Ramazanda Av Yapmak Yasak Mıdır?

Ramazanda av yapmak yasak mıdır?

Devlet av yasağı uygulamıyorsa Ramazan ayında avlanmanın bir sakıncası yoktur





Soru: Kur'an-ı Kerim, bazı hadisler ve fıkıhta karada, denizde ve yer altında ve yer üstünde yaşayan veya bulunan ve bunlarda helal ve mübah mal denilen canlı ve cansız bazı şeyler var: av hayvanları, madenler, define ve gömü vs Bunların avlanması ve değişik şekillerde elde edilip yenilmesi ve kullanılması helal kılınmıştır, şeklinde Kur'an'da ayetler var: "Kara ve deniz avı ve yiyeceği size helal kılındı" gibi Sormak istediğim husus, bu gün devlet, avlanması veya yer altında bulunan maden ve ya define gibi gömülerin elde edilmesini yasaklasa yani suç saysa Kur'an ve sünnette yer alan bu konudaki izinlere ve hükümlere rağmen bunları avlamak veya bulunduğu yerden çıkarıp almak ve kullanmakla herhangi bir kul hakkı meydana gelmiş olur mu ve bunları yemek veya kullanmak haram olur mu? Devletin koyduğu kanun mu geçerlidir yoksa Allah ve resülünün bu konudaki hükümleri mi geçerlidir?

Cevap:

Bir ayette Allah Teala şöyle buyurmuştur:


“Ey Peygamber! İnanmış kadınlar, Allah’a hiçbir ortak koşmamak, hırsızlık yapmamak, zina etmemek, çocuklarını öldürmemek, başkasının çocuğunu sahiplenerek kocasına isnadda bulunmamak ve maruf konusunda sana karşı gelmemek şartıyla sana beyat etmek üzere geldikleri zaman, onları kabul et; onlara Allah’tan bağışlanma dile Allah, bağışlar, ikramı boldur” (Mumtahine, 60/12)


Altı çizili olan yerde geçen “maruf” kelimesi; ‘güzelliği akıl veya din yoluyla bilinen şey’ anlamına gelir Peygamber (sav)’e biat etmek için gelen kadınlardan ayette belirtilen hususlara ek olarak bir de “marufa uygun emirlerine karşı gelmeme” konusunda söz vermeleri istenmektedir Burada maruf, peygamberimizin veya ondan sonra gelen halifelerin (yani) yetkili makamın koyduğu –Kur’an’a aykırı olmayan- hükümlerdir Buna göre bir Müslüman, yetkili makamın koyduğu ve maruf olarak tanımlanabilecek olan her hükme uymak mecburiyetindedir


Devlet av hayvanlarının yanlış avlanma sonucunda yok olmaması için bir takım tedbirlere başvurabilir Bu tedbirlerin birçok yararı vardır Yanlış avlanmalar sonucunda hayvanlar âleminde denge bozulabilir, düzensizlik meydana gelir ki bu bir “fesat” tır Allah Teala fesat çıkarmayı yasaklamış ve fesatçıları sevmediğini birçok ayette bildirmiştir Bir ayette şöyle buyurulur:


“İnsanların elleriyle işledikleri yüzünden karada ve denizde fesat çıktı; Allah da belki dönerler diye yaptıklarının bir kısmını böylece kendilerine tattırır” (Rum, 30/41)


“İnsanlardan öylesi var ki, dünya hayatıyla ilgili sözleri seni hayran bırakır İçinde olana da Allah’ı şahit tutar O yaman bir düşmandır


İş başına geçti mi, ortalığı karıştırmak, kaynakları yok etmek ve nesilleri bozmak için gayret gösterir Allah bozgunculuğu sevmez” (Bakara, 2/204–205)


Bu ayetlere göre yeryüzü kaynaklarını bilgisizce ve kurallara uymayarak tahrip edenler bozgunculuk yapmış olurlar Öyleyse av hayvanlarını, balıkları, madenleri kısaca tabiatı koruma altına almaya çalışanların koyduğu kuralların da “maruf “olarak değerlendirilmesi ve onlara bu konuda itaat edilmesi gerekir


Ayrıca bir hadis-i şerife göre peygamberimiz (sav) kendilerine ziyafet vermek isteyen bir sahabi’yi “aman süt veren hayvanı kesme” diye uyardığı da vakidir (Bkz Muslim, Eşribe, 20; İbn Mace, Zebaih, 7)


Av yasağı döneminde yasağa aykırı olarak avlanmak kişiyi vebal altına sokacağı gibi kul hakkı yemesine de vesile olabilir Eğer yasak olmasaydı birçok kişinin hak sahibi olacağı bir şeye, yasağı dinlemeyerek sahip olmak kul hakkı olurdu “Ama o hayvanlar kimsenin değil ki” şeklinde bir savunma yapılamaz Kimsenin olmadığı gibi sizin de değildir