma yapmaya davet edilmektedir

Uluslararası Bildirge olarak görülen bu konuşmanın metni 20’den fazla dile çevrilmekte, pek çok gazetede yayınlanmakta ve dünya üzerindeki pek çok tiyatro grubunun oyunundan önce okunmaktadır Pek çok televizyon ve radyo kanalı bu bildirgeyi beş kıtanın her köşesindeki dinleyicilere ulaştırmaktadır

Dünya Tiyatro Günü tiyatro dünyasındaki insanlar için sahne sanatlarının insanları bir araya getirici gücünü kutlamak, seyirciyle daha iyi bir iletişim kurmak ve insanlar arasındaki anlayış ve barışı arttırmak için bir fırsat olarak görülmektedir Dünya Tiyatro Günü’nde yapılan etkinlikler, uluslararası işlevlerinin yanı sıra ulusal ve bölgesel tiyatro gruplarının bir araya gelmesinde de rol oynamaktadır

Dünya Tiyatro Günü Uluslararası Bildirgesi

Jean Cocteau ilk bildirgenin yazarıdır 1993’te Venezüella ITI Merkezi 1962’den 1993’e kadar yayınlanan tüm bildirgeleri biri özgün dillerinde, diğeri İspanyolca olmak üzere iki antoloji halinde yayımlamıştırUluslararası Bildirge’nin yanı sıra, ITI dünyanın hemen her yerinde büyük gösteriler ve festivaller düzenlemektedir

Başka neler oldu:

* 425 - İmparator II Theodosius zamanında, İstanbul'da, Auditorium adıyla ilk yüksekokul açıldı Okulda 31 profesör, Latince ve Grekçe hitabet ve gramer, hukuk ve felsefe dersleri vermeye başladı
* 1692 - Bahadırzade Arabacı Ali Paşa sadrazamlıktan alınarak yerine Bozoklu (Bıyıklı) Mustafa Paşa atandı
* 1854 - Kırım Savaşı: İngiltere Rusya'ya savaş ilan etti
* 1890 - Louisville, Kentucky'de çıkan fırtınada 76 kişi öldü 200 kişi yaralandı
* 1918 - Besarabya ve Moldova Romanya'ya katıldı
* 1958 - Nikita Khrushchev, SSCB'de başbakanlığa yükseldi
* 1969 - Koç Holding'e ait Aygaz tankeri Ege Denizi'nde alabora oldu, 15 kişilik mürettebattan 1 kişi kurtulabildi
* 1970 -Kütahya Gediz depremi 1087 ölü
* 1972 - Türkiye Halk Kurtuluş Partisi- Cephesi lideri Mahir Çayan ve arkadaşları Ünye Radar Üssü'nden 3 İngiliz teknisyeni kaçırdı
* 1976 - Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil ile ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, Vaşington, DC'de Savunma İşbirliği Anlaşması'nı imzaladı Bu anlaşmaya göre, Türkiye üslere izin çıkaracak, ABD de buna karşılık Türkiye'ye yardımda bulunacaktı
* 1977 - Kanarya Adaları'nın Tenerife Havaalanı'nda uçuşa geçmek üzere olan Hollanda Havayolları'na ait Boeing 747 tipi yolcu uçağı, yine havalanmak üzere olan Pan Am'a ait başka bir Boeing ile pistte çarpıştı Kazada 575 kişi öldü, 70 kişi yaralandı
* 1986 - Hayali mobilya davasında 10 yıldır yargılanan Yahya Demirel tahliye edildi
* 1987 - 'Hora' (Sismik-1) gemisinin, petrol aramak için Ege'nin uluslararası karasularına açılmasının Yunanistan'ın petrol aramaları için açıkladığı tarihe rastlaması, iki ülkenin silahlı kuvvetlerini alarma geçirdi
* 1994 - Eurofighter Typhoon ilk test uçuşunu yaptı
* 1996 - ABD Başkanı Bill Clinton, eşi Hillary Clinton ve kızı Chelsea ile Türkiye'ye geldi
* 1999 - Nissan - Renault arasında güç birliği anlaşması imzalandı
* 2006 - İzmir'de, şiddetli rüzgârlar, akşam saatlerinde şehri sarstı

Bugün doğanlar

* 1676 - Francis II Rákóczi, Macar bağımsızlık hareketinin önderi (ö 1735)
* 1797 - Alfred de Vigny, Fransız yazar ve şair (ö 1863)
* 1845 - Wilhelm Conrad Röntgen, Alman fizikçi Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö 1923)
* 1871 - Heinrich Mann, Alman yazar (ö 1950)
* 1879 - Edward Steichen, ABD'li fotoğrafçı (ö 1973)
* 1886 - Ludwig Mies van der Rohe, Alman mimar (ö 1969)
* 1889 - Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Türk yazar (ö 1974)
* 1891 - Lajos Zilahy, Macar yazar (ö 1974)
* 1893 - Karl Mannheim, Alman sosyolog
* 1897 - Fred Keating, ABD'li aktör (ö 1961)
* 1899 - Gloria Swanson, ABD'li aktris (ö 1983)
* 1901 - Eisaku Sato, Japon siyasetçi, 3 dönem Japon başbakanı
* 1912 - James Callaghan, İngiliz politikacı (ö 2005)
* 1923 - Louis Simpson, Jamaica asıllı ABD'li yazar
* 1924 - Sarah Vaughan, ABD'li piyanist
* 1927 - Mstislav Leopoldoviç Rostropoviç, Sovyet orkestra şefi ve piyanist
* 1927 - Coşkun Kırca, Türk politikacı ve diplomat (ö 2005)
* 1941 - Ivan Gašparovič, Slovakyalı politikacı
* 1946 - Zeliha Berksoy, Tiyatro Sanatçısı
* 1953 - Adnan Yücel, Türk yazar (ö 2002)
* 1963 - Quentin Tarantino, ABD'li film yönetmeni ve oyuncu
* 1970 - Mariah Carey, ABD'li şarkıcı
* 1970- Elizabeth Mitchell, ABD'li oyuncu
* 1971 - David Coulthard, İskoç formula yarışçısı
* 1972 - Jimmy Floyd Hasselbaink, Hollandalı futbolcu
* 1975 - Fergie, R&B şarkıcısı
* 1977 - Elías Larry Ayuso, Porto Rikolu basketbolcu
* 1978 - Marius Bakken, Norveçli atlet
* 1988 - Brenda Song, ABD'li dizi ve sinema oyuncusu

Ölümler

* 1770 - Giovanni Battista Tiepolo, İtalyan ressam (d 1696)
* 1945 - Halit Ziya Uşaklıgil, Türk yazar (d 1866)
* 1968 - Yuri Gagarin, Sovyet kozmonot (d 1934)
* 1972 - Maurits Cornelis Escher, Hollandalı ressam (d 1898)
* 1986 - İhap Hulusi Görey, Türk grafik sanatçısı (d 1898)
* 1987 - Mahmut Cuda, Türk ressam
* 2002 - Billy Wilder, ABD'li yönetmen (d 1906)
* 2006 - Stanislaw Lem, Polonyalı yazar (d 1921)

28 Mart


İspanya İç Savaşı, Franco'nun Madrid'i almasıyla 28 Mart 1939'da gayriresmi olarak bitti

İspanya İç Savaşı, 17 Temmuz 1936 - 1 Nisan 1939 tarihlerinde İspanya'da milliyetçiler ile cumhuriyetçiler arasıda gerçekleşmiş iç savaştır

Savaş, 17 Temmuz 1936'da General Francisco Franco'nun komutasındaki milliyetçi güçlerin seçimle işbaşına gelen Cumhuriyetçi "Halk Cephesi" koalisyonuna karşı ayaklanmasıyla başlamıştır

Üç yıl süren ve İspanya'da büyük yıkıma yol açan iç savaş, 1 Nisan 1939'da milliyetçilerin zaferi ile sonlanmıştır Savaşın sonucunda İspanya'da Franco'nun, 1975'deki ölümüne kadar sürecek olan, diktatörlüğü dönemi başlamıştır

Hitler ve Mussolini isyanın başlamasından hemen sonra Franco'nun emrine birer uçak filosu göndererek 13 bin 500 kişiyi Fas'tan İspanya'ya taşıdılar Müteakip günlerde de 200 bini geçen Alman, İtalyan ve Arap askeri bölgeye sevk edildi

Bunun karşısında Cumhuriyetçiler, SSCB'nin desteği ve muhtelif ülkelerden gelen gönüllülerin desteğini aldılar Bu savaşta Alman Kondor Lejyonu hava taktiklerini ve teorilerini denemek fırsatı buldu Bunlar içinde en önemlisi 27 Nisan 1937 yılında Guernica'nın yoğun hava bombardımanı ile yok edilmesiydi

İspanya'ya oldukça fazla miktarda tank ve zırhlı araç gönderilmişti Ne var ki, bunlar, zırhlı birlik teorisine uygun olarak kullanılmadı

Tanklar, piyade destek elemanı olarak kaldı Bu durum, batılı gözlemcilerin zihinlerinde yanlış imaj bıraktı ve onlar tankın stratejik bir unsur olmadığı yanılgısına düştüler

Mart 1939'da Falanjistler, yarım milyon ölü-yaralı, bir milyondan fazla sürgün ve sınırsız tahribata sebep olarak ülkeye hakim oldular

Almanlar deneyim açısından en kazançlı çıkan ülke oldu İspanya İç Savaşı Hitler'in durumunu güçlendirdi Fransa üçüncü bir Faşist komşuya sahip oldu

Ayrıca Akdeniz'deki bu gerginlik Hitler'in Orta Avrupa'da rahat hareket etmesini; Avusturya ile Çekoslovakya'yı ilhakını kolaylaştırdı

Ayrıca Madrid'i Berlin-Roma Anti Kominterin paktına yakınlaştırdı 1940'da Çelik Pakt adını alacak olan üçlü dayanışmanın temelleri de atılmış oldu

Başka neler oldu:

1910: İstanbul'daki ilk trafik kazasında bir kişi yaralandı

1920: Kilis'ten 26 Mart sabahı hareket eden Fransız kuvvetleri, Kilis-Antep yolunu kapatan Teğmen Şahin komutasındaki milli kuvvetlerle çarpıştı Şahin Bey şehit düştü Fransız kuvvetleri Antep'e girdi

1944: Adapazarı ve civarındaki depremde 2 bin 831 kişi öldü

1961: Anayasanın halkoyuna sunulması hakkındaki kanun kabul edildi

1962: Üniversitelerden atılan 147 öğretim üyesinin görevlerine dönmelerini sağlayan kanun benimsendi

1965: ABD'de, Martin Luther King'in önderliğinde, Alabama'da 25 bin kişi sivil haklar için yürüdü

1966: Doktorların, rahatsızlığı nedeniyle görevine devam edemeyeceği kararı verdiği Cemal Gürsel'in yerine Cevdet Sunay Cumhurbaşkanı seçildi

1969: Manisa ve çevresindeki 66 büyüklüğündeki depremde 53 kişi öldü

1970: Gediz'de 72 büyüklüğündeki depremde bin 86 kişi öldü

1973: "Baba" (1972) filmindeki rolüyle en iyi erkek oyuncu dalında Oscar ödülüne layık görülen Marlon Brando, sinema sektörünün Kızılderililere karşı tutumunu protesto ederek, ödülü reddetti

1982: Türk Parasının Kıymetini Koruma Kararı yürürlüğe girdi

1988: Türkiye'de kendisine ilk kez yapay kalp takılan kişi Halit Şahin öldü

2004: Yerel genel seçimler yapıldı Seçimleri, yerel seçimlere ilk kez katılan AK Parti kazandı AK Parti yüzde 41, CHP ise yüzde 18 oy aldı

Tarihte bugün: 29 Mart (Albert Einstein)



Batı Afrika’da ve Brezilya’da güneş tutulmasını izleyen Londra Kraliyet Bilim Derneği’nden bilim adamları, Albert Einstein’ın ”genel rölativite teorisi”ni, 29 Mart 1919′da doğruladılar

Einstein’ın genel görelilik kuramı özetle aşağıdaki şekilde ifade edilebilir:
Genel görelilik, uzay-zamanın iç özelliklerini dört boyutlu uzay-zaman metriğiyle verir
Bu metrik her zaman düz olmak zorunda değildir, eğri bir metriktir
Uzay-zaman metriğinin “düzlükten” sapması, uzay-zamanın eğriliği ile orantılıdır
Dolaysıyla düzlükten sapma, eğriliğin bir ölçeğidir Bu eğrilik ise gravitasyonun bir ölçeğidir, yani gravitasyonel olayların nedenidir
Uzay-zamanın eğriliği ve eğriliğindeki madde dağılımının özellikleri arasındaki bağıntı keyfi olmayıp, somut matematiksel denklemlerle ifade edilebilir
Özetle, Einstein, özel görelilik kuramında yalnız uzay-zaman metriğinin mutlak anlam taşıyabileceğini ama gravitasyonel alanda mutlak olamayacağını anlıyor ve böylece genel rölativite doğuyor
Genel görelilik, geometrik bir teoridir; çünkü o, uzay-zaman metriğine dinamik rol verir Bu geometrinin oluşturduğu eğrilik, kendini, evrende gravitasyonel alanlar olarak gösteriyor
Genel görelilik denklemleri, uzay-zaman geometrisinin “ne kadar” ve “nasıl” eğrildiğini ifade eder Bu denklemler çözülerek, bütün cisimlerin etrafındaki uzay zaman geometrisi ve gravitasyon alanları bulunur Bu kurama göre; kuvvet kavramının yerini uzay-zaman eğriliği alır Maddenin bulunduğu ortam, uzay-zaman eğriliğini değiştirir
Genel rölativite, ışığın gravitasyon alanında bükülmesini, gravitasyonel kırmızıya kayma olayını, Newton teorisinin açılayamadığı Merkür’ün yörünge hareketini, gravitasyonel dalgaların var olabileceğini ve daha birçok gözlemsel olayı öngörür
Görünüşte bu olaylar deneysel olarak ölçülmüştür ve genel göreliliğin öngörülerinden herhangi bir sapma görünmemektedir Yalnız gravitasyonel dalgalar henüz gözlenememiştir
Genel rölativite kuramı, bir başka devrimsel kavramı, karadelikler kavramını ortaya koydu Ayrıca, evren bilim (kozmoloji) alanına da büyük katkılar yaptı
Bununla birlikte, Einstein’ın klasik fizikte yaptığı bu düzeltmeler, klasik fiziğin atomlara uygulanmasından kaynaklanan güçlüklere bir çözüm getiremiyordu Bu tür güçlüklerin çözümü için yeni bir fizik kuramının gerekliliği ancak olayların zorlamasıyla anlaşıldı
Bu kuramın adına “Kuantum Kuramı” denir Kuantum kuramı, kuantum mekaniğinin temellerini ifade eden kuramdır Bu kurama dayanılarak geliştirilen fiziğe de kuantum fiziği denir
Bilindiği gibi Einstein’ın başlattığı ve henüz çözümü bulunamayan, fiziğin en önemli problemlerinden biri, Genel Görelilik ve Kuantum Kuramının birleştirilmesidir
Kuantum Alanlar kuramı, kütle çekim kuvveti dışındaki üç temel kuvvet olan kuvvetli ve zayıf çekirdek kuvvetleri ile elektromanyetik kuvveti içine almaktadır Bu birleştirme yapılabilirse dört temel etkileşme uzay-zamanın dinamik geometrisinin ortak kavramlarıyla betimlenebilecektir
Einstein, bu sorunu çözebilmek için bütün ömrünü verdi fakat başaramadan arkasında bir yığın çalışma bırakarak 1955’te öldü
(Einstein’ın Rölativite Kuramlarına Bir Bakış - Prof Dr Süleyman BOZDEMİR, Çukurova Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü - M Serdar ÇAVUŞ, ÇÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Fizik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Öğrencisi)
Başka neler oldu:
1430: Osmanlılar, Selanik ve İyonya’yı fethetti
1827: Beethoven, Viyana’da 10 bin kişinin katıldığı törenletoprağa verildi
1903: Marconi’nin telsiz sistemi aracılığıyla Londra ve New York arasında düzenli haber akışı başladı
1938: Harp Okulu Mahkemesi, Nazım Hikmet’i 28 yıl hapse mahkum etti
1950: Nazım Hikmet Bursa Cezaevi’nde açlık grevine başladı
1956: İlk Türk sinemacılardan Fuat Uzkınay öldü
1957: Kıbrıs’ta gerginliğin tırmanması üzerine adada sokağa çıkma yasağı konuldu
1966: Leonid Brejnev, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreterliği’ne getirildi Brejnev, ABD’nin Vietnam politikasını kınadı
1966: “Kızıl Tuğ” ve benzeri tarihi romanlarıyla tanınan yazar Abdullah Ziya Kozanoğlu öldü
1968: Türkiye’de ilk böbrek nakli, İstanbul’da Doktor Atıf Taykurt ve ekibi tarafından gerçekleştirildi
1979: Uganda’da İdi Amin rejimi askeri darbeyle devrildi İdi Amin kaçtı
1982: “Carmina Burana”nın Alman bestecisi Carl Orff 87 yaşında Münih’te öldü
1984: Şair, yazar İlhami Bekir Tez 78 yaşında öldü
1989: DYP Siirt Milletvekili Abdülrezzak Ceylan, TBMM’de bir tartışma sırasında vurularak öldürüldü ANAP Siirt Milletvekili İdris Arıkan olayın zanlısı olarak tutuklandı
1989: Londra’da dünyanın ilk “tüp beşizler”i doğdu
1999: Eski TÜSİAD başkanlarından iş adamı Ali Koçman öldü
2000: “Mıstık” olarak tanınan, ünlü karikatürist Mustafa Eremektar, İstanbul’da öldü
2004: Romanya, Bulgaristan, Slovenya, Slovakya, Litvanya, Estonya ve Letonya NATO’nun yeni üyeleri oldu Yedi ülkenin katılımıyla NATO’ya üye ülke sayısı yirmi altıya yükseldi
2005: Muğla yöresinin en ünlü türkülerinden “Ormancı”nın kahramanlarından Mustafa Şahbudak (Bay Mustafa) 83 yaşında öldü
2007: Van’da, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca restore edilen AkdamarAdası’ndaki tarihi Ermeni kilisesi, “Akdamar Anıt Müzesi” olarak açıldı

30 Mart


Ezanın yeniden Türkçe okunması için Senato'ya 30 Mart 1971'de yasa önerisi verildi, teklif kabul edilmedi

Başka neler oldu

* 1814 - Napolyon Savaşları: Koalisyon güçleri Paris'e girdi
* 1938 - Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği, Atatürk'ün hastalığına ilişkin ilk resmî bildiriyi yayımladı
* 1945 - II Dünya Savaşı: SSCB kuvvetleri Avusturya'nın Viyana şehrine girdi
* 1951 - ABD'de, Ethel ve Julius Rosenberg çifti, Sovyetler Birliği hesabına çalıştıkları ve ABD'nin nükleer sırlarını bu ülkeye sattıkları iddiasıyla idama mahkum edildi İdamlar, 1953 haziranında infaz edildi
* 1963 - 22 Mart'ta sağlık nedeniyle tahliye edilen ancak daha sonra ceza erteleme kararı kaldırılan eski Cumhurbaşkanı Celâl Bayar açlık grevine başladı
* 1971 - Ezanın yeniden Türkçe okunması için Senato'ya yasa önerisi verildi, teklif kabul edilmedi
* 1972 - Mahir Çayan ile dokuz arkadaşı, Tokat'ın Niksar ilçesine bağlı Kızıldere köyünde saklandıkları evde öldürüldü Üç İngiliz de aynı evde ölü bulundu Olaydan sadece Ertuğrul Kürkçü sağ olarak kurtuldu
* 1981 - ABD Başkanı Ronald Reagan, Washington, DC'de bir suikast girişimi sonucu vurularak yaralandı
* 1998 - AB, Kıbrıs Cumhuriyeti ile üyelik görüşmelerine başladı
* 2006 - Marcos Pontes uzaya çıkan ilk Brezilyalı astronot oldu

Bugün doğanlar

* 1432 - Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı padişahı (ö 1481)
* 1853 - Vincent van Gogh, Hollandalı ressam (ö 1890)
* 1911 - Ekrem Akurgal, Türk arkeolog (ö 2002)
* 1945 - Eric Clapton, İngiliz müzisyen
* 1980 - Hüseyin Yalın, Türk şarkıcı

Bugün ölenler

* 1949 - Friedrich Bergius, Alman kimyager ve Nobel Ödülü sahibi (d 1884)
* 1956 - Mithat Cemal Kuntay, Türk yazar (d 1885)
* 1957 - Arif Dino, Türk ressam ve şair (d 1893)
* 1968 - Bobby Driscoll, ABD'li sinema oyuncusu (d 1937)
* 1978 - Memduh Tağmaç, Türk asker (d 1904)