İstiklal Marşının İlk Defa Okunuşu Ve Kabulü

Saruhan Mebusu Reşat Bey'in, Celse Sonunda Karesi Mebusu Abdülgafur Efendi Tarafından Bir Dua İrat Edilmesine Dair Takriri:


REİS - Yeni bir takrir var, Saruhan Mebusu Reşat Bey'indir (Bu mübarek meclisimizin içtimai nihayetinde Abdülgafur Efendi tarafindan bir dua irat buyurulmasını arz ve teklif ederim) diyorlar (Seriye Vekili Efendi var sesleri) Dua edilmesini kabul buyuranlar lütfen ellerini kaldırsın Kabul edildi

İstiklâl marşlarından bîr tanesinin kürsüden okunmasına Heyeti Celile karar vermişti


HAMDULLAH SUPHİ B (Antalya) - Arkadaşlar, hatırlarsınız Maarif Vekâleti son mücadelemizin ruhunu terennüm edecek bir marş için şairlerimize müracaat etmiştir Birçok şiirler geldi Arada-yedi tanesi en fazla evsafı haiz olarak görülmüş ve ayrılmıştır


SALİH Ef (Erzurum) - İsimleri nedir?


HAMDULLAH SUPHİ B - Ayrıca arzedilecektir Yalnız vekâlet yapmış olduğu tetkikatta fevkalâde kuvvetli bir şiir aramak lüzumunu hissettiği için ben şahsen Mehmet Akif Beyefendi'ye müracaat ettim ve kendilerinin de bir şiir yazmalarını rica ettim Kendileri çok asil bir endişe ile tereddüt gösterdiler Bilirsiniz ki bu şiirler için bir ikramiye vadedilmiştir halbuki bunu kendi isimlerine takrib etmek arzusunda bulunmadıklarını ve bundan çekindiklerini izhar ettiler Ben şahsen müracaat ettim Lâzımgelen tedabiri alırız ve icabeden ilânı yaparız dedim Bu şartla büyük dini şairimiz bize fevkalâde nefis bir şiir gönderdiler Diğer altı şiirle beraber nazarı tetkikinize arzedeceğiz İntihab size aittir Arkadaşlar reyimi ihsas ediyorum Beğenmek, takdir etmek hususunda haizi hürriyetim İntihabımı yapmışım, fakat sizin intihabınız benim intihabımı nakzedebilir Arkadaşlar bu size aittir efendim



İSTİKLÂL MARŞI


1

Korkma sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;

(Şiddetli alkışlar)

Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak

O benim mîlletimin yıldızıdır, parlayacak;

O benimdir, o benim milletimindir ancak


2

Çatma; kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl,

Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?

Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl

Hakkıdır, hakka' tapan, milletimin istiklâl

(Alkışlar)


3

Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım,

Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım!

Kükremiş sel gibiyim; bendimi çiğner aşarım;

Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım


4

Garbın âfakını sarmışsa çelik zırhlı duvar,

Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var,

Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,

"Medeniyet!" dediğin tek dişi kalmış canavar?


5

Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın

Siper et gövdeni, dursun bu hayasızca akın

Doğacaktır sana vaadettiği günler hakkın

Kim bilir belki yarın Belki yarından da yakın

(Alkışlar)


6

Bastığın yerleri "toprak!" diyerek geçme, tanı;

Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı

Sen şehid oğlusun, incitme, yazıktır atanı;

Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı

(Alkışlar)


7

Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?

(Alkışlar)

Şüheda fışkıracak, toprağı sıksan şüheda!

Canı, cananı, bütün varımı alsın da hüda,

Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda

(İnşallah sadaları)


8

Ruhumun senden, ilâhi şudur ancak emeli

Değmesin mabedimin göğsüne namahrem eli,

Bu ezanlar -ki şahadetleri dinin temeli-

Ebedi yurdumun üstünde benim inlemeli


9

O zaman vecdile bin secde eder -varsa- taşım,

Her cerihamdan, ilâhi boşanıp kanlı yaşım,

Fışkırır ruhu mücerret gibi yerden naaşım;

O zaman yükselerek arşa değer belki basım

(Alkışlar)


10

Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!

Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl

Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlal;

Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet;

Hakkıdır; hakka tapan, milletimin istiklâl

(Sürekli alkışlar)


KabulüMAARİF VEKİLİ HAMDULLAH SUPHİ B - Arkadaşlar, İstiklâl marşları hakkında Vekâlet tarafından vâki olan davet üzerine ne kadar marş elimize geçmiş ise bunları bir encümen marifetiyle tetkik ettirdik, neticeyi Heyeti Celilenize arzettik Bunları görmek arzu buyurdunuz Matbu olarak tevzi edildi efendim Bir nokta üzerine nazarı dikkatinizi celbetmek isterim Bu İstiklâl marşları tarafı âlinizden tetkik edildikten sonra intihabınız hangi şiir üzerinde temerküz ederse ikinci bir muamele daha yapılacaktır Bestekârlara yollayacağız, bestekârlar dahi bize muhtelif besteler yollayacaklardır Onlar arasında bir intihab daha yapılacaktır

Anadolu mücadelesi uzun müddetlerden beri devam ediyor, bunu ifade etmek, bunun ruhunu söyletmek üzere yazılmış olan bu şiirler ne kadar evvel bir karara iktiran ederse şüphesiz kî daha fazla müstefit oluruz

Heyeti celilenizden istirham ediyorum Şiirler mütalâa edilmiştir Bunu bir heyete mi, bir encümene mi verirsiniz? Heyeti Umumiye'ce bir karara mı raptedersiniz? Ne arzu buyurursanız yapınız


REİS - Maarif Vekâleti bu İstiklâl Marşının bugün ruznameye alınarak müzakeresini arzu ediyor Bugün müzekeresini kabul eden lütfen el kaldırsın Kabul edildi efendim


MUHİTTİN BAHA B (Bursa) - Muhterem efendiler, söyleyeceğim sözlerin yanlış anlaşılmamasını, bir maksadı mahsusa hamledilmemesini teminen iptidaen bir hakikatten bahsedeceğim; bu mîllî marş müsabakası ilân edildiği zaman müsabakaya ben de iştirak etmek istedim Fakat bu mesele öyle bir cereyan almıştır ki bendeniz bu müsabaka işinden sarfınazar ediyorum (M) İmzalı şiir bendenizindir Bunu ithal buyurmayınız

Gene Kemalettin Kami namında biri vardır ki avnı sebepten dolayı gazetemizde kendi şiirini geriye almıştır Bunun üzerine mütalâanızı beyan buyurursunuz Bir Encümeni edebî mi teşkil edersiniz, ne yapılacaktır? Ona göre


REİS - Burada bir mesele var İstiklâl marşlarını doğrudan doğruya Heyeti Umumiye'de müzakere ederek bir karar mı vereceksiniz, yoksa bir encümene mi havale edeceksiniz?


YAHYA GALİP B (Kırşehir)- Burada olsun, hepimiz anlarız


BESİM ATALAY B (Kütahya) - Efendim, şiirler iki türlüdür Ya hislerin mâkesidir, yahut derin veyahut ağlatıcı bir ruhun, ağlatıcı bir galeyanın aksidir Şiir bu iki şekil üzerine doğarsa makbul ve muteberdir Dünyada o şiirlerdir ki halk arasında yaşar Ya yüksek ve bedii bir histen doğar, ya muhrik bir helecandan doğar Böyle olmayıp da ısmarlama tarikiyle yazılırsa bu şiirler yaşamaz Efendiler, bizim Cezayir Marşımız vardır Bu; halk arasında yaşıyor Bu müsabaka ile yazılmamıştır Bu; ağlayan bir ruhun, eline silâhını alarak düşmana koşan, vatanına koşan bir ruhun hissiyatını terennüm eder Marseyyez'in nasıl söylendiğini bilirsiniz İnkılâbı Kebir esnasında -silâhını almış- koşan bir gencin söylediği şiir birden bire taammüm etmiştir Evvelâ bu gibi şiirlerin memleketin mâruz kaldığı felâketlere -ağlayarak, titreyerek-evvelâ güftesi değil, bestesi söylenir Ismarlama şiirlere verilecek memleketin parası yoktur


HAMDULLAH SUPHİ B (Antalya) - Arkadaşlar, bir hata üzerine, bir galatı rüyet üzerine dikkati âlinizi celbetmek isterim Bilhassa para meselesi ile bu şiirler arasında bir münasebet bulmak, gayet yanlış bir noktai nazardır Memleketin kuvayi maddiyesi ve mâneviyesi vardır İstihlâsı vatan mücadelesini yapan milletin vekilleri, onun vekillerinin vekilleri halkın heyecanını ifade etmek üzere memleketin şairlerine müracaat etmiştir Bu şairler ilk defa şiirlerini yazmamıştır Arkadaşlar, bize şiirlerini yollayan şairler, seneler arasında bütün memleketin kederlerini, ıstıraplarını, bütün mefahirini söyleyen şiirler yazmışlardır Demek para mukabilinde şiir mevzuubahis değildir Biz halkın ruhunu, heyecanını ifade eden şiirler yazmaları için şairlerimize müracaat ettik Hiçbirisi para hakkında bir şey söylememiştir Geçen defa işaret ettiğim üzere nazarı dikkatinizi celbediyorum: Mehmet Akif Belki bu, şairler arasında para meselesinden kaçınan arkadaşlarımızdan birisidir- zaten senelerden beri en yüksek ve en ilâhi bir belâgatle yazmıştır Yeniden yazmaktan çekinmesi; bazılarının hatırına para gelir, diye korkmasındandır ve ona binaen yazmamıştır Ben gelen şiirleri okuduktan sonra, bu işte vazifedar ettiğiniz bir arkadaşınız sıfatiyle, arzu ettim ki bir kuvvetîi şiir daha bulunsun ve kendilerine müracaat ettim Bunun üzerine kendileri de şiir yazdılar, gönderdiler Besim Atalay Bey'in halk şiirlerinin -bilhassa büyük vakayii milliyeye taallûk eden şiirlerin- bir siparişi mahsus üzerine doğmadığı sözü gayet vârittir Yalnız bizim şimdiye kadar mevcut olan şiirlerimizin bugünkü mücadelemizi ifade etmiyorsa şairlerimizin kendi duygularını ifade etmeleri katiyen doğru değildir Kendileri şu noktada haklıdırlar: Bütün şiirler ve millî şiirler cihanın en mâruf olan şiirleri, halk hareketleri arasından doğmuş olan şiirlerdir Fakat itiraf ederim ki, bu şiirler aramızda d aha doğmamıştır Doğmasını arzu etmek bizim için bir vazifedir Şairlerimize müracaat ettik ve bize çok güzel şiirler yazdılar Bu şiirler arasında intihap hakkı Heyeti Âliye'nize aittir Şiirleri okuyunuz Ben istirham ediyorum ki bir an evvel bu şiirin bestelenmesi için bir karar ittihaz ediniz ve bütün milletin lisanına geçmesi için istical buyurunuz, bir karar veriniz, tebliğ ediniz, ben de mesaimin ikinci kısmına geçeyim


Dr SUAT B (Kastamonu) - Beyler, esasen mesleğim şiirle edebiyatla iştigale müsait değildir Bu itibarla arzedeceğim izahatı şiir ve edebiyat tenkidatı gibi arzetmeyeceğim Ancak Hamdullah Suphi Beyefendi geçenlerde bu kürsüde, bu şiirleri inşat ettiği vakit, Meclîs'te büyük bir gürültü olmuştu Ondananlaşılıyordu ki İstiklâl Marşı olarak bu şiirlerden birisinin intihap edilmesini teklif ederlerse çok güzel bir şey olacak Bendeniz Akif Bey'in diğer eserlerini de okumuşum Esasen bir marş; bir milletin heyecanlarını, tahassüsatını terennüm etmek itibariyle kıymetli ise, Akif Bey'in son yaptığı İstiklâl Marşı'ndan evvel inşat etmiş olduğu şiirler, zaten bidayeti inşadından çok evvel bizim hissiyatımızı, tahassüsatımızı ifade etmiştir Kendisinin, memleketin tahaşsüsatına karşı ne kadar kuvvetli bir kudreti şiiriyesi olduğunu ve Garp ve Şark âlemi hakkındaki tahassüsatımn en güzel numunelerini (Safahat) ismindeki eserleri gösterir Bu itibarla bu kahramanı edebıi tebcil etmemek elden gelmez Bendeniz kendi namıma Mehmet Âkİf Bey'in büyük bir unvan ile tertip ettiği eseri tetkik etmek istemernTahsisen bu meselede bunların içinde yazmış olduğu marşların en güzeli İstiklâl Marşı'dır ve bundan evvel de Meclis'te büyük bir vecd uyandırmıştır Onun için durudiraz mütalâa etmeksizin bunun tasvip edilmesini teklifederim


HACI TEVFİK Ef (Kângırı) - Efendiler, bendeniz bu şiirin bu hakikat kürsülerine nasıl çıktığına tahayyür ediyorum Bunu Meclisi Maarif kendisi intihap eder, kendisi tercih eder, kendisi yapar Gerçi şiir bir meziyettir, gerçi şiir bir ziverdir, lâkin bir hayaldir Bu kürsü hakikata çıkması doğru değildir: Eğer tercih lâzım geliyorsa Akif Bey'in şiiri gayet güzel yazılmıştır Lâkin biz bugün âşiyanda değiliz Millet Meclisi'nin kürsüsünde olduğumuzu unutmayalım, bunu Maarif Encümeni kendisi mütalâa etsin, kendisi takdir etsin, kendisi tercih etsin (Doğru sesleri)


TUNALI HİLMİ B (Bolu) - Arkadaşlar mesele gayet mühimdir Eğer bu marş milletin ruhunu kavrayabilecek bir marş ise onda ufacık bir yakışıksızlık diyelim, sonra o marş için pek büyük düşüklük verir Biraz serbest söyleyemiyorum, kusura bakmayınız Burada edebî tenkidata girişecek değilim Binaenaleyh yalnız fikrimi kısaca arzedeceğim Katiyen Hamdullah Suphi Bey'in isticaline iştirak edemem (Biz ederiz sesleri) Edemem; zira bir kere bu marş milletin ruhundan doğma bir marş değildir Besim Atalay Bey'in hakkı vardır Milletin ruhuna tercüman olacak bir marş olmalı (Gürültüler) Müsaade buyurunuz


REİS - Kesmeyelim, böyle müzakere edemeyiz ki


TUN ALI HİLMİ B (Bolu) (Devamla) - Bu o kadar müzakereye kayıktır ki siz takdir edemezsiniz


REFİK ŞEVKET B (Saruhan) - Reis Bey usulü müzakere hakkında söz isterim Müsaade buyurur musunuz? Şiirler sahiplerinin malıdır Beğenirsek rey veririz, beğenmezsek rey vermeyiz Herkesin muhterem şahsiyetine tecavüz etmeyerek kabul edelim veyahut etmeyelim, rica ederim


TUNALI HİLMİ B (Bolu) - Gerek şu şiire ve gerek şu manzumelere karşı bir şey söyledim mi ki böyle söylüyorsunuz? İsim zikretmedim İyi dinleyiniz, kulaklarınızı açınız Arkadaşlar istirham ederim! Bunu, bir encümeni mahsusu edebî teşkil edelim, oraya havale edelim, bu manzumelerin birini intihap etsin Asıl ruhî mesele buradadır O encümeni mahsus intihab ettiği manzumenin sahibini çağırır, der ki ona, şu mısraı terkederseniz veya şu mealde tebdil ederseniz ve şu kelimenin bununla tebdili elzemdir, o zaman o manzume daha iyi olur İstirham ederim, bu noktaya dikkat buyurunuz Arkadaşlar manzumenin bastan başa iyi olmasını bütün samimiyetle arzu ediyorum ve bu teklifte bulunuyorum (Gürültüler) Müsaade buyurunuz bana biri imzalı, biri imzasız iki mektup geldi Bu mektupta deniliyor ki; Diğer verilmiş olan manzumeleri de okuyunuz, onların içinde; intihap edilmiş olanlardan daha muvafıkı vardır (Handeler) (Memiş Çavuş sesleri) Sahibi mektup Garp Ordusu'na gitti İmzasiyle gösterebilirim Arkadaşlar tekrar ısrar ediyorum, bir encümeni mahsusu edibi teşkil edilmelidir ve intihap onun reyine bırakılmalıdır (Hayır, hayır sesleri) (Gürültüler)


REİS - Efendim müsaade buyurunuz Trabzon Mebusu Celâl Bey'in İstiklâl Marşı ile bir takriri var"Riyaseti Celiliye


Mingayrihaddin karaladığım gayrimatbu İstiklâl Marşı'nın Meclisi Âli huzurunda kıraet olunmasını teklif eylerim

Trabzon Mebusu Celâl"




REİS - Müsaade buyurunuz rica ederim Zannediyorum ki, bu Heyeti Celilelerine dağıtılan manzumeler müddeti muayyene zarfında toplanıp da şimdi intihap edilenlerdir Bunun müsabakaya ithali kabil midir efendim? (Hayır, hayır sesleri)


İHSAN B (Cebelibereket) - Şekil aramıyoruz İyi ise dinleyelim (Muvafık sesleri)


REİS - Efendim müsaade buyurunuz Tekrar ediyorum Muayyen bir zaman zarfinda marş müsabakası ilân edildi Onlardan Maarif Vekâleti intihap etmiş, göndermiş Şimdi bu gönderdiği marşlardan birinin intihabını Heyeti Umumiye'de kendisi takip ediyor ve müzakere ediyoruz Bu meyanda birisi bir marş gönderiyor Bunu kabul ettikten sonra yarın vâki olacak müracaatları da reddedemeyeceğiz


REFİK B (Konya) - Nasıl reddedeceksiniz? İlânihaye devam edecektir


İHSAN B (Cebelibereket) - Marş lâzımdır Hangisi güzel olursa o lâzımdır


REİS- Bu marşın okunmasını kabul buyuranlar lütfen el kaldırsın Kabul edilmedi efendim


HAMDİ NAMIK B (İzmit) - Efendiler, millî bir marş yapmak ihtiyacı hâsıl olmuş Maarif Vekili şairleri müsabakaya davet etmiş, birçok şiirler içerisinden birkaç parça intihap ve tabedilmiş Bendeniz anlamıyorum Bu bir Meclisi Milli işi midir? Bir encümeni edebî işi midir? (Millet işidir sesleri) Mîllet işidir Şüphesiz efendiler, fakat malûmu âliniz şiir meselesi bîr sanat meselesidir, Eğer bunu tercih etmek hakkını biz deruhde ediyorsak aram ızda şiirle tevvegul [?] etmiş arkadaşlarımızdan bir encümeni edebî teşkil edelim, onlar tetkik etsinler Geçen gün bu maksatla söylediğim bir söz suitelâkkiye uğramıştır Binaenaleyh eğer bunun tetkiki için içimizden bir encümen teşkil etmiyecek olursak o hak doğrudan doğruya Maarif Vekâleti'ne aittir, noktai nazarını izah etsin ya kabul edersiniz, yahut kabul etmezsiniz Bunun uzun uzadıya sürünmesine hacet yoktur (Gürültüler)


MAARİF VEKİLİ HAMDULLAH SUPHİ B - Arkadaşlar! Refik Şevket Bey'in sözünü tekrar ediyorum Bu şiirler mevzuubahis olduğu vakit lüzumsuz yere, hatta arzumuz hilâfinda şiirler yazmış olan arkadaşlarımız için böyle bir söz buradan çıkmamalıdır Bahusus ki, arkadaşlar ısmarlama sözü ve halkın tercümanı olmaz sözü yanlıştır Çünkü halkın mümessilleri olan sizlerin huzurunda okunan şiirin Heyeti Aliyeniz üzerindeki âzami tesirine bendeniz de şahit oldum Eğer halk üzerine olan tesirini anlamak için kendi kalbimizden başka miyarınız varsa o başkadır Eğer halkın teessürünü kendimiz anlayacak olursak halkın kalbini de anlamış oluruz Şimdi arkadaşlar bendeniz diyeceğim ki: Yeni bir encümeni edebiye havale edersek bir fayda mutasavver olabilir Eğer encümen kararını verip bitirecek ise Fakat zannediyorum Meclisinizin verdiği karar ve ısrar ettiği nokta, kendisinin bu işi halletmesidir O halele encümenden çıkıp yine heyetinize gelecektir Yine bu vaziyet hâsıl olacaktır O halde burada yedi tane şiir vardır, Riyaset bunları ayrı ayn reye vaz'etsin, hangisi tarafınızdan mazharı takdir olursa onu kabul edersiniz (Doğru sesleri)


REİS- Efendim müzakerenin kifayetine dair takrirler vardır Müzakerenin kifayetini reye koyacağım Müzakereyi kâfi görenler lütfen el kaldırsın Kabul edildi Kırşehir Mebusu Yahya Galip Bey'in bir takriri var

" Riyaseti Celileye Muhittin Bey'in inşad ettikleri marşın kürsüde taraflarından okunmasını teklif eylerim
12 Mart 1337
Kırşehir Mebusu
Yahya Galip"


REİS- Kabul edenler lütfen ellerini kaldırsınKabul edilmedi efendim Efendim Muş Mebusu Abdülgani Bey'in bir takriri vardır "Riyaseti Celileye İstiklâl Marşı Maarif Vekâleti'nce müsabakaya vaz'edilmiş ve intihabı yine Vekâleti mezbureye ait bulunmuş olduğundan ve Meclisi Ali bir meclisi edebî olmadığından intihabının dahi Maarif Vekâleti'ne ait olduğunu arz ve teklifeylerim 12 Mart 1337
Muş Mebusu
Abdülgani"



REİS - Kabul edenler lütfen el kaldırsın Kabul edilmedi efendim Efendim Saruhan Mebusu Avni Bey'in takriri var

"Riyaseti Celileye İstiklâl Marşı vatanî bir parça olmakla beraber her halde şayanı teslimdir ki şiiri, musikisi, vatanî olması lâzımgelen bu marşın tetkiki her halde bir ihtisas ve ehli hibre meselesidir Binaenaleyh, bu marşın tefrik ve kabulü için erbabı ihtisastan mürekkep bir encümene tevdii ve badehu bestelenmesini teklif eylerim

12 Mart 1337
Saruhan Mebusu
Avni"



REİS - Efendim bu teklifi kabul edenler lütfen ellerini kaldırsın Kabul edilmedi Şimdi efendim müzakerenin kifayetine dair muhtelif takrirler var Yahut her marşı Heyeti Âliyenizin reyine koyalım


HASAN BASRİ B (Karesi) - Reis Bey! Bizim bir takririmiz vardır Suat Bey'in de bir takriri var


REİS- Meclisi Âli reyini ne suretle izhar ederse ondan sonra anlaşılacaktır

"Riyaseti Celîleye

Müzakerenin kifayetini ve Mehmet Akif Bey'in İstiklâl Marşı'nın kabulünü teklif ederim

12 Mart 1337
Kastamonu Mebusu
Dr Suat"


"Riyasete İstiklâl Marşı'nın şubelerce teşkil edilecek bir encümeni mahsus tarafından tetkik ve tasdik olunmasını teklif ederim

12 Mart 1337
Bolu Mebusu
Tunalı Hilmi"




REİS - Bu takriri kabul edenler lütfen ellerini kaldırsın Reddolundu


"Riyaseti Celileye Şiirin besteye gelip gelmemesi meselesi vardır Şuara ve bestekârlardan mürekkep bir encümen teşkilini teklif eylerim

12 Mart 1337
Ertuğrul Mebusu
Necip"




REİS - Aynı mealde birçok takrirler vardır Necip Bey'in takririni kabul edenler lütfen ellerini kaldırsın Reddedildi


"Riyaseti Celileye Bütün Meclis'in ve halkın takdiratını celbeden Mehmet Akif Beyefendi'nin şiirinin tercihan kabulünü teklif ederim

12 Mart 1337
Karesi Mebusu
H Basri"



"Riyaseti Celileye


İstiklâl marşlarını matbu varakalarda hepimiz ayn ayrı tetkik ettiğimiz için encümene havalesine lüzum yoktur Mehmet Akif Bey'e ait olanının Miîlî Marş olarak kabulünü teklif ederim


12 Mart 1337
Bursa Mebusu
Operatör Emin"



"Riyaseti Celileye


Kaffei ervahı İslâm üzerinde kıraati heyecanlar tevlit edecek derecede icazkâr olan büyük İslâm Şairi Mehmet Akif Bey'in marşının takdiren kabulünü teklif eylerim

12 Mart 1337
Bitlis Mebusu
Yusuf Ziya"


" Riyaseti Celileye


Ötedenberi İslâmın ruhnevaz şairi Akif Bey efendi'nin İstiklâl Marşı her veçhile müreccah ve Meclisi Âli'nin ruhu mâneviyesine evfak olmakla kabul edilmesini teklif ederim

12 Mart 1337
İsparta Mebusu
İbrahim"



"Riyaseti Celileye

Mehmet Akif Bey tarafından inşat edilen marşın kendi tarafından kürsüde kıraat edilmesini teklif eylerim

12 Mart 1337
Kırşehir Mebusu
Yahya Galip"


REİS - Bu takrirlerin hepsi Mehmet Akif Bey'in şiirinin kabulünü mutazammındır (Reye sesleri) Müsaade buyurunuz, rica ederim müsaade buyurunuz efendiler


TUNALI HİLMİ B (Bolu) - Reis Bey müsaade buyurursanız Mehmet Akif Bey'in marşının reye vaz'ından evvel bendeniz ufacık birsey rica edeceğim Tebdil edilmesi ihtimali vardır


REİS- Müzakere bitmiştir efendim rica ederim


SALİH Ef (Erzurum) - Bendeniz bîr şey arzedeceğim


REİS - Müzakere bitmiştir MaarifVekâleti'nin teklifi vardır Her marşı ayrı ayrı reye koyunuz dîye teklif etmişlerdi Her marşın ayrı ayrı reye vaz'ını kabul buyuranlar lütfen el kaldırsın Kabul edilmedi O halde bu takrirleri reye koyacağız Basri Bey'in takririni reye koyuyorum (Basri Bey'in takriri tekrar okundu)


REİS- Basri Bey'in takririni kabul buyuranlar ellerini kaldırsın Kabul edildi efendim (Gürültüler ve ret sadalan)


REFİK ŞEVKET B (Saruhan) - Reis Bey! Mehmet Akif Bey'in şiirinin aleyhinde bulunanlar da ellerini kaldırsın ki ona göre muhaliflerin miktarı anlaşılsın (Muvafıktır, anlaşılsın sadaları)


REİS - Bu takriri kabul edenler, yani Mehmet Akif Beyefendi tarafından yazılan marşın İstiklâl Marşı olmak üzere tanınmasını kabul edenler lütfen el kaldırsın Ekseriyeti azime ile kabul edildi


MÜFİT Ef (Kırşehir) - Reis Bey yalnız bir şey arzedeceğim Hamdullah Suphi Bey'in bu marşı bu kürsüden bir daha okumasını rica ediyorum (Gürültüler)


REFİK B (Konya) - Milletin ruhuna tercüman olan işbu İstiklâl Marşı'nın ayakta okunmasını teklif ediyorum


REİS - Müsaade buyurursunuz efendim Heyeti muhtereme bu marşı kabul ettiğinden tabiî resmî bir İstiklâl Marsı olarak tanınmıştır Binaenaleyh ayakta dinlememiz icabeder Buyurunuz efendiler;


İSTİKLÂL MARŞI


1
Korkma sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;
(Şiddetli alkışlar)
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak
O benim mîlletimin yıldızıdır, parlayacak;
O benimdir, o benim milletimindir ancak


2
Çatma; kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl,
Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl
Hakkıdır, Hakka' tapan, milletimin istiklâl


3
Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım,
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım!
Kükremiş sel gibiyim; bendimi çiğner aşarım;
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım


4
Garbın âfakını sarmışsa çelik zırhlı duvar,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var,
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,

"Medeniyet!" dediğin tek dişi kalmış canavar?


5
Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma, sakın
Siper et gövdeni, dursun bu hayasızca akın
Doğacaktır sana vaadettiği günler hakkın
Kim bilir belki yarın Belki yarından da yakın


6
Bastığın yerleri "toprak!" diyerek geçme, tanı;
Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı
Sen şehid oğlusun, incitme, yazıktır atanı;
Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı


7
Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Şüheda fışkıracak, toprağı sıksan şüheda!
Canı, cananı, bütün varımı alsın da hüda,
Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda


8
Ruhumun senden, ilâhi şudur ancak emeli
Değmesin mabedimin göğsüne namahrem eli,
Bu ezanlar -ki şahadetleri dinin temeli-
Ebedi yurdumun üstünde benim inlemeli


9
O zaman vecdile bin secde eder -varsa- taşım,
Her cerihamdan, ilâhi boşanıp kanlı yaşım,
Fışkırır ruhu mücerret gibi yerden naaşım;
O zaman yükselerek arşa değer belki basım


10
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl
Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlal;
Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet;
Hakkıdır; Hakka tapan, milletimin istiklâl

(Sürekli alkışlar)