Krzysztof Penderecki

Krzysztof Penderecki - Besteci

Polonyalı besteci (Debica, 1933) Krakow Yüksek Müzik Okulu'nda bes­te öğrenimi gören (1955-1958) Krzysztof Penderecki 1959'da Polonya­lı Besteciler Birliği ödülünü kazandı Schönberg'in etkisinde kalmış olan önemli ilk yapıtları dizisel bir, müzik yazımı ürünüdür; bu yapıtlarda dizi­sel yazım, kimi zaman vokal düzeyde gregoryen şan melodik formülleriyle iç içe geçmiştir (karışık koro iki piya­no ve vurma çalgılar için Davud'un Mezmurları, 1958; telli ve vurma çal­gılar için Anaklasis, 1960) 1960 yıl­larının başlarında,Hiroşima'da ölenlerin anısına elli iki telli çalgı için ha­zırladığı Threnos'da (1961) üslup açı­sından eskiyle bir kopukluk oldu Nerdeyse tümüyle anlatımcı olan bu parçanın ardından kırk sesli karışık ko­ro için Zamanın ve Sessizliğin Boyut­ları (1961) adlı yapıtını gerçekleştir­di 1961-1962 yıllarında elektroakustik alanında araştırmalara girişti (Mezmur, 1961; Kanon, 1962); ardın­dan büyük orkestra için Flüorışımalar'ı (1962) besteledi; bu yapıtta tını yüzeylerinin durgunluğuyla çarpıcı nesne gürültüleri karşıtlaştırdı Geç­mişteki üsluplarla yeni bir bütünleşme araştırmasına solo, koro ve orkes­tra içinhazırladığı Aziz Luka 'ya Göre Passion'da (1965) girişti; aynı çabalar orkestra için De natura sonoris I (1966), Auschwitz'de ölenlerin anısı­na adadığı solo, karışık koro ve orkes­tra için Dies irae (1967) ve Loudun’lu Şeytan Çarpmışlar (1968-1969) adlı operasında da göze çarpar Penderecki'nin dinsel müzik alanına getirdiği en özgür katkı özellikle, eski slavonca beş solo ses, iki koro ve bir orkestra için hazırlanmış olan Utrenja (1970) oratoryosu ile on iki ses ve oda orkestrası için Canticum cantic-rum Salomonis'tir (1972) Bestecinin büyük dindışı yapıtları arasında bü­yük orkestra için Birinci Senfoni (1973) ve yirmi dört telli çalgı için Intermezzo (1973) vardır