Kadırga (Gemi) |
08-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Kadırga (Gemi)Kadırga daha çok Akdeniz`de kullanılan eski tip bir Akdeniz dünyanın en büyük iç denizidir Kuzeyinde Avrupa, güneyinde Afrika, doğusunda Asya'nın yer alır Çanakkale Boğazı ile Marmara Denizine buradan İstanbul Boğazı ile Karadeniz'e, Cebelitarık Boğazı ile Atlas Okyanusuna, Süveyş Kanalı ile Kızıldeniz'e, dolayısıyla Hind Okyanusuna bağlanır Yüzölçümü 2971000 kilometrekaredir Batıdan doğuya uzunluğu 3755 km, kuzeyden güneye genişliği 741 kilometredir Düzgün bir derinliğe sahip olup, ortalama derinliği 1400 metredir savaş gemisidir Antik çağlardan beri kullanılırdı Asıl hareket mekanizması Image:Warship diagram origjpg350pxBir ve üç kademeli savaş gemisi, İngiltere, 1728 ``Cyclopaedia`` kürektir Kürek İnsanoğlunun denizler ve akarsularla basit araçlar kullanarak mücadelesini temel alan spor dalıdır Yelken buna yardımcıdır Resim:freiheitujpg300pxframeRanda Kotra yelkenli Osmanlı donanmasında 18 yüzyılın sonlarına kadar kadırga kullanmıştır Özellikle 17 yüzyılda Türk donanmasının altın çağında asıl savaş gemisi konumundadır ince uzun yapısı ve alçak bordası sayesinde çok süratli ve kıvrak hareket eden bu gemi tipi kalyon sınıfı büyük yelkenli gemilere karşı avantajlıydı kalyonlar yalnızca rüzgarlı havalarda yol alırken kadırga rüzgarsız havalarda da yol alabilirdi ayrıca kullandığı latin yelkenler sayesinde rüzgar yönünden bağımsız yol alabilirdi 16 yüzyılda kadırga Kalyon Yelkenli ve kürekli en büyük savaş ve yük gemisi Osmanlı kalyonlarının üç ambarlı ve kapak adı verilen iki çeşidi vardı Üç ambarlı, en üst güvertesinden başka iki alt güvertesinde top bataryası bulunan ağır ve hantal yapılı, yalnız yelkenle yürütülen bir gemi tipiydi Kapak, ana güvertesinden başka iki alt güvertesinde top bataryası bulunan daha hafif bir kalyondu Buna "karaka" da denirdi Osmanlı denizciliğinde kalyon ilk defa Sultan İkinci Bayezid Han devrinde kullanıldı Kanu kalyon karşısında üstün konumdaydı ancak denizcilikte yaşanan gelişmeler sonucu kalyon yavaş yavaş kadırgayı yakaladı 17 yüzyılın ortalarından itibaren kalyon kadırga karşısında üstünlüğünü kabul ettirdi 0smanlı donanmasıda bu dönemde yavaş yavaş kalyona geçiş yapıyorduancak bu değişim kadırganın değerini büsbütün yok etmedi daha 15 yüzyıl kadırga savaş donanmalarında kullanıldı kadırganın kalyona karşı sürat ve manevra üstünlüğü vardır bunun yanında imalatıda 3 kat daha ucuzdur ancak kullanımı için çok sayıda kürekçi gerektirmesi bu ucuzluk avantajını ortadan kaldırır kalyon ise kadırgadan çok daha dayanıklıdır ancak geniş yüksek ve ağır gövdesi arkadan rüzgar almadığı sürece yavaş ve hantal kalmasına sebep olurgeniş gövde sürat için hiç uygun değildir 40 metre boyunda 7 metre genişliğinde bir kadırganın mükemmel su direnci kalyonda yoktur standart bir osmanlı kadırgası 40 metre boyunda 7-8 metre genişliğinde ve 24 oturaklıdır bir ya da iki üçgen yelkenle hareket eder ancak kadırga sınıfı başka gemileride ihtiva eder bu ebatlardan küçük keşif amaçlı kalita çektirme gibi gemiler olduğu gibi güvertesinin altında kürek çekilen baştarda gırap gibi modelleride vardır Bugün Kalyon Yelkenli ve kürekli en büyük savaş ve yük gemisi Osmanlı kalyonlarının üç ambarlı ve kapak adı verilen iki çeşidi vardı Üç ambarlı, en üst güvertesinden başka iki alt güvertesinde top bataryası bulunan ağır ve hantal yapılı, yalnız yelkenle yürütülen bir gemi tipiydi Kapak, ana güvertesinden başka iki alt güvertesinde top bataryası bulunan daha hafif bir kalyondu Buna "karaka" da denirdi Osmanlı denizciliğinde kalyon ilk defa Sultan İkinci Bayezid Han devrinde kullanıldı Kanu İstanbul`da deniz müzesinde 40 metre boyunda 55 metre genişliğinde yeryüzündeki tek orjinal kadırga bulunmaktadır bu gemi kadırganın bir küçük boyu olan kalitadır ağır donanma gemisidir keşif ve irtibat görevlerinde kullanılan bu gemi yüzebilecek kadar sağlamdır Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Kadırga (gemi) maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilirİstanbul, Marmara Bölgesi'nde il ve Türkiye'nin en büyük kenti Tarih boyunca çeşitli imparatorluklara başkentlik yapan, 133 milyar dolarlık yıllık üretimiyle Dünyada 34 sırada yer alır Türkiye'nin kültür ve finans merkezidir İstanbul, 41° K, 29° D koordinatlarında yer alır Marmara kıyısı ve İstanbul Boğazı (Boğaziçi) boyunca, Haliç'i de çevreleyecek şekilde Türkiye'nin kuzeybatısında kurulmuştur |
|