Mermer

Mermer Kalsiyum karbonat içeren eden kristal kaya Mermere kıymet kazandıran özelliği mimari yapılara güzellik kazandıracak şekilde kullanılmasıdır Mermer, parlatıldığı zaman çok süslü görüntüler verir


Kireçtaşı ve benzerlerinin yüksek ısı ve basınç altında yeniden kristal yapısının değişmesi ile mermer meydana gelir Mermer, % 56 kalsiyum oksit (CaO) ve % 44 karbondioksit (CO2) ihtiva eder Mermerin çeşitli renkler alması az miktarda demir veya diğer metal oksitlerin, bileşimde yer almasındandır Mermere renk veren mineraller arasında talk, mika, grafit, demir oksitler, pirit ve kuartz sayılabilir


Silikat mineralleri bol miktarda mevcut olduğunda mermerler birçok değişik renkler alırlar Mesela piroksenler ve amfiboller yeşil; grena ve vezüviyanit kahverengi; epidot, kontrodit ve sfen sarı rengi kazandırırlar Siyah ve gri mermerler ince grafit tabakalarının mevcudiyeti ile teşekkül eder


Oniks mermerleri büyük mikyasta silisyum dioksitten teşekkül etmiş kalsendondur Su çözeltilerinden çökelerek teşekkül ettikleri için eskiden bunlara su mermeri denirdi


İlim adamlarına göre mermer, paleozoik jeolojik zamanda meydana gelmiştir Mermer yer kabuğunda bazen kilometrelerce derinlere kadar uzanabilir Karalarda bol miktarda bulunur Fransa, İtalya, Belçika, İspanya mermer yönünden zengindir Uruguay renkli mermerleri ile Ünlüdur En kaliteli mermerler Hindistan, Afrika ve Amerika'nın Vermont bölgesinde çıkarılmaktadır


Mermerin topraktan çıkarılması, teknik imkanlarla arttırılmaktadır Delme ve kesme makinaları, kaldırma ve taşıma araçları ile kabaca topraktan çıkarılan mermer taşları sonra atölyelerde özel testerelerle, planyalarla, tornalarla işlenir İnce sanat işleri el ile yapılır


Mermerler esas olarak yapılarda, iç dekorasyonda, heykelcilikte, masa-sehpa üstünde ve çeşitli süs eşyalarının yapımında kullanılır Günümüzde mermer küvet, lavabo, mutfak tezgahı gibi mermer mamulü bina aksesuarları gittikçe yaygınlaşmaktadır Mermerin sert yapısı merdiven ve zemin döşemelerindeki kullanımını da arttırmaktadır Heylekcilikte ise mermerin ışığı iletme özelliği ehemmiyet taşır Açıkta kullanılan mermerin yarıksız olması gerekir Aksi taktirde mermere sızan su hem renginin bozulmasına hem de ilerde dağılmasına sebebiyet verir Mermer imalatında artan kırık parçalar da yol, sun'i taş, dolgu maddesi olarak kullanılır


Yapılan hesap ve tahminlere göre, dünyada yıllık mermer üretimi 550000 ila 650000 m3 civarındadır (1993)


Dünyada belli başlı mermer üreten ülkeler: İtalya, ABD, Fransa, Portekiz, Batı Almanya, Türkiye, Belçika, İsviçre, Yugoslavya, Yunanistan, Avusturya ve İspanya'dır Bu ülkelerin içerisinde en güzel mermer İtalya'da çıkmaktadır İtalya'daki Carrara ocağından çıkan kar gibi beyaz mermerler, dünyaca Ünlüdur Diğer dünya ülkelerinin mermer üretimi veya mermer üretimine katkıları yok denecek kadar azdır


Türkiye'de bilinen belli başlı mermer yatakları: Marmara Adası, Ankara, Afyon-İscehisar, Sivrihisar, Haymana, Sakarya-Harmantepe ve Akyazı, Dokurcum, Yalova, Bandırma-Kayacık, Muğla-Hamursuztaşı, Akhisar, Kırşehir-Temirli, Maraş, Göksun, Bursa-Orhaneli, Gebze, Kutluca, Hotan, İskenderun, Yayladağ, Konya-Bozkır, Milas-Güllük ve Adana-Toroslar


Yapılan tetkiklere göre yurdumuzda en büyük mermer rezervleri Afyon (yaklaşık 276 milyon m3) ve Marmara (yaklaşık 400 milyon m3) mermer yataklarındadır


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi