Sultan Murad (İ) Hüdavendigar

Baba adı: Orhan Gazi


Anne adı: Nilüfer Hatun


Doğum: 1326, Bursa


Saltanatı: 1360 - 1389, 29 yıl


Tahta çıkış yaşı: 34


Tahttan ayrılma sebebi: Ölüm


Ölümü : 28 08 1389, 63 yaşında, Kosova'da şehid edildi


Mezar yeri: Çekirge, Bursa


Eşleri: Gülçiçek Hatun, Tamara, Paşa Melek Hatun


Çocukları: Beyazıd, Savcı, Yakup, İbrahim, Özer, Yahşi, Nefise


Merakı: Askerlik, avcılık




Osmanlı tarihinde I Murâd, Murâd Hüdâvendigâr ve Gâzi Murâd Hüdâvendigâr adlarıyla anılan Sultân Murâd, 1326 (726 H) yılında dünyaya geldi ve 1362 Mart ayında 35-36 yaşlarında iken Osmanlı Padişahı olarak tahta geçti Hüdâvendigâr, hükümdâr demektir ve sonradan o zaman Osmanlı Devleti’nin başşehri olan ve kendisinin de valilik yaptığı Bursa’ya da Hüdâvendigâr Sancağı adı verildi


Seferlerine Ankara’nın yeniden fethiyle başlayan Sultân Murâd, 1362 Temmuz’unda Edirne’yi zabtetti ve kendisine yeni başşehir yaptı Bunu Balkanların önemli bir merkezi olan Filibe’nin fethi takip etti (1363) Osmanlı Devleti’nin Avrupa topraklarında bu ilerleyişi Hıristiyanları korkuttu ve Papa V Urbanus’un tahrikiyle Osmanlı Devleti ilk haçlı seferine maruz kaldı Ancak 60000 kişilik haçlı ordusu 10000 kişilik Hacı İlbeğ komutasındaki Osmanlı ordusunun yaptığı bir baskın sonucunda sındı ve tarihe Sırpsındığı zaferi olarak geçti (1363) Bunu Sırbistan’ın bir kısmı ile Bulgaristan’ın Osmanlı’ya ilhakı takip etti ve 1365 yılında da Dubrovnik (Raguza) ile ilk milletlerarası andlaşma imzalandı


1375’de Hamidoğulları sembolik bir bedelle topraklarının yarısını Osmanlıya terk etti ve böylece Germiyanoğlu ile Karamanoğlu arasına Osmanlı girmiş oldu 1383’de Candaroğulları Hamidoğullarının arkasından Osmanlı’yı metbû’ tanıyınca, Karaman oğulları rahatsız olmaya başladı ve 1386’da Osmanlı Karamanoğulları ihtilafı başladı Her ne kadar, Sultân Murad’ın oğlu Şehzâde Bâyezid kahramanca savaşarak Karaman oğullarını dağıtıp Yıldırım ünvanını aldıysa da, bunu fırsat bilen Sırp Kralı Balkanlarda Osmanlı’nın üzerine yürüdü ve hatta Timurtaş Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunu bozguna uğrattı (Ploşnik Olayı, 1387) Bundan cesaret alan haçlı orduları, Sırpı ile Bulgarı ile Ulahı ile, hep birlikte Osmanlı Devleti’nin aleyhinde ittifak ettiler ve Kosova’da 20 Haziran 1389 günü Osmanlı ordusu ile karşı karşıya geldiler Osmanlı ordusu, I Kosova Zaferi diye tarihe geçen zaferle haçlı ordularını yendi ve 500 yıl kadar sürecek olan Balkan Hakimiyetini başlatmış oldu Ancak bu güzellikler arasında, Miloş Obiliç adlı yaralı bir Sırp askeri tarafından Murâd Hüdâvendigâr hançerle vurularak şehid edildi (2061389) ve Bursa’ya nakledilerek kendi adına yaptırılan Cami haziresine gömüldü Osmanlı Devleti Balkanlara hâkim olmuş, Bulgaristan tamamen Osmanlı’nın eline geçerken Sırbistan’ın da önemli bir kısmı feth edilmişti 37 muharebede bizzat bulunan Sultân Murâd, 27 yıl içinde babasından aldığı mirası 5 kat artırarak 500000 km2’lik bir büyük devleti Osmanlı milletine miras bırakıyordu


Batılı tarihçilerin de itirafıyla, fethettiği topraklarda Ortodokslara, Katoliklere ve diğer din mensuplarına kendi dindaşlarından daha iyi davrandı Verdiği sözde durması hasebiyle dost düşman herkes tarafından sevilir hale geldi Devlet teşkilâtçılığında da zirvedeydi Her ne kadar yeniçeri teşkilâtı babası zamanında kurulmaya başlansa da, asıl yeniçeri ve acemi oğlanları teşkilâtlarını kuran ve geliştiren kendisi oldu İstanbul'u ilk kuşatan Osmanlı Padişahı da kendisiydi


Murâd Hüdâvendigâr’ı muvaffak eden sebeplerin başında onunla birlikte çalışan ehliyetli devlet adamlarını zikretmek gerekiyor Bunların başında, bir görüşe göre Sultân Murâd zamanında ihdas edilen kazaskerliğe ilk defa getirilen Çandarlı Halil Efendi’yi zikretmek gerekiyor Bu vazifeye gelir gelmez, Karamanlı Kara Rüstem’in de yardımıyla Maliye teşkilâtı tanzim edildi ve Sultân Orhan zamanında başlatılan Yeniçeri ve Acemioğlanları Teşkilatını bütün ayrıntılarıyla kurmaya muvaffak oldu 1372 yılında da Vezir oldu ve artık Halil Hayreddin Paşa diye anılmaya başlandı Diğer devlet adamları arasında ise, Halil Hayreddin Paşa’nın oğlu Ali Paşa’yı, yeniçeri ve acemi oğlan teşkilâtında büyük payı bulunan Timurtaş Paşa ve Lala Şahin Paşa’yı, kahramanlıkları ile meşhur Saruca Paşa, Evrenos Beğ, İne Beğ, Paşa Yiğit, Müstecap Subaşı ve Hacı İlbeğ’i zikretmek gerekmektedir


Asrındaki âlimlerden ise Aksaray’lı Cemâlüddin Muhammed bin Muhammed, Bursa kadılarından ve Kâdîzade-i Rumî’nin babası Mahmûd Bedreddin ve de Azerbaycan Kadısı ünvanıyla meşhur Mevlânâ Burhânüddin’i zikretmek gerekmektedir


Murad Han orta boylu, yuvarlak yüzlü, gür kaşlı, uzun bıyıklı, seyrek sakallı, cesur, çok hareketli, merhametli, fakat devlet menfaatini daima her şeyin üstünde tutan, ilme ve avcılığa meraklı, sert ve disiplinli birisiydi



Dönemindeki Sadrazamlar;

Hacı Paşa: 1348 - 1348, ölüm

Sinaneddin Yusuf Paşa: 1348 - 1385, ölüm

Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa: 1385 - 1387, ölüm

Çandarlı Ali Paşa: 1387 - devam



Osmanlı Padişahları Biyografileri