Beyit Ve Beytin Özellikleri Nelerdir?

Beyit ve Beytin Özellikleri Nelerdir?



Şiirde sonları uyaklı iki dizeden oluşan kendi içinde bağımsız bir yapısı ve anlam bütünlüğü bulunan birimdir Bir beytin her dizesi kendi içinde bir bütün olabildiği gibi birinci dizedeki anlam ikinci dizede de sürebilir Beyit uzun şiirlerde anlatım birimi olarak sık kullanılır Güçlü ve özlü söyleyişlere uygun olduğu için bağımsız tek bir şiir olarak da yazılabilir Ya da başka şiir biçimlerinin bir parçası olarak ele alınabilir Divan edebiyatı beyit temeline dayalıdır
Divan edebiyatında bir beyitteki iki dize kendi içinde iki parçaya ayrılır Birinci dizenin ilk parçasına sadr son parçasına aruz ya da harb denir İkinci dizenin ilk parçası ibtida son parçası acz ya da darb’dir Sadr ile aruz ibtida ile acz arasında kalan bölüm haşv olarak isimlendirilir Uyaklı bir beyite “beyt-i musarra” uyaksız olanlara “ferd” ya da “müfred” denir Divanlarda müfredler müfredat adıyla ayrı bir bölümde toplanır Uyaklı beyitlerin olduğu bölüme de “metali” denir Örnek beyit:
Biz bülbül-i muhrik-dem-i şevkâ-yı firaakız
Âteş kesilür geçse sabâ gül-şenimizden
Selimî (Padişah 2’nci Selim)