Peter Alexeyevich Kropotkin

Peter Alexeyevich Kropotkin



Pyotr Alekseyeviç Kropotkin (1842 - 1921) Rus yazar, anarşizm kuramcısı Anarşist komünizm ile adı birlikte anılmaktadır

Hayatı

9 Aralık 1842’da Moskova’da doğdu Babası Prens Aleksei Kropotkin; annesi ise Yekaterina Nikolaevna'dır 1846 anneleri veremden ölünce, Peter ve kardeşleri daha katı olan babaları tarafından büyütülür

Kropotkin Ağustos 1857’de onbeş yaşındayken St Petersburg’daki Pages Taburuna katılır Bu taburda çoğunluğu soylu sınıfından 150 genç eğitim görmektedir Kropotkin sınıf arkadaşları ile ilişkilerini geliştirmekte zorlanır; taburdan ayrıldığı 1862’ye kadar zamanının büyük bir bçlümünü kitap okumaya, mektup yazmaya ve dergi çıkarmaya ayırır

Pages Taburu mezunlarının Rus ordusunda istedikleri yerde göreve gitme hakları bulunmaktaydı 1862’de mezun olan Kropotkin ise Sibirya’yı tercih etti Böylece on yıl sürecek bir gezginlik dönemi başlamış oldu Sibirya’da aldığı görevler Kropotkin’de hükümete karşı bir hayalkırıklığı oluşmasına neden oldu 1864’de işinden istifa etmeyi düşündüğü bir sırada, kendisine Mançurya'nın coğrafik araştırmasına katılması teklif edildi Teklifi kabul eden Kropotkin 1865 yılında kendisini tamamen bu coğrafi araştırmaya adadı

Kropotkin 1867 Nisan'da nihayet ordudan ayrıldı; ve Irkutsk'u terk ederek St Petersburg'a döndü Burada Merkezi İstatistik Komitesi’nde çalışmaya başladı Bir taraftan da Coğrafya Topluluğu için yaptığı çalışmalara devam ediyordu Üniversiteye kayıt yaptırdı, ama mali sorunlar yüzünden mezun olamadı 1868-1870 yıllarında zamanını tamamiyle coğrafya çalışmalarına ayırdı

1871 Sonbaharında babası ölür Aynı yıl Kropotkin kamu görevlerinden ayrılır İmparatorluk Coğrafya Topluluğu ona sekreterlik görevi teklif eder Bu onun yaşındaki birisi için büyük bir onur sayılan bir görevdir; ancak Kropotkin orada yapacağı kariyeri boşa geçirilmiş olarak değerlendirerek, teklifi reddeder

Anarşizmle tanışma



1871 Paris Komünü'nün etkisi ile işçi hareketlerine olan ilgisi artar; işçi hareketleri hakkında daha çok şey öğrenmek için yurtdışına seyahat etmeye karar verir 1872 Şubat'ta Rusya'dan ayrılarak İsviçre'ye hareket eder Zürih'e varır varmaz hemen Enternasyonal'in yerel şubesine üye olur Ancak bir süre sonra daha radikal olan Jura Federasyonu'nun Neuchatel'deki merkezini ziyaret eder Buradaki izlenimleri anarşizmi benimser

Kropotkin 1872 Mayıs'ta Rusya'ya döner; nihilistlerin liderliğindeki Chaikovski Çevresi içinde devrimci görüşlerin yayılmasında önemli bir rol üstlenir

1873 yılında Peter Kropotkin tutuklanarak hapse atılır; 1876'da İngiltere'ye kaçar Burada kısa bir süre kaldıktan sonra İsviçre'ye giderek Jura Federasyonuna katılır 1877'de Paris'e gider; burada sosyalist hareketin başlatılmasına katkıda bulunur 1878'de İsviçre'ye döner; Jura federasyonunun devrimci gazetesi Le Révolté'ye yazılar yazar

1881'de, Çar II Alexander'ın suikaste uğramasından kısa bir süre sonra Kropotkin İsviçre'den sınırdışı edilir Thonon (Savoy)'da kısa bir süre kaldıktan sonra Londra'ya gider Burada bir yıl kadar kaldıktan sonra 1882'nin sonlarına doğru tekrar Thonon'a döner Burada Fransız hüğkümeti tarafından tutuklanır Lyon'da yapılan duruşmada Enternasyonal üyesi olduğu gerekçesiyle beş yıl hapis cezasına çarptırılır 1886'da serbest bırakılınca Londra'ya yerleşir Aynı yıl Sibirya'ya sürgün edilen kardeşi Alexander intihar eder

1890larda zamanının çoğunu yazmakla geçirir; kitaplarında anarşist-komünizmi teorisini geliştirmeye çalışır 1897'de Kanada ve ABD'yi ziyaret eder Amerikan dergisi Atlantic Monthly anılarını basmayı kabul eder

1901-1909 yılları arasında daha çok Rusça yazılar yazar 1905 devriminin başarısızlığa düşmesi hayal kırıklığına uğramasına yol açar

Savaş ve Devrim

1909'de İsviçre'ye döner; Lena altın madenlerinde 270 işçinin katledilmesi olayının gündeme getirilmesi için çalışır Ancak bu çabaları Birinci Dünya Savaşı ile kesintiye uğrar

Birinci Dünya Savaşı sırasında açıkça Almanya'ya karşı tavır alır Bu tavrı birçok kişi tarafında sert şekilde eleştirilir; Errico Malatesta gibi pek çok anarşist bu dönemde Kropotkin'den uzaklaşır

1917'de Petrograd'a gider; burada Kerensky hükümetine yardımlarda bulunur Ancak Bolşeviklerin iktidara gelmesiyle bu çabaları da sona erer

Peter Kropotkin 8 Şubat 1921'de öldü Lenin'in kişisel izni ile Novodevichy mezarlığında anarşistler tarafından büyük bir cenaze töreni düzenlendi Bu anarşistlerin kitlesel olarak Rusya'daki son bir araya gelişi oldu

Çalışmaları

Kitaplar

• 1902 Londra, Karşılıklı Yardımlaşma (Mutual Aid: A Factor of Evolution)
• 1892 Paris, Ekmeğin Fethi (The Conquest of Bread)
• Tarlalar, Fabrikalar ve Atölyeler (Fields, Factories and Workshops)
• The Great French Revolution
• 1887, In Russian and French Prisons
• 1889, Bir Devrimcinin Anıları (Memoirs of a Revolutionist)
• 1915 New York, Russian Literature: Ideals and Realities

Makaleler

• "Research on the Ice age", Notices of the Imperial Russian Geographical Society, 1876
• "The desiccation of Eur-Asia", Geographical Journal, 23 (1904), 722-741

Broşürler

• Dinle Anarşist!

• Gençliğe Çağrı (Appeal to the Young)