08-24-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Osman Ve Orhan Gazi
OSMAN GAZİ (1299-1326)
Osmanlı Devletinin kurucusu,ilk hükümdarı,Ertuğrul Bey'in oğludur Babasını ölümü üzerine aşiretin reisliğine geçirildiği zaman 23 yaşındaydı Çocukluğu yaşadığı çevrenin sınırlı olanakları içinde geçtiği için kültürel gelişmesini sağlayacak iyi bir eğitim alamadı Anadolu Selçuklu İmparatorluğu'nun son hükümdarı Gıyasettin Mesut tarafından kendisine Söğüt bölgesinin yönetiminde özerklik tanındığı konusunda ferman verildi Bağımsız hareket etme konusunda yetkisini aldıktan sonra bölgesinde varlık gösteren hristiyan tekfurlarla çarpışmaya başladı İnegöl ve Karacahisar tekfurlarını yenilgiye uğratarak Karacahisar'ı aldı Buradaki kiliseyi cami haline getirdi ve kendi adına hutbe okuttu Adalet işlerinin yetki ve sorumluluğunu üzerinde tutmak istemediği için bu görevin bir kadı tarafından yapılmasını uygun gördü Selçuklu devletinin yıkılması üzerine 1299 yılında bağımsızlığını ilan etti Böylece Anadolu'da bulunan diğer beylikler (Karaman,Germiyan,Karesi,Menteşe vs ) gibi yönetimi altındaki toprakların tek egemeni haline geldi
Sınır komşularıyla yaptığı savaşlarda kazandığı başarılarla Yarhisar ve Bilecik'i alan Osman I genişleyen ülkesini, yönetimini sağlamak açısından "sancak" adı verilen yönetim birimlerine ayırdı;oğlu Orhan Bey'i, kardeşi Gündüz Alp'i ve güvendiği silah arkadaşlarını bu sancakların yönetiminde görevlendirdi 1306'da Bursa nın alınmasını hedef tutan bir seferde kesin bir zafer kazanamadıysa da Ulubat ve Kertel gibi kaleleri aldı 1314'de Bursa üzerine yeniden yürüdü Uzun süren bu savaşta,şehrin savunma olanaklarından yararlanan tekfuru yine yenilgiye uğratamadı Bursa'yı alma yolundaki son girişiminden sonra romatizma hastalığı iyice arttığı için ,Yenişehir'e çekilerek devlet yönetiminin başına oğlu Orhan Bey'i geçirdi Bursa oğlu tarafından alındığı sırada öldü
Özel hayatında sefahat ve eğlenceden uzak kalan Osman I gençliğinde tanıdığı,saygı duyduğu Şeyh Edebali'nın kızı Hatun'la evlenmş;hayatının sonuna değin eski Türklerdeki geleneklere uygun bir alçakgönüllülük içinde halkın arasında kalmasını bilmiştir Savaşta yılmaz bir atılganlık ve yiğitlik erdemlerinin yanısıra hesaplı ölçülü davranışları,başarısına yol açan başlıca etmenler arasında gösterilebilir 27 yıl hükümdarlık yapmıştır Türbesi Bursa'da günümüzde Tophane Bahçesi olarak adlandırılan yerdedir
-----------------------------------------------------------------
ORHAN GAZi (1281 - 1362 )

İkinci Osmanlı Padişahı "Gazi" sıfatıyla anılır Babası Osman I (Gazi) ,annesi Mal Hatun Babasının Osmanlı Beyliğinin bağımsızlığını ilan etmesinden (1299) sonra Orhan Bey'de askeri ve idari alanda çeşitli görevler aldı Bilecik ve Yarhisar'ın fethinde büyük yararlıklar gösterdi 1301 yılında beyliğin Sultan önü (Karacahisar) bölgesini yönetmeye başladı 1320 yılından itibaren babasının yaşlı ve hasta olmasından dolayı devlet yönetimini fiilen eline aldı 1321 yılında Gemlik'i aldı 1324 yılında babasının kendi lehine tahttan çekilmesi üzerine hükümdar oldu 1326 yılında Bursa'yı Bizans'tan alarak geçici başkent yaptı ve babasının naaşını buradaki Gümüşlü Kümbet Türbesine gömdürdü Bu sıralarda Anadolu'daki beylikleri kontrol altında tutan İlhanlı devletinin Anadolu valisi Timurtaş Bey'in Mısır'da idam edilmesiyle bu devletin baskısından tamamıyle kurtulan Orhan Bey,Osmanlı Devletinin İstanbul yönünde genişlemekle ayakta durabileceğini anladı ve bu fikrini uygulamak için harekete geçti İlk hedef olarak İznik ve İzmit kalelerini seçti Pelekanon (Maltepe) savaşıyla ağır yenilgiye uğrayan Bizans kuvvetleri İstanbul'a kadar geri çekildi Bizans'tan yardım alamayan İznik kısa zamanda düşürüldü Ve bir yıl sonra da Osmanlı'nın başkenti haline getirildi (1330) Orhan Bey ertesi yıl İzmit'i kuşattıysada Bizanslıların bölgeye çok sayıda asker sevketmeleri üzerine Orhan Bey kuşatmayı kaldırdı Ancak 1337 yılında ikinci defa harekete geçerek İzmit'i ele geçirdi ve buranın yönetimini oğlu Süleyman Paşa'ya bıraktı İzmit'in alınmasını Taraklı,Göynük,Mudurnu gibi çevredeki kalelerin teslim olmaları izledi Böylece yeni devletin sınırları Karadeniz'e doğru genişlemeye başladı Orhan Bey 1342 yılında Ulubat,Mihaliç ve Kirmasti gibi kaleleri alarak merkezi Balıkesir olan Kersi Beyliğinin sınırlarına dayandı Bu sırada Karesi Beyliğinde çıkan taht kavgalarından yararlann Orhan Bey BalıkesiriManyas,Kapıdağ,Edincik gibi yerleri aldı Böylece Osmanlı Devletinin sınırları güneydende Marmara kıyılarına ulaştı (1345) Ve Orhan Bey'in Rumali'ya geçmesi olanağı doğdu Aynı yıl Bizans'ta çıkan taht kavgalaında imparator Kantakuzinos'a yardım eden Orhan Bey,1346 yılında imparatorun kızı Teodora ile evlendi 1349 yılında Selanik şehrini almak isteyen Sırp kralı Stephan Duşan 'a karşı yine Kantakuzinos'un yardımına koştu Oğlu Süleyman Paşa'nın komutasındaki 20 000 kişilik ordu Selanik'i kurtardı 1352 yılında da 10 000 kişilik Osmanlı ordusu Dimetoka daSırp ve Bulgarları yenilgiye uğrattı Böylece Osmanlı ordusu Bizans İmparatoruna yardım etmekle Rumelide yapılacak olan fetihlerden önce bölgeyi tanıma fırsatını bulmuş oldu 1354 yılında Ankara'yı Eretnaoğulları Beyliğinden alan Süleyman Paşa tekrar Rumeli'ya geçti Vize,Çimbi,Gelibolu, Bolayır, Keşan,İpsala ,Malkara gibi yerleri aldı Böylece Osmanlı ilk defa Avrupa'nın bir parçasında egemenlik kurmuş oldu Babasından aldığı talimat ile Rumeli'de fethedilen yerleri türkleştirmek için Anadolu'dan Türkmen aşiretlerini getirip yerleştiren Süleyman Paşa 1359 yılında ölünce yerine kardeşi Murad (I Murad) komutan oldu Lala Şahin Paşa ,Hacı İl Bey,Evrenos Bey gibi tecrübeli komutanlar da kendisine yardım ediyorlardı Osmanlı Padişaharının en büyüklerinden biri olarak kabul edilen Orhan Bey yaptığı fetihler ve aldığı topraklar üzerinde kurduğu devleti ve ve devletin hem askeri hemde idari teşkilatını sağlam temeller üzerine oturttuktan sonra 81 yaşında Bursa'da öldü Yerine oğlu Murat geçti Aldığı yerlerde özellikle Bursa'da birçok cami medrese han gibi eserler yaptıran Orhan Gazi ,ilk Osmanlı sikkesini bastıran padişah olarak da tarihe geçmiştir Omum zamanında Osmanlı Devleti henüz bir imparatorluk niteliği taşımadığından babası gibi "Bey" unvanıyle anılmışsada yaptığı büyük işler ve fetihler dolayısıyla ölümünden sonra padişahlar arasına katılmıştır
|
|
|