Kantiller

Bir seriye ait gözlem değerleri küçükten büyüğe doğru sıralandığında, serinin toplam frekansını iki, dört, on veya yüz eşit kısma ayıran değerler, genelde kantil olarak tanımlanmaktadır Kantiller seriyi ayırdıkları kısım sayısına göre adlandırılmakta ve bu doğrultuda, seriyi gözlem sayısı yönünden iki eşit kısma ayıran değere med yan, dört eşit kısma ayıran değerlere kartil, on eşit kısma ayıran değerlere desil ve yüz eşit kısma ayıran değerlere persantil adı verilmektedir


Bu tanıma uygun olarak bir serideki kantillerin sayısı kısım sayısından bir eksik olacağından her seride bir medyan, üç kartil, dokuz desil ve doksandokuz persantil bulunacaktır Kantillerin sağladığı yarar, bir serideki değerlerin dörtte, onda veya yüzde ne kadarının belirli değerlerin altında, üstünde ya da arasında bulunduğunu bu kavramın belirleyebilmesinden kaynaklanmaktadır


Qh/r genel sembolüyle belirtilen kantillerde (r) ile kantilin seriyi kaç kısma ayırdığı, (h) ile de bunlardan kaçıncı kantilin söz konusu olduğu gösterilmektedir Örneğin Q35 100, 35’inci persantil değerini belirtecek ve bu değerin altında toplam frekansın yüzde 35’inin bulunduğu anlaşılacaktır Gruplanmış olmayan (sınıflara ayrılmamıolan) serilerde, kantil değerleri serilerin aşağıdan yukarıya doğru kümüle edilmesi sonucu doğrudan hesaplanabilir


Gruplanmış serilerde ise, kantil sınıfının içindeki gözlemlerin değer itibariyle eşit aralıklarla dağılmış oldukları varsayımına dayanan aşağıdaki formüle başvurulmaktadır