Nafta

NAFTA Kanada, ABD ve Meksika devletlerinin 1989'da kurdukları ticari ve ekonomik birlik NAFTA olarak bilinen ekonomik entegrasyonun kuruluşu aşağıdaki safhalardan sonra gerçekleşmiştir


ABD ile Kanada arasındaki ticari engellerin kaldırılmasına yönelik görüşmeler GATT (Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması)ın imzalanmasından sonra başlatılmıştır Bu iki ülke arasındaki ticaret, dünyadaki en büyük ikili ticaret akımını oluşturmaktadır Bu ülkeler dış ticarette olduğu kadar dış yatırımlarda da adeta bütünleşmiş durumdadır


Uzun süren görüşmelerden sonra oluşturulan ABD-Kanada Serbest Ticaret Anlaşması, 2 Ocak 1988 tarihinde imzalanmıştır ABD-Kanada Serbest Ticaret Anlaşması ikili bölgesel uygulamalar içinde en kapsamlı bir ticaret anlaşması olarak doğmuştur Anlaşmada, iki ülke arasındaki ticarette tarifelerin kaldırılması, tarife dışı engellerin azaltılması ve hizmetler ticaretinin liberalleştirilmesi öngörülmüştür


Bu arada Meksika'nın 1986 yılında GATT'a üye olmasından sonra ABD, bu ülkeyle ekonomik ve ticari ilişkileri geliştirmek üzere bir anlaşma imzalamıştı ABD'nin bir yandan Kanada, diğer yandan Meksika ile yaptığı anlaşmalar, sonuçta ABD-Kanada-Meksika arasında Kuzey Amerika kıtasını içine alacak şekilde bir Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) oluşturulmasını ön plana çıkarmış ve bu yönde hazırlanan anlaşma 12 Ağustos 1992 tarihinde imzalanmıştır


NAFTA bir serbest ticaret bölgesi anlaşmasıdır Buna göre, söz konusu üç ülke kendi aralarındaki ticarette engelleri kaldırmayı ve üçüncü ülkelere karşı ticarette milli tarifelerini sürdürmeyi kabul etmektedirler Anlaşmanın içine sanayi ürünleriyle tarım ürünleri girmektedir Gümrük vergilerinin prensip olarak on yıllık süre içinde sıfırlanması öngörülmektedir Bununla birlikte, bazı tarım ürünleri için daha uzun süreler tanınmıştır Çevre korunması, fikri mülkiyet hakları, kara ve hava taşımacılığı gibi hizmetler de anlaşmanın içine girmektedir Nitekim bu gibi düzenlemeler, anlaşmayı en geniş serbest ticaret anlaşması yapmaktadır


Öte yandan ABD, çeşitli Orta ve Güney Amerika ülkeleriyle de çok sayıda ticaret ve yatırım çerçeve anlaşmaları imzalamıştır Amacı, korumacılık önlemlerine başvuran bu ülkelerin ticaret politikalarının serbestleştirilmesini sağlamak ve Kanada'dan Arjantin'e kadar uzanan bir serbest ticaret bölgesi oluşturmaktır Dolayısıyla, ilerde NAFTA'nın söz konusu ülkeleri de içine alacak biçimde genişlemesini bekleyebiliriz


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi