Maddenin Öz İsısı

MADDELERİN ÖZISILARI


Öz ısı’ nın diğer bir adı da ISINMA ISISI’ dır CGS birimleri sistemine göre bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 °C yükseltmek için verilmesi gereken ısıdır CGS Birimleri, santimetre (uzunluk), gram (kütle) ve saniye (zaman) birimleri temeline dayanan ve tarafından SI Birimleri yeri alınana kadar bilim adamları arasında kullanılmış bulunan metrik sistemdir SI Birimleri ise, adını Uluslararası Birimler Sistemi anlamına gelen Fransızca Systeme International d’Unites sözcüklerinin ilk harflerinden almış , birimler sistemidir SI Birimleri sisteminde ISINMA ISISI, bir maddenin 1 kilogramının sıcaklığını 1 Kelvin derecesi yükseltmek için verilmesi gerekli ısı miktarı olarak tanımlanır

Isınma Isısı (Öz ısı) kavramını Joseph Black adlı İskoçyalı fizikçi ve kimyacı bilim adamı ortaya koymuştur Bu şahıs Isı ve Sıcaklık kavramlarını da birbirinden ayırt etmiştir Pierre Louis DULONG adlı Fransız kimyacı ile Alexis Therese PETİT isimli Fransız fizikçi birlikte çalışmalar yaparak, elementlerin özgül ısıları ile atom ağırlıklarının ters orantılı olduklarını bulmuşlardır Bu yasa DULONG VE PETİT KANUNU olarak adlandırılmıştır Buna göre , çoğu elementlerin atom ağırlıkları ile ısınma ısılarının çarpımı sabit bir sayı verir Buna dayanarak atom ağırlığı bilinmeyen elementlerin yaklaşık Atom Ağırlığı hesaplanabilmiştir Dulong ve Petit Kanunu, hemen tüm elementlerde atomal ısının yaklaşık 264 Joule K mol olmasına uygun düşmektedir

ELEMENTİN ATOM AĞIRLIĞI x ISINMA ISISI @ 264 JOULE KMOL


MADDENİN ADI-ÖZISI (Cal/g°C)



Su 100

Buz 050

Zeytinyağı 047

Naftalin 041

Hidrojen 041

Oksijen 022

Bor 058

Magnezyum 026

Alüminyum 0217

Krom 012

Manganez 0115

Demir 0115

Nikel 0110

Bakır 01

Çinko 0095

Kripton 0074

Baryum 0045

Uranyum 0026

Cıva 0033

Gümüş 0056

Kurşun 0031

Bizmut 0294

Cam,kum 015

Hava(sabit basınçta) 023

Su buharı 048

Kobalt 0107



Tabloyu incelediğimizde diğer elementlerin öz ısılarının suya göre daha az olduğunu görmekteyiz Bu elementlerin hepsinden kütle olarak eşit miktarda ısı versek, sıcaklık artışı en az suda olur, diğerlerinin ısısı daha çok artarÖrneğin civanın öz ısısı suyun 1/30’u kadardır Aynı miktarda su ile cıvayı birer kaba koyup eşit miktarda ısı versek cıvadaki ısı artışının suya göre 30 kat daha fazla olduğunu görürüz

C su = 10 Cal/g°C Q = m c Dt

C cıva = 0033 Cal/g°C

m su c su Dt su = m cıva c cıva Dt cıva

Kütleler eşit olduğu için ; c su Dt su = c cıva Dt cıva

10x Dt su = 0033x Dt cıva

Dt cıva =1/0033 x Dt cıva

Dt cıva =30 x Dt su

Cıva kolay ısı artışı sağlayan bir madde olduğu için termometrelerde kullanılmaktadır

Maddelerin ısınmalarındaki farklılıklar, maddelerin ayırt edici özelliklerinden biri olan öz ısı ile ilgilidir