Mavi Operasyon

Mavi Operasyon ( Almanca: Fall Blau) Almanca kökleri Hiristiyanlık öncesi döneme dayanan, Almanca da Deutsch olarak adlandırılan gelişmiş bir dildir Hint-Avrupa dillerinin Cermence koluna bağlıdır ve dünyanin yaygın dillerinden birisidir Avrupa Birligi'nin resmi dillerinden biri ve en cok konusulanıdır Özellikle Almanya, Avusturya, Lihtenşıtayn, Lüksenburg, İsviçre'nin büyük bölümü, İtalya'nın güney Tyrol bölümü, Belçika'nın dogu kantonları, Polonya ve Romanya'nın bazı bölgeleri ve

II Dünya Savaşı Doğu Cephesinde, 1942 yılı Alman yaz taarruz planının kodadıdır


1942 Yılı Başlarında Doğu Cephesinde Genel Durum

1941-1942 kışında,

Wehrmacht Doğu Cephesinde bir açmazın içine düşmüştür 1941 yılı sonlarında Wehrmacht 1935 ile 1945 yılları arasında Nazi Almanyası`na bağlı savunma kuvvetleri birliklerine verilen genel addır II Dünya Savaşı süresince ``Wehrmacht`` kara kuvvetleri (``Heer``), deniz kuvvetleri (``Kriegsmarine``), hava kuvvetleri (``Luftwaffe``), ve özel ``SS`` birliklerinden oluşuyordu Ayrıca dünyada bir sivil tarafından yönetilen ilk *****lı kuvvetlerdir Adolf Hitler Wehrmacht`ı 1943-1945 yılları arasında yönetmiştir ve dünyada bir

Moskova önlerinde durdurulmuşlar, aynı gün başlayan, I Rijev Savaşları olarak da bilinen ve 1942 yılının ilk aylarında devam eden Moskova Rusya Federasyonunun başşehri Rusyanın batı kesiminde yer alır Dış sınırlarını kabaca Moskova Çevreyolunun çizdiği yaklaşık 1000 km2lik bir alanı kaplar Siyâsal konumuyla târih boyunca önemli bir rol oynayan Moskova halen ülkenin en büyük şehri ve önde gelen sanâyi, kültür, bilim ve eğitim merkezidir Nüfûsu 9 milyon civârındadır

Kızıl Ordunun karşı taarruzuyla bu cephe hatlarından yer yer 250 km geri çekilmek zorunda kalmışlardır


Sadece cephenin orta kesimi olan Moskova civarlarında değil, daha güneydeki Harkovdaki Rus karşı saldırısı da Alman cephe hattında 100 km lik bir girinti oluşturmuştur Kuzeydeki karşı saldırılar da Alman kuvvetlerine kritik anlar yaşatmıştır Örneğin Demyanskda iki Alman kolordusu üç aylık bir süre boyunca kuşatılmış durumda kalmış, ikmalleri hava köprüsüyle sağlanmıştır


Öte yandan ağır kış şartları, ikmal hatlarının uzamış olması ve cephe gerisindeki ikmal hatlarını vuran partizan etkinlikleri gibi olumsuz koşulların sonucunda ciddi ikmal sorunları yaşamaktadır Doğu Cephesi Alman kuvvetleri


1942 yılının ilk aylarında Doğu Cephesinde inisiyatif tümüyle Kızıl Ordunun eline geçmiş gibidir Ne var ki mart ayı sonlarında Kızıl Ordunun da soluğu kesiliyor ve cephe istikrara kavuşuyordu


Mavi Operasyon'un Stratejik Hedefleri


Savaşın ikinci yılında Doğu Cephesinde zaferin yolunu Kafkasyada ve aşağı Don-Donets bölgesinde arayacaktır Hitler Aşağı Don-Donets bölgesi, temel besin maddeleri yönünden önemli bir tarımsal potansiyele sahip olmasının ötesinde, özellikle Alman savaş endüstrisi açısından stratejik nitelikteki maden rezervlerine sahiptir Kuzey Kafkasya ise petrol havzasıdır Bu ürünlerin ele geçirilimesi kadar, Sovyet ekonomisinin bunlardan mahrum edilmesi de amaçlanmaktadır Dahası bu bölge ve Volga suyolu, Müttefik yardımlarının ülkeye giriş hattıdır


Bu stratejik plana Mavi Operasyon kodadını veriyor Hitler


Taarruz Planı

Tüm harekat için 6 ve 17 ordular ile 1 ve 4 panzer ordularının yanı sıra Macar, Romen ve İtalyan birlikleri de görev alacaktır


Harekat planlarına göre 3 koldan taarruza başlayarak Donets nehri geçilecek, Don nehri kıyılarına ulaşacaktır Don boyunca güney doğuya doğru çark ederek, Stalingrad yönünde ilerlenecektir Dördüncü saldırı kolu, en güneyden Rostov yönünde taarruza geçecek, Rostovun alınmasından sonra Kafkasya bölgesine ilerleyecektir


Operasyon Öncesi Ön Hazırlıklar

Mavi Operasyonun uygulamaya geçilmesi yönünden bazı pürüzler vardır Kırım yarımadasındaki Sivastopol kentindeki ve hemen karşısındaki Kerç yarımadasındaki Kızıl Ordu birlikleri Bu bölgelerdeki Kızıl Ordu birliklerinin imha edilmesi, Mavi Operasyonun kanat ve geri güvenliği açısından olası sorunların ortadan kaldırılması için askeri bir zorunluluktur


Bu nedenlerle Hitler, Mavi Operasyona başla komutu vermeden önce bu bölgedeki oprerasyonlara öncelik veriyor Bu bölgedeki operasyonlarda belirli bir ilerleme kaydettikten sonra Mavi Operasyona başlanacaktır


Taarruz

28 haziran 1942 de, taarruz çıkış hattının en kuzeyinden başlamak üzere taarruz kolları birbiri ardından harekete geçiyorlar Kısa sürede Donets nehrini geçerek Don kıyılarına ulaşan panzer birliklerinden bir kısmı Don nehrinin batı kıyıları boyunca güney doğuya, Stalingrad yönünde ilerlerken bir kısmı da geniş yaylar çizerek iki nehir arasında konuşlanmış Kızıl Ordu birliklerini kuşatma manevrasına katılıyorlar


23 Temmuz 1942 de Rostov savunmasıyla temasa geçen Almanlar, 25 temmuz 1942 de kenti ele geçirdiler Rostovun düşmesi Ruslar için acı bir kayıp sayılır, üstelik de bu kadar kısa bir sürede Kafkasyadan gelen petrol boru hattı kesilmişti Almanların Kafkasya yönündeki ilerleyişi önünde artık hiçbir engel kalmamıştır


Mavi Operasyonun iki stratejik hedefi vardır Stalingradda Volga nehir yolunun kesilmesi ve Kafkasya Donets ve Don nehirlerinin geçilmesi ardından harekatın iki kola ayrılması kaçınılmazdır 9 Temmuz 1942 de Hitler, Güney Ordu Grubunun iki grup olarak yeniden organize edilmesi emrini veriyor A Grubu, mareşal Von Kleistin komutasında Kafkasya üzerine yürüyecektir B Grubu ise mareşal Von Bock komutasında Stalingrada Bu bağlamda Mavi Oprerasyonun izleyen savaşları, daha güneyde Kafkasya Savaşları ve hemen kuzeyinde de Stalingrad Savaşları olarak sürecektirKaynaklar Vikipedi