Ali Fethi Okyar

Ali Fethi Okyar (29 Nisan 1881, Makedonya Pirlepe - 7 Mayıs1943, İstanbul), Türk asker ve siyaset adamı Cumhuriyet'i kuran öncü kadro içinde yer almış, Başbakanlık ve TBMM Başkanlığı yapmış, Atatürk'ün talimatıyla kurulan muhalefet partisi Serbest Cumhuriyet Fırkası'nı yönetmiştir Yaşamı boyunca Atatürk'ün en yakın kişisel arkadaşlarından biri olmuştur
15 Ağustos 1921'de İstanbul Milletvekil olarak TBMM 1 Dönem'e katıldı 10 Ekim 1921 - 4 Ekim 1922 arasında Dahiliye Vekilliği yaptı TBMM 2 Dönem'de yeniden İstanbul Milletvekili seçildi 14 Ağustos 1923'den Cumhuriyet'in ilanına kadar İcra Vekilleri Heyeti Reisliği ve Dahiliye Vekilliği yaptı Fethi Bey kabinesinin istifasına yol açan siyasi olaylar, 29 Ekim 1923'te bir anayasa değişikliği ile Cumhuriyet'in ilanına neden oldu
Cumhuriyetin ilanından hemen sonra, 1 Kasım 1923'te TBMM Başkanı seçildi 1 Kasım 1924'te yine Başkan seçildi Ancak aynı ay içinde eski İttihatçılardan bir grup milletvekilinin Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası adıyla muhalif bir parti kurmaları üzerine 22 Kasım 1924'te İsmet Paşa yerine Başbakanlığa getirildi Bu atamada, sertlik yanlısı olarak tanınan İsmet Paşa'ya karşılık Fethi Bey'in ılımlı ve uzlaşmacı kimliği rol oynadı Ancak üç ay sonra Doğu'da Şeyh Said İsyanı'nın patlak vermesi üzerine uzlaşma politikası iflas etti 2 Mart 1925'te hükümet istifa etti, İsmet Paşa yeniden başbakan oldu Aynı gün ilan edilen Takrir-i Sükûn Kanunu ile ülke çapında muhalefete karşı sert tedbirler alındı Terakkiperver Fırka kapatıldı Fethi Bey Paris Büyükelçiliğine atanarak Türkiye'den uzaklaştırıldı
9 Ağustos 1930'da Atatürk'ün talimatıyla büyükelçilikten istifa ederek Serbest Cumhuriyet Fırkası'nı kurdu ve partinin genel başkanı oldu Gümüşhane Milletvekili olarak tekrar Meclise girmesi sağlandı Muvazaa amacıyla kurulan partinin, İzmir Mitingi'nden sonra gerçek bir muhalefet hareketine dönüşmeye başlaması üzerine, yine Atatürk'ün talimatıyla 17 Kasım 1930'da partisini feshetti Tekrar yurt dışına gitti
31 Mart 1934'te Londra Büyükelçiliğine atandı İkinci Dünya Savaşı öncesinde Türkiye ile İngiltere arasında gerçekleşen diplomatik ve askeri yakınlaşmada önemli bir rol oynadı; Montreux Antlaşması'nın mimarları arasında bulundu Atatürk'ün ölümünden kısa bir süre sonra, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün eski hasımlarıyla barışma politikası uyarınca 4 Ocak 1939'da Bolu Milletvekilliğine atandı; büyükelçilik görevinden ayrılarak yurda döndü Aynı yıl seçilen 8 Meclis'e de Bolu Milletvekili olarak girdi 2 Refik Saydam Kabinesinde Adalet Bakanı oldu ve bu görevini 12 Mart 1941'e kadar sürdürdü
7 Mayıs 1943'te İstanbul'da vefat etti