Padişahların Son Anları 2

ÇELEBİ SULTAN MEHMED HAN GÂZİ

Çelebi Mehmed vefatında 32 yaşında bulunuyordu; "Çocuk yaşımda bunca belalar kim çekdim, kimse çekmiş değildir" sözü ne kadar büyük mesuliyetin altında olduğunu gösterir 24 defa muharebeye girmiş; 40 yara almıştı Devleti eski haşmetine kavuşturmak için, yorulmak bilmez bir gayretle çalışmıştı(16) Sultan Çelebi Mehmed, çocuk denecek yaştan beri üzerine almak mecburiyetinde kaldığı ağır mesuliyetlerden son derece yıpranmıştı Osmanlı’yı, yıkılma tehlikesi geçirdiği fetret döneminden kazasız belasız çıkarmayı başarmıştı Son derece ağır ve karmaşık problemler yumağıyla boğuşmuş; fakat hepsinin de hakkıyla üstesinden gelmeyi bilmişti
Bazı tarihçiler, devletin en kritik anındaki fevkalâde hayatî hizmetlerinden dolayı, ona devletin “ikinci kurucusu” ünvanını layık görmüşlerdi

Ölüm döşeğinde ifade ettiği şu vasiyeti ne denli tâkat yetmez sıkıntılar yaşadığının ve verilen ünvânı fazlasıyla hak ettiğinin bir alâmetidir: “Tez ulu oğlum Murad’ı getirin! Ben bu döşekten herhâlde kurtulamayacağım Murad gelmeden eğer ölürsem; korkarım ki memleket yine birbirine karışır Onun için Murad gelinceye kadar, aman benim vefâtımı duyurmayasınız!” Sultan Çelebi Mehmed kısa süren bir hastalık döneminden sonra Mayıs 1421 de Edirne'de vefat etti Vasiyeti gereğince vefatı, şehzâde Murad Bursa’dan gelinceye dek, 40-42 gün kadar büyük bir özenle gizlendi ve cesedi tahnid edilerek (ilaçlanarak) sarayda muhafaza edildi (17)
Ölüm haberi gizlendi Osmanlı Padişahları arasında ölümü gizlenen ilk Padişah o oldu Cenazesi Bursa'ya getirilerek Yeşil Türbe'ye defnedildi (18)

SULTAN MURAD-I SÂNİ HAN GÂZİ

Padişahın vefatıyla ilgili klasik dönem Osmanlı kaynaklarında Sultan Murad’ın irtihali şu şekilde anlatılır İkinci Kosova Savaşında, zaferden sonra birçok imar çalış­maları yaptıran Sultan Hazretleri, Edirne'de yine bir teftişten dönerken, köprübaşında, kendisine gülümseyerek bakan aksakallı bir ihtiyar gördü Hürmetle Padişahın yaklaşmasını bekleyen zat; Padişah Hazretlerine seslendi: «Ey padişah-ı ci­han; Halin nicedir? Haydi, hazırlan, vakit kalmamıştır Hakk'a yürümeye Artık hatalarına bir hata daha eklememeye ça­lış! Kapına gelmek üzeredir ecel Artık işin tevbeye dön­mektir» mealindeki sözlerle, ancak sırr-ı mertebe sahiblerine has olan bu haber, Sultan Hazretlerini seccadesine otur­tup bilerek, bilmeyerek işlediği hatalarına tevbe ettirdi İshak Paşa ve Saruca Paşa pâk ihtiyarın sözlerini söylediği zaman yanındaydılar

Sultan Murad ihtiyarın kim olduğunu sorduğu zaman İshak Paşa; ihtiyarın, Hazreti Emir'in tekkesinde yetiş­miş saf (nüfusu safiye) erbabından makamında bir zat oldu­ğunu söyledi (Saf mertebesi tasavvuf mertebelerinin sonun­cusudur Nefsin terekkî ede ede erişebildiği son merhaledir Her asırda bu mertebede üç zatı akdes bulunur Bunlar kutbul îrşad, Gavs ve Kutbul Aktap yâni insan-ı kâmildir Bazı devirlerde ise üç vazifenin bir zatta birleştiği de olur)

Seccadeden kalkan Sultan, şiddetli bir sancıyla –baş ağrısı- yatağa düştü Derhal vasiyyetini hazırlayıp (19) “Vefatımda beni, Bursa’ya oğlum Alâeddin’in yanına gömünüz Mezarımın üstüne muhteşem türbe yaptırmayınız Vücudumu doğrudan doğruya toprağa gömünüz ki, Cenâb-ı Hakk’ın rahmeti üzerime yağsın Mezarımın üstüne dört duvar yapınız ve hâfızların oturmaları için yanına mahaller yapınız Cenâzemi Perşembe günü naklediniz ki, defin Cuma günü yapılabilsin” (20) der

Çandarlı Halil Paşa'yı sadrazam, oğlu Sultan II Mehmed'i taht-ı Osmaniye tayin edip, birçok nasihatler yazdırarak, vasiyetini tamamladı

Köprüde, haberini aldığı davetten 4 gün sonra, hakiki tevhid mertebesinde, gönül rahatlığı içinde H 855/M 1451 sene­sinde rahmet-i rahmana kavuştu, mekanı cennet, makamı yüce olsun (21)
Türbesi, Bursa’nın Muradiye semtinde yaptırdığı caminin yanındadır Kubbenin tepesi, yağmur damlalarının üzerine düşmesi için padişahın vasiyeti üzerine açık bırakılmıştır (22)

Dipnotlar

1- Ziya Nur Aksun, Osmanlı Tarihi, Ötüken Neşriyat, c1, s26

2- http://wwwturksultanscom/sultansphp?id=5

3- Ahmet Akgündüz-Said Öztürk, Bilinmeyen Osmanlı, OSAV, s37

4- Ahmet Akgündüz-Said Öztürk, Bilinmeyen Osmanlı, OSAV, s40

5- http://iktibasnet/metinphp?seri=1359

6- Ziya Nur Aksun, Osmanlı Tarihi, Ötüken Neşriyat, c1, s45

7- http://wwwturksultanscom/sultansphp?id=6

8- Ziya Nur Aksun, Osmanlı Tarihi, Ötüken Neşriyat, c1, s64-65

9- http://wwwgulistandergisicom/dergi_okuphp?id=276

10- Ziya Nur Aksun, Osmanlı Tarihi, Ötüken Neşriyat, c1, s65

11- http://wwwgulistandergisicom/dergi_okuphp?id=276

12- Ziya Nur Aksun, Osmanlı Tarihi, Ötüken Neşriyat, c1, s65

13- Ahmet Akgündüz-Said Öztürk, Bilinmeyen Osmanlı, OSAV, s60-61

14- Ziya Nur Aksun, Osmanlı Tarihi, Ötüken Neşriyat, c1, s86

15- http://iktibasnet/metinphp?seri=1361

16- Ziya Nur Aksun, Osmanlı Tarihi, Ötüken Neşriyat, c1, s104

17- http://wwwgulistandergisicom/dergi_okuphp?id=276

18- http://wwwturksultanscom/sultansphp?id=9

19- http://wwwenfalde/osmanlitarihihasircizade/007htm#_Toc112383528

20- Ziya Nur Aksun, Osmanlı Tarihi, Ötüken Neşriyat, c1, s123

21- http://wwwenfalde/osmanlitarihihasircizade/007htm#_Toc112383528

22- http://iktibasnet/metinphp?seri=1363