Emin Onat

Vefa Sultanisi'ni (Vefa Lisesi) bitire­rek, 1926'da Yüksek Mühendis Mektebi'ne giren Emin Onat öğrenimi sı­rasında mühendislikten çok mimari çi­zim ve desenlere ilgi duydu Yüksek Mühendis Mektebi'nin üçüncü sınıfın­da, İsviçre'deki Zürih Teknik Üniversitesi'ne gönderilerek (1928) yenilik­çi "rasyonalist mimari"nin öncüsü Otto R Salvisberg'in öğrencisi oldu Bu üniversiteyi bitirip yurda döndükten (1934) sonra, Yüksek Mühendis Mek­tebi Mimarlık Bölümü'ne müderris muavini unvanıyla girdi (1935) ve pro­fesör Debbe'nin yardımcısı olarak ders verdi 1938'de profesör oldu ve aynı okulun mimarlık bölümü başkanlığına getirildi 1943'te ordinaryüs profesör olan Emin Onat, Yüksek Mü­hendis Mektebi 1944'te İstanbul Tek­nik Üniversitesi'ne dönüştürüldükten sonra da, bu üniversitenin ilk dekanı seçildi 1951-1953 yılları arasında İs­tanbul Teknik Üniversitesi'nin rektör­lüğünü yaptı 1954 seçimlerinde İstan­bul milletvekili seçilerek TBMM 'ne girdi 1957'de yeniden üniversitedeki görevine döndüMimarlığı yanı sıra eğitim çalışmala­rına da ağırlık veren Emin Onat, mi­marlık öğretim programlarının geliş­tirilmesinde büyük katkılarda bulun­muş, öğrenciler yetiştirmiştir

MİMARLIK ANLAYIŞI
İlk tasarımlarında işlevci özellikleri ön plana çıkaran Emin Onat, 1935'te Funktionell rumuzuyla katıldığı İstan­bul Tiyatro ve Konservatuarı Proje Yarışması'nda, daha sonra (Sabri Oran'la birlikte) katıldığı Belediyeler Bankası, İstanbul Yolcu Salonu ve Yö­rük Ali Plajı tasarımlarında da uygu­layacağı açık plan biçimiyle dikkati çekti Türk mimarlığında ortaya çıkan işlevcilik (1930 yılları), İkinci Ulusal mimarlık dönemi (1940 yılları), ulus­lararası mimarlık akımlarına açılan dönem (1950 yılları) gibi dönemlerin özelliklerini ılımlı bir dengeyle birleştiren bir mimarlık tutumunu sürdür­dü Türkiye'ye gelen Alman profesö­rü Bonatz'la işbirliği yapan Emin Onat'ın en önemli yapıtı, profesör Or­han Arda ile birlikte hazırladığı Anıt­kabir tasarımıdır Atatürk kabrinin yapılması için açılan (1941) uluslara­rası yarışma sonucunda Emin Onat ve Orhan Arda'nın yapıtları, Alman pro­fesörü Kruger ile İtalyan profesörü Feschini'nin tasarımlarıyla birlikte bi­rinci seçildi (1942) Uluslararası yargıcılar kurulu, Emin Onat ve Orhan Arda'nın yapıtlarının uygulanmasına karar verdi Yapımına 1944'te başla­nan ve 1953'te bitirilen Anıtkabir, ge­ometrik bir yalınlık içinde, Türk mi­marlık anlayışıyla uluslararası etkile­ri bağdaştıran bir yapıdır Emin Onat, 1951'de Sedad Hakkı Eldem ile birlik­te İstanbul Adalet Sarayı Yarışması'na katıldığı tasarımındaysa ulusal mimari niteliklerini çağdaşlaştıran bir anlayıştadır

Emin Onat'ın öbür yapıtları arasın­da Bursa Uludağ Sanatoryumu (L Tomsu ile birlikte), Ankara Üniversi­tesi Fen Fakültesi (SHEldem ile bir­likte), İstanbul Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakülteleri (SH Eldem ile birlikte), İstanbul'da Sanayi Kalkınma Bankası, Ankara Emniyet Sarayı, İs­tanbul Gümüşsuyu'nda IBM binaları en önemlileridir