Manda

Manda Yaşadığı yerler: Tropik ve subtropik iklim bölgelerinde Güney Asya, Afrika, Ortadoğu, Doğu Avrupa ve Türkiye'de yaygındır Özellikleri: Su kenarlarında yaşar Öküzden kuvvetlidir Geviş getirir Ömrü: 22 yıl kadar Çeşitleri: Evcil ve yabanileri vardır


Çiftparmaklılar takımının boynuzlugiller familyasından bir memeli, Sığıra benzemekle beraber ondan daha iri yapılıdır Derisi siyah olup, az da olsa uzun ve seyrek kıllarla kaplıdır Kuyruğunun ucunda bulunan püskülündeki kıllar, derisindekilere nisbeten daha serttir Geviş getiren bir memelidir Umumiyetle, boyları iki m, yükseklikleri ise 1,5 m kadar olan mandaların başı, aşağı doğru düşük vaziyettedir Su ve çamura yatmaktan çok hoşlanır Böğürtü şeklinde ses çıkarır Vücutlarına sıvanan çamur, bu hayvanları, harici asalaklardan muhafaza eder Tropik ve subtropik iklim bölgelerinde yaşarlar Evcil ve yabanileri bulunur Amerika bizonuna "bufalo" veya Amerika mandası da denir Akdeniz bölgesinde (Doğu Avrupa, Anadolu ve Ortadoğu'da) evcil türleri, Afrika ile Güney ve Güneydoğu Asya'da (özellikle Hindistan'da) yabanileri, yaygındır Hindistan yabani mandasının ağırlığı, bir tondan fazla olup, yaklaşık iki metre yükseklikte ve boynuz uzunluğu ise 1,5 m civarındadır Erkeği, bir filin hakkından gelecek kadar cesur ve kuvvetlidir Avlanması kaplan kadar tehlikelidir Yabani mandalar 10-20'lik sürüler halinde bataklık ve su kenarlarında yaşarlar ve gece otlarlar Bunların içinde Hindistan yabani mandası, Seylan yabani mandası en Ünlülarıdır Dünyada bulunan (tahmini olarak) 78 milyon evcil mandanın yaklaşık 45 milyonu Hindistan'da bulunmaktadır


Evcil mandalar, yük taşımak, et, süt ve derisinden istifade edilmek için beslenir Dünyadaki bütün evcil mandalar iki ana ırktan gelmektedir Bunlar, bataklık mandası ve ırmak mandasıdır Güney Asya'da yaygın olan bataklık mandası, oldukça güçlüdür Buna karşılık güneşte uzun müddet kalamaz Tükiye'de, Doğu Avrupa ve Ortadoğu'da bulunan ırmak mandası kuru otlaklarda ve nisbeten duru sularda yaşar Mandanın bol yıkanması ve çamura batması sağlıklı olması için şarttır Eti pek fazla makbul değildir Sütü, inek ve koyun sütüne göre daha yağlıdır Derisi köseleciklikte kulanılır


Üremeleri, 10 ay süren bir gebelik sonunda doğurduğu bir (nadiren iki) yavru ile olur Manda yavrusuna Anadolu'nun çeşitli yörelerinde "balak" veya "malak"; mandaya ise "camız" veya "dombay" derler Doğum umumiyetle mart-mayıs (bahar) aylarında olur Yavru yaklaşık dört senede erginleşir


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi