Sinir Hastalıkları

Sinir hastalıkları sinir sistemini meydana getiren Sinir sistemi uyaranların ve direktiflerin, bir yerden diğerine iletilmesini ve bilgilerin en faydalı şekle sokularak biçimlendirilmesini sağlayan sistem Bu sistem üç kısma ayrılır: 1) Periferik (çevresel) sinir sistemi, 2) Santral (merkezî) sinir sistemi, 3) Otonom (bağımsız) sinir sistemi

beyin, Alm Gehirn (n), Fr Cerveau (m), İng Brain Kafa içi boşluğunu dolduran, üç kat beyin zarı ile örtülü, beyaza yakın gri renkli, yumuşak sinir sisteminin en önemli kısmı ve merkezi olan organ Beyin, kendisini koruyan kafatası boşluğu içerisinde yer alır Biçimi, büyüklüğü ve ağırlığı; kafatasının biçimine, ayrıca canlının vücut büyüklüğüne ve gelişmiş olmasına bağlıdır İnsan beyninin ağırlığı 1300-1800 gr arasında değişir Bir filin beyni ise 5000 gr civarındadır Görüldüğü gibi beynin ağırlı

beyincik, Alm Kleinhirn, Fr Cervelet , İng Cerebellum Kafatası içinde beynin alt ve arka kısmında, iki yanı şişkin, ortasında bir çıkıntı olan yapı Beyinciğin vücutla olan münasebeti, beyin-vücut münasebeti gibi çapraz değildir Beyinde sol yarım küredeki merkezlerden, sağdaki organlar; sağdaki merkezlerden ise, soldaki organlar yönetilir Dolayısıyla beynin bir tarafında çıkan afet (rahatsızlık) vücudun karşı tarafında arızalara yol açar Halbuki beyinciğin sol tarafında meydana gelen arızalar, vücu

omurilik, Omurilik Beyin sapından başlayıp, omurga içinde ikinci bel omuruna kadar uzanan ve bundan sonra fibröz (bağdokusu) bir kordon şeklindeki filum terminale denen kısımla devam eden merkezi sinir sisteminin önemli bir parçası


Beyin gibi omurilik de meninksler ismini alan (pia, arachnoidea ve dura) zarlar tarafından çevrilmiştir Bu zarlar, beyin zarlarının devamıdır Pia ve arachnoidea zarları arasında, beyin omurilik sıvısı bulunur Bu sıvı, beyindeki özel boşluklarda bulunan koroid ağla

kafa sinirleri ve çevre sinirlerini tutan bozukluklardan dolayı ortaya çıkan hastalıklar Sinir sistemi insan vücûdunun en karmaşık ve en ince detaylara kadar hizmet götüren bir sistemi olduğundan, buranın hastalıkları birçok diğer sistemi de ilgilendirir Nöroloji, sinir sistemi hastalıklarıyla ilgilenen bir tıp koludur


Sinir hastalıkları organik (marazî, hasara bağlı) olabildiği gibi, sinir sisteminin belli bir kısmındaki görev yapabilirliğin azalmasına bağlı, yâni fonksiyonel de olabilir Fonksiyonel denilen hastalıklarda yapıyla ilgili bir hasar veya eksiklik yoktur Merkezî sinir sistemi, periferik sinirler ve otonom sinir sistemi olarak üçe ayrılan sinir sistemini ilgilendiren hastalıklar, bunlardan birini veya birden fazlasını ilgilendiriyor olabilir Nöronlar, yâni sinir hücreleri dış etkilere karşı son derece hassastırlar Bu hücrelerin ölmesi hâlinde yerine yenileri gelmez Başka bir tâbirle, sinir sisteminde tâmir ve yeniden oluşum (reparasyon ve rejenérasyon) mümkün değildir Yalnızca periferik (çevre) sinirlerde bir kendini yenileme vardır ki, bu da son derece yavaştır


Sinir sisteminin hastalıkları, son derece çeşitli sebeplerden ortaya çıkabilir Doğuştan olanlar, travmalardan, iltihaplardan, zehirlenmelerden olanlar bunlardan sâdece birkaçıdır Fonksiyonel hastalıklar ise herhangi bir bozukluk olmaksızın ortaya çıkan durumlardır ki, vücudun herhangi bir bölümünü tutabilirler Aşağıda sinir sistemiyle ilgili hastalıkların en önemli sebepleri ve bunların örnekleri verilmiştir


1 İnfeksiyonlar: Menenjit, beyin absesi, ensefalit gibi


2 Damar hastalıkları: Tıkanmaya bağlı felçler, beyin kanamaları


3 Tümörler: Olduğu bölgeye göre görev aksaklığı, felçler, hâfıza ve idrak kusurları


4 Travma: Beyin kanamaları, sinir kopmaları, zedelenmeler


5 Gelişme bozuklukları: Mongolizm türü geri zekâlılık, omurilik gelişme bozukluğu (spina bifida)


6 Metabolik hastalıklar: Hormon bozuklukları, kan hastalıkları, karaciğer hastalıkları, metal metabolizması bozuklukları da, sinir sisteminde bozukluklara sebep olabilmektedir


7 Myelin kılıfı (sinirleri saran kılıf) hastalıkları: Multipl skleroz bunlara en önemli örnektir


8 Paroksismal (arada bir gelen bozukluklar): Migren, histamin baş ağrısı, epilepsi (sara), meniere hastalığı (tekrarlayıcı başdönmeleri) bunlardandır


9 Zehirlere bağlı hastalıklar: Bakteri zehirlerine bağlı (tetanoz), metal zehirlerine bağlı (arsenik), organik bileşiklere bağlı ziherlenmeler (*****, karbonmonoksit) en önemlileridir