![]() |
Teyemmümü Gerektiren Haller Nelerdir? |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Teyemmümü Gerektiren Haller Nelerdir?Teyemmüm Abdest almak veya gusletmek için, su bulunmazsa veya su olduğu halde kullanılması mümkün olmayan durumlarda, temiz toprak, kum, kireç ve taş gibi toprak cinsinden temiz bir şey ile Hanefi’de vakit girmeden önce de teyemmüm edilir ![]() ![]() Teyemmümü gerektiren başlıca haller şunlardır: 1- Abdest ve gusül için temiz su bulamamak (Şehirde her zaman su aramak farzdır ![]() 2- Su kullanmaya mani olan hastalık, su kullanınca soğuktan ölmek veya hasta olma tehlikesi ![]() 3- Suyun yanında zarar verecek olan düşman veya yırtıcı, zehirli hayvan bulunmak ![]() 4- Hapiste olup, su kullanamamak ![]() 5- Ölümle tehdit edilmek ![]() 6- Yolcu olup, yanında içme suyundan fazla su bulunmamak ![]() 7- Kuyu olsa da, su çıkarma imkanı olmamak ![]() Sual: Teyemmümün farzı kaçtır? CEVAP Teyemmümün farzı üçtür: 1- Niyet etmek ![]() 2- İki elin içini temiz toprağa sürüp, yüzün tamamını mesh etmek ![]() 3- Elleri temiz toprağa vurup, önce sağ ve sonra sol kolu mesh etmek ![]() Teyemmümün farzı ikidir, diyenlere göre, ikinci ve üçüncü farz, bir farz olarak söylenir ![]() Sual: Teyemmümün sünnetleri nelerdir? CEVAP Teyemmümün sünnetleri şunlardır: 1- Toprağa avucun içini koymak ![]() 2- Avuçları toprak üzerinde ileri ve geri çekmek ![]() 3- Avuçta toprak varsa, toprak kalmayıncaya kadar, iki eli, baş parmakları ile birbirine çarpmak ![]() 4- Elleri toprağa koyarken parmakları açmak ![]() 5- Besmele ile başlamak ![]() 6- Önce yüzü, sonra kolları mesh etmek ![]() 7- Abdest alır gibi, çabuk yapmak ![]() 8- Misafir bir mil [1920 metre] içinde su bulunduğunu bilirse, araması farz, zan ederse sünnettir ![]() 9- Önce sağ, sonra sol kolu mesh etmek ![]() 10- Elleri, toprağa vurarak, kuvvetle koymak ![]() 11- Kolları aşağıda anlatılan şekilde mesh etmek ![]() 12- Parmakların arasını mesh etmek ve bunu yaparken yüzüğünü oynatmak ![]() Sual: Teyemmümde dikkat edilecek hususlar nelerdir? CEVAP Teyemmümde dikkat edilecek hususlar şunlardır: 1- Abdestsiz bir kimse talebesine göstermek için, teyemmüm ederse, bununla namaz kılamaz ![]() 2- Teyemmüm ile namaz kılabilmek için, yalnız teyemmüme niyet etmek yetişmez ![]() ![]() 3- Bir topraktan birkaç kimse teyemmüm edebilir ![]() ![]() ![]() 4- Şafii ve Hanbeli’de teyemmüm yalnız toprak ile yapılır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 5- Bir teyemmüm ile çeşitli namaz kılmak caizdir ![]() 6- Misafir, iki kilometreden az uzakta su bulunacağını alametlerle veya akıllı, baliğ ve adil bir Müslümanın haber vermesi ile, çok zan ettiği zaman, her tarafa doğru iki yüz metre giderek veya birini göndererek araması farz olur ![]() ![]() 7- Bir kimse, suyu sormadan teyemmüm edip, namaza dursa, sonra yanında bulunan adil bir şahıstan, su olduğunu haber alsa, abdest alıp, namazını iade eder ![]() 8- İki kilometreden uzakta su varken, teyemmüm ile namaz kılmak caizdir ![]() 9- Eşyası arasında su bulunduğunu unutan, şehir ve köyde değilse, teyemmüm ile namaz kılabilir ![]() 10- Suyun bittiğini sanan, namazdan sonra suyunu görse, teyemmüm ile kıldığı namazı iade eder ![]() 11- Çölde, yollarda içmek için konulan su varken, teyemmüm edilebilir ![]() 12- Cünüp, teyemmümden sonra, abdesti bozulsa, cünüp olmaz ![]() ![]() 13- Cünüp kimsenin vücut yüzeyinin yarıdan fazlası yara veya çiçek, kızıl gibi ise teyemmüm eder ![]() ![]() ![]() Sual: Teyemmüm nasıl yapılır? CEVAP 1- Önce cünüplükten veya abdestsizlikten temizlenmek için niyet edilir ![]() Teyemmüm ile namaz kılabilmek için, yalnız teyemmüme niyet etmek yetişmez ![]() ![]() Teyemmüme niyet ederken, abdest ile guslü ayırmaya lüzum yoktur ![]() ![]() ![]() ![]() 2- İki kolu dirseklerinden yukarı sıvalı olarak, iki elin içini temiz toprağa, taşa, toprak veya kireç sıvalı duvara sürüp, en az üç parmağı değmek üzere, iki avucu ile yüzünü bir kere mesh etmek, yani sığamak ![]() ![]() Yüzü tam mesh edebilmek için, avuçlar açık ve dört parmak birbirlerine yapışık ve iki elin ikişer uzun parmaklarının uçları birbirlerine değmiş olarak, avuç içleri saç kesimine koyup, çeneye doğru yavaşça indirilir ![]() ![]() ![]() 3- İki avucu tekrar toprağa sürüp, birbirine çarparak, tozu toprağı silkeledikten sonra, önce sol elin dört parmağı içi ile, sağ kolun alt yüzünü, parmak ucundan dirseğe doğru sığayıp sonra, kolun iç yüzünü, sol avuç içi ile, dirsekten avuca kadar sığamak ve sonra sol baş parmak içi ile, sağ baş parmak dışını sığamaktır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Abdest ve gusül için teyemmüm aynıdır ![]() Sual: Teyemmümü bozan şeyler nedir? CEVAP Teyemmümü gerektiren özür hali ortadan kalkınca, su bulununca, abdesti ve guslü bozan hallerde, teyemmüm de bozulur ![]() Sual: Su olup olmadığını sormadan namaz kılan, yanında su olduğunu görse namazını iade eder mi? CEVAP Yanında adil biri bulunduğu halde, su var mı diye ona sormadan teyemmüm edip namaza duran, sonra su olduğunu haber alsa, abdest alıp namazı iade eder ![]() Sual: Su kuyusu varken, suyu çıkaramayan, teyemmüm edip namaz kılsa, sonra suyu çıkarma imkanına kavuşsa namazı iade eder mi? CEVAP Kuyudan su çıkarmak için, kova, ip veya para ile su bulamayan kimse, teyemmüm eder ve su bulunca, namazı iade etmez ![]() Sual: Salih bir tabibin yıkanmasını yasakladığı hasta, gusül için teyemmüm eder mi? CEVAP Evet eder ![]() Sual: Teyemmüm bile edemeyen felçlinin namaz kılması gerekir mi? CEVAP Hizmetlerini yapan teyemmüm ettirir ![]() ![]() ![]() Sual: İğne ucu kadar yere el değmezse teyemmüm sahih olur mu? CEVAP Bilirse sahih olmaz ![]() ![]() Sual: Teyemmümde, şüphelenip birkaç defa sıvamak caiz mi? CEVAP Evet ![]() ![]() Sual: Çok yaşlı ve hasta abdest aldırılınca çok yoruluyor ![]() CEVAP Evet ![]() Sual: Kibrit kutusu kadar bir tuğla ile teyemmüm caiz mi? CEVAP Hayır ![]() Sual: Tahta külü ile teyemmüm caiz mi? CEVAP Hayır ![]() Sual: Nöbetçi iken, mescitte yatıyorum ![]() ![]() CEVAP Hayır ![]() ![]() Sual: Parmakları arızalı olup teyemmüm ederken el değmeyen yer kaldığını sanan ne yapar? CEVAP Şüphe edince başkasına yaptırır ![]() ![]() Sual: Sudan bir mil kadar uzaktakinin arabası olsa, yine teyemmüm edebilir mi? CEVAP Evet ![]() Sual: Teyemmüm ederek mest giyen, su ile abdest alırken mestlere meshetmesi caiz mi? CEVAP Teyemmümle mest giyen, su ile abdest alırken, mesh edemez ![]() ![]() Sual: Gusledince, hastalık artacaksa ve iyileşme gecikecekse teyemmüm etmek caiz olur mu? CEVAP Hastanın, abdest almak veya gusletmek veya hareket etmek ile, hastalığının artacağı veya iyi olması uzayacağı, kendi tecrübesi ile veya uzman ve salih bir doktorun söylemesi ile anlaşılırsa, teyemmüm eder ![]() Sual: Guslederken avret yerini başkalarının görmesi haram mıdır? CEVAP Evet ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sual: Abdest almış olan kimse, teyemmüm etmiş olan imama uyabilir mi? CEVAP Abdest alan, teyemmüm etmiş olana; ayakta kılan, oturarak kılana uyabilir ![]() Sual: Sağlamken kazaya kalmış namazları hasta iken teyemmüm edip kaza etmek caiz midir? CEVAP Evet caizdir ![]() ![]() Sual: Cuma namazını kaçırmamak için teyemmüm etmek caiz midir? CEVAP Abdest almak için vakit az olup, Cumayı kaçırmamak için, teyemmüm etmek, caiz değildir ![]() ![]() Sual: Su bulamadığı için teyemmüm eden cünüp kimsenin abdesti bozulsa cünüp mü olur? CEVAP Hayır, Hanefi’de cünüp olmaz ![]() ![]() Sual: Kışın çok soğukta arazide, gusledince hastalanacağını bilen kimse ne yapar? CEVAP Gusledince, soğuktan ölmek veya hastalanmak tehlikesi varsa, gusül için teyemmüm eder ve su ile abdest alır ![]() ![]() Sual: Su yanında tehlike varsa, abdest veya gusül için teyemmüm edilir mi? CEVAP Su yanında düşman, yırtıcı veya zehirli hayvan, ateş veya nöbetçi varsa veya kendisi hapis ise veya (abdest alırsan seni öldürürüz, malını alırız) diye korkutulursa, teyemmüm ederek namazını kılar ![]() ![]() ![]() Sual: Alınan bir teyemmüm ile bu teyemmüm bozuluncaya kadar birkaç vakit namaz kılınabilir mi? CEVAP Hanefi’de, bir teyemmümle, dilediği kadar farz kılabilir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sual: Vücudumun 3 yerinde, bacaklarımda ve yüzümde ağır derecede dikişler var ![]() ![]() ![]() CEVAP Namazları şer’i bir özür olmadan kazaya bırakmak haramdır ![]() ![]() ![]() Sual: Vitir namazını gece yarısından sonra kılmaya niyetlenen kimse kalktığında cünüp olduğunu görse fakat suların kesik olması sebebiyle evde gusledecek kadar su bulunmasa teyemmüm edebilir mi? CEVAP Şehirde su bulamamak mazeret değildir, teyemmüm caiz olmaz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sual: Namaz vaktinin çıkacağından korkan kimse, su varken teyemmüm edebilir mi? CEVAP Su varken teyemmüm edilmez ![]() ![]() Sual: Ameliyat oldum, abdest alamıyorum ![]() CEVAP Teyemmüm toprakla veya toprak cinsinden olan kum, kireç, alçı, taş, mermer, çimento, sırsız fayans, sırsız porselen, sırsız çanak çömlekle, tuğla yahut kiremitle olur ![]() ![]() ![]() Sual: Bir toprak ile kaç defa teyemmüm edilebilir? CEVAP Bir topraktan birkaç kimse teyemmüm edebilir ![]() ![]() ![]() ![]() Sual: Diğer hak mezheplerimize göre teyemmümün hükümleri nasıldır? CEVAP Teyemmümde besmele çekmek Hanbeli’de vacip, diğer mezheplerde sünnettir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hanefi’de, bir teyemmüm ile, dilediği kadar farz kılabilir ![]() ![]() Sual: Vücudu yaralı olan kimse, nasıl gusleder? CEVAP Vücut yüzeyinin yarıdan fazlası yara olan gusül için teyemmüm eder ![]() ![]() ![]() Sual: Abdest uzuvlarının bir kısmı yaralı olan nasıl abdest alır? CEVAP Abdest uzuvlarından hepsinin yarıdan çoğu veya dört abdest uzvundan ikisi sağlam ise, abdest alıp, yaralı yerleri mesh eder ![]() ![]() ![]() ![]() Sual: Elinde çatlak, yara veya egzama olan nasıl abdest alır ve gusleder? CEVAP Elindeki çatlak, yara veya egzamayı ıslatmak zarar verirse, eline eldiven takıp, eldiven ile abdest alabilirse, böyle abdest alması gerekir ![]() ![]() ![]() Sual: İki eli çolak veya felçli olup kullanamayan nasıl taharet edip abdest alır? CEVAP Elleri çolak olan, taharetlenmez ![]() ![]() Sual: Maliki mezhebinde farz olan muvalatı, abdest uzuvlarının kurumaması, diye tarif edenler var ![]() CEVAP Muvalat, her uzvu, birbiri arkasından ara vermeden, acele olarak yıkamaktır ![]() ![]() Çok kısa zamanda yapılan bir iş, muvalata engel olmaz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Uzuvların kuruyup kurumaması mutlak ölçü değildir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İbni Âbidin hazretleri de, Hanefi'ye göre muvalatı anlatırken, (Toprakla teyemmüm ederken de, su ile yıkamak olmadığı halde, normal şartlarda bir uzuv kuruyacak kadar ara vermek muvalata manidir) buyuruyor ![]() Sual: Teyemmüm ederken sadece niyet ettim teyemmüme desek bununla namaz kılınabilir mi? Mushafı tutup bir yere koymak niyetiyle teyemmüm etsek, bu teyemmümle namaz kılmamız caiz mi? Bir de hem teyemmüme, hem de cünüplükten temizlenmeye niyet etmek mi gerekir? CEVAP Sadece teyemmüme niyet etmekle namaz kılmak caiz olmadığı gibi, Mushafı tutmak için teyemmüm edilince de, bu teyemmümle namaz kılınmaz ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İmam Züfer'e göre, abdest de olduğu gibi, teyemmümde de niyet farz değildir ![]() ![]() ![]() Ev tozu ile teyemmüm olmaz Sual: Ev tozlu eşyaya, mesela yastığa teyemmüm caiz midir? CEVAP Caiz değildir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hanefi’de teyemmüm şunlarla olur: 1- Toprak ve kum ile, 2- Kireç ve alçı ile, 3- Taş ile, cilasız ve yıkanmış mermer ile, 4- Çimento, tuğla ve kiremit ile, [Bunların tozu ile], 5- Sırsız yani cilasız olmak şartı ile fayans, porselen çanak çömlek, testi ile, 6- Çamur ile, [Çamurun suyu yarıdan az ise, bununla teyemmüm edilir ![]() ![]() 7- Toprak kerpiçle, kerpiç duvar ile, Kireçle badana edilmiş duvar ile teyemmüm caizdir ![]() Teyemmüm caiz olmayan maddeler: Yanıp kül olan veya sıcakta eriyen şeyler, toprak cinsinden değildir ![]() 1- Ağaç ile, 2- Ot, meyve ve sebze yaprakları ile, 3- Tahta ile, 4- Hasır ile, 5- Demir, pirinç, alüminyum bakır, altın gibi madenler ile, 6- Yağlı boya sıvalı duvar ile, naylon ile, plastik ile, 7- Cam ile teyemmüm edilemez ![]() Şafii ve Hanbeli mezheplerinde, teyemmüm yalnız toprakla ve tozlu kum ile olur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Şafii, Hanbeli ve Maliki’de, teyemmüm ancak vakit girdikten sonra yapılır ![]() ![]() Kar ile teyemmüm etmek Sual: Buzlu kutup bölgesinde yaşayan kimse nasıl abdest alır? Çünkü su yoktur ![]() ![]() ![]() CEVAP Bu adamın evi barkı yok mu? Namaz kılan birisi, niye yanında teyemmüm edeceği çanak, çömlek, taş, mermer, tuğla gibi bir şey taşımıyor? Karların ve buzların üstünde ne iş yapıyor? Yemek yemiyor mu, su içmiyor mu? Böyle yerde nasıl yaşıyor ki? Önce siz buna cevap verin, sizin sualinizin cevabı kolaydır ![]() Bu ateistlerin sorusuna benziyor ![]() ![]() İslamiyet cihanşümul [evrensel, üniversal] bir dindir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Maliki mezhebinde kar ile, buz ile teyemmüm etmek de caizdir ![]() ![]() ![]() Sual: Teyemmümü toprakla yapmak şart mıdır? Başka bir şeyle teyemmüm yapılmaz mı? CEVAP Kum, kireç ve taş gibi toprak cinsinden temiz bir şeyle, mesela kiremitle veya sırsız yani cilasız mermerle de yapılabilir ![]() Kül ile teyemmüm Sual: Kül ile teyemmüm yapmak caiz midir? CEVAP Hayır ![]() ![]() ![]() Sual: Teyemmüm ederek namaza duran, namazdayken su görse ne yapması gerekir? CEVAP Suyu görünce, teyemmüm bâtıl olur ![]() ![]() ![]() Sual: Sabah uyandığımda, suların gece yarısı kesilmiş olduğunu görsem, dışarısı da karanlık ve soğuksa teyemmüm edebilir miyim? CEVAP Hayır ![]() ![]() ![]() ![]() Az su ve teyemmüm Sual: Abdest alacak kadar suyumuz olsa, nasıl guslederiz? CEVAP Cünüpken yanında, abdeste yetecek kadar suyu bulunan bir kimse, teyemmüm eder ![]() ![]() Abdest ve teyemmüm Sual: Su az olup abdeste yetmezse nasıl abdest alırız? CEVAP Abdest azalarından bir kısmını yıkayacak kadar birazcık suyu olan bir kimse, o su ile bir yerini yıkamaz, teyemmüm eder ![]() Teyemmüm edebilir Sual: 80 yaşındaki ninem, yalnız başına zor abdest alıyor, düşerim de bir yerim kırılır diye korkuyor ![]() CEVAP Düşme ihtimali varsa teyemmüm eder ![]() ![]() Sual: Teyemmüm namaz vakti girmeden önce alınsa sahih olur mu? CEVAP Evet, Hanefî’de sahihtir ![]() ![]() ![]() ![]() Abdest ve teyemmüm Sual: Namaz kılma bakımından, teyemmümün abdestten farkları nelerdir? CEVAP Üç meselede teyemmüm, abdestten ayrılır: 1- Bir Müslüman abdest aldıktan sonra, mürted olsa ve sonra tevbe etse, önce aldığı abdestle namaz kılabilir, fakat ettiği teyemmümle namaz kılamaz ![]() ![]() ![]() 2- Bir kimse, birine öğretmek için abdest alsa, o abdestle namaz kılabilir, çünkü abdestte niyet şart değildir, fakat öğretmek için alınan teyemmümle namaz kılınmaz, çünkü teyemmümde niyet farzdır ![]() 3- Bir gayrimüslim, abdest alıp sonra Müslüman olsa, onunla namaz kılabilir, fakat teyemmümle kılması caiz olmaz, çünkü gayrimüslimin niyeti geçerli olmadığı için, teyemmümü de geçerli olmaz ![]() ![]() Cenaze namazı için teyemmüm Sual: Cenaze namazı kılmak niyetiyle teyemmüm etmiş olan bir kimse, bu teyemmümle farz namaz kılabilir mi? CEVAP Evet, kılabilir ![]() Eli kesikse Sual: Eli kesik kimse namazı nasıl kılar? CEVAP Bazı âlimlere göre, eli kesik kimsenin namaz kılması gerekmezse de, İmam-ı Ebu Yusuf'a göre o kimsenin îmâ ile namaz kılması lâzımdır ![]() Eli kesik olup, su kullanamayan, teyemmüm eder ![]() ![]() ![]() Teyemmüm eden imam Sual: Özründen dolayı teyemmüm eden imam, cenaze namazında, abdest almış cemaate imam olabilir mi? CEVAP Evet, teyemmüm etmiş imam, diğer namazlarda olduğu gibi, cenaze namazında da, abdest almış olanlara imam olabilir ![]() |
![]() |
![]() |
|