08-22-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Elektrik Akımı
Bir yerde bir olay olması için o anda yada daha önceden orada o olayın sonucunu sağlayacak ana koşulların hazır olası gerekmektedir Elektrik akımı, en kısa tanımıyla elektron hareketidir Bir Elektron, en küçük eksi elektrik yüküne sahip temel parçacık
Elektron kelimesi amberin Yunancadaki ismidir Eski Yunanda, amberi ovuşturunca statik elektrikle yüklendiği biliniyordu
iletken üzerinden birim zamanda geçen elektron sayısını gösterir Birimi Amper'dir (kısaltması A) ve genelde I ile ifade edilir Başka bir anlatımla elektriksel yükün zamana göre türevidir Metal atomlarının en dış yörüngesindeki elektronlar, gerilim adı verilen elektromotor kuvvet yani yüklerin birbirini itmesi veya çekmesi etkisiyle, Conductor
atomdan atoma geçmek suretiyle yer değiştirirler
Örneğin bir arabanın hareket etmesi için mutlaka benzininin olması gerekmektedir Bir lambanın yanması için mutlaka elektrik gerekmektedir Elektrik devrelerinde akım akması için mutlaka voltaj gerekmektedir Türkçe de gerilim ve voltaj aynı anlamda kullanılmaktadır Bir gerilim kaynağı elektrik devrelerinde akım akmasını sağlar
Gerilim kaynağını bir barajın arkasındaki su kütlesi olarak düşünülebilir Gerilimin bir de yönü vardır Buradaki yön sağ, sol aşağı yukarı olmayıp zamana göre (burada çok kısa zaman aralıkları düşünülmelidir)
voltaj değerinin artması, azalması, eksi olması, artı olmasıdır Yani zamana göre değişken olmasıdır Bir gerilim kaynağının ürettiği gerilim böyle değişkense ona (AC) alternatif gerilim kaynağı denir
Örneğin evlerimizdeki prizlerden sağladığımız elektrik alternatif elektriktir
Bir gerilim kaynağının ürettiği gerilim zamana göre değişmiyorsa buna da
(DC) doğru gerilim kaynağı denir
Örnek olarak pilleri, aküleri düşünebilirsiniz
Akım, adından da anlaşılacağı gibi bir hareket bildirir Bunu sosyal hayatta da kullanırız Efendim trafik akmıyor Cereyanda kaldım boynum tutuldu Yanlış cereyandaki gençlerimizi kurtaralım! Görüldüğü gibi akım, bir harekettir Elektrikteki hareket, elektronların bir yerden başka bir yere gitmeleri ile olur Aynı gerilim anlatımında olduğu gibi akımında değişken olanı (AC) ve doğru olanı (DC) vardır
Elektrik akımı olabilmesi için yani elektronların harekete geçebilmesi için yukarıda da söylediğim gibi mutlaka bir gerilim şarttır
Gerilim, bir barajın arkasındaki su ise akımda baraj çıkışındaki borulardan akan su gibidir Akımın yönü aslında elektronların yönü olarak bilinmesine karşın, yani elektronca zengin olan eksi uçtan artı uca akmasına karşın pratikte artı uçtan eksi uca doğru olarak aktığı kabul edilir Bunun sebebi formüllerde bolca eksi işareti yazmaktan kaçınmaktan başka bir şey değildir
Bilindiği gibi matematikte, eğer bir sayının ya da bir değişkenin önünde işaret yoksa o artı değer taşır
Aşağıdaki şekilde her iki akım yönü de gösterilmiştir
Gerilim, akım ve direnç elektrikte sembollerle tanımlanmaktadır
Gerilim için V, Akım için I ve Direnç içinde R kullanılmaktadır
Birimleri ise Gerilim için (V) Volt, Akım için (A) Amper ve Direnç için ise ohm yada W sembolü kullanılmaktadır
Bir elektrik devresinin bir noktasında, giren akım çıkan akıma eşittir Antik çağda yetişen pek çok düşünürle birlikte, maddenin yapısı sorgulanmaya başlamıştır İlk kez Thales evreni anlamanın yolunun maddeyi anlamaktan geçtiğini ifade ederek, materyalist felsefeye ilk adımı atmıştır Daha sonra Anaximander, evreni oluşturan apeiron denen bitmez, değişmez, görünmez bir maddeden bahsetmiştir
|
|
|