Mahfil

Mahfil Camilerde etrafı parmaklıklarla çevrilmiş yahut yerden yüksek yapılmış olan yerin adı "Mahfel" de denir Camilerde aynı zamanda binanın yüksekliğine göre ikinci bir mekan temin etmek ve duvar boşluklarına bir hareket vermek üzere, muhtelif cephelerine sütunlar üzerinde mahfeller yapılmıştır Padişahlar için yapılmış olanlarına "Mahfel-i Hümayun" veya "Hünkar Mahfeli", müezzinler için yapılmış olanlarına da "müezzin mahfeli" denmiştir


Hünkar mahfili veya mahfil-i hümayun: Padişahlar tarafından yaptırılmış ve "Selatin" adı verilmiş olan camilerde, padişahların namaz kılmaları için ayrılan yerin adıdır Caminin yüksek yerine yapılır ve etrafı da kafesle kapatılırdı İlk camilerde hükümdarlar için böyle bölümler görülmemektedir Osmanlılar devrinde en kıymetli ve en güzel hünkar mahfeli, Bursa Yeşil Camidedir Mimarisi, zeminden duvarlarına kadar olan nefis çinileri ve dış cephedeki eyvanı ile emsalsiz bir şaheserdir Sultanahmed hünkar mahfeli de, oyma ve kabartma, süslemeli mermer korkuluklu, yeşil süslemeli mihrabı, duvar çinileri, sedefli kapılarıyla pek sanatkarane bir eserdir Hünkar mahfelleri, son devir camilerinde de türlü şekillerde yapılmış ve etrafı sanatkarane kafeslerle çevrilmiştir Bu kafes penceresinin açılması, hükümdarın geldiğini bildirirdi


Yeni Cami ile Sultan Ahmed Camiinde pek kıymetli kasırlar da yapılmıştır Son asırlarda, bu kasırlar ve direkler çeşitli şekiller almıştır


Müezzin mahfeli: Müezzinlerin, son cemaat yerlerinde, namaz kılanlara, imamın tekbirlerini tekrar ederek, cemaate uymalarını sağlamak için, caminin arka kısmında bulunan yerin adıdır


Özellikle büyük camilerde müezzinlerin vazife görmeleri için yapılan bu mahfeller binanın en elverişli yerine yerleştirilmiştir Büyük camilerde, son cemaat yerindeki ve hatta dış (şadırvan) avlusundaki cemaate de imamın tekbirlerini duyurmak üzere cümle (giriş) kapısının yanlarında veya "sermahfil"de yapılmış olan cumba şeklindeki çıkıntılara da "mükebbire" veya mükbire" yahut "mi'zene" adı verilir Süleymaniye, Edirne Selimiye Sultanahmed camilerinde, mihraba yakın bir kısma sütunlar üzerine oturtulmuştur Bazı camilerde, cümle kapısı önündedir


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi