Sosyal |
08-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Sosyal1- Bir topluma ayrı ve müstakil bir varoluşa sahip olduğuna inanılan insan topluluğuna ilişkin olan; 2- Toplumu meydana getiren, bir toplum içinde yaşayan insanlar; 3- Toplum içinde yaşayan bireylerden meydana gelen katman, grup, sınıf, vb; 4- Toplumdaki birey*lerin birbirleriyle olan ilişkileri; 5- Toplum*daki sınıfların birbirleriyle olan etkileşimle*ri; 6- Toplum içinde yaşayan insanların maddi hayat koşullarını geliştirmeyi, tinsel ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan eylem ve faaliyetler için kullanılan sıfat Bu bağlamda, bir toplumda yaşayan iki ya da daha fazla sayıda insanın birbirleriyle girdiği, karşılıklı olarak devam ettirdiği kısa veya uzun süreli anlamlı etkileşimlere sos*yal ilişki adı verilir Yine, belli sayıda ortak özelliği olan, birtakım ortak ihtiyaçlarını karşılamak için bir araya gelmiş, bağımsız bir varoluşa veya kimliğe sahip bulundukla*rının bilincine sahip, birtakım ortak kuralla*ra göre birbirleriyle ilişki içinde bulunan bi*reyler kümesi veya toplumsal birim sosyal grup olarak tanımlanır Aynı çerçeve için*de, ekonomik güçleri, toplum içindeki rol ve konumları hayat tarzları birbirlerine benzer olan, ortak çıkarlara sahip insanlar*dan meydana gelen topluluğa sosyal sınıf adı verilmektedir Yine, insan eyleminin fa*iller arasındaki karşılıklı etkileşimi içeren alt sınıfı ya da sosyal grupların eylemi sos*yal eylem diye tanımlanır Öte yandan, bireylerin sosyal grup ve 1- Genel olarak varolma durumu 2- Dış dünyada, insanın bilgisinden bağımsız olarak gerçekleşme, mekan ve zaman içinde potansiyel değil de, aktüel bir varlığa sahip bulunma hali sı*nıfların, ister çatışma ya da ister uzlaşımın bir sonucu olarak, birtakım normlar ve de*ğerlerin de yardımıyla sergiledikleri ahenkli ve istikrarlı yaşayış hali ve düzenine sosyal düzen denir Buna karşın, bireylerin ve eko*nomi, aile, din, siyaset benzeri temel top*lumsal kurumların karşılıklı ilişkilerinden meydana gelen bütüne sosyal sistem adı ve*rilirken, bir topluma temel ve asli şeklini kazandıran ve eylem tarzlarına sınırlar geti*ren temel sosyal ilişkiler bütünü veya sos*yal ilişkilerin temelindeki ilkeler öbeği sos*yal yapı olarak tanımlanır Öte yandan bir toplumun sosyal sistemi içinde yer alan kurumların, toplumsal rol kalıplarının, bireyler arasındaki ilişkilerin ve dolayısıyla bir bütün olarak toplumun, teknoloji, fikirler inançlar, kültürel etkile*şimler doğal felaketler keşifler benzeri çok çeşitli nedenlerle değişmesi durumuna sos*yal değişme adı verilir Aynı bağlamda, bir toplumun birden fazla yönde ilerleme kay*detmesi, toplumun bütününde meydana gelen ilerleme sosyal gelişme olarak tanım*lanabilir Buna karşın bir birey veya gru*bun, bir toplumsal sınıftan diğerine geçişiy*le veya aynı sınıf içindeki hareketiyle belirlenen toplumsal hareketliliğe sosyal ha*reketlilik adı verilir Yine, bir toplumdaki değer normlarıyla sosyal eylem tarzları arasındaki uygunsuz*luk, toplumsal karmaşa ve düzensizliğin te*zahürü olarak görülen sapkın davranışlar bütünüyle, onlara yol açan koşullar sosyal problem başlığı altında sınıflanır Bir toplu*mun sosyal problemlerdeki yüksek artışla karakterize olan durumuna, sosyal çatışma*nın, ahlâki çöküntünün ve düzensizliğin hakim olması haline sosyal çöküntü adı ve*rilir Bu bağlamda, sosyal problemleri çöz*meye, nüfusun toplumsal ihtiyaçlarını karşı*lamaya yönelik merkezi ve yerel politikalar ise, sosyal politika adı altında kategorileşti*rir Öte yandan, bir toplumun kendi varlık, birlik işleyiş ve bekasını korumak için, üye*leri üzerinde uyguladığı etki, denetim ve al*dığı önlemler bütününe sosyal kontrol adı verilir Yine, kişinin toplumsal çevreye uyumlu, toplumun değer yargılarını benimseme duru*muna, toplumla bütünleşmiş hale gelmesine sosyalleşme; özellikle çocuğun toplumsal ya*şama katılımını ve onunla bütünleşmesini kolaylaştırmak amacıyla, çeşitli kültür unsur*larını onun kişiliğine katarak bu değerlerin içselleştirilmesini sağlama sürecine sosyal*leştirme adı verilir Öte yandan, toplumsal yaşama yatkınlığa, insanları birtakım yaşama kurallarıyla barışı sağlayıp koruyacak şekilde birlikte yaşamaya sevk eden ortak eğilime sosyallik denmektedir Bu çerçeve içinde, sosyal sınıfların varlı*ğını kabul eden; anayasa yoluyla, toplumsal sınıflar arasında bir denge sağlayacak olan sosyal adaletle ilgili birtakım hukuki ilkeler koyarak siyasi iktidarlara yol gösteren dev*let modeline; özgürlükleri yalnızca sınırla*maların olmaması olarak anlamayan, fakat özgürlüğün ancak, özgürlüğün gerçekleşe*bilmesi için gerekli maddi olanakların kişi*lere sağlanması halinde bir anlam kazanaca*ğı ilkesine bağlı kalan devlete sosyal devlet adı verilir Yine, sosyal sistemleri, toplumsal yapıla*rı, siyasi ve ekonomik süreçleri, farklı birey*ler ya da gruplar arasındaki ilişkileri, test edilmeye elverişli bir bilgi kümesi üretmek amacıyla, sistematik olarak araştıran disip*linlere sosyal bilimler adı verilir Ayrıca toplumu bir büyüteç altına yatıran statüko*yu ya da varolan sosyal düzeni çeşitli yol ve araçlarla savunarak ya da eleştirerek top*lumsal değişmeyi erteleyen ya da hızlandı*ran ve böylelikle toplumu koşullayan ve yönlendiren eleştiri türüne sosyal eleştiri denmektedir Nihayet psikolojinin insanın toplumsal davranışını konu alan dalına sosyal psikoloji adı verilmektedirSiyaset, Arapça kökenli bir kelimedir; horoz eğitimi, horoz talimi anlamına gelmektedir |
|