Sağlık Kaynağı Omega Yağları

Şükran YöREK

Yağ; hidrojen, karbon ve oksijen moleküllerinden oluşan organik bir bileşiktir Bu moleküllerin farklı kombinasyonlarından birçok çeşit yağ oluşmaktadır Bütün yağlar trigliserit denilen maddelerden oluşmuştur Her trigliserit, 3 yağ asidi ile l birim gliserolden meydana gelmiştir Yağlar arasındaki farklılıklar her birinin içindeki yağ asitlerinin değişik oluşundan doğar Doğada düzinelerce yağ asidi vardır Bunların tümü iki ana gruba ayrılabilirler: Doymuş yağ asitleri ve doymamış yağ asitleri Doymuş yağ asitleri et ve kakao yağı gibi katı yağlarda bulunur Doymamış yağ asitleri ise sıvıdır; oda sıcaklığında yumuşaktır bitkisel veya balık yağlarında bulunur
Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu 20 farklı yağ asidi vardır Fakat bunların hepsi 2 farklı yağ asidinden yapılırlar Bunlar; Linoleik (Omega 6 grubu yağ asitlerinin öncüsü) ve Linolenik (Omega 3 grubu yağ asitlerinin öncüsü) asitlerdir Bu iki yağ asidi temel yağ asitleridir Bunları yediğimiz besinlerden alırız çünkü vücudumuz bu iki yağ asidini kendisi üretemez

OMEGA 3
Omega 3 çokludoymamış yağ asitleri grubundan bir temel yağ asitidir Omega 3 hayvansal olarak balık (ringa, uskumru, sardalye, alabalık ve somon] ve az miktarda yumurtada, bitkisel olarak da keten tohumu yağı, kanola yağı, soya fasulyesi yağı, ceviz, balkabağı çekirdeği, kenevir tohumu yağı ve semizotunda, Omega 3ün kısa zincirli tipi olarak bilinen ALA (AlfaLinolenik Asit) şeklinde bulunur Omega 3ün ilk başlangıç şekli kısa zincirli tip olarak bilinen ALA (AlfaLinolenik Asit)dir
ALA bitkilerden gelen temel bir yağ asitidir Bir temel besin olarak dikkate alınır ve vücut tarafından enerji kaynağı olarak kullanılır ALA bir ana yağ asiti olarak görev yapar; çünkü vücut tarafından balık yağında bulunan diğer iki temel yağ asidine (EPA ve DHA) dönüştürülür Insan vücuduna faydalı olabilmesi için bu kısa zincirli Omega 3 yağ asitlerinin (ALA) uzun zincirli yağ asiti tipine dönüştürülmesi (EPA: Ekosa Pentaenoik Asit ve DHA: Dokosa Heksaenoik Asit) gerekmektedir Vücut bu dönüşümü kendisi yapabilmektedir Fakat bazı hastalıklar bu dönüşümü azaltabilmekte veya engellemektedir EPA ve DHA gibi daha faydalı asit türlerine dönüşüm yaş, beslenme ve hormonal durum gibi faktörlerle azalmaktadır EPA nın kaynağı olan balık yağlarının çok faydalı olmalarının nedeni de budur Doymuş yağlar, kolesterol ve karışık yağ asitleri bakımından zengin bir beslenme alışkanlığı, vücudun bu doymamış yağ asitlerini üretme yeteneğini azaltır
Omega 3 yağ asitleri vücutta kalp atış hızı (nabız) dahil, kan basıncı, bağışıklık sistemi tepkisi ve yağların yıkılmasıbozulması gibi çeşitli düzenleyici fonksiyonları yerine getirir ALA gibi temel yağ asitleri vücutta beyin ve sinir dokularını yapmak için de kullanılmaktadır Araştırmalar ALAnın koroner kalp hastalıklarını ve damar sertliğini veya tıkanmasını önleyebileceğini göstermiştir Migren tipi başağrısı ve depresyon gibi durumlar için antiinflamatuar (iltihap giderici) ve immünolojik (bağışıklık sistemi) etkileri üzerine de araştırmalar yapılmıştır Gerçekte ALA kolesterol seviyesini düşürmek, allerjik ve inflamatuar rahatsızlıkları tedavi etmek, hastalıklarla mücadele etmek için kullanılmaktadır
Beynimiz % 60 oranında yağdan oluşmaktadır Beynimizde en bol bulunan yağ DHAdır (Omega 3 grubundan bir temel yağ asidi) DHA aynı zamanda anne sütünde de en bol bulunan yağdır çünkü bebekler ona beyinlerinin beslenmesi ve göz gelişimleri için ihtiyaç duyarlar Bu Omega 3 yağ asidi (DHA) beyin hücrelerinin birbirleriyle bağlantısı ve beyin sinyallerinin doğru bir şekilde iletimi için de önemlidir O aynı zamanda gözdeki retinada da yüksek yoğunlukta bulunmaktadır Son araştırmalar, Omega 3lerin (bir temel yağ asitleri ailesi) insan sütü haricinde hazır sütlerde olmadığım göstermektedir
Trigiliseritler kalp hastalığı riskinin artmasından sorumlu maddelerdir Bazı uzmanlar, trigliseritlerin kolesterolden bile daha önemli risk göstergeleri olduklarına inanmaktadırlar Trigliserit seviyesinin yükselmesi, kanın pıhtılaşma olasılığını arttıracağı, kanı daha vizkoz yapacağı ve böylece kanın damarlar boyunca ilerleyişini güçleştireceği için, kalp hastalığına bağlı ölüm riski artabilir Omega 3 doymamış yağları, trigliseritleri % 30 gibi yüksek bir oranda düşürebilir ve böylelikle kalp krizi riskini azaltabilir
Omega 3 eksikliğinin belirtileri şunlardır:
Yavaş büyüme
Görme zayıflığı
öğrenme yeteneğinde zayıflık
Motor hareketlerde düzensizlik
Kol ve bacaklarda uyuşukluk hissi
Davranış değişiklikleri
OMEGA 6
Omega 6 çokludoymamış yağ asitleri grubundan bir temel yağ asitidir Linoleik Asit (LA) Omega 6 grubu yağ asitlerinin öncüsüdür Linoleik Asit vücutta GLA (GammaLinolenik Asit), DGLA (DihomoGamma Linolenik Asit) ve AA ya (Arachidonic Acid) dönüştürülür Yine vücut bu dönüşümü kendisi yapabilmektedir Fakat bazı hastalıklar bu dönüşümü azaltabilmekte veya engellemektedir GLA gibi daha faydalı asit türlerine dönüşüm yaş, beslenme ve hormonal durum gibi faktörlerle şiddetle sınırlanmaktadır
Omega 6; mısır yağı, soya fasulyesi yağı, ayçiçek yağı, aspur (yalancısafran) yağı, ceviz, balkabağı çekirdeği ve keten tohumu yağında bulunur Omega 6 diyabetik nöropati, romatoid aririt, PMS (Adet öncesi sendromlar), deri hastalıkları (Sedef ve Egzema gibi) ve kanser tedavisi için çok önemlidir Omega 6 grubu temel yağ asitleri vücutta; enerji üretimi, kan akışındaki oksijenin yayınımı, hemoglobin üretimi, trigliserid ve kolesterol seviyelerinin düşürülmesi, beyin ve sinir dokularının gelişimi, hücre zarında sıvı geçişlerinin kontrolü, insülin ve kan şekeri seviyelerinin dengelenmesi, artrit (mafsaleklem iltihabı) için tedavi, iltihap giderici etki, iltihaplı ve yangılı hastalıklarda yardımcı, astımda rahatlatıcı, adet öncesi ağrılar sendromlarında rahatlatıcı, allerjik reaksiyonların azaltılması, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi, deri dokusuna yardımcı, su tutmanın azaltılması, sedefi azaltıcı veya hafifletici, sakinleştirici etki ve ruhsal durumu düzenleyici olarak da çok önemli görevler yapmaktadır
Omega 6 eksikliğinin belirtileri şunlardır:
Egzema benzeri deri kızartıları
Saç kaybı
Karaciğer dejenerasyonu
Davranış bozuklukları
Böbrek dejenerasyonu
Susuzlukla beraber aşırı terleme
Bezelerde kuruma
Enfeksiyonlara karşı hassasiyet
Yaraların geç iyileşmesi
Erkeklik gücünde zayıflama
Kadınlarda düşük riski
Artrit ve benzeri hastalıklar
Kalp ve dolaşım sistemi rahatsızlıkları
Yavaş büyüme
OMEGA 9
Omega 9 çokludoymamış yağ asitleri grubundan önemli bir yağ asitidir; fakat temel yağ asiti değildir çünkü vücudumuz temel yağ asitlerinden sınırlı miktarda da olsa bu yağ asitini kendisi üretebilir Oleik Asit, Omega 9 grubu yağ asitlerinin öncüsüdür
Omega 9; rafine edilmemiş ham zeytin yağında, zeytin, avokado, badem, yer fıstığı, susam yağı, pecan fındığı, antep fıstığı, mahun cevizi, fındık, kanola yağı, fındık yağı ve keten tohumu yağında bulunmaktadır Omega 9; kalp krizi ve damar sertliği riskini düşürmekte ve kanserden korunmaya yardımcı olmaktadır
Kaynak: ekolojimagazincom, dogaleczacom

> Bu Kategorideki Tüm Yazılar