Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Çapında Ağ
Dünya Çapında Ağ (World Wide Web; WWW; Web), İngilizce örümcek ağları için de kullanılan Web sözcüğünden yola çıkılarak günümüzde genel olarak, Örümcek Alm Echtecpinne, Araneide, Fr Araignée, İng Spider Familyası: Liphistidae, Agriopidae, Thomisidae vs Yaşadığı yerler: Dünyanın hemen hemen her tarafında bulunan kara hayvanlarıdır Ancak birkaç cinsi suda bulunur Özellikleri: Başla göğüs kaynaşmış olup "sefalotoraks" adını alır Karın dar bir bel ile göğüs kısmına bağlanmıştır Göğüslerinde dört çift yürüme bacağı bulunur Bir çift zehir çengeline (keliser) sahiptirler Bunlarla avlarını so
internet üzerinde çalışan ve Internet, dünya kapsamında birçok bilgisayar sistemini TCP/IP protokolü ile birbirine bağlayan ve gittikçe büyüyen bir iletişim ağıdır TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol), bilgisayarlar ile veri iletme/alma birimleri arasında organizasyonu sağlayan, böylece bir yerden diğerine veri iletişimini olanaklı kılan pek çok veri iletişim protokolüne verilen genel addır
www ile başlayan adreslerdeki sayfaların görüntülenmesini sağlayan servis için kullanılır
İnternet ve web terimleri aynı olguyu tanımlamaz Zira web sadece internet üzerinde çalışan bir servistir Web kavramı, Dünya Çapında Ağ
CERN'de bir bilgisayar programcısı olan
Tim Berners-Lee'nin Tim Berners-Lee 1989'da HTML programlama dilini geliştirerek Dünya Çapında Ağ (WWW) olarak da tanımlanan bilgi paylaşım sistemini kurmuş olan bilgisayar profesörüdür
HTML adlı bilgisayar dilini bulup geliştirmesiyle oluşmuştur Bugün de kendisinin başkanı olduğu Hiper Metin İşaret Dili (İngilizce Hyper Text Markup Language, kısaca HTML) günümüzde İnternet üzerinde veri paylaşımı için kullanılan en yaygın metin tabanlı dildir
W3C yani World Wide Web Consortium tarafından idare edilmektedir
WWW,
1994 yılından beri hızla büyümekte, kullanan yaş aralığı genişlemektedir
Tarihçesi
Web projesi, ilk olarak 1989-90 yillarinda Isviçre'de CERN fiizk labaratuvarlarinda fizikçilerin arastirma sonuçlarini hizli bir sekilde paylasmalari saglamak düsüncesiyle gelistirildi 1993 yilinda Illinois Üniversitesi Süper bilgisayar uygulamalari ulusal merkezinde ilk çarpraz-geçisli,grafiksel tarayici olan Mosaic gelistirildi
Bugün ulaşılabilir bilgilerin hacmi devasa boyuttadır ve hızla büyümektedir Dünyanın önde gelen bir çok sirketi, üniversitesi, ve araştırma organizasyonları Webde yer almaktadır, bunlara da her gün yenileri eklenmektedir 25 Mayıs 1996 tarihinde Internet Solutions 59,628,024 kişinin Internette dolaşmakta olduğunu ve Internette 304,177 World Wide Web sitesi bulunduğunu tahmin etmiştir
Web "Uluslararası Okuyucu İlişkileri" anlaşması üzerine kurulmuştur : "Eğer bilgi varsa, herkes (yetkilendirilmiş) dünyanın her yerinden bu bilgiye ulaşabilecektir "[Levy] Web üzerinde birçok değişik kaynaktaki bilgilere erişebilirsiniz ?rakipleriniz, müşterileriniz, teknoloji üreticileri, üniversiteler, finans kurumları, yerler, vb Bu bilgiler bir çok farklı bilgisayar platformunda bulunabilir Web mekanizmaları bunları bilme ve ilişkili olma zorunluluğundan kurtarır
Web yaratıcıları bir takim çalışma prensipleri etrafında anlaşmaya varmışlardır Merkezi kontrol olmayacaktır Bu Web etiğine göre herkes yayım yapabilir ve herkes sunulmuş bu bilgiyi okuyabilir Bütün Web Sunucuları aynı protokolleri/mekanizmaları kullanacaklardır Web üzerinde iletişim için http, iletim mekanizması kullanılacaktır
Http Web Sunucu tabanı olacaktır ? mesajların gönderilmesi ve istenen bilgilerin sağlanması için URLs (Universal Resource Locator) ağ uzayı adreslemesi için kullanılacaktır Bütün Web tarayıcıları aynı temel dili kullanacaklardır - HyperText Markup Language ve Web tarayıcı mekanizmaları değişik formatları destekleyecek şekilde yapılandırılacaklardır Web İstemcileri hangi formatı kullandıklarinı bildirecekler ve Web görüntülüyücüleri temel tarayıcılara değişik formatları kullanma izni verecektir
Web'in Yapısı
Webin temeli İnternettir Web İnternet üzerinde kurulmuştur ve İnternetin sunduğu mekanizmalardan çoğunun kullanılmasını sağlar Internetin fiziksel görünüşleri ?bilgisayarlar, ağlar ve servisler- dünya üzerindeki diğer binlerce bilgisayara bağlanmamıza izin verir Web, Internetin en tepesindeki soyutlanmış genel servisler kümesidir Birbirimizle bilgilerin paylaşımına izin veren protokoller ve araçlar kümesidir
İstemci-sunucu uygulamaları ile yapılan bir çok organizasyon üzerinde Web tarayıcıları İstemci olarak çalışabilirler Web yürütümü standart İstemci-sunucu modelini izler Aşağıdaki sekilde gösterildigi gibi "Web tarayıcısı" adi verilen programı koşturan bir istemci bilgisayar ile Web sunucu yazılımı çalıştıran bir sunucu bilgisayar arasındaki etkileşime "İstemci-sunucu" etkileşim adı verilir İstemci bilgisayar sunucudan HTTP'yi (Hypertext Transfer Protocol) ve Internet mesaj standartı olan TCP/IP'yi kullanarak bir doküman ister ve sunucu istemcinin göstereceği dokümanı geri döndürür
"World-Wide Web" ibaresi HTTP ile anlaşan sunucuların kollektif ağını ifade etmek için kullanılır HTTP var olan bilgilerin kullandıkları protokolün global yapısıdır
Web tarayıcılarının ve sunucularının kendi aralarında iletişim için kullandıkları protokole HTTP (Hypertext Transafer Protocol) adı verilir Bunun için Web Sunuculara genellikle HTTP Sunucu veya HTTP Deaemons (HTTPD) denir
Bu örnekte bir tarayıcı kullaniyorsunuz (Netscape, Mosaic, veya diger bir tarayici) ve " WebMaster Magazine Online"yi referans olarak tıklıyorsunuz Tarayıcı sizin bu objeye ulaşmak için ; http://www cio com/WebMaster/wmhome html - Web adresine (veya URL) gitmek istediğinizi anlayacaktır
===Web Sunucuları ve İstemciler Arasındaki Tipik İş Paylaşımı===
Tarayıcı sizin isteğinizi sunucuya iletir İsim sunucularının, domain isimlerinin, adres isimlerinin ve fiziksel konumların tutulduğu diğer araçlarla iletir Tarayıcı www cio com için istekleri karşılayan makineye doğru iletir
Bilgiler Web Sunucuya gelince, sunucu onları başka bir işleme gönderir (arama işlemi veya bir uygulama) ve bir süre bekler Cevabı alırsa nesneyi sizin tarayıcınıza gönderir
Tarayıcınız bir çok değisik parçayı birlikte tutar Bir Web sayfası ağ üzerindeki bir çok nesnenin referansını tutabilir Hepsini birlikte çeker ve son ürünü size sunar
==Hypertext
WWW dokümanlarının temel özelliklerinden biri Hypertext yapılarıdır (Fig 2) Grafik terminalde bir referans alt-çizgili bir yazı veya işaretçi ile sunulur Kullanıcı bunun üzerine tıklar ve referans edilen belge gelir [TBL, WWW: An Information Infrastructure] Bu yöntem bilgilerin kopyalanmasını gereksiz kılar, verinin bir kere yüklenmesi yeterlidir ve ona referans edilen bütün bağlarla orjinal belgeye ulaşılabilir
Aşağıdaki şekilde İTÜ anasayfasına girildikten sonra faculties hypertext ile fakülte bağlarının olduğu sayfaya geçilmiş ve daha sonra bilgi almak istediğimiz Elektrik-Elektronik fakültesi Kontrol ve Bilgisayar Müh bölümüne geçilmiştir
URL
URL Web nesnesini bulmak için Web istemcisinin ihtiyacı olan erişim yöntemini (nasıl), konumunu (nerede), ve sunucu ismini (ne) belirtir URL'nin genel yapısı: erişim-yöntemi://sunucu-ismi[: port] / konum
Erişim yöntemleri :
En popüler üç erişim yöntemi :
http: Bu yöntem Web sunucuları tarafından sağlanır Hypertext bağlantılarını, HTML ve sunucu scriptlerini içerir
http://www itu edu tr/new/acad/faculties html
gopher: Bu yöntem, Minnesota Üniversitesi'nde dağılmış kampüs bilgi servisi için geliştirilmiştir Gopher bilgileri menüler halinde sunar, fakat hypertext bu hizmeti çok daha iyi bir sekilde yerine getirebilmektedir Bu yüzden gopher beslemeli bir çok site WWW-beslemeli bilgilere dönüştürülmektedir
gopher://ciragan cc itu edu tr:80/
ftp: Dosya Transfer Protokolü (ftp) bütün internet servisleri içinde en eski ve en popüler olanıdır FTP arşivlerinde bulunan milyonlarca belgeye, kaynak koduna, yararlı nesnelere ve dosyalara rahatlıkla ulaşabilirsiniz FTP arşivlerini görmek ve bilgi çekmek için herhengi bir tarayıcı kullanabilirsiniz
ftp://www itu edu tr/
Sunucu İsmi:
Sunucu ismi bir IP ismi veya bir IP numarasıdır Web sunucuları genellikle www itu edu tr'de oldugu gibi"www" ile başlar Port numarası genellikle kullanılmaz Eğer makinede birden çok sunucu varsa, birini seçmek için port numarası kullanılır Web sunucularinın 80 portta oldukları varsayılır Diğer protokoller farklı port numaraları kullanırlar Ör: ftp'nin standart port numarası 21'dir
Hoşgeldin Sayfası:
Bir çok Web sunucunun bir hoşgeldin veya anasayfası vardır Bu, makinenin ismini girdiğinizde ( belge adı değil) karşınıza gelen dokümandır İyi hazırlanmış Web hoşgeldin sayfalarında Web sunucularının kısa bir tanıtımı yapılır ve sunucunun sagladığı diğer bilgilere bağlantılar bulunur Eğer bir sunucu ismini girerek bağlandıktan sonra karşınıza "belge bulunamdı" uyarısı çıkarsa, welcome html, index html, veya default html sayfa isimlerini giriniz
Konum:
Konum bir dosya ismi, klasör ismi veya erişim yönteminin bir özelliği olabilir Dosya ve klasör isimleri sıkça değiştirildiği için önceden çalışan bir URL birkaç ay sonra çalışmayabilir
Web Özellikleri:
Grafik arayüzü sağlar (Bir çok ortam için)
Çoklu ortam desteği(ses, görüntü, şekiller)
Internetle aynı araçları kullanır, fakat çirkin ayrıntıları saklar
Standartlara, anlaşmalara dayanır, böylece paylaşım öncekinden çok daha kolaydır
Bütün bunlar bilgi erişimini ve edinimini kolaylaştırır
Bugün Web Nasıl kullanılıyor?
Bugün Web çok yaratıcı ve ilgi çekici şekillerde kullanılıyor ve neredeyse her gün yeni kullanımlar ortaya çıkıyor
Bu bölümde webin nasıl ve nerelerde kullanıldığına ilişkin örnek baglantılar göreceksiniz Sayfaların bir çoğu istediğiniz an kullanıma açıktır :
Bütün dünya üzerindeki şirketler tarafından ;
Dış haberleşme için,
Üretim bilgilerinin paylaşımı için,
Pazar payı hakkında bilgi edinmek için,
İş ortaklarının işlemi paylaşım çalışmaları için,
and iç haberleşme için
Çalışan insanlar tarafından;
Her seviyedeki eğitim için
Teknik kişiler tarafından;
Referans bilgileri için,
Haberler için,
Finans bilgilerinin sağlanması için
Hukukçular tarafından;
Kütüphane bilgileri için,
Hükümet bilgileri için,
Kişisel hizmetler için
Dış bağlantılar
http://www yahoo com/ Yahoo
http://www altavista com/ Altavista
http://www lycos com/ Lycos
http://www excite com/ Excite
http://www infoseek com/ İnfoseek
http://www looksmart com/ Looksmart
http://www aol com/netfind/ AOL
Türkçe arama motorları==
http://www google com tr Google Türkiye
http://www vianel com tr/ Vianel Türkiye
http://www arabul com/ Arabul
http://www blogcular com Blog arama motoru
Kaynak: Vikipedi
|