Briand-Kellog Paktı Nedir, Amacı, Katılan Devletler

Briand-Kellog Paktı
Fransa, Locarno Paktı'nı imzaladığı halde, doğu sınırlarının güvenliğinden endişe duyduğu için, bu yolda yeni ve başka garantiler elde etmek istedi Fransız dışişleri bakanı Briand, 20 Haziran 1927'de ABD ile sürekli bir barış paktı yapmayı ve bunda her iki devletin karşılıklı ilişkilerinde savaşa başvurmayacakları prensibine yer verilmesini istedi Halbuki, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Monreo siyasetine geri dönmüş bulunan ABD için bu teklif uygun değildi Çünkü, bu teklifin kabul edilmesi, Amerika'nın, Amerika dışındaki dünya sorunlarına yönelmesine yolaçacaktı Dolayısıyla ABD, Fransa'nın önerisini reddetti Buna karşılık Amerikan dışişleri bakanı Kellogg, bütün büyük devletlerin, muhtemel bir savaşı lanetleme paktı imzalamalarını önerdi Fransa öneriyi kabul etti Bunun üzerine Kellogg, bu öneriyi Sovyetler dışında tüm diğer büyük ülkelere de sundu Öneri, Almanya tarafından derhal; İngiltere tarafından, Büyük Britanya İmparatorluğu'nun önemli bölgelerinde serbest kalmak şartıyla kabul edildi
Nihayet 27 Ağustos 1928'de büyük devletler ile Belçika,Polonya ve Çekoslovakya Paris'de toplanarak Kellogg Paktı adı verilen antlaşmayı imzalamaya karar verdiler Daha sonra Sovyet Rusya ve belli başlı tüm devletler de bu pakta katıldılarPaktın esası,hukuki olmaktan çok ahlaki idi ve "savaşın lanetlenmesi"diye özetlenebilirdi Ancak paktın kapsamı savunmaya yönelik mücadeleler ile Milletler Cemiyeti çerçevesi içine giren savaşlara izin veriyordu Tamamı üç maddeden oluşan Kellog Paktı ile ilgili antlaşmanın ilk iki maddesi şöyle idi:

a Antlaşmayı imza eden devletler,devletler arası antlaşmazlıkların çözümlenmesi için savaşa başvurmayı lanetlediklerini ve savaşı birbirleriyle ilişkilerinde milli siyasetin bir aracı olarak kabul etmediklerini,

b İmzacı devletler niteliği ve kaynağı ne olursa olsun aralarındaki her türlü antlaşmazlık ve çekişmelerde barış yollarından başka bir yol izlememeyi esas aldıklarım kabul ve ilan ederler Fakat,tüm çaba ve gayretlere rağmen,bazı küçük başarılar hariç bu antlaşma ile getirilen prensipler de barışın sürekliliğini sağlamaya yeterli olamamıştır

Türkiye'nin Tutumu
Türkiye’nin milletlerarası işbirliği ve kollektif barış çabalarına katılması, 1928 de silahsızlanma konferansının hazırlık komisyonu çalışmalarına davet edilmesiyle başlamıştır Bu komisyon çalışmaları sırasında Sovyet Rusya Dışişleri Bakanı Litvinov, “Türkiye Cumhuriyetinin dünya siyasetinde oynamakta olduğu mühim rol ve coğrafya vaziyetine binaen,” Türkiye’nin de davet edilmesini istemiş ve bu teklif kabul edilerek,1928 Martında Türkiye de komisyon çalışmalarına davet edilmiştir Komisyonda Sovyetler bütün silahların ilgasını teklif ettiği zaman, bu teklifi destekleyenlerden biri de Türkiye olmuştur 1932 Şubatında toplanan Silahsızlanma Konferansında da Sovyetler gene ve tam silahsızlanma üzerinde ısrar ettikleri zaman da, bu teklifi destekleyen tek devlet yine Türkiye olmuşturforumsinsinet

Briand-Kellogg Paktı meselesinde de aynı şey olmuştur Savaşı kanun dışı ilan eden bu Paktın ilk imzasına davet edilmediklerinden ötürü Sovyetler bunu, kendilerini çember içine almak için Batılıların bir kombinezonu olarak görmekle beraber, sonradan Fransa tarafından katılmaya davet edilince, bir yandan bu daveti kabul etmişler ve öte yandan da, “barışın korunmasıyla samimiyetle ilgilenen” Türkiye, Afganistan ve Çin Cumhuriyetinin davet edilmemiş olmasından ötürü üzüntülerini bildirmişlerdir Bunun üzerine 1928 Eylül ayında Türkiye de davet edilmiş ve 1929 Ocak ayında Türkiye de katılmıştır