Eldfell Lav Ve Küllerin Neden Olduğu Yıkım

Lav ve küllerin neden olduğu yıkım




Küller altında kalan evler


Oluşan yarığa yakın noktada olan tüm evler akan lavlar ve açığa çıkan malzeme tarafından hızla yok edildi Püskürmenin başlamasının ardından ilk birkaç gün içinde etkili olan rüzgarlar yönünü batıya doğru çevirdi Bu olay, yanardağdan lavlar ile birlikte çıkan duman ve küllerin adanın kalan bölümlerine geniş bir biçimde yayılmasına ve büyük bir oranda tahribat yaratmasına neden oldu Gökyüzünden evlerin üstlerine düşen küllerin ağırlığı nedeniyle pek çok ev çöktü Ancak adadan ayrılmayarak kurtarma çalışmaları yürüten ekip kimi evlerin çatılarındaki külleri küreyerek ve pencereleri tahtalar ile örterek onlarca evi yıkılmaktan kurtardı Ocak ayının sonuna gelindiğinde yanardağın ortaya çıkardığı malzeme ve küller yer yer 5 metre derinliğe ulaşıyordu Düşen küllerin yanı sıra pek çok ev de patlama biçiminde oluşan püskürmeler sonucu uzak yerlere fırlayan ateş parçacıkları nedeniyle ve hız kesmeden ilerleyen lav akıntıları ile yanarak yok oldu
Şubat ayının başlarında, ağır malzeme ve kül çıkışı hızını kesmişti, ancak bu kez de akan lavlar ciddi zararlara neden olmaya başladı Yarığın hemen kuzeyinde denizaltında gerçekleşen hareketlilikler adaya İzlanda anakarasından elektrik getirmekte olan bir kablo hattını ve su borularını kopardı ve lavlar adanın limanına doğru akmaya başladı Bunun üzerine hemen harekete geçildi ve adanın tek limanını kurtarmak için çalışmalar başlatıldı Eğer adanın limanına bir şey olsaydı adadaki balıkçılık sektörü bütünüyle sekteye uğrayacaktı Zira Heimaey, İzlanda'da tutulan balıkların yıllık %25'ini karşıladığından bu adadaki limanda oluşacak en ufak bir tahribat ülke ekonomisine çok sarsıcı bir biçimde geri dönecekti
Akan lavlar adanın doğu ucunda denizin içlerine doğru da ilerledi Lavlar kıyıya eklenip denizin açıklarına doğru hızla birikip yığılarak adaya 2 kilometrekare kadar yeni toprak parçası ekledi Hız kesmeden ilerleyen lavlar, adanın doğu ucunda yüzlerce evi kül etti Açığa çıkan lavlar yoğun ve tıkayıcıydı İzlanda dilinde apalhraun adı verilen bu tip lavlar biriktiği alanlarda yer yer 40 metre derinliğe ulaştı Püskürmelerin ilerleyen aşamalarında büyük bir lav kütlesi adada bulunan bir balık yetiştirme çiftliğini yok etti ve ikisine de büyük zarar verdi Adanın enerji dağıtım merkezi de lavlar içinde kalarak yok oldu
Yanardağ kasabaya ve evlerin bulunduğu yerlere çok yakın bir noktada bulunmasına rağmen, bu felakette yalnızca bir kişi yaşamını yitirmiştir Bu kişinin de ilaç çalmak için gizlice bir eczaneye girerek, olay yerinde zehirli dumanlardan etkilenerek ölen bir hırsız olduğu söylenmektedir Pek çoğu küllere gömülen evlere dolan karbondioksit ve küçük oranlardaki başka zehirli gazlar daha sonra da bu evlere giren kişileri etkilemiştir
Zehirli gazların birleşerek ortaya çıkardığı hasarları en aza indirgemek için, aralarında gazı geri itmek için yanardağın çıkardığı soğumuş malzemelerden yapılmış bir duvar inşa etmenin de olduğu pek çok yöntem denenmiştir Gazların ortaya çıkan yarıktan yükseldiği ve burdan kasabaya yayıldığı sanılarak alınan bu önlemler kısmen yeterli olmuştur Püskürmelerden kaynaklanan nedenlerden dolayı adada toplamda 300 ev yıkılmış, 30 ev de küllere gömülmüştür

Kaynak : Wikipedia