08-22-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Metre
Metre uluslararası ölçü sistemindedeki temel uzunluk ölçü birimidir Metrenin sembolü m dir 1 Metre 10000/254 inç'e eşittir [yaklaşık 39 37 inç]
Metre değeri ışığın, vakumu alınmış boşlukta 1/299,792,458 saniye aralığında aldığı yol ölçülerek bulunmuştur
Temel uzunluk ölçü birimi Bir ölçü birimi olup, genellikle desimetre, santimetre ve milimetrelere bölünmüştür Üst katları onar onar büyür, alt katları onar onar küçülür Dünyâda bütün metrelerin eşit olması istendiğinden bunu temin için bir örnek metre kabul edilir Metre, ekvatordaki dünyânın çevresinin kırk milyonda biri olarak târif edilmiştir Örnek kabul edilen bu metreye "etalon" denir Platinden yapılan standart bu metre Fransada Sevresde Milletlerarası Ağırlık ve Ölçüler Bürosunun yeraltındaki mahzeninde saklanır
Ekim 1960 yılında Pariste toplanan on birinci Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansında, kripton 86 atomunun 2P10 ve 5d5 seviyeleri arasındaki geçişine tekabül eden ışımanın boşluktaki dalga boyunun 1 650 763,72 katına eşit uzunluk, metre için esas alınmıştır
Metrenin as katları; İnç (İngilizce tekil: Inch, çoğul: Inches), 2 54 Santimetrecm uzunluğundaki uzunluk ölçüsü birimidir İngiliz birimleri, Emperyal birimler, Birleşik Devletler geleneksel birimleri gibi farklı sistemlerin bir parçasıdır Uzunluk değeri sistemdem sisteme değişebilir Alan hesaplamalarında "inç kare", hacim hesaplamalarında ise "inç küp" adını alır
desimetre (dm), santimetre (cm), Santimetre SI'nın verilerine göre, metrenin yüzde biri değerindeki bir uzunluk ölçüsü birimidir Metrik sistem içinde yer alır Santimetre-gram-saniye (cgs) birim sistemindeki temel birimi oluşturur Alan hesaplamalarında santimetrekare, hacim hesaplamalarında ise santimetreküp adını alır
milimetre (mm)dir Üst katları ise Milimetre Uluslararası Birim Sistemi`nin (International System of Units) tarifine göre, metrenin binde biri değerindeki bir uzunluk birimidir Milimetre metrik sistem`in bir parçasıdır Alan hesaplamalarında milimetrekare hacim hesaplamalarında ise milimetreküp adını alır
dekametre (dam), hektometre (hm), kilometre (km)dir ( ölçü-taslak
Birimler)
Dönüşümler
1 metre aşağıdaki büyüklüklere eşittir
kesin olarak 1/0 9144 Birimler Alm Einheit (f), Fr Unitè (f), İng Unit Bir büyüklüğü ölçmek için o büyüklüğün cinsinden olan ve onunla kıyaslamaya yarıyan temel büyüklük Bunlar uzunluk, kütle, zaman vs birimleri olup, başlıca iki gruba ayırmak mümkündür Birincisi temel birimler, ikincisi ise bu temel birimlerin çarpımı ve bölümleriyle ortaya çıkan türev birimleridir Gerek temel, gerekse türev birimler olarak birçok sistem vardır Bu sistemleri şu şekilde sıralamak mümkü
yarda (yaklaşık 1 0936 yarda)
kesin olarak 1/0 3048 Yarda; İngiliz birimleri, Emperyal birimler ve Birleşik Devletler geleneksel birimleri sistemleri içinde yer alan bir uzunluk ölçüsü birimidir Uzunluk değeri sistemdem sisteme değişebilir 1 yarda 3 ayak (ölçü birimi)ayak ya da 36 inçtir Genelde mesafeleri ifade etmek için kullanılır Alan hesaplarında "yarda kare", hacim hesaplamalarında ise "yarda küp" adını alır Bugün en büyük sıklıkta kullanılan yarda, uzunluk değeri 0,9144 m`ye eşit olan "uluslararası yard
foot (yaklaşık 3 2808 ayak)
kesin olarak 10000/254 inç (yaklaşık 39 370 inç)
Tarihçe
8 Mayıs 1790 - Fransız Ulusal Meclisi yeni metrenin, yarım-periyodu 1 saniye olan bir sarkaçın uzunluğuna eşit olmasına karar vermiştir
30 Mayıs 1791 - Fransız Ulusal Meclisi metrenin yeni tanımı olarak Fransız Bilimler Akademisi'nin önerisini kabul etmiştir Bu öneriye göre 1 metre Paris'ten geçen meridyenin dörtte bir uzunluğunun 10 milyonda biridir
1795 - Pirinç geçici metre çubuk yapılmıştır
10 Aralık 1799 - Fransız Ulusal Meclisi, 23 Haziran 1899'da yapılan ve Ulusal Arşivler'de saklanan platin metre çubuğu en son standard olarak belirtmiştir
28 Eylül 1889 - İlk Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, metreyi %10'u iridyum'dan oluşan platin alaşımı standard bir çubuğun üzerindeki iki çizgi arasındaki mesafenin buzun erime noktasında ölçülen değeri olarak tanımlamıştır
6 Ekim 1927 - Yedinci Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, platin-iridyum alaşımı standard çubuğun üzerindeki iki merkezî çizginin eksenleri arasındaki 0°C'deki uzaklığın, bu çubuk 1 atmosfer standard basınç altındayken ve birbirinden 571 milimetre mesafedeki iki silindirin üzerinde yatay duruyorken yapılan ölçümünü metrenin tanımı olarak düzeltmiştir
20 Ekim 1960 - Onbirinci Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, metreyi kripton-86 atomunun 2p10 ve 5d5 kuantum seviyeleri arasındaki geçişteki ışımanın boşluktaki dalgaboyunun 1 650 763,73'de biri olarak tanımlamıştır
21 Ekim 1983 - Onyedinci Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, metrenin tanımını ışığın boşlukta 1/299 792 458 saniyede aldığı mesafe olarak yapmıştır
|
|
|