Hür Ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası

VikiKaynakHür Masonluğun Temel Prensipleri

Dünya düzenli Masonluğunca muntazam olarak kabul edilen tek ve en eski Türk Mason Büyük Locası Dünyada kabul gördükleri ve kendi kullandıkları şekliyle isimleri Türkiye Büyük Locası olarak da geçer

==Tarih==
Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası

Büyük Loca AmblemiHer ne kadar Türkiye`de Masonluğun ve ilk Masonların 1720`li yıllardan bu yana var olduğu bilinse de, daha ziyade dış obediyanslara bağlı ve Osmanlı topraklarındaki yabancıların etkinliğinde sürdürülen bu çalışmalar, 18 yüzyılın ortalarından itibaren Türkleri de içine almaya başlamıştır Bilinen ve kayıtları günümüze ulaşan ilk Türk Masonlar, bu yüzyılın ortalarında topluluğa kabul edilmiş olan İbrahim Müteferrika ve

Yirmisekiz Çelebizade Sait Çelebi`dir

1861 yılına kadar, daha ziyade İngiltere, Fransa ve İtalya milli obediyanslarına bağlı localarda çalışmalarını sürdüren Türk Masonluğu, bu yıl içerisinde Mısır asıllı Osmanlı Prensi Abdülhalim Paşa`nın önderliğinde Osmanlı Yüksek Şurası`nı, o zamanki ismi ile Makbul İskoç Riti Şura-ı Ali-i Osmani`yi kurar Bu resmi cemiyeti ilk tanıyan dış obediyans ise 1869 yılında ABD Güney Jüridiksiyonu olur ve böylece Milli bir hüviyet kazanmış olan Türk Masonluğu, dış obediyanslarca da tanınmaya başlamış ve ABD`yi diğer bazı obediyanslar takip etmiştir

Dönemin Osmanlı Yüksek Şurası`nın yanısıra yabancı obediyanslara bağlı olarak Osmanlı topraklarında varlıklarını sürdüren localar da çok sayıdaydı Örneğin, İttihat ve Terakki üyelerinin çok büyük kısmını içinde barındıran ve bu harekete bir yerde ev sahipliği yapan iki locadan Macedonia Risorta İtalyan, Veritas ise Fransa Grand Orient`i bünyesindeki localardı

1956 yılında dönemin Başbakanlık Müsteşarı Ahmet Salih Korur`un Büyük Üstatlığında, Yüksek Şura`dan bağımsız ve Masonluğun 3 âli derecesinde (Çırak, Kalfa, Üstat) çalışmak üzere ilk Türkiye Büyük Locası kurulur, fakat muntazam Masonluk tarafından, bir obediyansın düzenli sayılabilmesi için kabul edilen, Büyük Loca`nın Yüksek Şura`dan bağımsız olarak kurulabilmesi ilkesine riayet edilmemesi ve ilk Türk obediyansının bir Büyük Loca değil bir Yüksek Şura olması itibariyle Türk masonluğu uzun yıllar boyunca Düzensiz Masonluk (Grand Orient) tarafında kalır Yine de 1956 yılındaki bu oluşum ile birlikte, dünya düzenli Masonluk camiası içerisine dahil olma çabalarının asli amaç olarak belirlenmesi ile birlikte Türkiye Büyük Locası ismi, Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası olarak tasdik edilmiştir

Dünya düzenli Masonluğunu temsil eden, ve bir yerde Hür Masonluğun (Fikri Masonluk, Spekülatif Masonluk) atası sayılan İngiltere Birleşik Büyük Locası`nın Türkiye Büyük Locası`nı kabul etmesi ise ancak 1970 yılında, 1909 yılında Mısır`da kurulmuş bulunan ve Resne Locası`nın düzenli köklerine bağlanarak gerçekleşir Ondan önce İskoçya Büyük Locası tarafından 1965 yılında, aynı gerekçe ile kabul edilerek konsekre edilen Türkiye Büyük Locası bu yıldan itibaren dünya düzenli Masonluğunca kabul edilerek ritüelleri, kıyafetleri, mabetleri geleneksel Masonluğa göre yeniden tanzim edilerek muntazam bir hal alır ve bu düzenli Büyük Locanın kuruluş tarihi 1909 olarak tasdik edilir

1965 yılında İskoçya Büyük Locası tarafından tanınması ve tasdik töreninin icra edilmesinden kısa bir süre sonra; çeşitli dini, siyasi ve yönetimsel problemleri olan çok küçük bir grup Türk Masonluğu`ndan ayrılarak düzensiz bir oluşuma gider ve hemen akabinde, bu grubun Türk ve Dünya Masonluğu ile alakaları, 1966`nın Ağustos ve Eylül aylarında birbiri ardına gelen kararlar ile süresiz olarak kesilir

==Türkiye`de Masonluk==
Bugün, İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Eskişehir, Denizli, Bodrum, Marmaris, Kuşadası, Antalya, Çeşme, Fethiye`de 200`ün üzerinde Locasında çalışan 14000 üyesi ile Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası, Türk Masonluğunun dünyadaki tek temsilcisidir Yıllık %3 oranındaki üye artışı ile de dünyanın en hızlı büyüme oranına sahip obediyanslarından birisidir Çalışmalarında din ve siyaset tartışmaları haricinde tüm konuşmaların özgürce yapıldığı ve analitik felsefi çalışmalar üzerine yoğunlaşan Localarında, ülke meseleleri söz konusu iken laiklik, Atatürkçülük ve ilericilik düşüncelerinden asla taviz verilmez ve bu ilkelere riayet etmeyen bir kimse herhangi bir Locanın üyesi olamaz Bunun yanısıra, 21 yaşını doldurmamış, Tanrı inancına sahip olmayan ve hür bir erkek olmayan kimseler de aralarına kabul edilmezler Bu niteliklerden herhangi birisini kaybeden üye, üyelikten çıkartılır

Türkiye Büyük Locası, Masonluğun üç derecesinde ( Çırak, Kalfa, Üstat) çalışır 4 ile 33 arasındaki yüksek derecelere devam edip etmemek üyelerin kendi insiyatiflerindedir Bu dereceleri yöneten Türkiye Yüksek Şurası`nın ise Büyük Loca ile herhangi bir organik bağı yoktur, aralarında sadece iyi niyet antlaşması vardır Yüksek Şura`nın çalışmalarına katılabilmek için bir Masonun, kendi Locasında Üstat derecesine haiz olması ve Locasında düzenli ve iyi durumda olması gerekir Kendi Locasındaki düzenini kaybeden bir üye, otomatik olarak yüksek derecelerde çalışma ve devam hakkını da kaybeder

Her yıl bir kere yapılan beyaz gecelerde Mason eşleri, kızları, anneleri ve kızkardeşleri Mabetlere alınır ve onlara Masonik hikayeler anlatılır Bu özel gecelerde Masonik çalışma yapılmaz ve herhangi bir ritüel gerçekleştirilmez

==Nasıl Üye Olunur==
Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası, TC İçişleri Bakanlığı Dernekler Masası`na kayıtlı olarak çalışmalarını sürdüren yasal bir dernektir Derneğe katılma prosedürü, 2 senelik Üstat derecesine sahip bir üyenin önerisi ile başlar Bu üye, önereceği kişiyi uzun zamandan beri tanıyor olmalı ve kendisiyle her şeyiyle kefil olabilecek kadar iyi tanımalıdır Üstat Mason, aday yapmayı düşündüğü kişiye bu düşüncesini bir defa dile getirir ve haricinin olumlu karşılaması sonrasında işlemlere başlar Doğru olan, bir defa önerilen kişinin olumsuz yanıt vermesi veya süre istemesi sonrasında teklifin bir daha yinelenmemesidir

Aday gösterilmesine karar verilen haricinin teklif bilgileri teklif kesesine atılır Kabulü ile ilgili herhangi bir engelin olmadığına dair Büyük Loca`nın verdiği onaydan sonra işlemler başlar ve adayın kimlik ve kişisel bilgileri önerildiği Locanın bir Üstat oturumunda okunur ve oylanır 3 veya daha fazla olumsuz oy çıkması halinde aday reddedilir Bu ve diğer tüm oylamalara yalnız o Locanın değil, herhangi bir Locaya bağlı tüm Masonlar katılma hakkına sahiptir Oylama olumlu sonuç verdiği takdirde, adayı daha önce tanımayanlar arasından seçilen 3 Üstat Mason görevlendirilir ve aday hakkında önce uzunca bir araştırma yaparlar, daha sonra da kendisiyle görüşerek, derneğe kendi isteğiyle girmek istediği ile alakalı bir talepname ile Masonluğa neden girmek istediği ile alakalı bir form doldurmasını isterler ve buna adli sicil kaydının temiz olduğu ile alaklı bir belgeyi de eklemesini isterler

Bu esnada adayın fotoğrafı ve bilgilerini içeren belge, Türkiye Büyük Locası`nın tüm binalarında askıya çıkartılır ve herhangi bir Mason`un, askıya çıkan adayı tanıdığını ve Masonluğa girmesine sıcak bakmadığının gerekçelerini yazılı olarak Büyük Loca ve adayın önerildiği Loca`ya bildirmesi ile tüm işlemler durdurulur

Askıda da herhangi bir problem çıkmaması sonrasında, o ana kadar yapılan araştırmaların tüm sonuçları, Locanın yine bir Üstat oturumunda okunup, tartışılıp, oylandıktan ve bu oylama da temiz çıktıktan sonra adayın tekris adı verilen ritüelik ve geleneksel bir kabul töreni ile topluluğa kabulü sağlanır Adaylıktan tekrise kadar giden bu safha, Locanın çalışma programı ve aday sayısına bağlı olarak, 6 ay ile 2 sene arasında bir zaman sürebilmektedir

Tüm bu tahkikat safhasının herhangi bir yerinde reddedilen aday, üzerinden en az 1 sene geçmeden tekrar aday gösterilemez İkinci defa reddedilen aday ise, üyelik hakkını tamamiyle yitirmiş olur

Tüzükler gereğince, bir haricinin dernek üyeliğine aday olabilmesi için 21 yaşını tamamlaması zorunludur Babası Mason olanlar için bu sınır 19`a iner

Dereceler ve Çalışma Sistemi
Türkiye Büyük Locası da, dünyanın diğer tüm düzenli Büyük Locaları gibi Masonluğun üç derecesinde, yani Çırak Kalfa ve Üstat derecelerinde çalışırlar Üstat derecesinin üzerinde bir derece, Büyük Loca bünyesinde yoktur

Masonluğa kabul edilen ve düzenli bir Locada usülüne uygun olarak yapılan düzenli bir tören ile üyeliğe kabul edilen üye ``Çırak`` unvanını kazanır Kabul töreninin ardından en az 12 ay geçmeden Kalfalığa yükselinmez Bu 12 ay içerisinde Çırak Mason, kendisine verilen çeşitli Masonik ödev ve tezleri başarıyla tamamlamalı ve Kalfalığa layık olduğunu, farklı zamanlarda verdiği bu tezler ile ispatlamalıdır

Kalfa olduktan sonra da en az 12 ay geçmeden Üstatlığa yükselinmez Üstat olabilmek için de Çıraklık dönemindekine benzer Masonik çalışmalar, bu sefer Kalfa gözüyle yapılır ve verilen tezler sonrasında Üstat olunabilir

Büyük Üstatlar 2007- : Salih Evcilerli 2005-2007 : Asım Akin 2003-2005 : Kaya Paşakay 2000-2003 : Demir Savaşçın 1998-2000 : Sahit Talat Akev 1996-1998 : Tunç Timurkan 1992-1996 : Can Arpaç 1991 : Suha Tuğrul Aksoy 1988-1991 : Orhan Alsaç 1986-1988 : Cavit Yenicioğlu 1981-1986 : Şekür Ökten 1980-1981 : Halit İ Arpaç 1973-1979 : Nafiz Z Ekemen 1965-1973 : Hayrullah Örs 1965 : Enver Necdet Egeran 1962-1965 : Ekrem Tok 1960-1962 : Kemalettin Apak 1955-1960 : Ahmet Salih Korur 1953-1955 : Fethi Erden 1933-1936 : Muhiddin Osman Omay 1932-1933 : Mustafa Hakkı Nalçacı 1930-1933 : Mim Kemal Öke 1927-1930 : Mustafa Edip Servet 1924-1927 : Fikret Takiyeddin Onuralp 1924-1927 : Servet Yesari 1921-1924 : Besim Ömer Paşa 1918-1921 : Fuat Hulusi Demirelli 1918 : Rıza Tevfik Bölükbaşı 1912-1915 : Mehmet Ali Erel 1910-1912 : Faik Süleyman Paşa 1909-1910 : Talat Paşa

==Türk Tarihine Geçen Türkiye Masonları==

Devlet Adamları ve Politikacılar
:33Osmanlı Padişahı V Murat,
:Şehzade Kemalettin Efendi,
:Şehzade Nurettin Efendi,
:5Murad`ın Başmabeyincisi Ahmet Seyid,
:Sadrazam Koca Mustafa Reşit Paşa,
:Sadrazam í?li Paşa,
:Sadrazam Keçecizade Fuat Paşa,
:Sadrazam Tunuslu Ethem Paşa,
:Sadrazam Hayrettin Paşa,
:Sadrazam Mithat Paşa,
:Sadrazam Ahmet Vefik Paşa,
:Sadrazam İbrahim Hakkı Paşa,
:Sadrazam Talat Paşa,
:Maliye, Maarif ve Evkaf Nazırı MRaşit Arer,
:Bahriye Nazırı Cemal Paşa,
:Maliye Nazırı Cavit Bey,
:Maliye Nazırı Tevfik Bey,
:Hariciye Nazırı Ahmet Nesimi Sayman,
:Nafia Nazırı Ali Münif,
:Posta Nazırı Kirkor Agaton,
evlet Adamı ve Yazar Ethem Pertev Paşa,
evlet Adamı ve Mu*****inas Prens Mehmet Abdülhalim Paşa, Prens Aziz Hasan Paşa,
evlet Adamı ve Şair Süleyman Asaf,
:Şam Valisi ve Abdülhamid`in Damadı olan Damat Ahmet Nami Bey,
:Ankara Valisi Reşit Paşa,
:İttihat ve Terakki Fırkası Umumi Katibi Mithat Şükrü Bleda,
:Maliye Müsteşarı Faik Süleyman,
:Hürriyet Kahramanı Resneli Niyazi,
:Büyük Millet Meclisi Reisi Kazım Özalp,
:Başbakan Hasan Saka,
:Başbakan Suat Hayri Ürgüplü,
:Adalet Bakanı Mümtaz Ökmen,
:Adalet Bakanı Bekir Sami Daçe,
:Başbakan Yardımcısı Ali Akif Eyidoğan,
ışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras,
ışişleri Bakanı Selim Sarper,
:İçişleri Bakanı Mehmet Cemil Uybadın,
:İçişleri Bakanı Şükrü Kaya,
:Adalet Bakanı Hasan Menemencioğlu,
:Milli Eğitim Bakanı Vasıf Çınar,
:Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati Uğural,
:Milli Eğitim Bakanı Hasan í?li Yücel,
:Milli Savunma Bakanı Münir Birsel,
:Milli Savunma Bakanı Hulusi Köymen,
:Tarım Bakanı Reşat Muhlis Erkmen,
:Çalışma Bakanı Mümtaz Tarhan,
:Ticaret Bakanı Zühtü Velibeşe,
:Ticaret Bakanı Ahmet Dallı,
:Bakan, Milli Emniyet Başkanı Celal Tevfik Karasapan,
:Atatürk`ün Yaveri, Bolu Milletvekili Cevat Abbas Gürer,

Askerler
:Humbaracı Ahmet Paşa (Comte de Bonneval),
:İngiliz Amirali ve Türk Müşiri olan Hobart Paşa,
:Abdülaziz`in Başmabeyincisi Namık Paşazade Hüseyin Cemil Paşa,
:Plevne Kahramanı Gazi Osman Paşa,
: Müşir Fuat Paşa,
:Cihan Harbi`nde Kafkas Cephesi`nde şehit olan Hüseyin Hüsnü Paşa,
:Birinci Ordu Komutanı Ali İhsan Sabis Paşa,
:Jandarma Genel Komutanı Ali Remzi Yiğitgüder Paşa,
:Hava Kuvvetleri Komutanı Zeki Doğan Paşa,
:Münakalat Vekili Yümni Üresin Paşa,
:Yüksek Şura Üyesi Eşref Manas Paşa,

Bilim Adamları
:Bilgin ve Devlet Adamı Mehmet Tahir Münif Paşa,
:Tıp Doktoru Dr Antranik Gırcikyan Paşa,
:Ülkemizde yeni eğitim yöntemlerini getiren Selim Sabit Efendi,
:Kızılay ve Çocuk Esirgeme Kurumu`nun kurucularından Mehmet Ali Baba,
:Sözlükçü, Yazar Hüseyin Kazım Kadri,
:TTK Başkanlığı yapmış olan Hasan Cemil Çambel,
:İktisat Profesörü Mustafa Zühtü İnhan,
:Tıp Profesörü Neşet Ömer İrdelp,
:Coğrafya Profesörü Faik Sabri Duran,
:Psikoloji Profesörü Mustafa Şekip Tunç,
:İTÜ Rektörü Mustafa İnan,
:Tıp Profesörü Mim Kemal Öke,
:Eğitimci, Topkapı Sarayı Müzesi Müdürü Hayrullah Örs,
:Hukuk Profesörü Vasfi Raşit Sevig,
:Tıp Profesörü, Rektör ve daha sonra milletvekilliği de yapmış olan Besim Ömer Akalın,
:Tıp Profesörü Niyazi İsmet Gözcü,
:Fen Fakültesi Dekanı Hüseyin Hamit,
:Rektörlük de yapmış olan Profesör Mustafa Hulki Erem,
:YMüh, Rektör Suphi Kamil,
:OrdProfDr Burhanettin Toker,
:Fizik Profesörü Salih Murat Uzdilek,
:OrdProfDr Fahri Arel,
:ProfDr Muzaffer Şevki,
:Matematik Profesörü, Dekan Kerim Erim,
:Müzikolog Cevad Memduh Altar,
:Tıp Profesörü ve Rektör Kazım İsmail Gürkan,
:İktisat Profesörü Mehmet Ali Özeken,
:Tarih Profesörü ve TTK Başkanı Enver Ziya Karal

Şairler & Yazarlar
:Gazeteci ve Yazar Şinasi,
:Şair ve Devlet Adamı Ziya Paşa,
:Gazeteci ve Yazar Teodor Kasap,
:Büyük Vatan Şairi Namık Kemal,
:Tiyatrocu ve Yazar Güllü Agop,
:Yazar Mehmet Emin Bey,
:Yazar ve Gazeteci Ahmet Rasim,
:Lügatçı ve Yazar Diran Kelekyan,
:Milli Şair Mehmet Emin Yurdakul,
:Yazar ve Filozof Rıza Tevfik,
:Yazar ve Gazeteci Hüseyin Cahit Yalçın,
:Yazar ve Sosyolog Ziya Gökalp,
:Şair ve Noter Mithat Cemal Kuntay,
:Yazar ve Gazeteci Ahmet Emin Yalman,
:Yazar ve Öğretmen Reşad Nuri Güntekin,
:Yazar ve Gazeteci Agah Sırrı Levent,

Sanatçılar
:Müzisyen Şükrü Şenozan,
:Ressam Ali Sami Boyar,
:Ressam Nazmi Ziya Güran,
:Ressam, GSA Müdürü Namık İsmail,
:Sahne Sanatçısı Behzat Butak,
: İGalip Arcan,
:Karikatürist Ramiz Gökçe,
:Opera Sanatçısı Nurullah Şevket Taşkıran,
:Müzisyen Mesut Cemil Tel,
:Piyanist Mithat Fenmen,
:Besteci Evren Geniş,
:Piyanist Tuluyhan Uğurlu,
:Opera Sanatçısı Hakan Aysev,
:Sinema Sanatçısı Ayhan Işık,
:Orkestra Şefi Orhan Tanrıkulu,
:Heykeltraş Haluk Tezonar,
:Tiyatro Sanatçısı Alp Öyken,
:Tiyatro Sanatçısı Zeki Alasya,
:Tiyatro Sanatçısı Aykut Oray,
:Tiyatro Sanatçısı Zafer Ergin


Mason Din Adamları
:Şeyhülislam Musa Kazım Efendi,
:Şeyhülislam İzzettin Efendi,
:Şeyhülislam Hayri Efendi,
:Berlin Sefareti Baş İmamı Mustafa Hafız Şükrü,
:Sefaret İmamı Haşim Veli,
:Müderris Mahmut Esad Efendi,

Eğitimci Masonlar
: Muvaffak Benderli,
: Yontov Garti,
: Hikmet Gürtav,
: Mehmet Ali Kırca,
: Celal Öget,
: Halit Sarıkaya,
: Ali Teoman

İç Bağlantılar Anderson Anayasası Skoç Riti Masonluk

Linkler [http://wwwmasonorgtr Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası Resmi Sitesi] [http://wwwiktisadiisletmecom İktisadi İşletme] [http://wwwmasonmuzesiorg Mason Müzesi] [http://wwwmimarsinandergisiorg Mimar Sinan Dergisi Resmi Sitesi - Üyelere Özel] [http://wwwtesviyeorg Tesviye Dergisi Resmi Sitesi]


Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir