![]() |
Edmund Husserl |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Edmund Husserl8 Nisan 1859'da Moravya'da Possnitz'de doğdu 27 Nisan 1938'de Freiburg'da öldü ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Husserl'de her zaman felsefeye yeni bir yön çizme eğilimi olduğu belirtilebilir, çünkü onun düşüncesine göre felsefe her tür bağıntıdan ayrı olarak kendini temellendirmelidir ![]() ![]() ![]() ![]() Başka filozoflarda da fenomenoloji kavramanın kullanıldığını görmekteyiz, ama ilk defa Husserl tarafından fenomenoloji, felsefeyi özgül bir inceleme yöntemi olarak tanımlamakla kullanıldı ve içeriği özgül bir yapıya kavuşturuldu ![]() ![]() ![]() Husserl'in amacı her şeyden önce, felsefeyi bağıntılarından kurtarıp özgül bir araştırma yapısına kavuşturmaktır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Dolayısıyla, özgül bir felsefe disiplini olarak Fenomenoloji'nin kurucusu Husserl'dir, ve Heidegger, Marlau-Ponty ve Sartre gibi varoluşçu felsefecileri derinden etkilemiş olmanın yanı sıra, daha sonradan Foucault ve Jacques Derrida gibi postmodern felsefecilerde de önemli bir rol oynayacaktır ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Edmund Husserl |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Edmund HusserlEdmund Husserl Kimdir? Kesin bir bilim olma savıyla kurup temellendirdiği görüngübilim felsefesiyle çağdaş kıta felsefesindeki hemen her akım üstünde etkili olmuş, görüngübilimsel betimleme ve çözümlemeleriyle başta zihin felsefesi ile varlık felsefesi olmak üzere felsefenin bütün alanlarında derin kırılmalara yol açmış XX ![]() ![]() Düşünsel serüvenine klasik düşünürlerden Locke, Berkeley ve Hume'un başını çektiği İngiliz Deneyciliği'ni incelemekle başlamış olmakla birlikte, Husserl daha sonra Descartes, Leibniz ve Kant'ın felsefelerine yönelerek döneminin egemen felsefe anlayışı "Yeni Kantçılık" ile sıcak bir düşünsel ilişki içine girmiştir ![]() ![]() Husserl hemen bütün düşünsel yaşamı boyunca felsefeye yeni bir yön çizme, yeni bir başlangıç noktası belirleme arayışı içinde olmuştur ![]() ![]() Nitekim Husserl'in temellerini attığı görüngübilimin ana konusunu "yönelmişlik" sorunu oluşturmaktadır ![]() ![]() ![]() Husserl'in bu bağlamda bütünüyle odaklandığı, Brentano'nun "Yönelmişliği bir şeyin bilinci olarak deneyimlenen yaşantıların kendine özgülüğü yoluyla anlarız" tümcesidir ![]() ![]() ![]() ![]() Husserl bu eksikliklere ya da boşluklara bağlı olarak bilinci bir nesneye yönelmiş kılan bilinç özelliklerinin neler olduğu üzerine ayrıntılı bir çözümleme sunma yoluna koyulmuştur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() "Noemata" (görüngü) daha ilk bakışta Frege'nin "üçüncü dünya"nın nesnelerini, daha açık söylenirse dilsel anlamların anlamlarını andırmaktadır ![]() ![]() ![]() Bilincin yönelmişliğini yalnızca belli bir nesneye yönelmişlik olarak temellendirmek Husserl'e göre yönelmişliği anlamamanın başlıca nedenidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Husserl ancak bilincin yönelmişliğinin neden oluştuğu sorusunun yanıtlanmasıyla yönelmişliğin tam olarak kavranabileceği saptamasında bulunmaktadır ![]() ![]() ![]() Husserl'e göre algılama ediminde sahip olduğumuz "noema" duyumsal düzeylerimizde olan bitenler nedeniyle sınırlanmasına karşın, bu sınırlanışın olanaklarımızı sınırlandırması gibi istenmeyen bir durum söz konusu değildir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Husserl buna karşı doğal davranışı bütünüyle bir kenara bırakarak, nesneleri ayraç içine alarak, yalnızca kendi bilincimiz ile onun yapıları üstüne yoğunlaşmaya ise "aşkınsal indirgeme" ya da epoklie adını vermektedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Husserl'in Başlıça Eserleri - Philosoplıie derArithmetik Psychologische und logische Untersuchungen (Aritmetik Felsefesi: Ruhbilimsel ve Mantıksal Soruşturma, 1891) - Logische Untersuchungen (Mantık Araştırmaları, 2 cilt, 1900-1901) - Ideen zur einer reinen Phânomenologie und phanomenolagischen Philasophie (Arı Bir Görüngübilim ile Görüngübilimsel Felsefe Üstüne Düşünceler, 1913) - Erste Philosophie (İlk Felsefe, 1923-1924); - Formale uırd transzendentale Logik: Veıruch'einer Kıitik der logdrıhen Vernunft (Biçimsel ve Aşkınsal Mantık Mantıksal Usun Eleştirisi Denemesi, 1929) - İlkin Fransızca yayımlanan Cartesianische Meditationen/Meditatioıır cartesiennes (Descartesçı Derindüşünmeler, 1931) - Die Krisiz der europaischen Wissenchaften uınd die transzendeııtale Phenomenologie: Eine Einleituııg in die phanomeııologirche Philosophie (Avrupa Bilimlerinin Bunalımı ve Aşkınsal Görüngübilim: Görüngübilimsel Felsefeye Giriş, 1936) sayılabilir ![]() KAYNAK Felsefe Sözlüğü; Bilim ve Sanat Yayınları |
![]() |
![]() |
![]() |
Edmund Husserl |
![]() |
![]() |
#3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Edmund HusserlEdmund Husserl'in Felsefesi Husserl'in felsefeye karşı ilgisi matematik alanındaki çalışmalarını sürdürdüğü yıllarda başlamıştır ![]() ![]() ![]() ![]() Ona göre felsefenin nesnelerden (Sachen) oluşan, kendine özgü bir alanı vardır ![]() ![]() ![]() Bu işlem ona uğraşacağı varlık alanını bulduracak, ele alacağı sorunlar için gerekli çözüm yöntemini verecektir ![]() ![]() ![]() KAYNAKLAR 1) Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi; Anadolu Yayıncılık 2) Filozoflar Ansiklopedisi; Cemil Sena 3) Çağdaş Felsefe; Prof ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Edmund Husserl |
![]() |
![]() |
#4 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Edmund HusserlEdmund Husserl'in Fenomenoloji Husserl'in geliştirdiği fenomenolojinin (görüngübilim) konu edindiği varlık alanını bulmanın yöntemi iki öğeden oluşur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Husserl bu işlemi "ayraç içine alma' diye niteler ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Görüngübilim yönteminin ikinci öğesi olan düşünme (Reflexion) bu varlık alanını inceler ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() KAYNAKLAR 1) Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi; Anadolu Yayıncılık 2) Filozoflar Ansiklopedisi; Cemil Sena 3) Çağdaş Felsefe; Prof ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Edmund Husserl |
![]() |
![]() |
#5 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Edmund HusserlEdmund Husserl'in Varlık Anlayışı Varlık alanını biri "bilinç akışı", öteki "gerçeklik" diye ikiye ayıran Husserl, bunların veriliş biçiminin de başka olduğunu ileri sürer, içkin bir kavrayış gücünce algılanan, kavranan "bilinç varlığı"nın alanına girer ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Husseri' e göre varlık, başka bir açıdan bakılınca, salt ve göreli olmak üzere de ikiye ayrılır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() KAYNAKLAR 1) Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi; Anadolu Yayıncılık 2) Filozoflar Ansiklopedisi; Cemil Sena 3) Çağdaş Felsefe; Prof ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Edmund Husserl |
![]() |
![]() |
#6 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Edmund HusserlEdmund Husserl'in Mantık Anlayışı Mantık sorunlarına Logische Untersuchungen Mani ("Mantık Araştırmaları") adlı temel yapıtında değinen Husserl, bu alanda, daha önceki düşünce dizgelerini eleştirmekle ise başlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Özellikle çelişmezlik ilkesi, birbiriyle çelişen iki önermenin ileri sürülemeyeceğini değil, belli bir konuda iki çelişik durumun bulunamayacağı anlamını içerir ![]() ![]() ![]() ![]() Husserl'e göre mantığın temelini oluşturan imlerden kurulu özel bir alanı vardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() KAYNAKLAR 1) Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi; Anadolu Yayıncılık 2) Filozoflar Ansiklopedisi; Cemil Sena 3) Çağdaş Felsefe; Prof ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|