Beçin

Menteşeoğulları Beyliği'nin Başkenti Beçin


Beçin örenleri, Muğla'ya bağlı Milas İlçesi'nin 5 km güneyinde, Milas Ovası'na hakim bir plato üzerinde kuruludur Milas-Bodrum-Muğla yol kavşağından örene ayrılan karayolu üzerindedir


Kentin adı Ortaçağ İtalyan kaynaklarında "Pezona", Türk-İslâm kaynaklarında ise "Barçın", "Berçin", "Peçin" ve "Beçin" şeklinde geçmektedir Kentin Türk Dönemi öncesi tarihine ilişkin kesin bilgiler olmamasına karşın, bir takım buluntular, Beçin'in MÖ 2000 yıllarına dek uzanan bir geçmişi olduğunu düşündürmektedir Bölgenin, XIIIyüzyılın ikinci yarısında Türk hakimiyetine girdiği bilinmektedir Bölgeyi ele geçiren Menteşeoğulları, başlangıçta Milas'ı başkent yapmışlar, ancak XIV yüzyılın başlarında, savunması daha kolay olduğu için, hükümet merkezini Beçin'e taşımışlardır Beçin, Tacettin Ahmet Gazi'nin hükümdarlığı süresince beyliğin başkenti olarak kalmıştır Bu kişinin 1391'de ölümünden sonra, yöre Yıldırım Bayezid tarafından Osmanlı topraklarına katılınca, hükümet merkezi Balat'a (Milet) taşınmıştır


Kentte günümüze ulaşan yapı kalıntıları:


Roma Mezarı: Beçin'in bugünkü yerleşim merkezinde, ören karayolu kenarındadır Oda mezar şeklindedir


İç Kale: Kentin kuzeyindedir Menteşeoğulları Döneminde bugünkü şeklini alan kale, kısmen bir tapınağın üzerine oturmaktadır Oldukça harap durumdaki surlarla çevrili alanda varlığı saptanabilen yapılar, bir hamam,bir sarnıç ve tonozlu bir yapı kalıntısından ibarettir Hamamın XIV yüzyılda, Menteşeoğulları Döneminde inşa edildiği sanılmaktadır


Büyük Hamam: Ahmet Gazi Medresesi ile İç Kale arasındadır XIV yüzyıla tarihlenmektedir Kentteki hamamların en büyüğüdür Üç eyvanlı hamamın soyunmalık mekânı yıkıktır


Ahmet Gazi Medresesi: Kitabesine göre 1375 yılında, Menteşe Beyi Tacettin Ahmet Gazi tarafından inşa ettirilmiştir Açık avlulu, iki eyvanlı bir yapıdır Medresenin ana eyvanında, Ahmet Gazi ve yakınlarının mezarları yer almaktadır


Orhan Bey Camii: Ahmet Gazi Medresesi'nin karşısındadır İbni Batuta' nın Beçin'i ziyaret ettiği 1330'lu yıllarda, yapının inşa halinde olduğu anlaşılmaktadır Kareye yakın dikdörtgen planlıdır Girişi ve duvarlarının yaklaşık 1,5 m yüksekliğe kadar olan kesimi ayaktadır Kaynaklar ve kazı sonuçlarından, bunun ahşap destekli bir cami olduğu anlaşılmaktadır


Bey Konağı: Ahmet Gazi Medresesi'nin kuzey-batısındadır XIV yüzyıla ait olduğu düşünülen yapıda kazı çalışmaları sürdürülmektedir


Bey Hamamı: Konağın kuzeyindedir Enine sıcaklı ve çift halvetli hamamın su deposu, külhanı ve soyunmalık mekânı, 1995 yılı kazı çalışmalarında ortaya çıkarılmıştır


Kızılhan: XIV yüzyıl sonu veya XV yüzyıla tarihlenen han, iki katlıdır Alttaki ahır mekânı, kısmen yıkılmış bir tonoz ile örtülüdür Üst katta yer alan iki mekânın ise, birer kubbe ile örtülü oldukları anlaşılmaktadır


Şapel: Orhan Camii'nin yaklaşık 200 m güneyindedir Orta Bizans Dönemine ait olduğu düşünülmektedir


Yelli Camii: Kepez mevkiindedir XIV yüzyıla tarihlenmektedir Tek kubbe ile örtülü kare planlı bir yapıdır Kuzeyinde iki birimli bir son cemaat yeri bulunmaktadır


Yelli Medrese: XIV yüzyıla tarihlenmektedir Kepez mevkiinde, Yelli Camii'nin doğusundadır Harap durumdadır


Karapaşa Medresesi: Açık avlulu bir medresedir XIV yüzyıl sonu veya XV yüzyılda inşa edildiği tahmin edilmektedir Oldukça harap durumdadır