Prof. Dr. Sinsi
|
İş Arayanlara Rehber Bilgileri
Özgeçmiş Yazım Rehberi
Adınızı, soyadınızı ve iletişim bilgilerinizi en başa yazmalısınız Böylece sizi hatırlamalarını ve size ulaşmalarını kolaylaştırmış olursunuz Varsa mutlaka e-posta adresinizi eklemelisiniz Yoksa en kısa sürede bir e-posta almalısınız Dikkat edin eğer çalıyorsanız iş e-postanızı kullanmayın Özgeçmişinizi e-posta yoluyla gönderirken halen çalıştığınız kuruma ait e-postayı kullanmanız etik olarak çok doğru görülmemektedir Ayrıca mutlaka size ulaşabilecekleri bir telefon numarasını yazın Birden fazla telefon numarası verecekseniz önem sırasına göre verin Eğer iş telefonunuzu vermek zorundaysanız sizi arayacak yetkilinin sizi araması durumuna hazırlıklı olun
Eğer yeni mezun değilseniz yani yeterli iş deneyiminiz varsa ilk olarak en önemli madde olan iş deneyiminin yazılması daha iyi olabilir Fakat iş deneyiminiz az, yeni mezun veya öğrenci iseniz önce öğrenim bölümünü daha sonra ise -yaptığınız stajlarla beraber- iş deneyimi bölümünü yazmanız daha iyi olur
Mutlaka Türkçeye ön mektup veya kapak yazısı olarak çevrilen bir "cover letter" hazırlamalısınız
Kendinizi ve ne istediğinizi çok iyi bilmek kaydıyla mutlaka bir "objectives" ve "qualifications" bölümü oluşturmalısınız Objectives bölümüne; ne olmak istediğinizi, ne olduğunuzu, neyi hedeflediğinizi, qualifications bölümüne ise; kendinizde ne gibi özellikler olduğunu, kısaca sizi diğerlerinden ayıran unsurları yazabilirsiniz Bunun yeri özgeçmişin ilk bölümü veya ön mektubun içi olabilir
Bütün bölümlerdeki sıralamalar sondan başa doğru yapılmalı Çünkü her zaman en son yaptığınız iş veya gördüğünüz en son öğrenim en önemlisidir Aynı kuralı aldığınız eğitimleri, katıldığınız seminer ve konferansları yazarken de uygulamalısınız
Özgeçmişin başına "circulum vitae", "cv", "özgeçmiş" gibi başlıklar yazmamalısınız Zaten özgeçmişiniz ne olduğunu açıkça ifade etmeli
Kullandığınız yazı tipi çok farklı ve karakter uyumsuzluğu yaratacak bir tip olmamalı Özellikle e-posta ile gönderilerinde bu sorun sıklıkla yaşanmakta ve açılamadıkları veya okunamadıkları için özgeçmişler değerlendirme dışı kalmaktadır Bu nedenle yazdığınız özgeçmişinizi başka bir e-posta adresinize göndererek kontrol edebilirsiniz
Özgeçmişinizi, Microsoft Word gibi kelime işlemci porgramlarıyla hazırlayabileceğiniz gibi el yazınızla da hazırlayabilirsiniz Kullanım kolaylığı, değiştirilebilme, kaydedilme rahatlığı ve e-posta ile gönderilme özelliklerinden dolayı el yazısı ile özgeçmiş hazırlama gittikçe daha az kullanılmaktadır Günümüzde içeriği rahat anlaşılır ve etkili bir özgeçmiş hazırlamak ve gerektiğinde değişiklikler yapmak için bilgisayar kullanmanızı öneririz Bilgisayarda mevcut olan çok çeşitli karakterlerden istediğiniz birini kullanmanız mümkündür Helvetica, Arial, Times New Roman ideal olarak kullanabilecek karakterlerdir Fakat farklılık yaratmak isterseniz aşırıya kaçmamak kaydıyla başka yazı formatları kullanabilirsiniz 11 ya da 12 punto en çok seçilen yazı büyüklükleridir
İşlevsel ve kronolojik olarak iki türde deneyimler ve öğrenim bilgileri yazılabilir Bu türlerin örneklerini kariyer net ve insankaynaklari com adreslerinde bulabilirsiniz
Özgeçmişinizi göndermede en son faksı düşünmelisiniz Renkli baskı, fotoğraf ve faks kalitesi nedeniyle sorunlar yaşayabilirsiniz Posta (aps en iyisi) ve e-posta tercih edilmeli Faks zorunluluk ise mutlaka gölgelerden arındırılmış ve faks için basitleştirilmiş olmalı
Eğer zamanınız ve yeteneğiniz varsa her başvuru için aynı özgeçmişinizi göndermeyin Farklı görevler söz konusu ise mutlaka pozisyona göre özgeçmişinizi değiştirin
Özgeçmişinizi yazarken beyaz ve fazla parlak olmayan, orta veya orta-üstü kalitede kağıt kullanmalısınız
Eğer fotoğraflı özgeçmiş isteniyorsa mutlaka özgeçmişinize vesikalık bir fotoğrafınızı ekleyin Fotoğrafınızın sizin en doğal halinize yakın olmasına dikkat edin Özellikle fotoğraf istenmemiş ise koymakta ısrar etmenize gerek olmayabilir En uygunu ise bilgisayarda hazırladığınız özgeçmişinize jpg veya bmp uzantılı haliyle yapıştırmanızdır
Özgeçmişiniz kişiliğinizi mutlaka yansıtmalı Örneğin bir tekstil tasarımcısının özgeçmişi ile bir bilgisayar mühendisinin biçimi farklı olmalıdır
Unutmayın; özgeçmiş sizin işe girmenizi sağlamak için değil sadece görüşmeye çağrılmak amacıyla yazılmalıdır
ÖZGEÇMİŞ TİPLERİ
İşlevsel Özgeçmiş:
Türkiye'de daha az görülmekle beraber profesyonel iş hayatında çeşitli uzmanlık alanlarında tercih edilen formattır Aday, sahip olduğu iş deneyimlerini uzmanlık alanları altında toplayarak sunar Bu format daha çok, becerileri ve başarıları ön plana çıkarmak isteyen adaylar tarafından tercih edilmektedir Özellikle arka arkaya aynı iş alanında, bir çok değişik işyerinde çalışmış iseniz tercih edeceğiniz format bu olmalıdır Çünkü aynı işleri yapmış sadece işyerlerinin ismi değiştirilmiş uzun bir CV'nin, okuyan için pek bir çekiciliği yoktur Eğer uzun süre çalışma hayatına ara vermişseniz ya da aynı alanda çok iş değiştirmiş iseniz gene bu formatı kullanmanız yararlı olabilir Bu şekilde okuyanın dikkatini tecrübelerinize çekmiş olursunuz
Zaman Sıralı Özgeçmiş:
Günümüzde en sık kullanılan özgeçmiş şeklidir Bu formatta aday aldığı tüm öğrenimi ve iş deneyimlerini, en son iş deneyiminden ve öğreniminden geriye doğru bir tarih sırasında yazar Bu tip özgeçmişlerde çalıştığınız tüm işleri ve alanları ayrıntılı bir şekilde tarihleriyle göstermiş olursunuz Bu nedenle inceleyen kişi, genel olarak sizin geçmişine yönelik ana bilgileri kolayca anlayabilir Buna karşın iş hayatınıza uzun zaman ara vermiş iseniz bu formatı tercih etmeyin
ÖRNEK GÖRÜŞME SORULARI
-Neden bu sektörde çalışmak istiyorsunuz ?
-Bu şirket hakkında neler biliyorsunuz ?
-İdeal kariyerinizi anlatın
-Sınırsız zaman ve kaynağınız olsa nasıl harcardınız ?
-Hangi mesleki yayınları izliyorsunuz ?
-Son bir kaç yılda hangi yeteneklerinizi, nasıl geliştirdiniz?
-Internetle ilgili misiniz, ne kadar ?
-Kendinizle ilgili olarak özgeçmisinizden öğrenemeyeceğim neler anlatabilirsiniz ?
-Kendinizi 5 yıl içerisinde nerede görüyorsunuz ?
-Şirketimizle ilgili olarak müsterilerimiz, çalışanlarımız ve diğer insanlardan neler öğrendiniz ?
-Neden bizimle çalismak istiyorsunuz ?
-Şirketimizin hangi değerleri veya özellikleri en çok ilginizi çekiyor?
-Şirketimizin hangi ürününü veya hizmeti kullanıyorsunuz ? Düşünceniz nedir ?
-Şirketimizin yeni ürünü veya hizmetleri hakkında ne düşünüyorsunuz ?
-Sektördeki ayırıcı üstünlüklerimiz hakkında neler düşünüyorsunuz ?
-En güçlü noktamızın ne olduğunu düşünüyorsunuz ?
-Bu şirketi siz yönetseydiniz ilk neyi ve nasıl değiştirirdiniz ?
-Hangi şirketlerle ve ne tür pozisyonlar için görüştünüz ? Sonuçları neler ?
-Pazardaki rekabeti nasıl görüyorsunuz ?
-Şimdiki işinizden ayrılmayı neden düşünüyorsunuz ?
-Bu tarz bir iş yapmak için sizi ne motive eder ?
-Ücret beklentileriniz ve hedefleriniz nelerdir ?
-Diğer adaylardan farkınız nedir ?
Yetenekler ve Tecrübe:
-En belirgin yeteneğiniz veya özelliğiniz nedir ?
-Sizi diğer insanlardan ayıran özellikleriniz nedir ?
-Zayıf yönleriniz nelerdir ?
-Kuvvetli yönleriniz nelerdir ?
-Bu işle ilgili deneyiminiz nedir ?
-Bu işle ilgili kendinizde gördüğünüz en önemli beceri nedir ?
-Bu işte hangi becerinizi geliştirmek istersiniz ?
-İşinizde ne tür başarılarınız var ?
-İşinizin hangi yönleri sizi tatmin etmiyor ?
-Neden bu kadar sık iş değiştirdiniz ?
Çaba ve Profesyonellik:
-Yaşadığınız en zor kişisel ya da iş deneyimiz nedir ?
-Engellere rağmen başardığınız bir projeniz var mı ?
-Kararlılığınız ile ilgili bir örneği bizimle paylaşır mısınız ?
-İşinizle ilgili eleştirileri nasıl karşılarsınız ?
-Günlük yoğun tempoda işinizde stresle nasıl başa çıkıyorsunuz ?
-İşler beklediğiniz gibi gitmediğinde tutumunuz nedir ?
-Geliştirmeye çalıştığınız veya düşündüğünüz bir alan var mı ?
Yaratıcılık ve Liderlik:
-Üzerinde çalıştığınız en yaratıcı ya da yenilikçi projeyi tanımlayın
-Bir zorluğun yaratıcı bir şekilde üstesinden geldiğiniz bir anı anlatınız
-İkna yeteneğinizle ilgili bir örnek veriniz
-Başkalarını sizin görüşünüz konusunda ikna ettiğiniz bir durumdan bahseder misiniz ?
-Başarısızlıkla sonuçlanan bir projeden bahseder misiniz ?
-Bir lider olarak kendinizi en rahat hissettiğiniz durum nedir ?
İşe Uyum:
-Önceki işinizde sizi neler hayal kırıklığına uğrattı ?
-Önceki işinizdeki sınırlamalar nelerdi ?
-Bundan sonraki işinizde neyi başarmak istersiniz ?
-Sizin için en uygun işi tanımlar mısınız ?
-Bu işin hangi yönü sizi en çok ilgilendiriyor ?
-Bu işin hangi sizi en az ilgilendiriyor ?
-Bu işi gerçekleştirirken nelere dikkat edersiniz ?
-Bu işle ilgili olarak hangi özelliklerinizi belirtebilirsiniz ?
-Bu işle ilgili geliştirmeniz gereken yönleriniz nelerdir?
-Önceki işinizde beklentilerinizin gerçekleşenlerden ne derece farklı idi ?
-Günlük işlerinizde belirlenmiş bir yapıyı mı yoksa sık sık gerçekleşen değişimleri mi tercih edersiniz?
Kişilik ve Kültürel uyum:
-Arkadaşlarınız, aileniz ve iş arkadaşlarınız sizin hakkınızda neler söyler ?
-Önceki yöneticinizle ilişkileriniz nasıldı ?
-Ne tür bir ortamda daha verimli çalışırsınız ?
-Hangi durumlar, olaylar, koşullar sizi motive eder veya heyecanlandırır ?
-İş hayatında sizi hayal kırıklığına uğratan bir durumdan bahseder misiniz ?
-Referanslarınızdan bilgi alabilir miyiz ?
Internet Yoluyla İş Aramanın İncelikleri
Internet çarşı pazar alışverişinden, borsa işlemlerinin yapılmasına, sevdiklerimize ulaşmamızı sağlamaktan, kitap okumaya kadar her işe yaraya dursun, günümüzde insan ilişkilerine eskisinden de çok önem veriliyor
Öte yandan, Internet üzerinde başvurabildiğiniz ve size iş bulmanızı sağlayan danışmanlık firmaları da şirketleri kapı kapı gezmekten veya telefon numaralarını bulmaya uğraşmaktansa internet üzerinden gönderdiğiniz CV'nizi sizin için istediğiniz yerlere dağıtıyorlar ya da CV bankalarına koyuyorlar
Internet üzerinden iş aramak, özellikle yurt dışında iş aramak isteyenler için etkili bir yöntem olabilir Öte yandan çalıştığı firmanın fax makinesinde CV'sinin görülmesini istemeyenler için de oldukça güvenli bir yöntem sayılabilir Çok hızlı bir şekilde birden fazla ilana başvurmak açısından kişiye, özellikle de hala çalışıyorsa, çok büyük zaman tasarrufu da sağlar Üstelik her pazar insan kaynakları gazetelerini beklemek istemeyenler için, ya da önemli ilanları kaçıranlar için de Internet'teki iş arama siteleri çok iyi bir çözüm
Ancak madalyonun öbür tarafında da çok kişisel bir sürecin, hiç de kişisel olmayan bir düzeye indirgenmesi var ki hiç göz ardı edilmemesi gerekir Çünkü her ne kadar teknoloji insanlığın hizmetinde olsa da, telefonda beğenilen bir ses, etkileyici yazılmış bir CV, etkileyici bir takip telefonu iş vereni ya da danışmanlık firmalarını olumlu yönde etkileyebiliyor Internet'te ise bir databankın içinde sıkışmaya mahkum kalıyor olabilirsiniz
Internet'teki iş arama siteleri işverene de bir çok kolaylık sağlıyor, çünkü böylelikle aradıkları kişiyi hem gazeteye ilan vermekten daha ucuza bulmuş oluyorlar, hem de Internet üzerinde diledikleri kadar ilanı, istedikleri kadar süreyle yayınlatabiliyorlar Üstelik işveren firmalar bir CV databankını kendileri oluşturmak isteseler bu çok uzun sürecek ve pahalı bir süreç olabilecekken, uygun bir ücret karşılığında Internet'teki iş arama sitelerinin bilgi bankasından arama yapabiliyorlar Bu da hem daha geniş hem de daha etkin bir CV havuzuna ulaşmalarını sağlayabiliyor
CV'nizi internet aracılığıyla dağıtmak için ipuçları:
Unutmayın yaptığınız takip ancak iyi bir CV gönderdiyseniz işe yarar
Dolayısıyla CV'nizi hazırlarken aşağıdaki maddelere dikkat edin:
CV'nizde yaptığınız işlerden ve eğitiminizden bahsederken özellikle başvurduğunuz iş için ilginç olabilecek tecrübelerinizi ve başarılarınızı vurgulayın Hangi şirketteki tecrübenizi ön plana çıkaracağınız da başvurduğunuz işe göre değişkenlik gösterebilir Daha önce bir intranet projesinin alt yapı projesinde çalışmış olmanız her hangi bir şirketin bilgi işlem departmanındaki bir pozisyon için cazip olabilir ama kurumsal iletişim departmanı için önem taşımayacaktır
Kişisel özelliklerinize değinirken başvurduğunuz pozisyona uygun olanları sıralamaktan çekinmeyin Örneğin bir satış pozisyonuna başvuruyorsanız insan ilişkilerinde ne kadar başarılı ve ne kadar sonuç odaklı olduğunuzu vurgulamalısınız Ancak istediğiniz kadar sonuç odaklı ve dışa dönük olun, bir bilgi işlem pozisyonuna başvuruyorsanız, bunları yazmanın işinize yaramayacağından emin olabilirsiniz Ayrıca, nereye başvurursanız başvurun, yönetici pozisyonu için adaysanız, liderlik, insan ilişkilerinizin kuvvetli olması, yaratıcılık gibi vasıflarınızın olması beklenir, unutmayın!
Keyword kullanın Firmalar, Internet'te aday ararken bunu bir veritabanı üzerinde anahtar kelimeler (keyword) aracılığıyla yaparlar Örneğin, bir bankada çalışmak istiyorsanız ilgilendiğiniz sektör için "finans" yazmanız sizin yapılacak veri tabanı sorgulamasında cevaplarda isminizin geçmesini sağlayacaktır Internet şirketinde içerik uzmanı olmak istiyorsanız "içerik/editör" gibi kelimeler kullanmanız gerekir İş arayanlar için de bu anahtar kelimeler başvuracakları firmaları seçerken işe yarar Eğer önünüze tüm firmalar yerine sadece ilgilendiğiniz sektördeki firmaları ya da sadece İnsan Kaynakları pozisyonlarına eleman arayan firmaları bulmak istiyorsanız, yine anahtar kelimeler aracılığıyla arama yapmanız gerekecektir
CV'niz kısa ve anlaşılır cümlelerden oluşmalı ve madde madde hazırlanmış olmalıdır Kendinizi sürekli CV yığınları okumak zorunda olan birinin yerine koyun ve algıdaki seçiciliğin ne kadar çabuk kaybolduğunu düşünün Bir süre sonra insan gözü ancak madde madde yazılmış ve ön plana çıkarılmış yazıları algılayabilir, unutmayın
CV'nizde size ulaşabilecekleri bir telefon numarası vermeyi unutmayın Yoksa işverenler sizi bulmaya çalışmak yerine daha çabuk ulaşabilecekleri başka birini tercih ederler
Fark edilmenizi sağlayın:
Internet aracılığıyla yaptığınız başvurunun yanı sıra iş başvurusu yaptığınız yere bir de bildiğimiz, yazılı bir özgeçmişinizi de gönderin
1) CV'nizin başka bir versiyonunu da göndermeniz açık olan pozisyonla gerçekten ilgilendiğinizi belli eder
2) Internet üzerinden iş arama sitesine gönderdiğiniz özgeçmişinizi çoğunlukla, o sitenin önceden hazırlanmış yapısına göre yazabildiğiniz için eksik kalan yönlerinize ve özelliklerinize de değinme fırsatınız olur 3) Gönderdiğiniz on-line form ya da e-posta onlara ulaşmamışsa gönderdiğiniz ikinci özgeçmiş ile onlara ulaştığınızdan emin olursunuz
İster e-posta ile ister mektupla göndermiş olun, gönderdiğiniz özgeçmişin yerine ulaşıp ulaşmadığını kontrol etmek için bir e-posta atın Hatta CV'nizi ikinci bir kere bu e-postaya ekleyip onlara bunu daha önce de göndermiş olduğunuzu belirtin
Şirketi telefonla arayın veya sizin için konuyla ilgilenen biri varsa onun aramasını isteyin Bazıları "Aramak için en az iki hafta bekleyin " bazıları da "Ne kadar sık ararsanız o kadar etkili olur " dese de tavsiyemiz başvurduğunuz şirketin İnsan Kaynakları politikasını tanımaya çalışmanız ve ona göre davranmanız Örneğin Ulusalbank İşe Alım Yönetmeni Gün Çelikkol, Internet üzerinde şirketin kendi formunu doldurup göndermişseniz yanıt için iki veya üç hafta beklemenizi tavsiye ediyor "Başvuran açısından bakıldığında, her firmanın İnsan Kaynakları Departmanının bizim kadar azimli olacağını düşünmek iyimser bir tahmin Dolayısıyla, gönderip yanıt almama olasılıkları oldukça yüksek Biz de zaman zaman başvuruları gözlemleyip yanıtlayana kadar epeyce zaman geçiriyoruz Başvuranların sorumluluğu çok büyük tabii Kurumsal Pazarlama Yönetmeni ilanına DJ veya ilkokul öğretmeni başvurursa, muhataplarının bu başvurularla başa çıkabilmesi çok kolay değil " diye belirtiyor Ayrıca, işinizi takip etmek için arayıp sormanız pasif bir kişilikte olmadığınızı belli eder Başvurunuzun durumunu takip etmezseniz insan ilişkilerinde zayıf biri olduğunuzu düşünebilirler Bunun tam tersinin de gerçekleşebileceğini unutmamak gerekir Sık sık aradığınız işe alım yetkilileri şanslıysanız size başvurunuzun ne durumda olduğunu söylerler Fakat "bunaltan" kişi olma riskinizin yüksek olabileceğini de aklınızdan çıkartmayın
Başvurunuzu takip ederken, aradığınız firmadaki yetkiliyle yapacağınız görüşmenin kendinizi ikinci kez takdim etme şansı olduğunu unutmayın
Özgeçmişinizde yazmayan, ancak o iş için tercih edilmenize sebep olacak bir yaklaşım geliştirmeye özen gösterin Örneğin bu firmada çalışabilirseniz ne şekilde katma değer katabileceğinizi ve hangi yönlerinizin gerçekten işe uygun olduğunu vurgulamak işe yarayabilir
Eğer ilgilendiğiniz şirkette çalışan bir tanıdığınız varsa ondan sizin için olumlu şeyler söylemesini isteyebilirsiniz Firmalar, çoğunlukla kendi çalışanlarından gelen referanslara dışardan aldıklarından daha çok önem verirler
İyi bir Kapak Yazısı & Ön Mektup hazırlayın
Başvuruda bulunduğunuz firmada işe alımla kimin ilgilendiğini bulun Başvurunuzun sebebini, ve kısaca hangi yönlerinizin bu iş için uygun olduğunu belirten bir ön mektubu e-posta ile o kişiye gönderin Bu sizin işi ne kadar çok istediğinizi belli eder Resmi ve kibar olmanın yanı sıra istekli olduğunuzu da göstermeye yarar
Eğer özgeçmişinizi bir Word dosyası olarak e-postanıza iliştirerek gönderiyorsanız, önce bir arkadaşınıza veya kendinize gönderin ve Word dosyasının açılıp açılmadığını kontrol edin Gönderdiğiniz kişi dosyanızı açtığında ön mektubunuz yerine garip garip semboller görmesini istemezsiniz öyle değil mi?
Internet Yoluyla İş Aramanın İncelikleri -2-
CV'nizi gönderirken:
Özgeçmişinizi yolladığınız yerlere dikkat edin: Yeterli firmayı bünyesinde toplamayan, doğru güvenlik sistemleriyle çalışmayan bir iş arama sitesine göndereceğiniz özgeçmiş, size yarardan çok zarar getirebilir
Ayrıca bir sürü kişinin özgeçmişinin biriktiği bir yerde olmak onların arasından sıyrılmanızı zorlaştırabilir Bunları önlemek için her ay özgeçmişinizi göndermiş olduğunuz iş arama sitesindeki özgeçmişinizi yenileyin veya yeniden yükleyin Çünkü birçok CV bankası yapılan sorgulamada veri tabanında hep en son dönemde girilmiş CV'leri taramayı tercih eder Ayda bir yenilerseniz CV'nizin hep en üstlerde kalmasını sağlarsınız
Özgeçmişinizi bulduğunuz her CV bankasına postalamak yerine daha seçici olup, iki ya da üç yere postalayın Eğer bir siteden 2-3 ay cevap çıkmıyorsa CVnizi oradan alıp başka bir yere gönderin
Hangi CV bankalarının ve iş arama sitelerinin daha iyi olduğunu nasıl anlayabilirim?
Internet üzerindeki İnsan Kaynakları Sitelerinin sayısı gün geçtikçe artıyor İş ilanı veren ve CV veri tabanı oluşturan sitelerin yanı sıra CV yazan siteler ve CV dağıtan siteler de bulabilirsiniz Birçok site iş aramanız için kolaylık sağlar ama bu sitelerden hangilerini kullanacağınız konusunda dikkatli olmanız gerekir
Hangi sitenin size uygun olduğunu ancak ihtiyacınıza ve tecrübenize göre belirlemelisiniz Örneğin üst düzey bir yöneticiyseniz başvuracağınız firma diğerlerinden farklı olmalıdır Bu değişkenlere rağmen vereceğimiz genel tavsiyeler de size başlangıç için yol gösterecektir
Sitenin ana sayfasını incelemeden CV yazmaya başlamayın Bazı sitelerde iş ilanları listesi (job listings), işverenlere ilişkin detaylı bilgiler, iş aramayla ilgili yönlendirici ve bilgilendirici makaleler bulunur Bunlar aracılığıyla siteyi nasıl kullanmanız gerektiğini, sitenin işinize yarayıp yaramayacağını anlayabilirsiniz
Eğer sitede iş ilanı bulunuyorsa bu ilanların en son ne zaman verildiğine bakın Eğer tarih belirtilmemişse ilanların bu sitede ne kadar uzun kaldığına dair bilgi veren bir yazı arayın Böylece veri tabanlarının hangi sıklıkla güncellendiğini anlarsınız Bu bilgiyi (employers) işverenler/ eleman arayanlar başlığı altında bulabilirsiniz
CV veri tabanı olan siteler için de bu CV'leri ne kadar uzun süre sitede tuttuklarına, CV'yi nasıl güncelleyebileceğinize veya nasıl iptal edebileceğinize dair bir bilgi aramalısınız Bu tür sitelerde gizliliğin sağlanması çok önemli bir unsur
Çalıştığınız iş yerinin sizin CV'nizi görmesini istemiyorsanız CV göndereceğiniz sitede böyle bir seçenek olup olmadığına dikkat edin
Ödeme yapmadan ya da formunuzu göndermeden önce son olarak bakmanız gereken yer bu sitenin kime ait olduğu ve bu kişilerin konuyla ilgili geçmiş tecrübelerinin olup olmadığı Bir mail adresi, telefon numarası ya da şirket ismi arayın Mail için "bize yazın (e-mail us/ contact us/send e-mail)" yazılarına tıklamanız yeterli olacaktır Şirket ismi ve telefon numarası için ya "Gizlilik Şartları (Terms and Conditions/ Privacy Policy)" yazan yere tıklayın ya da sayfanın en altındaki bara bakın Eğer seçme ve yerleştirme konusunda daha önce tecrübe kazanmayan kişiler tarafından yapılan bir siteyse CV'nizin doğru değerlendirilip değerlendirilemeyeceği konusunda şüphe edebilirsiniz Bu şirketin ya da kişilerin ne zamandır bu işi yaptığını öğrenmeye çalışın Bulduğunuz telefonu kontrol etmek için Yahoo! 'yu kullanabilirsiniz
Eğer bu tür bilgilere ulaşamıyorsanız onlara mail atıp bu bilgileri isteyin Cevap alamadıysanız bu siteyle çalışmak konusunu bir kez daha gözden geçirmenizi tavsiye ederiz
Bu siteler nasıl çalışır?
Beyin Avcısı firmaların birkaç çeşidi vardır:
Seçme ve yerleştirme yapan firmalar: Bu sitelerde iş ilanlarına da rastlayabilirsiniz Seçme ve yerleştirme yapan firmalar Internet'i sadece CV toplamak aracılığıyla kullanıp yüz yüze görüşme yapmayı tercih ederler
Örnek: veya (sadece üst düzey yöneticiler için)
Aracı firmalar: Bu firmalar İş ilanlarıyla CV'leri aynı havuzda buluşturmak için aracılık ederler İsterseniz yeni iş ilanlarını düzenli olarak e-posta adresinize gönderirler Bu sitelere hem adaylar hem de firmalar üye olurlar Firmalar eleman ilanı verirler veya CV veritabanlarını incelerler İş arayanlar da online CV oluştururlar
Firmalar aradıkları özellikte CV bulamazlarsa sanal asistan ile geleceğe yönelik CV arayışı da yapabilirler Yani ileride aradıkları kriterlere uygun bir CV kayıt olursa sanal asistan onlara haber verir Siteye üye olan her iki taraf da güvenlik sistemlerinden faydalanırlar hatta bunların arasından seçim yapma şansına sahiptirler İş arayanlar ya başta oluşturdukları CV'lerle iş ilanına başvururlar ya da istedikleri iş ilanını gördükleri anda CV oluşturmaya başlayabilirler Bazı aşamalarda güvenlik için kontrol mekanizmaları çıkar sitede Bu mekanizmalar işlem yapmak için onay isterler İş arayanlar firmalara başvurduklarında firmalar adayı uyguna bulmazlarsa otomatik teşekkür mektubu gönderirler Eğer uygun bulurlarsa arayıp görüşmeye çağırırlar Kişilerle firmalar arasındaki yazışmalarda birbirlerini görmek istemeyenler olabilir Yani attığınız mesajda firma adınızı göremez ya da siz firmanın adını göremezsiniz Bunlar bu tip sitelerde olması gereken özelliklerdir
Bunların dışında ek hizmetler de olabilir Örneğin başvuru yapmak isteyen kişiye online test yaptıran firmalar var Ayrıca yurtdışında başvuruları takip sistemi var Kişi kendi başvurusunun başvurduğu şirket bazında ne aşamada olduğunu görebilir
Türk sitelerine örnek: veya
Yabancı sitelere örnek: veya
CV veritabanı oluşturan firmalar: Bunlara CV'nizi belli bir ücret karşılığı bir çok seçme ve yerleştirme firmasına dağıtırlar Türkiye'de henüz böyle bir site yok Yabancı siteler içinde de buna iyi bir örnek olarak gösterilebilir
İçerik sağlayan ve CV veritabanı olan insan kaynakları firmaları: Türk sitelerine örnek olarak 
Bu firmalar aşağıdaki şu üç yolla veri toplar:
Göndermek istediğiniz bilgiyi e-posta aracılığıyla, faksla veya posta aracılığıyla onlara ulaştırabilirsiniz
Bilgilerinizi kendi formları aracılığıyla toplarlar Böylece siber alanda CV'niz daha kolay dolaşır
Servis böyle bir form kullanmıyorsa CV'leri ilgililere e-posta ile yollar
Bir on line beyin avcısı firmasının CV'nizi uygun formata sokup ilgili firmalara ya da ilgili aracılara yollaması bir iki gün alır Dağıtım işini kendi başınıza da yapabileceğiniz gibi yurt dışında bu işi sizin yerinize yapan firmalar CV'nizi yurtdışında yaklaşık 2500 adet firmaya dağıtabiliyorlar
Bu tarz dağıtım firmalarının bedava olanları olduğu gibi bazıları da USD 25 - - USD 150 - arası ücret talep edebiliyorlar
Tüm bunlara ek olarak tavsiyemiz, iş ararken Internet'in yanı sıra klasik yöntemleri de kullanmanız İşi ciddiye aldığınızı göstermek ve fark edilmek için firmayla telefonda görüşmek, kağıt üzerinde hazırladığınız fotoğraflı CV'nizin bir kopyasını göndermek, e-posta ile takip yapmak ve ilgili kişinin adını öğrenmek gibi klasik yöntemleri de kullanın
İş Görüşmelerinde Doğru Soruya Doğru Cevabı Verin
Bir şirketle görüşmeye giderken sadece üstünüze başınıza önem vermeniz, iyi bir özgeçmiş hazırlamış olmanız ve hatta başarılı bir kişi olmanız yetmeyebilir Yüz yüze yapacağınız bir görüşmede bırakacağınız izlenim, bütün bunların toplamından daha etkili olabilir Size sorulan sorulara vereceğiniz politik olarak doğru olmayan bir cevap, belki de çok başarılı olacağınız bir kariyeri kaçırmanıza sebep olabilir İşte biz de bu yüzden araştırdık ve mülakatlarda en sık sorulan soruları bulduk Bu sorulara vermeniz gereken doğru cevapları araştırdık Bizce hiçbir iş görüşmesine bu yazıyı okumadan gitmeyin!
Genel sorular:
-Biraz kendinizden bahseder misiniz?
Cevabınızın uzunluğu bir iki dakikayı geçmesin Lafları eveleyip gevelemeyin Başlangıç olarak özgeçmişinizin bir özetini aktarabilirsiniz
-Şirketimiz hakkında neler biliyorsunuz?
Aradığınız bilgiyi Internet'te veya kütüphanelerin gazete ve dergi arşivlerinde bulabilirsiniz Ne kadar çok şey öğrenirseniz o kadar iyi olur Örneğin bu bilgiler firmanın ürünleri, büyüklüğü, kar -zarar durumu, itibarı, imajı, yönetim tarzı, çalışanları, tarihi, kurum kültürü ve vizyonu gibi konularda olabilir Şirketle ilgilendiğinizi gösterin ve mülakatı yapan kişiden de firmasını tanıtmasını isteyin
-Neden bizimle çalışmak istiyorsunuz?
Bu soruyu cevaplamadan önce söz konusu boş pozisyonun görev tanımını ve hedefini iyice anlamış olduğunuzdan emin olmalısınız Böyle bir soru sorulduğunda hemen kendi isteklerinizi sıralamaya başlamayın Onların bu pozisyondan beklentilerinin üzerinden konuşun Verdiğiniz cevaplar onların beklentilerini karşılamaya yönelik somut cevaplar olsun Firmanın hedeflerine uygun yapıda olduğunuzu gösterin
-Bizim için diğerlerinden farklı ne yapabilirsiniz?
Daha önce çalıştığınız yerlerde karşılaştığınız ve bu firma için de önemli olabilecek, gelecek için örnek teşkil edebilecek problemlere nasıl çözüm bulduğunuzu anlatın
-Size önerilen işin size en ilginç gelen yanı nedir? En az ilginizi çeken yanı nedir?
Üç ya da daha fazla ilgi çekici yan ve ilginizi çekmeyen önemsiz sayılabilecek bir yan söyleyin
-Neden sizinle çalışmamız gerektiğini düşünüyorsunuz?
Hissediyorum, zannediyorum gibi soyut kelimelerle değil, somut kelimelerle bu işe uygunluğunuzu gösteren bilgi, tecrübe, ve yetenekleriniz ve becerilerinizi anlatın
-Bir işte aradığınız özellikler nelerdir?
Becerilerinizi kullanma ve kendi hedeflerinize uygun hedefleri gerçekleştirme fırsatı vermesi bir işte aradığınız özellikler olmalı
-Önerilen pozisyondan anladığınızı tanımlar mısınız?
Net ve açıklayıcı bir tanım kullanın Bu tanım, işin varolma sebebini ve sonucunu içersin Örneğin İnsan Kaynakları/ İşe Alım bölümünde orta kademe yönetici olarak görev yapacaksınız Görevi şöyle tanımlayabilirsiniz: Şirketin vizyonuna uygun kişileri işe almak için araştırma ve görüşmeler yapan kişi
-Firmamıza ne kadar sürede faydalı olmaya başlayacağınızı düşünüyorsunuz?
Sakın gerçekçi olmayan kısalıkta bir süre söylemeyin İşi küçümsediğinizi düşünebilirler En iyisi işe başladıktan bir süre sonra daha net bir bilgi verebileceğinizi belirtmek Ancak bu sürenin iki ayı geçmeyeceğine inandığınızı söyleyebilirsiniz
-Firmamızda ne kadar çalışmayı düşünüyorsunuz?
Firmaya katma değer getirmeye devam ettiği ve sizin de kişisel gelişiminizin sürdüğüne inandığınız sürece o firmada çalışmayı düşünebileceğinizi söyleyebilirsiniz
Deneyim ve Yönetimle İlgili Sorular:
-Önerdiğimiz pozisyon için fazla tecrübeli olabilirsiniz
Güçlü firmalar güçlü insanlarla çalışmak isterler Büyüyen ve enerjik bir firma çalışanlarının becerilerinden faydalanmayı iyi bilir O firmadaki zorlu hedeflerin ancak yeterince tecrübeli bir kişi sayesinde karşılanabileceğinden bahsedin Uzun vadeli getirebileceğiniz katkılardan bahsedin İşverenin, tecrübeli birini işe almasıyla daha kısa zamanda sonuç elde edeceğini vurgulayın
-Hangi yönetim şeklini benimsiyorsunuz?
(Şimdiye kadar bunu hiç düşünmediyseniz şimdi tam sırası ) "Açık kapı yönetim biçimi" vereceğiniz en iyi cevaptır Çalışanlara gerektiği kadar iş delege edip ancak onların sonuçlarını da yakından takip ettiğinizi belirtmelisiniz Ayrıca işleri zamanında bitirip yöneticinize düzenli rapor verdiğinizi söyleyin
-İyi bir yönetici misiniz?
Buna dair bize bir örnek verebilir misiniz? Yöneticilik becerilerinizin iyi olduğunu düşünmenizin sebebi nedir? Cevabınız başarı ve iş odaklı olsun; plan yapma, organize etme, kişiler arası iletişim gibi yöneticilik becerilerinizin üstünde durun
-Birini işe alırken onda ne gibi özellikler ararsınız?
"Verilecek işi yapabilme becerisi, işe kolay adapte olabilmesi, hevesli olması" gibi özellikleri sıralayabilirsiniz
-Daha önce birini işten çıkardınız mı? Eğer çıkardınızsa sebepleri neydi ve bunun altından nasıl kalktınız?
Burada sorgulanmak istenen, başkalarının hoşuna gitmeyecek kararları verebilme ve uygulayabilme becerinizdir Dolayısıyla eğer böyle bir örnek varsa, işi ne kadar düzgün bir şekilde hallettiğinizi somut olarak anlatın Eğer yoksa, mantık kurgusu içinde böyle bir işin ne şekilde yapılması gerektiğini belirtin
-Yönetici olmanın en zor yanı sizce nedir?
İşlerin bütçe dahilinde planlanması ve sonuçlandırılmasının yanı sıra insanlarla doğru mesafeyi koruyarak, hem arkadaş, hem yönetici olmak diyebilirsiniz
-Astlarınız sizin hakkınızda ne düşünürler?
Bu soruyu cevaplarken dürüst ve olumlu olun Sert olduğunuzu düşünmelerinden çekinmeyin, ancak adil ve tartışmaya açık bir yönetici olduğunuzu düşünmeleri önemlidir
-Bir yönetici olarak eksik gördüğünüz yanınız nedir?
Bu sorunun cevabını önceden düşünmenizi öneririz Çok basit bir şey söylerseniz inandırıcı olmayabilir Daha önceden olan ancak somut örneklerle düzeltmeye çalıştığınız bir yanınızı anlatabilirsiniz: Örnek, sabırsız olmak
Mülakatı Yapan Firmanın İçinde Bulunduğu Sektörle İlgili Sorular:
-Bizim sektörde sizce şu sıralar neler ön planda?
Görüşmeye gittiğiniz firma sizin çalıştığınızdan farklı bir sektördeyse, önceden mutlaka araştırma yapmalısınız Bu soruya verdiğiniz cevaplar, polemiğe girmeden, tarafsız ve işin gerçeklerini bildiğinizi gösteren cevaplar olmalıdır
Eğer Bir İşten Ayrılıyorsanız  
-Neden şu anki işinizden ayrılıyorsunuz?
Cevabınızı dürüstlük ve mülakattaki rahatlık derecenize göre belirleyin Size özel olmayan yani genel bir cevap vermeye çalışın Asla ama asla, firmanızı ya da yöneticinizi çekiştirmeyin ve dedikodu yapmayın Buna karşılık iş tanımınızın hedeflerinize uymadığını, o firmada misyonunuzu tamamladığınızı düşündüğünüz gibi cevaplar hem tarafsız hem de yorum yapılamayacak cevaplardır
-Sizce ideal iş ortamı nasıl olmalı?
Bu çok göreceli bir soru Cevap vermeden önce karşınızdaki kişilerin tarzını tartmaya çalışın Firmanın yapısına göre çok özel olmayan, iletişim, takım çalışması gibi özellikleri öne çıkaran cevaplar verebilirsiniz
-Şu anki firmanızı nasıl değerlendirirsiniz?
Şu an çalıştığınız firmayla aranızda hiçbir kötü his olmadığını belirtmeniz önemlidir Onu, size çok tecrübe kazandırmış olan iyi bir firma olarak tanıtmanız size bir çok artı kazandırabilir
Tecrübelerinizi ve Başarılarınızı Somut Bir Şekilde Ortaya Koymanızı İsteyen Sorular:
-Satışları veya karı arttırmak için neler yaptınız?
İşte bu can alıcı soruda gerçekten sizin fikirleriniz ve çabanızla elde edilen bir başarı varsa alçak gönüllülüğe gerek duymadan konuşabilirsiniz Neyi nasıl yaptığınızı hiç boşluk olmayacak şekilde anlatmalısınız Eğer tam olarak size ait olmayan bir başarı ise bu, en iyisi takım arkadaşlarınızla birlikte bu başarıyı elde ettiğinizi açıkça söylemek ve neler yaptığınızı dürüstçe anlatmaktır
-Maliyetlerin azalmasına katkıda bulundunuz mu? Nasıl?
Ayrıntılı ve somut örnekler verin
-Ne kadar bütçe istediniz yıl içinde?
Sorumluluklarınıza dair örnek verin Bütçenin nasıl oluşturulduğunu anlatın, ve departmanınızın bütçesinin kullanılmasında oynadığınız rolü anlatın
-Son işinizde size bağlı çalışan kaç kişi vardı?
Departmanınızın yapısını ve yönetici olarak rolünüzü anlatın Böylelikle size bağlı çalışan az sayıda insan varsa bile görevinizin önemi anlaşılır
-Şu anki ya da son görevinizle ilgili en çok neleri seviyordunuz? En az neleri seviyordunuz?
Burada dürüstlük yine önemli Ancak cevap verirken dürüst olmak adına bu görevde sizden beklenenleri kötülememelisiniz Her zaman oldukça diplomatik bir yaklaşım işe yarar
-Şu anki ya da son görevinizde elde ettiğiniz en önemli başarılar nelerdir?
Burada dikkat edilmesi gereken nokta, sizin özellikleriniz ve becerilerinizi değil, gerçekten yapmış olduklarınızı aktarıyor olmanızdır Bunlar çoğu zaman özgeçmişinizde yazsa da sözlü olarak anlatmak, neyin neden önemli olduğunu vurgulamak etkileyici olabilir
Geçmiş İşinizle İlgili Sorular:
-Neden şimdiye kadar başka bir işte çalışmaya başlamadınız?
Eğer işten ayrılma tarihinizden beri uzun süredir çalışmamışsanız, amacınızın sadece bir iş bulmak değil doğru işi bulmak olduğunu vurgulayabilirsiniz Seçici olduğunuzu ve size en uygun işi aradığınızı söyleyin
-Şu anki pozisyonunuzu bırakmayı daha önce düşünmüş müydünüz? Eğer düşündüyseniz, orada kalmanızı sağlayan ne oldu?
Böyle bir durum söz konusu ise, daha önce tam işi bırakmayı düşündüğünüz sırada size çekici gelebilecek bir başka görev ya da proje önerdiklerini ve bu yüzden daha uzun zaman o firmada kaldığınızı söyleyebilirsiniz Ancak, işinizin size artık katma değeri olmadığını ve yeteneklerinizi başka bir pozisyonda daha verimle kullanabileceğinizi düşündüğünüzü söyleyin
-Patronunuzla ilgili ne düşünüyordunuz?
Olabildiğince olumlu olun ve içinde bulunduğunuz ortamda öğrendiklerinizi anlatın
-İşinizin eleştirildiği bir durum anlatır mısınız?
Söylediklerinize inanmasanız bile söz konusu bir durumu, işinizi olumlu olarak gösterecek şekilde anlatmalısınız
-Başka ne tür işlerde ya da hangi firmalarda çalışmayı tercih edersiniz? Vereceğiniz cevaptaki firmalar ve iş sahaları görüşme yaptığınız firmanın içinde bulunduğu sektörle ilgili olmalı, aksi takdirde ne aradığınızı bilmediğinizi düşünebilirler
İş Yapış Alışkanlıklarınız ve Tarzınızla İlgili Sorular :
-Eğer önceki patronunuzla görüşseydim bana sizin en kuvvetli yönleriniz ve en zayıf yönlerinizle ilgili ne söylerdi?
Becerilerinizi vurgulayın ve zayıf yönlerinizin üzerinde çok fazla durmayın Eksikliğini hissettiğiniz bir yönünüzden bahsederken bunu geliştirmeniz gereken bir şey olarak anlatın, eksikliği tamamlanamayacak bir şey olarak değil
-Stresli ortamlarda rahat çalışabilir misiniz?
Çalışabileceğinizi ve bunun da iş hayatının bir parçası olduğunu bildiğinizi söyleyin Daha önceki deneyimlerinizden örnekler verin
-İşinizin doğasını siz nasıl etkilersiniz?
İşteki üretimi ve faydayı fikirlerinizle nasıl arttırdığınızı anlatın
-Ekip çalışmasını mı bireysel çalışmayı mı tercih edersiniz? Neden? Vereceğiniz cevap işin ihtiyaçlarına yönelik olmalı Ama her zaman işe yarayacak yanıt, takım olarak çalışmayı tercih ettiğiniz ancak gerektiğinde bireysel olarak da çalışmayı sevdiğiniz yönünde olabilir
-Şu anki görevinizde daha önce gözden kaçmış olan neleri fark ettiniz? Söyleyeceklerinizi uzatmadan kısa cevaplar verin
-Büyüklüğü ya da çalışma alanı farklı olan bir firmada daha verimli çalışacağınızı düşündüğünüz oldu mu?
İşe göre değişir demeniz uygun olur
-Bir proje grubunda ortaya çıkan problemleri nasıl çözersiniz?
İletişimin önemli olduğunu düşündüğünüzü ve bir problem çıkarsa da bunu kişilerle karşılıklı konuşarak çözeceğinizi vurgulayın
-Almak zorunda olduğunuz en zor karar neydi?
Eğer işten çıkartma ya da benzeri bir karar aldıysanız anlatabilirsiniz Ancak bunları da duygusallaşmadan ve mantık zinciri içinde anlatmak gerekir Eğer bu tarz bir karar almadıysanız, kısa bir şekilde, eğer o firmada çalışırsanız ne gibi bir zor karar olabileceğini düşünüp cevaplayabilirsiniz
Ücretle İlgili Sorular:
-Ne kadar maaş almayı düşünüyorsunuz?
Böyle bir soruya cevap vermeden önce en doğrusu başvurduğunuz sektördeki firmaların çalışanlarına bu pozisyon için aşağı yukarı ne kadar ücret ödediklerini araştırmak olacaktır Eğer araştırma yapmadan gittiyseniz, eski işinizden aldığınız maaşın biraz üzerinde bir fiyat istemeyi düşünebilirsiniz Ancak bu da başvurduğunuz işin büyüklüğüyle ilgili bir durumdur Bir başka taktik, işverene bu pozisyon için ne aralıkta bir maaş düşündüklerini sormaktır Eğer mülakatı yapan kişi cevap vermezse sektörde sizin yapacağınız iş için ne kadar maaş verdiklerini düşündüğünüzü söyleyin Ne olursa olsun kendinize bir değer biçmiş olduğunuzu göstermekte yarar vardır
-Sizi işe almayı kabul edersek ne kadar maaş almayı beklersiniz? Dikkatli olun; sektördeki maaşlar cevabınız için anahtar teşkil edebilir Örneğin Anladığım kadarıyla teklif ettiğiniz pozisyon için      YTL ile    YTL arası değişen maaşlar söz konusu
Kapak Yazısı & Ön Mektup (Cover Letter)
Kapak yazısı özgeçmişe ek olarak yazılan ve özgeçmişte belirtilmeyen kariyer hedeflerinizin ve kariyeriniz açısından önem taşıyan noktaların vurgulanmasına yardımcı olur Kapak yazısı bilgi ve becerilerinizi tümüyle anlatacağınız bir yazı değil, özgeçmişinize destek olacak genel beklentilerinizi ortaya koyduğunuz bir metindir Kapak yazısı size; kendinizi tanıtma, özgeçmişinizi kişiselleştirme, beceri ve deneyimlerinizin işverenin ihtiyaçlarına uygunluğunu belirtme fırsatını sunar Kapak yazısı işverenin iletişim becerilerinizi, detaya verdiğiniz özeni ve yazılı iletişiminizin kalitesini analiz edebilmesini sağlar
Kapak Yazısı Yazmak İçin İpuçları
-Kapak yazısı bir anlamda pazarlama yazısıdır Okuyan kişinin ilgisini çekmek çok önemlidir
-Kapak yazınızı pozisyonun gerekliliklerine ve işverenin ihtiyaçlarına göre hazırlayın Başvurduğunuz farklı pozisyonlar için farklı kapak yazıları hazırlayın
-Neden pozisyona ilgi duyduğunuzu, motivasyonunuzu ve güçlü yanlarınızı belirtin
-Pozisyonun sizin için ne kadar önemli olduğunu değil, işyerine getireceğiniz katma değeri anlatın
-Kapak yazınız kısa ve öz olmalıdır; bir sayfayı geçmemelidir Hiçbir işveren hayat hikayenizi okumak istemez
-Tek ve standart bir kapak yazısı yazmak yerine kapak yazınızı başvurduğunuz pozisyona ve şirkete göre kişiselleştirin
-Kariyer hedeflerinizi ve amacınızı açıkça belirtin
-Özgeçmişinizi tekrarlamayın Kapak yazınızda becerilerinizi ve başarılarınızı anlatın
-"Ben" ile başlayan çok fazla cümle kullanmayın ve aktif tanımlamalar yapın
-Çelişkili cümleler kullanmayın
-Kapak yazınızda kısa paragraflar kullanın ve kolay okunabilir olmasına özen gösterin
-İmla ve gramer hatası olmaması için tekrar kontrol edin Mümkünse bir başkasına okutun
-Kapak yazınızı imzalamayı unutmayın
-Kapak yazınızı göndermeden önce kendinize şu soruları sorun:
-Kapak yazım yeterince açık mı?
-Kapak yazım net mi? Söylemek istediğim herşeyi en kısa şekilde söyleyebildim mi?
-Şirkete sunabileceğim katma değer açık mı?
-Bu pozisyon ile ilgili tüm bilgi, beceri ve başarılarımı sundum mu?
KAPAK YAZISI
Özgeçmişinizin başına ekleyeceğiniz kısa bir kapak yazısı, sizinle aynı seviyede olan adaylarla arasından sizi sıyırıp çıkarmaya yarayabilir
Kısa, kolay okunabilen, çarpıcı, nokta nokta, yalın bir dille ve yazıyı okuyacak olanın gözünden yazılmış bir ön mektup her zaman daha çok işe yarar Yöneticiler ya da insan kaynakları bölümlerinin kapak yazısı göz atmak için genellkle 20 saniyeden fazla zamanları yoktur, hiç bir zaman oturup bütün mektubu okumazlar Bu nedenle yazdıklarınız ilk bakışta göze çarpan anahtar kelimeler olmalıdır İşin gerektirdikleri ve sizin yeterlilikleriniz nelerdir, neden sizi işe almalılar Yanlış anlaşılmaması gereken bir nokta yazının biçiminin değil içeriğinin çarpıcı olmasıdır Yani kastedilen yazılarınızı renkli veya BÜYÜK HARFLERLE yazmanız değildir Herhangi bir dil veya imla hatası olmamasına çok dikkat edin, ayrıca kullandığınız dilin karşınızdaki kişinin anlayabileceği bir dil olmasına da dikkat etmeniz gerekir Yazının dili samimi ve kişisel olmalıdır Mektubunuzdan hevesiniz, heyecanınız ve enerjiniz hissedilmelidir Kapak mektubunuz asla sıkıcı olmamalıdır
Ön yazılar genellikle, belli bir isime yazılır Eğer göndereceğiniz kişinin ismini bilmiyorsanız; İnsan Kaynakları Departmanı'na yazabilirsiniz
İlk önce kısa bir şekilde kendinizi tanıtıp, daha sonra başvurduğunuz pozisyonu, bu pozisyona ve firmaya uygun olan deneyim ve becerilerinizi belirtin, kapak mektubunuzun özgeçmişinizin özeti gibi olmamasına dikkat edin, çok kısa yazın Son olarak da ilgisine teşekkür ederek, mülakatı sabırsızlıkla beklediğinizi belirtebilirsiniz
Eğer firmaya özgeçmişinizi İngilizce olarak gönderiyorsanız ön yazınızı da İngilizce olarak yazmanız daha uygun olacaktır
Kapak mektubu özgeçmişinizi kişiselleştirmeye yarayan bir araçtır, iş alımı ile ilgilenen kişiye yalnız bir özgeçmişten çok, ona hitaben yazılmış bir mektup iliştirilmiş bir özgeçmiş daha kişisel ve sıcak gelir, bu yüzden de olabildiğince dürüst ve içten olmaya özen gösterin Klişeler kullanmaktan uzak durun ve özgünlüğünüzü koruyun
Kapak Yazısı-Türkçe Örnek
Sayın                
İnsan Kaynakları Müdürü
Şirket Adı
Şirket
Adresi
Tarih
Sayın              ,
         tarihli,                 gazetesinde yer alan,                       ilanınız ilgimi çekti Söz konusu pozisyonun benim deneyim, bilgi ve becerilerime oldukça uygun olduğunu düşünüyorum
            şirketinde                           olarak çalıştığım süre içerisinde yaptığım pazar analizleri ile yeni iş olanakları geliştirerek şirketimin karlılığını önemli ölçüde arttırdım
Bugüne değin görev aldığım tüm şirketlerde araştırmacı, yenilikçi ve fırsat yaratan bir rol alarak, şirketlerimin daha etkin bir yapıya kavuşmasını sağladım Bahsettiğim araştırmacı kişiliğim, yenilikçi yapım ve bugüne kadar gösterdiğim performans ve geniş tecrübem ile şirketiniz için de son derece yararlı olacağıma inanıyorum
Pozisyonun gerekliliklerini ve benim bu pozisyonun gerekliliklerine uygunluğumu görüşmek üzere sizden haber bekliyorum
İlginiz için şimdiden teşekkür ederim
Saygılarımla,
İsim Soyad
İmza
Kapak Yazısı-İngilizce Örnek
                        ,
Şirket Adı
Şirket
Adresi
İstanbul
Tarih
Dear                 ,
I am responding to your advertisement in     (name of the newspaper)           Dated (date)          , regarding           position I believe my skills and qualifications perfectly match the requirements of the position Enclosed is my resume showing my education, experience and background
During the period I have worked as a               in              Company I have contributed majorly to the profitability of my company by conducting indepth market analysis and by creating new business opportunities
Until now, I have put effort in enabling the companies I have worked in adopting a more effective organizational structure by my innovative personality and my eagerness to learn and create value I am confident that I will be able to fulfill your expectations and become a long-term asset for your company
I will be available for an interview during July If you feel that my qualifications are as much a match for Sample Internet Group as I feel they are, please call me at your earliest convenience to schedule an interview I look forward to hearing from you and thank you for your consideration
Sincerely,
                  
HRMGR Notu : Yukarıdaki bilgiler etkin bir özgeçmiş hazırlama ve iş görüşmesinde sadece örnek olarak verilmiştir Sonuç ne olursa olsun; vereceğiniz bilgilerde mutlaka dürüst ve kendiniz olun
Tabi iş görüşmesinde size söylenenleri de doğru anlamanız lazım, bunun için size kısa bir sözlük:
Size bir pozisyon değil bir kariyer teklif ediyoruz
Bizde maaşlar oldukça düşüktür Ama Genel Müdür olana kadar dişinizi sıkarsanız rahata kavuşursunuz
Bu şirkette resmi giyinmenize gerek yoktur Biz, serbestliğin yaratıcılığı kamçıladığına inanırız
Şirketi üç ay önce kurduk Henüz yağlı bir müşteri kapamadık Zaten ofisimize, yani bu apartman dairesine, müşteri gelmez Bu yüzden saç, sakal, giyim bizim için önemli değildir
İşe alacağımız yöneticinin liderlik özelliklerine sahip olması gerekiyor
Müdürlerimizde gür ses ve kalın bilek gibi yetkinlikler ararız Yönetici dediğin koridorda yürüdü mü şirketi sarsabilmelidir Biz disipline ve makama değer veririz
Bu pozisyona alınacak kişi, yazılı ve sözlü iletişimde iyi olmalı
Yazılı iletişim: Şirkette doğru dürüst İngilizce bilen ve Powerpoint kullanabilen kimse yok Yazı yazmayı da pek sevmeyiz Bu yüzden mektup, sunum ve tercüme gibi işlerin tümünden siz sorumlu olacaksınız Sözlü iletişim: Müdürlerin söylediklerini iyi dinlemenizi ve tekrara gerek duymadan, bir seferde anlamanızı bekliyoruz
Çok dinamik bir iş ortamımız vardır
Kimsenin sizi eğitmeye zamanı olmayacak İlk günden itibaren kendinizi bir cin pazarının ortasında bulacaksınız Zaten bizde "oryantasyon" sekreterin size tuvaletin ve yemekhanenin yerini göstermesi anlamına gelir
Şirket içi rekabeti teşvik ederiz Böylece performansın artacağına inanıyoruz
Şirkette herkes birbirinin gözünü oymaya çalışır Patrona yakın duranlar ve torpil getirenler pozisyonları kapar Şirket içi entrikalarını iyi bilmiyorsanız burada tutunamazsınız
Bu şirkette esnek zaman uygulaması vardır
Bizde ofis zangoçları çok prim yapar Akşam sekizden önce işten çıkanlar ise terfinin "T" sini bile göremezler Resmi ve dini bayramlarda, olmadı, hafta sonlarında ofise gelmeniz artı puan kazandırır
Klâsik organizasyon şemalarının dar kalıplarına sıkışıp kalmayız Matris yapılanmanın daha verimli olduğunu düşünüyoruz
Alınacak "elemanın" ne iş yapacağı ve organizasyonda kimin altında olacağı gibi konularda üst yönetim fikir birliğine varamadı Bütün müdürler, bu kişinin kendisine bağlı olmasını istiyor İşi kabul ederseniz, herkesin size patronluk taslamasına hazır olun
Bu pozisyondaki kişinin çok yönlü olmasını bekliyoruz
Geçen ay, değişik bölümlerden üç kişiyi işten çıkardık Onların işleri tepeleme birikti Hepsinin işini öğrenmeniz gerekecek
Biz, her çalışanın inisiyatif kullanmasını teşvik ederiz
Bizde iş tanımları yoktur Her şey günlük politikalarla idare edilir Bir sorunla karşılaştığınızda "ofiste tek başına" olacaksınız Risk alır da çuvallarsanız, bunu aleyhinize kullanma hakkımız saklıdır
Çalışan memnuniyetini ön plânda tutarız Bizden kimse ayrılmaz
Piyasada adımız pek iyi anılmaz, bu yüzden de şimdiye kadar hiç kimseye dışarıdan teklif gelmedi
Bizde hiyerarşi yoktur Müdür-uzman gibi ayrımlar yapmayız
Sorumluluklarınız ve çalışma saatleriniz müdür, maaş ve yan gelirleriniz uzman seviyesinde olacak
Bu pozisyondaki kişinin kendisini müşteri memnuniyetine adaması gerekecek
Son yıllarda şirkete telefon edip, mektup gönderen müşterilerin sayısı arttı Onlarla cebelleşmekten kendi işimizi yapamaz olduk Kıl müşterilerle görüşüp, bizimle muhatap etmeden, şikâyetlerini bir şekilde idare edeceksiniz
Diğer adaylarla olan görüşmeler sürüyor Hepsini değerlendirip bir karara varacağız
Rapor edeceğiniz müdür, toplantısı uzadığı için, bu görüşmeye benim girmemi istedi Konuyla ilgili en ufak bir fikrim yok Zaten duyduğuma göre, Genel Müdür Yardımcısı, kankisinin kızını almaya karar vermiş bile  
Referanslarınızı arayabilir miyiz?
Eğer baba bir torpiliniz varsa, açık açık söyleyin de yanlış yapmayalım
Patronunuzla nasıl iyi ilişkiler kuracağınızı ve terfi edeceğinizi bilmek
ister misiniz? Bunun yolu genel düşüncenin aksine, onun en iyi arkadaşı
olmak ya da kendinizi iyi göstermeye çalışmak değil İşte patronların
söyledikleri Siz de uygulayın, ofisin gerçek starı siz olun!
1 Yanıtlayabileceğiniz sorular sormayın
Tabii ki patronunuza sorup onun onayını almak sizi rahatlatacaktır ama bir sonraki sefer önce kendinize sorun: "Bu soruyu benden daha iyi
cevaplayabilir mi?" Genelde cevap "hayır" olur İşinizi sizden daha iyi
kimse bilmez Önce kaynakları araştırıp kendiniz çözmeye çalışın
2 Problemle değil çözümle gidin
En az 10 dakika bir çözüm düşünmeden problemi patronunuza götürmeyin Zor bir konuyla gidip çözüm önermek, patronunuzu etkileyecektir
3 Özür dilemeyin
Yanlış bir şey yaptıysanız söze hemen özür dilemekle başlamayın, sizi
zayıf gösterir Bir dahaki sefer bir hata yaptığınızda şunu deneyin: "Bu
proje daha iyi olabilirdi", "Daha farklı yapmalıydım", "Bir sonraki sefer
şöyle yapmayı düşünüyorum  " gibi Patronunuz neyi yanlış yaptığınızdan çok ne öğrendiğinize dikkat edecektir
4 Duygusallaşmayın
Sinir anında sakın e-mail atmayın Sizi sinirlendiren bir e-mail'den sonra
cevap yazmak istemek normal bir davranış Cevabınızı hemen yazın ama göndermeyin En az 30 dakika bekleyin, sonra orijinal e-mail'i ve
cevabınızı tekrar okuyun Profesyonellikten vazgeçmeyin
5 Görevinizin dışına çıkın
Yeni görevler deneyin Bazen sizin için uygun zamanı bulmak istiyorsanız
yeni işler denemelisiniz Böylece yeni şeyler öğrenirsiniz ve patronunuz,
takım ruhunuz ve yardım isteğinizden etkilenir
6 Patronunuzun zekasını küçümsemeyin
Hastalık numarası yapmanın da yolları vardır Hasta olduğunuzu ve işe
gelemeyeceğinizi e-mail/mesaj atarak ya da İnsan Kaynakları yöneticisini veya bir çalışma arkadaşınızı arayıp bildiriyorsanız, bu yalan
söylediğinizi gösteren bir işaret Bir dahaki sefer büyüyün ve direkt
patronu arayın
7 Geribildirim isteyin ve verin
İletişim iki yönlüdür ve insanoğlu olarak pozitif yorumlara her zaman
açığızdır Eğer patronunuzun yaptığı herhangi bir şey hoşunuza gidiyorsa
bunu ona söyleyin "Toplantıdaki desteğiniz takdir edilecek bir
davranıştı" gibi bir şey, davranışlarının sizin üzerinizdeki etkisini fark
etmesine yardımcı olacaktır
8 Mızmızlanmayı bırakın
Hepimiz arada sırada şikayet etmeyi severiz ancak, sık sık yaptığınızda
çalışma arkadaşlarınız ve patronunuz herkesi kışkırtanın siz olduğunu fark edecektir Her ufak problemde şikayet etmek yerine, ortalığı yatıştırarak çözüm aramak daha saygı değer bir davranıştır Böylece gerçek bir problem olduğunda, insanlar sizi ciddiye alacaktır
9 Üretici olun
Hepimiz işleri geliştirecek yeni projeler hakkında bir sürü dahiyane fikre
sahibiz Ancak fikirlerinizi listeleyip patrona göndermeniz yeterli değil
Sorumluluk almadığınız sürece, büyük ihtimalle hiçbiri hayata
geçmeyecektir En iyi fikirlerinizden birkaçını seçin ve konu üzerine
çalışmaya başlayın Patronunuz yaratıcılığınıza hayran olmakla kalmayacak, projelerin hayata geçmesi için aldığınız insiyatifi de takdir edecektir
BAŞARI FORMÜLÜ GELİŞTİRMENİN FORMÜLÜ NEDİR?
Kişisel gelişim kitaplarında sık sık başarı formülleri ile karşılaşırsınız Acaba bu formüller nasıl üretilir? En ünlü formüller nelerdir? aşağıda anlatılan akrostiş tekniği ile siz de kendi formüllerinizi yaratabilirsiniz
Bir gün Einstein'dan hayatta nasıl başarılı olunabileceğini formüler bir ifade ile anlatması istendi "Eğer 'A' hayatta başarılı olmayı gösterirse formül söyle olur; A=x+y+z Bu formülü X çalışmayı, Y ise eğlenmeyi ve dinlenmeyi gösterir dedi Dinleyenlerden birisi merakla sordu; 'Peki Z neyi gösterir?' Einstein cevap verdi; çenenizi tutmayı '
İnsanlar neden formüllere ihtiyaç duyar? Neden birçoğumuz 'İşin sırrı'nı arıyoruz? Çünkü çok yoğun bilgi bombardımanı arasında önemliler ile önemsizleri kırıştırabiliyor Kritik noktaları unutabiliyoruz Bilginin özünü almanın ve prensipleri gündelik hayatımızda kullanabilmenin bir yolu formüllerdir Bilgiyi formülleştirmenin yolu da akronim ya da popüler deyişle 'akrostiş'dir Akrostişte bir konu ile ilgili kritik noktalar, önemliler öncelikle saptanır ve bunların ilk harflerinden anlamlı bir kelime, formül meydana getirir Akrostiş bir şifredir En büyük yararı bilgiyi popülerleştirmesi ve prensiplerin kolayca hatırlanmasını sağlamasıdır Gündelik hayatın koşuşturmaları içerisinde hayatın kritik boyutlarını akıldan çıkarmamanın yolu onları bir akrostiş haline getirmektir Akrostiş en çok özel eğitim ve iş dünyasında kullanılır Bu makalede açıklanan akrostiş örneklerini inceleyerek kendi akrostişlerinizi kendiniz hazırlayabilirsiniz
Gündelik Hayatın Akrostişleri
Ülkemizdeki en yaygın akrostiş ASPAVA'dır 'Allah, Saadet, Para, Aşk, (Afiyet) Versin, Amin'dir Lokanta tabelalarında yaygın olarak kullanılır Mahçup açıklarında şöyle bir matbu şiirleri vardır, Seviyorum ama kimi, Een tatlı birisini, Nasıl anlatsam sana, İlk harflere baksana!' Otomobil sahiplerine otomabilin günlük bakımını hatırlatan akrostiş ise HAYRET'tir Açılımı 'Hava, Akaryakıt, Yağ, Radyatör, Elektrik ve Tedbirler'dir
Ünlü tarihçi Charles Beard'a, tarihten alınacak en önemli derslerin neler olduğu soruldu Tarihçi, dört kısa cümle ile cevap verdi:
1) İlahlar yıkmak istediklerine önce iktidar deliliğine tuttururlar
2) İlahların değirmeni yavaş yavaş ama son derece ince öğütür
3) Arı yağma ettiği çiçeği döller
4) Karanlığın en çok arttığı anda gökteki yıldızları görebilirsiniz
Bu cümleleri akrostiş haline getirirsek nasıl olabilir? '4 T Yasası' diye biliriz 1 cümle 'Tutku', 2 cümle 'Temizleme' 3 cümle 'Tazeleme' 4 cümle ise 'Toparlama' kelimeleri ile temsil edilebilir
İş Dünyasındaki Akrostişler
Akrostişler en çok ihtiyaç duyan gruplardan biri de işadamlarıdır gündelik hayatın koşuşturmaları ve yoğun iş yükü altında çalışıyorken bir takım önemli ilke, veya bilgileri akrostişlerle akıllarında tutarlar Geçen yıl Ekonomist derisi iş dünyasının yaygın akrostişlerinin bir derlemesini yapmıştı Uluslararası alanda popüler olan, yönetim danışmanlarını peşinden sürükleyen formüllerden bazı örnekler
1) Başarılı bir yönetim için 4 M Yasası
Man (İnsan)
Machine (Makine)
Money (Para)
Management (Sevk ve İdare)
2) Japon firması Matsushita'nın eleman seçme kriteri; SMİLE!
Skill (Beceri)
Management ability (Yönetim Yeteneği)
Internal flexiblity (Esneklik)
Language facility (Yabancı Dil Bilgisi)
Endevaour (Gayret, Azim)
3) Başarılı pazarlamanın sırrı; 4 P Kuralı
Product (Ürün)
Price (Fiyat)
Promation (Promosyon)
Place (Satış Noktası)
4) T Peters, Waterman ve Pascale'nin geliştirdiği başarılı yönetimin 7 S'si
Stratagy (Strateji)
Structure (Yapı)
Systems (Sistemler)
Style (Tarz, Üslup)
Shared valves (Ortak Değerler)
Skills (Yetenekler)
Staff (Kurmay Kadrosu)
5) Satın almanın 4 O'su
Objects (Ürün)
Objectives (Hedefler)
Organization (Organizasyon)
Operations (Faaliyetler)
Kendi Akrostişini Bul, Unutmayı Unut!
Akrostişt başka nerelerde kullanılabilir? Konuşma yaparken, hedef belirlerken, bir şey öğretirken-öğrenirken makale yazarken, planlama yaparken akrostiş kullanılabilir Örneğin, bir mafya babası en çok nelere ihtiyaç duyar? Tabii ki PEPSİ'ye (Para, Eğlence, Pipo, Silah, İş) Sizin rüyalarınızı gerçekleştirmek için nelere ihtiyacınız var? Belki de SİBOP işinizi görebilir (Söz, İş, Bilgi, Organizasyon/ortak, Para) Ortalama bir insan en çok istediği üç şey nedir? Servet, şöhret ve şehvet Türkiye'nin geri kalmasının nedeni 3 S olabilir mi? Spor, Siyaset, Sorunlar  
Bir akrostiş nasıl yaratılır? Bir 'DAKİKA' uğraşarak! Akrostiş üretmenin akrostiş DAKİKA'dır Açılımı; Düşünce, Anahtar kelime, Kafiye ilişki, Konsept, Ayarlamalar Akrostiş oluşturmak için ilk adım o konu ile ilgili düşüncelerin toplanmasıdır O düşünceleri veya ilkeleri temsil edebilecek anahtar kelimelerin seçilmesi, bulunması ikinci adımdır Kelimelerin ilk harflerinin kafiyeli, mantıklı veya ilginç bir ilişki oluşturacak şekilde bir araya getirilmesi gerekir Bunun için de konuyla ilgili bir konsepte, bağlama, çerçeveye ihtiyaç vardır İlk denemede uyumlu bir sonuç elde edilemeyeceğinden yeniden denemek, değiştirmek, uyarlamalar, ayarlamalar yapmak gerekir Bu son adım en iyiye ulaşıncaya kadar denenen 'yap boz' oyunu gibi düşünülebilir Örneğin; sorun çözmek için önce neler olup bittiğini gözlemleme tespitler yapmak gerekir Bu tespitlerin iyi değerlendirilmesi, taklit edilmesi gerekir Sonraki adım sorunun adını doğru koymaktır Soruna karşı doğru bir tavır, tutum benimsemek de önemlidir Tenkit edici değil teşvik edici bir tutum takınılmalıdır Doğru tavır gerekli ise de yeterli değildir O sorunu çözmek için doğru teknikleri de bilmek, çözüm formüllerini soruna uygulamak gerekir Bu düşünceler nasıl akrostişe dönüştürebiliriz? İşte size sorun çözmenin 5 T’si ; Tespit et, Tahlil et, Tanımla, Tavrını doğru koy, Tekniğini öğren Siz de ‘mutlu olmak için’ ‘başarılı olmak için’, ‘insanlarla iyi geçinmek için’, neler yapılması gerektiği hakkındaki bildiklerinizi bir araya getirerek kendi akrostişlerinizi oluşturabilirsiniz
Kaynak: Mümin Sekman/ Milliyet Gazetesi İş Yaşamı Eki
|