Prof. Dr. Sinsi
|
Ardahan İli Ve Gezilecek Yerleri
GENEL BİLGİLER
Yüzölçümü: 5 576 km2;
Nüfus: 112 721
İl Trafik No: 75
Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesindeki sınır illerinden olan Ardahan, sınırları içerisindeki Damal Dağları'nda beliren Atatürk silüeti ile ünlüdür Her yıl Haziran ayının 15 ile Temmuz ayının 15ine kadar saat 18den itibaren Karadağ sırtlarında Atatürkün bu silueti net olarak yaklaşık 20 dakika izlenmektedir Ardahan'da bu tarihlerde Atatürk'ün İzinde-Gölgesinde Damal Şenlikleri düzenleniyor
İLçELER:
Ardahan (merkez), çıldır, Damal, Göle, Hanak, Posof
NASIL GİDİLİR?
Karayolu: İlin Karadeniz Bölgesine açılımını sağlayan tek yol Ardahan-Şavşat Karayoludur Ancak gerek yol güzergahının dağlık olması, gerekse yolun bozuk olması nedeniyle kış aylarında sık sık ulaşıma kapanmaktadır Bu yola alternatif olarak düşünülen Ardahan-Yalnızçam-Ardanuç Karayolu ise hem mesafe hem de coğrafi bakımdan elverişli şartlara sahiptir Bu yolun tamamlanması ile ilin Karadeniz Bölgesi ile bağlantısı kolaylaşacaktır
GEZİLECEK YERLER
ören Yerleri
Akçakale Ada Şehri Kalıntıları: çıldır Gölünün içerisinde yer alan Akçakale Adası, doğal güzelliklerinin yanı sıra, birinci derecede arkeolojik sit alanıdır çıldır ilçe merkezinin yaklaşık 27 km güneydoğusunda yer alan Akçakale köyünün hemen batısında bulunan bir ada şehrine ait kalıntılardır
çıldır / Taşköprü Kitabeleri: çıldır ilçe merkezinin yaklaşık 30 km güneyindeki Taşköprü köyünde köyün kuzeyini sınırlayan kayalıkta, büyük bir kaya üzerinde yer alan bir kitabedir
Bölgedeki en eski kitabe olduğunu sanılan bu kalıntının Urartu Krallarından II Sarduriye ait olduğu ifade edilmektedir
Kaleler
Ardahan Kalesi Ardahan Kalesi çevresinde yapılan Prehistorik araştırmalar, (M ö 3500-2000) Eski Tunç çağına ait yarlaşmanın varlığını ortaya koymuştur Ardahan Kalesi, Osmanlı döneminde 16 yüzyıl ortalarında, Kanuni Sultan Süleymanın emriyle inşa edilmiş ve günümüze kadar ulaşmayı başarmıştır Tarihi oldukça eskilere dayanan Ardahan Kalesinde yapılan kazılar bölgenin çeşitli krallıkların hakimiyetine girdiğine göstermektedir
Savaşır (Cancak) Kalesi Posof ilçesine bağlı Savaşır (Cancak) köyünün güneydoğusunda, üç yanı vadi ile çevrili sivri bir tepe üzerinde konumlandırılmıştır
Kinzi Kalesi Ardahanın yaklaşık 30 km batısında Bağdeşe (Kinzodamal) köyünün kuzeyinde, Bülbülan Yaylasının güneydoğusunda yer alan bir kaledir
Sevimli Kalesi Hanak ilçe merkezinin yaklaşık 18-20 km güneydoğusundaki Sevimli (Vel) köyünün takriben 500 m güneyinde, Kura Nehri vadisinde, yarımada biçimli sarp bir tepe üzerinde yer almaktadır
Kalecik Kalesi Göle ilçesine bağlı Kalecik köyünün yaklaşık 450-500 m güneyinde, köyden gelen derenin oluşturduğu vadi ile Kura Vadisinin kesiştiği noktada sarp bir alana kurulmuştur
Şeytan Kalesi çıldır ilçesinin Yıldırımtepe köyü civarında olan bu kalenin, Ortaçağda yapıldığı tahmin edilmektedir çıldıra 1 km uzaklıktaki Yıldırımtepe köyünün yaklaşık 1,5 km kuzeydoğusunda bulunan Karaçay Vadisinde oldukça sarp bir alana inşa edilmiştir
Kurtkale çıldır ilçe merkezinin yaklaşık 36 km kuzeydoğusundaki Kurtkale nahiyesinin 1 km güneyinde ve Gürcistan sınırında bulunmaktadır Yakınındaki nahiyeye de adını veren Kurtkalenin tarihi ve adını nereden aldığı konusunda kesin bilgi yoktur
Kazan Kale Ardahanın yaklaşık 12-13 km kuzeydoğusunda, Kura Vadisinin nehrin akış yönüne göre sağında, vadinin sınırlandığı dil biçimindeki yükselti üzerinde yer almaktadır Kesin tarihi bilinmeyen kale çevresinde, eski yerleşim izleri mevcuttur
Altaş ( Ur) Kalesi Ardahan- Hanak karayolunun 18 kmsindeki Altaş (Ur) köyünün doğusunda yer alan sivri bir tepe üzerine kurulmuştur Tarihi kaynaklarda sadece adı ve yeri belirtilen kalenin, ilk yapım tarihi kesin değildir Ancak 7 - 8 yüzyıldan beri bu kalenin mevcut olduğu anlaşılmaktadır
Kırnav Kale Hanak ilçesinin 5 km güneyindeki çayağzı köyünün yaklaşık 400 m batısında Ardahan Hanak karayolu üzerinde Hanak çayı kenarında yer alır Bu kalenin de kesin inşa tarihi bilinmemektedir Ancak bugünkü kalıntıların, Ardahan Kalesine ait kalıntılarla aynı duvar tekniğine sahip olması dikkat çekicidir
Camiler
Ardahan Merkez Mevlit Efendi Camii: Ardahan şehir merkezinde Halil Efendi Mahallesinde, kalenin yaklaşık 150-200 m doğusunda yer almaktadır Giriş kapısında bulunan kitabeye göre, yapımı 1701 tarihinde inşa edildiği anlaşılmaktadır Ancak bu caminin yakın tarihlerde beden duvarlarının yarıdan yukarısı ve üst örtüsü yenilenmiştir
Posof Merkez Camii: Posof merkez camisinin minberinde kitabeye göre 1868 tarihinde inşa edildiği anlaşılmaktadır Cami, boyuna dikdörtgen planlı olup, kesme taşlardan yapılmıştır İç yapısı Osmanlı mimarisini yansıtmaktadır Ayrıca caminin doğusunda yer alan dikdörtgen hazire alanında bulunan bir lahitte yazan 1771 tarihi caminin tarihinin minberindeki tarihinden daha eskiye dayandığını düşündürmektedir
Mağaralar
övündü Mağaraları: çıldıra bağlı Kurtkale nahiyesinin 1 km doğusundaki övündü köyünün yaklaşık 250-300 m güneyindeki kalker kaya kütlesine oyulmak suretiyle oluşmuş iki grup mağara yerleşimidir
Ortakent (Büyük Nakala) Mağaraları: Hanak ilçesinin 10 km kadar doğusunda yer alan Ortakent (Büyük Nakala) nahiyesinin yaklaşık 7-8 km güneyinde, Kura Nehri Vadisinde, nehrin akış yönüne göre sol yanındaki kayalıkta, çok sayıda mağara yerleşimi ve büyük bir kaya kilise bulunmaktadır Tarihi kaynaklarda bu mağara yerleşimi grubunun da kendisinden sonra gelen Tahtalı, Vaşlop, Ampur ve Colit Mağaraları gibi Yontma Taş çağı izleri taşıdığı belirtilmiştir
Göller
İl merkezine 45 km uzaklıkta bulunan göl, deniz seviyesinden 1956 m yükseklikte ve 25 km2lik bir alanı kaplamaktadır
çıldır Gölü kışları çok soğuk geçtiği için kasım ayı sonlarında donmakta ve buz derinliği 1 myi aşmaktadır Gölün buzları nisan ayı başlarına kadar çözülmemektedir Kışları yüzeyinde 2 m civarında buz oluşan çıldır Gölünde, buz delinerek balık avı yapılmaktadır
çıldır Gölü dışında, Aktaş ve Aygır gölleri ile Posof çayında da sportif olta balıkçılığı yapılabilmektedir
Kuş Gözlem Alanı
Ardahan Ormanı Kuş Alanı,Aktaş Gölü Kuş Alanı ve çıldır Gölü Kuş Alanı Ardahan ili sınırları içinde bulunmaktadır
Aras Havzası
COĞRAFYA
Kuzeyde ve doğuda Gürcistan toprakları, güneyde Kars, batıda Artvin ve Erzurum illeriyle sınırlıdır İlin en önemli akarsuyu Kura ırmağı, en büyük gölü üçgen biçimli çıldır gölüdür Van gölünden sonra Doğu Anadolu Bölgesinin ikinci büyük gölü olan çıldır, lav akıntısı sonucunda oluşmuş bir lav seti gölüdür Suları tatlı olan göl aralık ve nisan ayları arasındaki dönemde yer yer donmaktadır
Karasal iklime hakim olup kışları uzun, sert ve kar yağışlı, yazları ise kısa ve serindir Yalnızca etrafı dağlarla çevrili olan ve ortalama 900 m yükseklikte bulunan Posof ilçesi mikroklimatik iklim koşullarına sahip olup, kışları yumuşak ve yağışlı, yazları ise sıcak geçmektedir
TARİHçE
Ardahan ili, 27 Mayıs 1992de çıkarılan yasayla, Türkiye Cumhuriyetinin 75 ili olarak kurulmuştur
Ardahan Kalesinde yapılan araştırmalar, yörede Eski Tunç çağına ait kalıntıları ortaya koymaktadır Eski adı Artandır Ardahan Kalesi uzun yıllar, Osmanlı topraklarını Kafkasya yönünden gelen saldırılara karşı korumuştur 1878 Ayastefanos Antlaşmasıyla Rusyaya verilen yöre, 1918 Brest-Litovsk Antlaşmasıyla geri alınmıştır Yerleşim, 26 Nisan 1919da Gürcülerin işgaline uğramış, 23 Şubat 1921de Türkiye topraklarına katılmıştır
NE YENİR?
Ardahanın kaşar peyniri ve balı ülke çapında isim yapmıştır Elma dolması, evelik aşı, pişi, bozbaş, kuymak, ekmek aşı ve helvası en ünlü yemek türleridir
NE ALINIR?
Halıcılık ve gümüş işlemeciliği ildeki en önemli el sanatlarındandır Yöre motiflerini taşıyan gümüş kemer, başlık ve takılar yöreye gelen turistlerin ilgisini çeken hediyelik eşyalardır
YAPMADAN DöNME
Ardahan Kalesini, Posof Savaşır köyü kalesini, Posof çeşmelerini görmeden,
çıldır Şeytan Kalesini, çıldır'ın tarihi camilerini gezmeden,
Damal dağında Atatürk silüetini görmeden,
çıldır'da güneşin batışını izlemeden,
çıldır Aktaş Gölü'nü görmeden, Gölün alabalıklarından yemeden,
Kaşar peynirinin ve balının tadına bakmadan,
  Dönmeyin
> Bu Kategorideki Tüm Yazılar
|