Tiyatronun Öğeleri

Tiyatrodaki Öğeler

Tiyatronun Öğeleri Nelerdir

Olayı sahnede izleyiciye göstermek amacıyla oluşturulan metinlere ise göstermeye bağlı edebi metin denir

Tiyatronun Öğeleri

Bir tiyatro eserinde iki temel öğe vardır

Tiyatronun ögeleri; kişiler, olay ya da durum, yer, zaman, oyuncular, izleyicilerdir

Kişiler

Tiyatro eserinde kişi sayısı konuya göre değişir Tiyatronun konusu olan olay, bir kişinin ya da grubun başından geçer Kişiler olayla ilgilerine göre; birinci derecede ve ikinci derecede önemli kişiler diye ikiye ayrılır Tiyatro yazarı kişileri doğal ve toplumsal çevre içinde verir; onları çevresinden soyutlamaz Tip ya da karekterler çizer Yazar, kişilerin giyimkuşam bilgilerini eserinin başında betimlemeyle verir Kimi tiyatro eserlerinde olay hayvanların başından geçmiş gibi gösterilir Bu kez oyuncular hayvanların rolünü oynamaya çalışırlar Bu eserlerdeki ikinci dereceden kişiler içinde yine hem insan hem de hayvan bulunabilir Tiyatro eserinde kimi zaman bir de anlatıcı kişi bulunur Bu kişi anlatıcı rolüyle ara ara sahneye çıkarak olayların gelişmesi üzerinde bilgiler verir

Olay ya da Durum

Tiyatro hem söz hem eylem sanatıdır Tiyatro eserini oluşturan diğer ögeler bu iki niteliğe göre biçimlenir İnsan başına gelebilecek her türlü olay, insanın karşılaşabileceği her durum tiyatro eserinin konusu olabilir Konu, kahramanının kendisiyle ya da çevresiyle çatışmasından doğar Oyun yine kahramanın eyleme dönüşmüş beğenme, istek, özlem, tutku, öfke,

korku… gibi duygularından, destek alarak gelişir, sonuca ulaşır Tiyatro eserinde olay plânı üç bölümdür: Serim, düğüm, çözüm Bunlar genellikle iki perde olarak sunulur

Serim

Oyundaki olaya giriştir Oyunun en önemli bölümüdür İzleyiciler bu bölümde olayın geçtiği yer ile kişiler hakkında bilgi sahibi olurlar Kişinin kendisiyle ve çevresiyle yaşadığı çatışma sergilenir İzleyici düğüm noktasına hazır duruma getirilir

Düğüm

Oyunda duygu çatışmalarının yoğunlaştığı, dolaşık olayların üst üste geldiği, çıkmazların sergilendiği bölümdür İzleyicinin merakı bu bölümde doruğa ulaşırken, olay kahramanları karar sürecini yaşarlar

Çözüm

Oyunun bitiş bölümüdür Son bir olay ile oyun bitirilir Bu bölümde izleyicilerin kafasındaki bütün soru işaretleri cevabını bulmalıdır İzleyici üzerindeki son etki çok önemli olduğu için çözüm bölümü ya bir sürprizle ya bir konuşmayla ya da etkili bir cümle ile bitirilir

Yer

Tiyatro eserinde olayın geçtiği yer sahnede dekor ile canlandırılır Dekor, çevreyi sahnede canlandıran eşya ve nesnelerin bütünüdür Konunun gerektirdiği biçimde, sahnede oyuncunun dekor gereği kullandığı eşyalara aksesuar denir

Zaman

Tiyatro eserinde zamanın veriliş biçimi yazarın isteğine bağlıdırYazar; kronolojik zaman, düğümden başlatılan zaman, sonuçtan başlatılan zaman,düzensiz zaman anlatımlarından birini seçer

Oyuncular

Tiyatro eserinin en önemli özelliği dramatik yapısının olmasıdır Olaylar sahnede canlandırılacak özellikte yazılır Bu olayları sahnede canlandırmaya rol yapma denir Rol yapan erkek ise aktör, bayan ise aktris denir Günümüzde her ikisi için de oyuncu terimi daha çok kullanılmaktadır Oyuncular canlandırdıkları kişiliğe uymak için makyaj yaparlar Rollerine uygun kos

tüm giyerler

İzleyiciler

Tiyatroda izyeyici çok önemlidir İzleyicisi olmayacak tiyatroyu yazmaya da oynamaya da gerek yoktur Tiyatronun başarısı izleyicisiyle ölçülür İzleyici olmanın getirdiği sorumluluklar vardır, her izleyici bunları bilmelidir İzleyici olmak , bilet parasını vererek sahnenin karşısına oturmaktan öte bir şeydir