Davud'un Kalkanı |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Davud'un KalkanıDavud'un Yıldızı veya İbranice adıyla Davud'un Kalkanı (מָגֵן דָּוִד veya מגן דוד: Magen David), ismini tarih öncesi İsrail'in kralı Davud'dan alır Davud'un oğlu Süleyman'ın adıyla, Süleyman'ın Mührü olarak da anılır Genel olarak Museviliğin ve Yahudi kimliğinin bir sembolü olarak kabul edilir Aslen kalkanı sembolize etmekle beraber Ortaçağ'dan beri Yahudi Yıldızı olarak bilinmiş ve daha eski bir sembol olan Menora (Yedi Kollu Şamdan) ile birlikte adı Yahudilikle beraber anılmıştır![]() İbranice’de magen sözcüğü, savunma anlamındaki “lehagen" veya "hagana” sözcükleriyle aynı köke sahiptir ve “savunucu, koruyucu” anlamını taşır Ayrıca İbranice'de askeri bir savunma aracı olan "kalkan" için de magen kelimesi kullanılır![]() İsrail Devleti'nin 1948 yılında kurulmasıyla beraber, Davud'un Kalkanı İsrail bayrağında yer almıştır ![]() Bazı Yahudi kaynaklarına göre Davud'un Yıldızı/Kalkanı yedi rakamını simgeler (6 köşe ve orta bölüm) Bu amblemden bahseden elde mevcut en eski Yahudi metni Judah Hadassi'ye ait Eshkol Ha-Kofer`dir 12 yy'a ait bu metinde yedi meleğin adı sıralanır ve her birinin yanında metinde 'Davud'un Kalkanı' olarak adlandırılmış sembol bulunur![]() Yedi rakamı Yahudilikte önemli bir yere sahiptir zira tanrının evreni 6 günde yarattığına ve yedinci gün dinlendiğine inanılır Haftanın altı günü çalışılır ve yedinci günü (Şabat günü) dinlenmeye ayrılır Tanrının yedi ruhu olduğuna inanılır ve antik Çadır Tapınak Mişkan'daki ve Kudüs Tapınağı'ndaki Menora adlı şamdanın yedi kolu vardır Belki de Davud'un Yıldızı antik tapınaktaki Menora'nın 3+3+1'lik düzenini sembolize etmesi nedeniyle sinagoglardaki başlıca sembol olmuştur![]() Amblemin kökeni kesin olarak bilinmemekle beraber bazı hipotezler ileri sürülmüştür Bir hipoteze göre bu amblem şeklini Davud kelimesinden almıştır İbranicede Davud kelimesi üç harfle yazılır (דוד) D harfi "dalet" diye okunur ve Yunanca "delta" ya benzer Bu iki harf şekil itibariyle üçgene benzerler Davud'un Yıldızı isimdeki D'lerden birinin ters çevrilip diğerinin üzerine konmasıyla oluşturulmuş bir aile amblemi olabilir [kaynak belirtilmeli]Bazı araştırmacılar 6 köşeli yıldızın (hekzagram) astrolojik olarak Davud'un doğumunu veya kral olarak kutsanışını sembolize ettiği tezini ileri sürmüşlerdir Hekzagram astrolojide Kral Yıldızı olarak da bilinir ve Zerdüştlük'te önemli bir astrolojik semboldür![]() Bu sembolün Yahudilikteki kullanımına dair en eski arkeolojik kanıt Joshua ben Asayahu'ya maledilen Sidon, Lübnan'da bulunmuş M Ö 7 yy'a ait kitabedir![]() Modern Kabala inanışında da bu amblem kullanılır ancak içerisinde on küre ile birlikte bir muskanın üzerinde bulunur Bununla beraber Zohar gibi klasik Kabala metinlerinde bu ambleme rastlanmaz![]() G S Oegema'ya göre Isaac Luria bu ambleme daha da mistik bir anlam kazandırmıştır Isaac Luria, kitabı "Etz Hachayim"de Seder gecesi yemeğinde tabağın hekzagram şeklinde düzenlenmesi gerektiğini söyler Üstte üç küre: "taç", "bilgelik" ve "kavrayış", altta diğer yedi küre [1]M Costa'ya göre, M Gudemann ve bazı diğer araştırmacılar 1920'lerde Isaac Luria'nın Davud'un Yıldızı'nın Yahudi milli amblemi olmasında büyük etkisi olduğu kanısına varmışlardır, oysaki Gershom Scholem bunun aksini ispatlamıştır zira Isaac Luria Seder gecesi yemeğini hakzagram şeklinde değil, alt alta paralel üçgenler şeklinde düzenlemiştir [2]![]() Kabala inanışına göre Davud'un Yıldızı/Kalkanı uzayın 6 yönünü ve merkezini sembolize eder: yukarı, aşağı, doğu, batı, kuzey, güney ve merkez Bu tanım Sefer Yetzirah'taki tanımdan esinlenerek oluşturulmuştur Zohar Kitabesi'nden yola çıkarak ortaya atılmış bir başka iddiaya göre de erkeğin (Zeir Anpin) altı küresini ve dişinin (Nekuva) bir küresini sembolize eder![]() Popüler bir efsaneye göre "Davud'un Kalkanı" sonradan kral olacak olan İsrail'li genç asker Davud'un kalkanını temsil eder Bu kalkan metalden tasarruf etmek amacıyla iç içe geçmiş iki metal çerçeve ve aralarına gerilmiş deriden yapılmıştır Bu efsaneyle ilgili kayda değer hiçbir tarihi kanıt bulunamamıştır![]() Davud'un Kalkanı'ndan tarih öncesi rabbi edebiyatında bahsedilmez İsa'dan önceki dönemlerde bu sembolün İsrail'de kullanıldığına dair bir tek kanıt bile bulunamamıştır Bilimadamları, bu sembolün İkinci Tapınak döneminde yaygın olarak bilinmediğini düşünmektedirler Buna rağmen Davud'un Kalkanı olduğu iddia edilen bir işaret Taranto, İtalya'daki bir Yahudi mezarlığında ortaya çıkarılmıştır Bu mezartaşının M S 3 yy'a ait olduğu düşünülmektedir Benzer şekilde Celile'de ortaya çıkarılan M S 3 veya 4 yy'a ait olduğu düşünülen bir sinagog sandığında da kalkan sembolü bulunmuştur
|
|
|
|