Röle

Alm Relais (n), Fr Relais (m), İng Relay Elektrik devrelerinde akım ve voltaj değerleri yardımı ile akım yolunu açıp kapatarak sistemin çalışma mantığını düzenleyen elektromekanik cihaz Röle, prensip olarak bir veya birkaç elektromagnet bobin ve bu bobinin hareket ettirdiği kol ve kola bağlı kontak düzeni olan kapalı kutu biçimindedir Rölenin kapalı olması çevre tozlarının hassas olan kontak yüzeylerine yapışmasını önlemek içindir Röle bobini ve kontak uçlarından gelen kablolar röle kutusu dışına ya düz terminallerle veya geçme tipi soketlerle taşınır

Röleler kullanıldığı yerlere, çalışma metodlarına göre isim alırlar Akım, güç, ilk hareket, termik, manyetik ters akım, kilitleme gibi daha birçok röle çeşidi vardır Röleler akımın veya voltajın belli değere ulaşması ile çalışıyorsa bunlar âni etkili rölelerdir Akımın iki değeri arasında çalışan diferansiyel röle; çalışma akımına ulaştıktan ve belli bir süre bekledikten sonra, çalışan gecikmeli röle; diğer rölelerin çalışmasını sağlayan veya sınırlayan kilitleme rölesi; enerji nakil hatlarındaki kısa devre şartlarına karşı şebekeyi koruyan koruma rölesi; elektrik makinalarını koruyan termik-manyetik röle; kendisini besleyen gerilim ortadan kalktığında çalışan sıfır rölesi; jeneratörlerin motor olacak çalışmasını önleyen ters akım rölesi endüstride elektrik devrelerinde kullanılan en yaygın röle çeşitleridir

Modern otomasyon bilimlerinin en çok faydalandığı âletlerden biri de röledir Meselâ, telefon sistemleri demiryolları sinyal sistemleri tamâmen röle düzenine dayanmıştır Otomatik makinaların belli bir mantık sırasına göre çalışması rölelerle sağlanır Elektronik konusunda atılan dev adımlarla elektromekanik rölelerin yerini yarı iletken röleler almaya başlamıştır Elektronik mantık devreleri, mikro işlemcilerle yapılmakta, hem hacim, hem sürat, hem de az arıza yapmasıyla elektromekanik rölelere tercih edilmektedir Normal büyüklükte bir odayı dolduran elektromekanik röleli telefon sistemi mikro işlem röle sistemiyle bir dolap hâline dönüşmüştür