Prof. Dr. Sinsi
|
Göz Kayması Ve Şaşılık
İki göz olarak baktığımız zaman gözler, çift atlı bir at arabası gibi çalışıyor Biz de ortada oturuyoruz Diyelim ki sağa bakmak istiyoruz, o zaman bir atın bir koşumunu sıkacağız, öbür koşumunu gevşeteceğiz Öbür atın da ona karşılık gelen koşumunu sıkacağız, diğerini gevşeteceğiz; böylece sağa gidebileceğiz Göz de böyle Gözün dışında 6 tane kas var Bunlar sağa-sola, yukarı-aşağıya ve köşelere baktırıyor Bunları idare eden de 3 sinir var Kaslar, göz ile bu sinirler arasında eşit olarak dağıtılmış değil 2 ayrı sinirin yönetiminde birer kas var, geri kalan 4 kas da 1 sinirin idaresine verilmiş Ama bir karışıklık çıkmıyor Ancak eğer kaslardan biri daha kalınsa, yani bu koşumlardan biri daha kalınsa ya da biri daha zayıfsa, bozuksa diyelim veyahut da atlardan biri daha küçükse tabii ki düz gitmek, atlan idare etmek mümkün olamayabilir Gözün kayması da bu şekilde Bu kaslardan, yani koşumlardan bir tanesi, ya daha güçlü ya da daha zayıf Dolayısıyla bir at, daima başka tarafa bakıyor, başka tarafa gidiyor En sık gördüğümüz sorun, “kırma kusurları” Eğer bir gözde kırma kusuru diğerinden daha büyükse, o zaman o taraf yeterince net göremeyeceği için beyin orayı ihmal etmeye başlıyor Yani bizim arabamızda bir tane küçük at var, bir tane de güçlü, kuvvetli at E tabii ki bir süre sonra biz, o küçük atı ihmal edip büyük atın gittiği tarafa doğru gitmeye başlıyoruz Şaşılık da tıpkı bunun gibi
Göz kayması ile şaşılık aynı şey mi
Aynı şey Şöyle izah edeyim: İki tip kayma var İlki görünen kayma, ikincisi ise görünmeyen, ancak muayeneyle ortaya çıkan kayma Muayeneyle çıkan kaymaya biz, “gizli kayma” diyoruz Bu, o kadar önemli değil, ama diğeri, yani bakan herkesin görebileceği, muayeneyle daha da net ortaya çıkarılabilen kaymaya, “kayma” ya da “şaşılık” diyoruz
Peki, şaşılık görmeyi bozuyor mu?
Bu durum tavuk ve yumurta hikayesine benziyor Görme bozukluğu şaşılığa yol açıyor Şaşılık, görme bozukluğu yapıyor Yani bir çocuğun şaşılığı varsa, görme bozukluğuna bağlıdır büyük ihtimalle Görme kusuru düzeltilmedikçe şaşılık düzelmez ve şaşılık sürdükçe görme kusuru artar
Şaşılık düzeltilebilir mi
Evet! Öncelikle gözlük gerekiyorsa, hemen bunun verilmesi lazım, yani kırma kusurunun düzeltilmesi lazım İkincisi, eğer bir göz diğerinden daha çok çalışıyorsa, diğer gözün tembelleşmesini engellemek için iyi çalışan gözü kapamak gerekir, yani beyne sadece az çalışan gözden mesaj gitsin ki beynin o bölümü kendini toparlasın, biraz çalışmaya başlasın Çalışmaya başlayınca daha iyi görsün, daha iyi görünce, daha ortada, düz bakar durumda kalsın Bunların işe yaramadığı ve bazı özel durumlarda koşumları tamir ediyoruz, yani ameliyat yapıyoruz Zayıf olan koşumu kuvvetlendiriyoruz, çok kuvvetli olanı zayıflatıyoruz
Göz Kayması Ameliyatı ilk alternatif mi
Hayır, ameliyat genellikle ilk alternatif değil Yaşa bağlı olmakla beraber çok nadir durumda ilk alternatif Eğer kırma kusuru olmadığı halde kayma varsa önce kapama, olmuyorsa ameliyat yapıyoruz Çünkü önemli olan, kayan gözün mümkün olduğu kadar iyi görebilir duruma gelmesi; beynin o bölümünün ve gözün kendisini geliştirmesi Bütün bunlardan sonra gerekirse ameliyat yapılması daha mantıklı oluyor Her zaman kırma kusuruna bağlı olmuyor yani Ama kırma kusuru varsa, mutlaka önce bunun düzeltilmesi şart
Şaşılık, genellikle çocuklara özgü bir problem mi
Evet, şaşılık ve kayma genellikle çocuklara özgü bir problem, çünkü bu kas dengesizliği genellikle çocuklarda görülüyor Ama tedavi edilmemişse büyüklerde de kalıcı oluyor haliyle
6 yaşından önce tedavi edilmesi lazım Bunun dışında görülen durumlar ise şöyle: Örneğin beyinde bir felç oluyor, o zaman, o göz siniri çalışmıyor O göz siniri çalışmayınca, onun çalıştırması gereken göz kası çalışmaz hale geliyor O zaman da bir küçük göz kası felcine bağlı olarak, kayma oluyor Bazen de bir kas hastalığı görülebiliyor; mesela guatr hastalığında olduğu gibi O zaman da şaşılık ya da kayma oluyor Örneğin guatr hastalığında göz kasları şişip kalınlaşıyor, bu sefer karşı yöne hareket yapılmasına izin vermiyorlar
alıntı
|