Varlik Elsefesi (Ontoloji)

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-23-2012

VARLIK ELSEFESİ (ONTOLOJİ)

Varlıkla ilgili olan , varlığı konu alan varlığın gerçekte ne olduğunu ortaya koymaya çalışan felsefe türüne verilen ad

Gerek fiziksel , gerek zihinsel (veya ruhsal ) varlık türünden olsun varlığın en genel ve en temel özelliklerini soruşturan , felsefi inceleme alanına varlık felsefesi denir

Metafizik- Ontoloji

Metafizik: Amacı varolanların gerçek doğasını belirlemek varolanların anlamını ,yapısını ve ilkelerini ortaya koymak olan felsefenin temel disiplini

Ontoloji: Metafiziğin ,tek tek nesne ve olaylarla değil de ,genel olarak varlık problemiyle ilgili olan dalı; varlığı varlık olarak , varlık olmak bakımından ele alan bilim

Varlık Felsefesinin Temel Problemleri

1

Varlığı varolup olmadığı sorunu

2

Varlık varsa bunun ne olduğunu sorunu

Varlığın Varolup Olmadığı sorunu

a-)NihilizmHiççilik)

Varlığın olmadığını savunan görüşlerin genel adı

Nihilizme göre gerçekte bir varlık yoktur

Gorgias , TAOculuk

b-)Realizm(Gerçekçilik)

Varlığın gerçekten var olduğunu ileri süren , insandan bağımsız ve nesnel olarak bir dış dünyanın var olduğunu savuna görüş

Varlığın Ne Olduğu Problemi

1-) Varlığı Oluş Olarak Kabul Edenler

Bu görüşü savunanlar , evrenin sürekli bir değişme ve gelişme içinde olduğunu savunurlar

Herakleitos, Whitehead bu görüşün başlıca temsilcileridir

Herakleitos’a göre evrenin ilk unsuru ateştir her şey ondan çıkmış ve her şey ona dönecektir

Evrende her şey sürekli oluş halindedir

Whitehead a göre de evren , sürekli , sonsuz bir oluş halinde , canlı ve dinamik bir varlığa sahiptir

2-) Varlığı İde Olarak Kabul Edenler

Varlığın ide (düşünce) den oluştuğunu savunan, var olan her şeyi düşünceye bağlayan , insan düşüncesinden bağımsız bir nesneler dünyasının yada bir gerçekliğin varlığını yadsıyan yaklaşımdır

Bu yaklaşımın başlıca temsilcileri Platon, Aristo Farabi ve Hegel dir

3-) Varlığı Madde Olarak Kabul Edenler

Varlık, maddi niteliktedir, maddenin dışında herhangi bir varlık yoktur diyen bu görüş felsefede materyalizm (maddecilik) olarak adlandırılır

Başlıca temsilcileri Demokritos, T

Hobes, La Metrie, K

Marx tır

4-) Varlığı Hem Düşünce(ide) Hem Madde Olarak Kabul Edenler

Varlığın düşünce ve madde gibi iki cevherden meydana geldiğini savunan anlayışa düalist (ikici) anlayış denir

Düalizm, varlıkta daima iki prensibin varlığını kabul eder

Başlıca temsilcisi R

Descartes tir

Descartes varlığı maddi cevher ve ruh cevheri dediği bir birine indirgenemez iki cevherle açıklamaktadır

Maddi cevherin özü yer kaplamaktır

Ruh un özü ise düşünmektir

Bundan hareketle Descartes , yer kaplayan cevher düşünemez, düşünen cevher ise yer kaplayamaz demektedir ve varlığı temelde iki özle açıkladığı için düalist bir anlayış sergilemektedir

5-) Varlığı Fenomen Olarak Kabul Edenler

Fenomonoloji özlerin biline bileceğini savunan öğretidir

Öz fenomenin dolaysız, bir tür sezgiyle kavranabilen içeriğidir

Fenomonolojinin kurucusu E

Husser’dir

08-23-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Varlik Elsefesi (Ontoloji) VARLIK ELSEFESİ (ONTOLOJİ) Varlıkla ilgili olan , varlığı konu alan varlığın gerçekte ne olduğunu ortaya koymaya çalışan felsefe türüne verilen ad Gerek fiziksel , gerek zihinsel (veya ruhsal ) varlık türünden olsun varlığın en genel ve en temel özelliklerini soruşturan , felsefi inceleme alanına varlık felsefesi denir Metafizik- Ontoloji Metafizik: Amacı varolanların gerçek doğasını belirlemek varolanların anlamını ,yapısını ve ilkelerini ortaya koymak olan felsefenin temel disiplini Ontoloji: Metafiziğin ,tek tek nesne ve olaylarla değil de ,genel olarak varlık problemiyle ilgili olan dalı; varlığı varlık olarak , varlık olmak bakımından ele alan bilim Varlık Felsefesinin Temel Problemleri 1 Varlığı varolup olmadığı sorunu 2 Varlık varsa bunun ne olduğunu sorunu Varlığın Varolup Olmadığı sorunu a-)NihilizmHiççilik) Varlığın olmadığını savunan görüşlerin genel adıNihilizme göre gerçekte bir varlık yoktur Gorgias , TAOculuk b-)Realizm(Gerçekçilik) Varlığın gerçekten var olduğunu ileri süren , insandan bağımsız ve nesnel olarak bir dış dünyanın var olduğunu savuna görüş Varlığın Ne Olduğu Problemi 1-) Varlığı Oluş Olarak Kabul Edenler Bu görüşü savunanlar , evrenin sürekli bir değişme ve gelişme içinde olduğunu savunurlarHerakleitos, Whitehead bu görüşün başlıca temsilcileridir Herakleitos’a göre evrenin ilk unsuru ateştir her şey ondan çıkmış ve her şey ona dönecektirEvrende her şey sürekli oluş halindedir Whitehead a göre de evren , sürekli , sonsuz bir oluş halinde , canlı ve dinamik bir varlığa sahiptir 2-) Varlığı İde Olarak Kabul Edenler Varlığın ide (düşünce) den oluştuğunu savunan, var olan her şeyi düşünceye bağlayan , insan düşüncesinden bağımsız bir nesneler dünyasının yada bir gerçekliğin varlığını yadsıyan yaklaşımdır Bu yaklaşımın başlıca temsilcileri Platon, Aristo Farabi ve Hegel dir 3-) Varlığı Madde Olarak Kabul Edenler Varlık, maddi niteliktedir, maddenin dışında herhangi bir varlık yoktur diyen bu görüş felsefede materyalizm (maddecilik) olarak adlandırılır Başlıca temsilcileri Demokritos, THobes, La Metrie, KMarx tır 4-) Varlığı Hem Düşünce(ide) Hem Madde Olarak Kabul Edenler Varlığın düşünce ve madde gibi iki cevherden meydana geldiğini savunan anlayışa düalist (ikici) anlayış denirDüalizm, varlıkta daima iki prensibin varlığını kabul eder Başlıca temsilcisi RDescartes tirDescartes varlığı maddi cevher ve ruh cevheri dediği bir birine indirgenemez iki cevherle açıklamaktadırMaddi cevherin özü yer kaplamaktırRuh un özü ise düşünmektir Bundan hareketle Descartes , yer kaplayan cevher düşünemez, düşünen cevher ise yer kaplayamaz demektedir ve varlığı temelde iki özle açıkladığı için düalist bir anlayış sergilemektedir 5-) Varlığı Fenomen Olarak Kabul Edenler Fenomonoloji özlerin biline bileceğini savunan öğretidirÖz fenomenin dolaysız, bir tür sezgiyle kavranabilen içeriğidir Fenomonolojinin kurucusu E Husser’dir