Sürtünmenin Günlük Yaşamımızdaki Yararları Ve Zararları Hareket-Kuvvet

Sürtünmenin günlük yaşamımızdaki yararları ve zararları

Hareket-Kuvvet

Hareket :Bir cismin sabit bir noktaya göre zamanla yer değiştirmesine “hareket” denir
Yer değiştirme:Bir cismin son konumu ile ilk konumu arasındaki farka yer değiştirme denir Vektörel bir büyüklüktür ∆X sembolü ile gösterilir
Yer değiştirme = Son konum – İlk konum
∆X=X2 - X1
Hız :Hareketli bir cismin birim zamandaki yer değiştirme miktarına “hız” denir Hız, v harfi ile gösterilir, birimi m/s dir Hız vektörel bir büyüklüktür
(hız) V= ∆X/ ∆t
∆X=yol(m)
∆t=zaman(s)
V=hız (m/s)
Konum:Sabit eşyaların bulunduğu yere onun konumu denir
Ortalama hız:
Toplam alınan yol
Ortalama hız =


Vektör Nedir ?
Bir ucu sınırlandırılmış diğer ucu okla yönlendirilmiş doğru parçasına vektör denir Hız,kuvvet vektörle gösterilir

Skaler Büyüklük Nedir ? (Sayısal)
Sadece sayı ve birimle ifade edilen büyüklüktürUzunluk,yol, yüzey,hacim,kütle,zaman vb sayısal büyüklüktür 10m,10cm2,2saat gibi

Vektörel Büyüklük Nedir ?
Yönlü büyüklüklere vektörel büyüklük denir Hız,kuvvet,ağırlık,ivme vektörel büyüklüktür

Kuvveti Belirtebilmek İçin Hangi Elemanları Bilmek Gerekir ?
Kuvvetin şiddetini,doğrultusunu,yönünü ve uygulama noktasını bilmeliyiz

Kuvvetin Etkileri Nelerdir ?
Cismi durdurur Hareketlendirir Hızlandırır Yavaşlatır Döndürür Şeklini,yönünü ve doğrultusunu değiştirir[b]

Kuvvet Vektörle Nasıl Gösterilir ?
Doğrultusu |-------------à
Uygulama noktası A
F=3 nt (Şiddeti)

Kuvvetin Birimleri Nelerdir ?
kgf,grf,nt,dyn dir

Önemli Kuvvet Eşitlikleri Nelerdir?
1 kg-f = 1000 gr-f
1 kg-f = 98 nt (Yaklaşık 10 alınabilir)
1 gr-f = 980 dyn (Yaklaşık 1000 alınabilir)
1 kg-f = 1000 980 dyn =980000 dyn = 98 105 dyn
1 nt = 100000 dyn =105 dyn
Kilogram-kuvvet(kg-f)
gram-kuvvet(gr-f)

Ağırlık İle Kütle Arasında Fark Var mıdır?
Vardır Kütle Ayda, Dünyada veya Marsta hep aynı değerdedir Fakat ağırlık cismin bulunduğu yerin yerçekimine göre değişir Dünyada 60 kg olan fatih hoca aya gitse 10 kg ağırlığa sahip olacaktır Fakat kütlesi ayda ve dünyada aynı kalacaktı

Kuvveti Nasıl Ölçeriz?
Kuvveti Ölçmek için dinamometre adı verilen araçtan faydalanılırAğırlık bir kuvvet olduğu için dinamometre ile ölçülürDinamometre yay ve göstergeden ibarettir Yayın esneme ve yerçekimi kuvvetinin etkisinden yararlanılarak yapılmıştır[b]

Etki – Tepki Nedir?
Bütün cisimler kendilerine uygulanan kuvvete eşit şiddette ancak zıt yönlü kuvvet uygular Bu kurala
etki – tepki prensibi denirTopun yere atılınca zıplaması gibi…

Her Cismin Eylemsizliği Varmıdır?
Vardır Cisimler kendilerine bir kuvvet etki etmiyorsa veya toplam kuvvet sıfırsa sonsuza kadar durmaya , hareket ediyorsa sabit hızla hareketine devam eder Bu kurala cisimlerin eylemsizliği denir
Sürtünme Yararlımı Zararlımı?
Cismin hareketine karşı koyan, harekete zıt yöndeki kuvvete sürtünme kuvveti denirSürtünme kuvveti birbirine sürtünen yüzeyler arasında oluşursürtünme kuvveti yüzeylerin cinsine ve cismin kütlesine bağlıdır
Sürtünme kuvveti olmasaydı en azından yürüyemezdik Arabalar frene basınca duramazdı Cisimleri kolay hareket ettirmek için tekerlek takmazdık

Sürtünme Kuvvetinin Olumlu Olumsuz Yönleri :
1 Yürümeyi kolaylaştırır Hareketi zorlaştırır
2 Sürtünme kuvveti nedeniyle yerine koyduğumuz koltuk ve masa gibi eşyalar yerinde kalır
3 Metaller arasında oluşan sürtünme sonucu sert metal yumuşak metali aşındırır Enerji kaybına neden olur Arabaların motor gücünün yaklaşık %20 si sürtünme kuvvetini yenmeye harcanır
4 Sporcular ayaklarına giydikleri çıkıntılı ayakkabılar ile daha rahat yere basarlar
5 Sürtünme kuvveti cisimleri aşındırır
6 Araba,uçak,gemi ve trenin hızını yavaşlatır
7 Sürtünme kuvveti olmasaydı dağ yamaçlarındaki kaya ve topraklar kolaylıkla kayardı
8 Kalemle yazamaz veya yazdıklarımızı silemezdik[b]
9 Arabalar frene basılınca duramazdı

Sürtünme Kuvvetini Artırıcı Ve Azaltıcı Yöntemler
1 Çok dik yokuşlara girinti çıkıntı yapılması
2 Kışlık ayakkabıların buzda kaymaması için girintili olması
3 Araçların tekerlerine karda zincir takılması
4 Kayakçıların düz ve pürüzsüz kayak kullanması
5 Ağır cisimlerin altına sürülen yağ veya konulan silindirler
6 Otomobil tekerlerinin mil yataklarına çelik bilye konulması