İlkyardım Mevzuatı

TC Sağlık Bakanlığı'nın 22052202 tarih ve 24762 saylı İlkyardım Yönetmeliğini aşağıdadır

İLKYARDIM YÖNETMELİĞİ


Resmi Gazete
Tarih: 22052002; Sayı: 24762


BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar


Amaç
Madde 1- (Değ:RG: 1832004/25406) Bu Yönetmeliğin amacı; fertlerin ve toplumun temel sağlık bilgisinin arttırılması, ilkyardım bilgi ve becerisinin toplumun her bireyine öğretilmesi, her kamu, özel kurum ve kuruluşunda personel sayılarına göre ilkyardımcı bulundurulması, bu doğrultuda eğitimci eğitmeni, ilkyardım eğitmeni yetiştirecek ve ilkyardım eğitimi düzenleyecek kuruluş ve merkezlerin açılış, işleyiş ve denetimi ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir

Kapsam
Madde 2- (Değ:RG: 1832004/25406) Bu Yönetmelik; eğitimci eğitmeni, ilkyardım eğitmeni yetiştirecek ve ilkyardım eğitimi düzenleyerek sertifika verecek ve bu eğitimi alacak olan bütün kamu kurum ve kuruluşlarını, gerçek kişileri, özel hukuk tüzel kişileri, iktisadilik esaslarına ve özel hukuk hükümlerine göre çalışan kamu kurum ve kuruluşlarını kapsar

Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik; 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 9 ncu maddesinin (c) bendi, 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin (a) bendi ve 43 üncü maddesine ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 179 ncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır

Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
b) Bakan: Sağlık Bakanını,
c) Genel Müdürlük: Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,
d) Müdürlük: İl Sağlık Müdürlüklerini,
e) (Değ:RG: 1832004/25406) İlkyardım: Herhangi bir kaza yada yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar hayatın kurtarılması yada durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamaları,
f) Eğitimci Eğitimi Veren Kuruluş: Bakanlıkça yeterliliği tespit edilerek onaylanmış kurum ve kuruluşları,
g) (Değ:RG: 1832004/25406) Merkez: İlkyardım eğitici eğitimi ve ilkyardım eğitimi veya bunlardan sadece birini vermek amacıyla faaliyet gösteren ilkyardım eğitim kuruluşunu,
h) (Değ:RG: 1832004/25406) Mesul Müdür: Sağlık alanında en az iki yıllık yüksekokul mezunu olup ilkyardım eğitmeni sertifikası olan kişiyi, bir özel öğretim kurumunda program ilavesi olarak merkez açılacaksa, mesul müdür koşullarını taşıyan müdür veya müdür yardımcısını,
i) Eğitimci Eğitmeni: Sağlık alanında en az iki yıllık yüksekokul mezunu olup, eğitimci eğitimi veren kuruluşlar tarafından verilen eğitimci eğitimi programına katılarak serfika almış kişiyi,
j) (Değ:RG: 1832004/25406) İlkyardım Eğitimcisi: Eğitimci eğitimi veren kuruluşlar tarafından eğitilerek ilkyardım eğitimcisi sertifikası almış sağlık personelini,
k) (Değ:RG: 1832004/25406) İlkyardımcı: İlkyardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda, hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan en az Temel İlkyardım Kursu alarak ilkyardımcı sertifikası almış kişiyi,
l) (Değ:RG: 1832004/25406) Denetim Ekibi: En az biri hekim olmak üzere, sağlık personelinden oluşan iki kişilik ekibi,
m) (Yeni:RG: 1832004/25406) İlkyardım Eğitimi: İlkyardım eğitimcileri tarafından uygun mekanlarda veya merkezlerde, Bakanlıkça onaylanmış programlar ile verilen eğitimidir
ifade eder

İKİNCİ BÖLÜM
Eğitimci Eğitimi Verecek Kuruluşların Özellikleri,

Başvuru ve Açılma İşlemleri
Eğitimci Eğitimi Veren Kuruluşlar
Madde 5- (Değ:RG: 1832004/25406) Genel Müdürlük, Müdürlükler, eğitim hastaneleri, üniversitelerin sağlık ile ilgili fakülte ve yüksek okulları, Kızılay Genel Müdürlüğü, sağlıkla ilgili meslek kuruluşları ve merkezler ilkyardım eğitimci eğitimi programları düzenleyebilir
Eğitimci eğitimi vermek isteyen kuruluşlar; Müdürlükler aracılığı ile eğitimden sorumlu bölüm, eğitim konu ve saatleri, eğitimi verecek kişi ve unvanlarını belirtilen bir dilekçe ile Genel Müdürlüğe başvuruda bulunurlar
Genel Müdürlükçe değerlendirilerek uygun görülen başvurulara, EK 1'de belirtilen "Eğitimci Eğitimi Düzenleme Yetki Belgesi" verilir
EK 2'de belirtilen "Eğitimci Eğitmeni Çalışma Belgesi" müdürlükçe düzenlenir
Yetki belgesi düzenlenen kurum ve kuruluşlarca verilen eğitimci eğitmeni sertifikaları mesul müdürü tarafından imzalanarak Genel Müdürlükçe onaylanır

Madde 6- (Değ:RG: 1832004/25406) İlkyardım eğitimcisi olmak isteyen tıp doktoru dışındaki sağlık personeli beş gün (40 saat)lük eğitime katılır Bu eğitimin sonunda yapılacak sınavlarda başarılı olanlara üç günlük ilkyardım uygulamaları eğitim becerisi kursu verilir ve eğitimin sonunda yapılacak sınavlarda başarılı olanlara mesul müdür tarafından imzalanarak Sağlık Müdürü tarafından onaylanan "İlkyardım Eğitmeni Sertifikası" (EK 4) verilir
Tıp doktorları ise üç günlük ilkyardım uygulamaları eğitim becerisi kursuna katılarak eğitim sonunda yapılacak sınavlarda başarılı olanlara, mesul müdür tarafından imzalanarak Sağlık Müdürü tarafından onaylanan "İlkyardım Eğitmeni Sertifikası" (EK 4) verilir
Eğitimci eğitmeni olmak isteyen sağlık personeli ise ilkyardım eğitmeni olarak en az beş ilkyardımcı eğitimi verdiğini belgelediği takdirde beş gün (40 saat) lük eğitimci eğitmenliği kursuna katılarak eğitim sonunda yapılacak sınavlarda başarılı olanlara "Eğitimci Eğitmeni Sertifikası" (EK 3) düzenlenir
Eğitim programlarında başarısız olanlara bir sınav hakkı daha verilir
Eğitimci eğitmeni ve ilkyardım eğitimcisi eğitimlerine katılımcı sayısı asgari beş, azami on beş kişi olmalıdır

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Merkezlerin Özellikleri, Başvuru, Açma İşlemleri ve Müdürlüğün Sorumlulukları


Merkezler
Madde 7- (Değ:RG: 1832004/25406) Merkezler, müstakil olarak veya başka bir özel öğretim kurumunda program ilavesi olarak açılır
Genel Müdürlük, müdürlükler, eğitim hastaneleri, ünüversitelerin sağlık ile ilgili fakülte ve yüksek okulları, Kızılay Genel Müdürlüğü, hizmet verdikleri mekanlarda aynı zamanda eğitim de verebilirler
Acil Sağlık Hizmetleri Komuta Kontrol Merkezleri ve İstasyonları bünyelerinde, acil tıbbi yardıma destek olarak ilkyardım eğitiminin yaygınlaştırılması amacı ile, eğitimci eğitimi ve ilkyardım eğitimi düzenleyebilir
İlkyardım eğitimi, azami yirmi kişinin eğitim görebileceği, katılımcıların tamamının birbirlerini görebilmeleri için masa ve sandalyelerin 'U' şeklinde düzenlendiği, orta kısımda uygulamaların yapılabilmesine olanak veren, kişi başına asgari üç buçuk metre kare kullanım alanı olan,en az 20 metrekarelik eğitim salonu, idare odası, eğitmen odası, lavabo ve tuvaletin bulunduğu mekanlarda verilir
Merkezler, eğitimci eğitmeni, ilkyardım eğitmeni ve ilkyardım eğitimini, fiziki mekanın belirtilen asgari standartları taşıması halinde, aynı il sınırları içerisinde olmak şartıyla diğer uygun mekanlarda da verebilir
Eğitimde kullanılacak asgari araç ve gereçler EK-5'de belirtilmiştir

Merkez Açma Yetkisi Bulunanlar
Madde 8- İlkyardımcı yetiştirmek amacıyla bütün kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri, iktisadilik esaslarına ve özel hukuk hükümlerine göre çalışan kamu kurum ve kuruluşlarına bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşımaları halinde Merkez açma izni verilir En az on kişinin müracaat etmesi halinde Müdürlükçe de eğitim düzenlenebilir

Merkez Açma İşlemleri
Madde 9- (Değ:RG: 1832004/25406) Merkez açacak olanlar, bizzat kendileri veya mesul müdürleri vasıtasıyla, Müdürlüğe bir dilekçe ile başvururlar Başvuruya istinaden, Müdürlük Acil Sağlık Hizmetleri Şubesi denetim ekibince fiziki mekan, ilkyardım araç-gereçleri yerinde görülerek bir ön inceleme raporu hazırlanır
Ön inceleme raporu uygun olan başvurular aşağıdaki belgeler iki nüsha olarak bir dosya halinde hazırlanır;
a) Merkezin ünvanını, sahibini veya sahiplerini, faaliyet göstereceği adresini belirten ve merkezin açılışı ile ilgili işlemlerin başlatılmasını talep eden başvuru dilekçesi,
b) Merkez, bir ticaret şirketi tarafından açılacak ise ticaret sicil gazetesinin aslı veya noter tasdikli örneği,
c) Vakıf veya derneklerden noter tasdikli tüzük veya ana sözleşmenin bir örneği,
d) Mesul müdürün nüfus cüzdanı örneği,
e) Merkezlerde çalışacak eğitimcilerin ve mesul müdürün, Bakanlıkça verilmiş veya onaylanmış "İlkyardım Eğitimcisi Sertifikaları"nın birer örneği, mesul müdür sertifikasının aslı, merkezin ilgili biriminde asılı bulunacaktır
f) Merkezde çalışacak ilkyardım eğitimcilerinin, herhangi bir kamu kuruluşunda görev yapıp yapmadıklarını beyan eden dilekçeleri ile görev yaptıklarını beyan edenlerin dilekçe ekinde görev yaptıkları kamu kurum ve kuruluşlarından 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunda öngörülen tazminatların, söz konusu sağlık personeli için düzenlenecek personel çalışma belgesinin tarihinin bildirilmesinden itibaren, maaşlarından kesilmeye başlanılacağını bildirir belgeleri,
g) Merkezin bütün odalarını gösterir krokisi,
h) Yönetmeliğin EK-5 sayılı cetvelinde gösterilen mesul müdür tarafından imzalanmış; araç, gereç ve malzeme listesi ile, Genel Müdürlükçe onaylanmış eğitim müfredatının, kitap, slayt, broşür ve benzeri her türlü eğitim materyalinin onay belgesi,
i) İlgili mevzuata göre, yangına karşı gereken tedbirlerin alındığına dair yetkili mercilerden alınan belge
Kamu kurum ve kuruluşlarında açılacak merkezlerde yanlızca ikinci fıkranın (a), (e) ve (h) bentlerinde belirtilen belgeler ve eğitimin yapılacağı mekanın krokisi istenir

Başvurunun Değerlendirilmesi
Madde 10- (Değ:RG: 1832004/25406) Başvuru dosyası Müdürlük tarafından incelenerek eksiklikleri var ise, ilgililere yazılı olarak bildirilir Başvuru dosyasının Acil Sağlık Hizmetleri Şubesince incelenmesi sonucunda uygun görülen merkezlere, Müdürlük tarafından "İlkyardım Eğitim Merkezi Uygunluk Belgesi" (EK 6), "Mesul Müdürlük Belgesi" (EK 7) ve "İlkyardım Eğitimcisi Çalışma Belgesi" (EK 8) düzenlenir Belgelerin aslı, mesul müdüre imza karşılığında verilir, suretleri başvuru dosyasında saklanır

Müdürlüğün Sorumlulukları
Madde 11- Müdürlüğün, Merkezin açılış, işleyiş ve denetimleri ile diğer hususlardaki sorumlulukları şunlardır;
a) "Eğitimci Eğitimi Düzenleme Yetki Belgesi" almak için yapılan başvuruları yerinde denetlemek ve başvuru dosyalarının incelemesini yapmak, inceleme sonucunda uygun görülen başvuru dosyalarını Genel Müdürlüğe iletmek,
b) "İlkyardım Eğitim Merkezi Uygunluk Belgesi" almak için yapılan başvuruları yerinde denetlemek ve başvuru dosyalarının incelemesini yapmak, inceleme sonucunda uygun görülenlere bu Yönetmelikte belirtilen belgeleri düzenlemek,
c) Merkezleri, Yönetmelikte belirlenen sürelerde Denetim Ekipleri marifetiyle olağan veya olağanüstü denetlemek,
d) Sınavlara gözetmen olarak Denetim Ekibi görevlendirmek,
e) Sınavda başarılı olanlara "İlkyardımcı Sertifikası" (EK 9) ve "İlkyardımcı Kimlik Belgesi" (EK 10) düzenlemek,
f) Eğitimci Eğitimi veren Kuruluş ve Merkezlere ve ilkyardımcılara ait kayıtları EK 11'de belirtilen şekilde tutmak
g) (Yeni fıkra:RG: 1832004/25406) Bu görevleri müdürlük adına, Acil Sağlık Hizmetleri Şube Müdürlüğü yürütür

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Eğitimci Eğitimi Veren Kuruluşların ve Merkezlerin Çalışma Esasları ve Personel Standartları

Eğitmen Sayısı
Madde 12- (Değ:RG: 1832004/25406) Eğitimci eğitmeni ve ilkyardım eğitmeni yetiştiren kuruluş ve merkezler, uygulamalı eğitimlerde her on katılımcıya bir eğitmen olacak şekilde çalışırlar


Mesul Müdür (Değ:RG: 1832004/25406)
Madde 13- Mesul müdür sadece bir merkezde müdürlük görevini üstlenebilir İdari işlerden bizzat, eğitim ile ilgili işlerden de eğitmenlerle birlikte sorumludur
Mesul Müdür;
a) Merkezin açılış ve işleyişi ile ilgili her türlü işlemleri yürütmek,
b) Eğitiminin standartlara uygun verilmesini ve sürdürülmesini sağlamak, gerekli iç denetimleri yürütmek,
c) Eğitimleri planlayarak çalışmaları düzenlemek,
d) Denetim sırasında yetkililere gereken bilgi ve belgeleri sunmak ve denetime yardımcı olmak,
e) Şirket ortaklarında meydana gelen değişiklikleri on beş gün içinde Müdürlüğe bildirmek,
f) İlkyardım eğitmeni ve adres değişikliklerini zamanında Müdürlüğe bildirmek,
g) Merkezde görevine son verilen veya ayrılan eğitimcilerin çalışma izin belgelerini en geç bir hafta içerisinde Müdürlüğe iade etmek,
görevlerini yerine getirir
Mesul Müdür, Merkezdeki görevini sona erdirmek istediğinde veya kuruluş tarafından Mesul Müdürün görevine son verilmek istendiğinde, durumun Mesul Müdür ya da Merkezin yetkilileri tarafından Müdürlüğe bir hafta öncesinden yazılı olarak bildirilmesi şarttır

Eğitimci Eğitmeni
Madde 14- Eğitimci Eğitmeni adına düzenlenmiş "Eğitimci Eğitmeni Çalışma Belgesi" ile çalışabilir Eğitimci eğitmenleri;
a) Verdikleri eğitimlerin standartlara uygunluğundan,
b) (Değ:RG: 1832004/25406) Başta kuruluşun işleyişi ve kendi çalışma alanı ile ilgili aksaklıklar olmak üzere gördükleri bütün aksaklıkları, Mesul Müdüre yazılı olarak bildirmekten,
sorumludurlar

İlkyardım Eğitimcisi
Madde 15- "İlkyardım Eğitimcisi Adına düzenlenmiş Çalışma Belgesi" ile çalışabilir İlkyardım eğitimcileri;
a) Verdikleri eğitimlerin standartlara uygunluğundan,
b) (Değ:RG: 1832004/25406) Başta Merkezin işleyişi ve kendi çalışma alanı ile ilgili aksaklıklar olmak üzere gördükleri bütün aksaklıkları Mesul Müdüre yazılı olarak bildirmekten,
sorumludurlar


İlkyardımcı ve Zorunlu İlkyardımcı İstihdamı (Değ:RG: 1832004/25406)
Madde 16- Tüm kurum ve kuruluşlarda istihdam edilen her yirmi personel için bir, ilgili mevzuata göre ağır ve tehlikeli işler kapsamında bulunan işyerlerinde, her on personel için bir olmak üzere, bu Yönetmeliğe göre yetkilendirilmiş merkezlerden en az "Temel İlkyardım Eğitimi" sertifikası almış İlkyardımcının bulundurulması zorunludur
Sürücü kursları ve ilkyardım eğitiminin zorunlu olarak verildiği kurslarda verilecek ilkyardım eğitimleri, bu Yönetmeliğe göre sertifika almış eğitimciler tarafından verilmesi zorunlu olup, denetimleri müdürlük adına Acil Sağlık Hizmetleri Şubesi tarafından yapılır

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Eğitim Konuları, Süresi, Yeterlilik, Sertifika, Ücretler


Eğitim Konuları
Madde 17- (Değ:RG: 1832004/25406) Eğitimci eğitmeni, ilkyardım eğitimcisi ve ilkyardım eğitimi konularının temel içeriği, ulusal ve uluslararası standartlar doğrultusunda Bakanlık tarafından belirlenir
Bakanlıkça onaylanan ve tavsiye edilen, bilimsel nitelikte yayın ve araştırma yapan kamu kurum ve kuruluşlarının eğitim programlarını destekleyici içerikteki yayınlarından Bakanlıkça uygun görülenler, eğitim materyali ve eğitim aracı olarak kullanılabilir
Acil Sağlık Hizmetleri Danışma Kurulu, gerekli gördüğü hallerde bu Yönetmelikte belirtilen eğitim konuları ve ilkyardım eğitiminde kullanılacak malzeme araç ve gereçler listesinde güncelleme yapabilir Söz konusu değişiklikler Bakanlık tarafından duyurulur
Eğitim konularının temel içeriğinin teorik ve uygulama saatleri, EK 12a, EK 12b ve EK 12c sayılı cetvellerde belirtilmiştir
İlkyardım eğitimcisi eğitiminde, EK 12a ve EK 12b sayılı cetvellerde belirtilen konular verilir İlkyardım eğitiminde ise EK 12b veya EK 12c sayılı cetvellerde belirtilen konular verilir
Merkezlerde uygulanacak olan çalışma planı ve dönem planlarına uygun hazırlanan günlük programlar, Müdürlüğün onayından sonra uygulanır Onaylanmamış programlar ile eğitim verilemez

İlkyardım Eğitim Süresi
Madde 18- (Değ:RG: 1832004/25406) İlkyardım eğitimleri "temel ilkyardım eğitimi", "standart ilkyardım eğitimi" olmak üzere iki kategoride verilirç
Eğitim süreleri; temel ilk yardım eğitimi için toplam iki günden az on günden çok olmamak üzere asgari on altı saat, standart ilkyardım eğitimi için toplam beş günden az on günden çok olmamak üzere asgari kırk saat olarak düzenlenir


Merkezlerin Çalışma Saatleri ve Planı
Madde 19- (Değ:RG: 1832004/25406) Merkezler, çalışma saatlerini belirleyip, Müdürlüğe bildirirler


Yeterlilik
Madde 20- (Değ:RG: 1832004/25406) Katılımcılar, eğitim süresinin tamamına devam etmek zorundadırlar Eğitim sonunda katılımcıların başarılı sayılmaları için, teorik ve uygulamalı sınavlardan ayrı ayrı 100 tam puan üzerinden asgari 85 puan almış olmaları şartı aranır Sınavlarda başarılı olamayan katılımcılar, yetersiz oldukları konularda bir ay içerisinde veya yapılacak ilk eğitime katılarak, tekrar sınava tabi tutulurlar İki defa sınava girmesine rağmen başarısız olanlara, kuruluşlar tarafından "Katılımcı Belgesi" düzenlenir
Sınav soruları Müdürlükçe onaylanmış olmalıdır Teorik ve uygulamalı sınavlar, Denetim Ekibi gözetiminde yapılır
Özel öğretim kurumu bünyesinde faaliyet gösteren Merkezlerde yapılacak sınavlarda, gözetmen olarak Denetim Ekibi bulunur
Mesul müdür, sınav kağıtlarını on yıl süre ile saklamak ve Bakanlığın denetimine açık tutmakla mükelleftir


Sertifika
Madde 21- Eğitimci eğitmeni ve ilkyardım eğitmeni sertifikası Bakanlıkça, ilkyardımcı sertifikası ve ilkyardımcı kimlik belgesi Müdürlükçe onaylanır
Eğitimci eğitmeni ve ilkyardım eğitmeni sertifikalarının geçerlilik süresi sekiz yıldır Geçerlilik süresi dolan sertifika sahipleri, yapılacak değerlendirme sınav sonucuna göre asgari on altı saatlik bir güncelleme eğitimine tabi tutularak sertifikaları yenilenir
(Değ:RG: 1832004/25406) İlkyardımcı sertifikaları ve ilkyardımcı kimlik belgesinin geçerlilik süresi üç yıldır Bu sürenin sonunda yapılacak değerlendirme sınav sonucuna göre güncelleme eğitimi verilir Güncelleme eğitimleri, sertifikada belirtilen eğitim sürelerinin yarısı olacak şekilde düzenlenir

Ücretler
Madde 22- Eğitimci eğitimi veren kuruluşların, eğitimci eğitmeni, ilkyardım eğitimcisi yetiştirme ve Merkezlerin ilkyardım eğitim ücreti ile sınavlarda gözetmen olarak bulunacak Denetim Ekibine verilecek ücretlere ilişkin teklifler, İl Sağlık Müdürü ya da görevlendireceği bir yardımcısının başkanlığında, İl Milli Eğitim Müdürlüğü temsilcisi, eğitim veren tüm kuruluşların birer temsilcisi ile İlkyardım ve Acil Sağlık Hizmetleri Şube Müdüründen oluşan komisyonca; fiyat indeksleri, yerel koşullar ve emsal ücretler göz önünde bulundurularak tespit edilir
Tespit edilen ücretler, Bakanlıkça aynen ya da değiştirilerek onaylandıktan sonra uygulanır
Ücretler bir yıl geçmeden artırılamaz Ancak toptan eşya fiyatları endeksi artışları %25'i geçtiği takdirde, ücret saptanmasından en az altı ay geçmek koşuluyla bu süre beklenmeden artırma isteminde bulunulabilir