Ülkeler Tarihi: Meksika

Meksika Kuzey Amerika da tarihi çok öncelere dayanan tek ülkedir MÖ birinci yüzyıla doğru körfez bölgesi Oaxaca merkezi yayla çok gelişmiş bir kültür ve sanata şahit oldular Bu durum eski Maya İmparatorluğunun doğuşuna tesir etti Bu imparatorluk 4 yüzyılda tarih sahnesine çıkarak yedinci asırdan sekizinci asır sonuna kadar Yucatan dan Guatemala ya kadar genişledi

Aynı dönemde birinci ve dokuzuncu yüzyıl arasında ekonomik ve sosyal yönden Mayalar derecesinde teşkilatlanmış çeşitli medeniyetler Oaxaca da merkezi yaylada ve körfez kıyısında geliştiler Bunlara klasik medeniyetler adı verilir

Sonra 9 yüzyıldan 12 yüzyıla kadar gelişen Tula Toltekleri ortaya çıktı Fakat bunların medeniyeti yeni kabilelerin tesiri altında değişikliğe uğradı 987 yılında Maya-Toltek karışımı yeni bir medeniyetin doğmasına sebep olan yeni Maya İmparatorluğu kuruldu Aynı dönemlerde kuzey kabileleri yayla üzerine yerleşerek şehir hayatına geçtiler

Aztlan dan gelen Mexica kabileleri 1325 te Tenochtitlon (Mexico) şehrini kurarak 50 yıl sonra ilk hükümdarlarını seçtiler Aztekler kabileler arası rekabetten faydalanarak 1430 dan 1521 e kadar genişleyen büyük bir imparatorluk kurdular Sadece Michoacan Taraskları önünde başarısızlığa uğrayan Aztekler; Totonaktası Zopatekleri ve Mikstekleri hakimiyeti altına aldılar

İspanyollar ülkeyi ele geçirmek için Azteklere karşı duyulan kinden faydalandılar 1519 da İspanyollar Cortès komutasında çıkarma yaptılar ve Veracruz şehrini kurdular Meksika 1535 te İspanyanın genel valiliği haline geldi İspanyol istilası kuzeye ve güneye doğru uzanarak 17 asır sonuna kadar devam etti Ekseriya acımasız olan Hıristiyanlaştırma geleneksel dinlerle mücadele etti ve yerli medeniyet yok edildi

1571 de Mexico da engizisyon kuruldu 1519 larda kesin olarak bilinmemekle beraber 25 milyon olduğu tahmin edilen yerli nüfus 1650 ye doğru 1500000 e düştü Ekonomik reformlara rağmen İspanyol idaresi yerliler ve melezler kadar beyazlar için de dayanılmaz bir hale geldi 1810 da İspanyolları ülkelerinden kovmak için harekete geçtiler 11 yıl süren bir bağımsızlık savaşı sonunda 1821 de Kral Naibine Cordoba Antlaşması imzalatıldı 1824 te bağımsızlık ilan edildi

Bağımsızlığı iç ve dış savaşların sebep olduğu yarım yüzyıllık karışıklıklar dönemi takip etti Santa Anna nın diktatörlüğü esnasında yapılan ABD ile savaş sonucunda 1848 Guadalupe Antlaşması ile New Mexico Teksas Kaliforniya kaybedildi 1855 te liberaller başarı kazandı Bir iç savaş sonunda Juarez muhafazakarları kazandı fakat bunlar dış borçları tehir etmek zorunda kaldı Bunun üzerine Fransa İngiltere ve İspanya askeri müdahalede bulundu Juarez in tekliflerini Latin Amerika da Fransa yararına Katolik bir imparatorluk kurmak isteyen Üçüncü Napolyon reddetti ve Meksika yı istila etti

Juarez in başkanlığından sonraki Porfino Diaz ın uzun diktatörlüğü sırasında (1876-1911) ekonomi sosyal adaletsizlik ve yerli köylülerin sömürülmesi pahasına gelişti Diaz ı düşüren liberal Madero ihtilalci halk akımlarını bastıramadı ve 1913 te katledildi Carranza karışıklıklar ortasında 1917 anayasasını kabul ettirdi ve halka yönelik bir siyaset takip etti

Obrago nun başkanlığında (1920-1924) tarım reformunun uygulanması başladı Bunun bir katolik tarafından katledilmesi ve şiddetli Katolik direnişi sonucunda kiliseye karşı son derece katı ve bazan öldürücü bir siyaset başladı Lazoro Cardenasi Başkanlığı (1934-1940) sırasında dini mücadeleleri yatıştırarak modernleşme politikası takip etti İkinci Dünya Savaşından sonra sanayileşmeye büyük önem verildi


Alıntı